اجزای سفره عقد / وسایل سفره عقد

يه سفره رنگين، يه سفره خوش آب و رنگ، سفره اي كه براي شروع يك زندگي مشترك تنها يكبار پهن مي شود.

وسایل و اجزای یک سفره عقد

طرز اجرای مراسم عقد و ...
سفره اي يادگار از دوران باستان و آيين زرتشت و در اين حين كه بسيار پرمعنا هم است.
رنگ آميزي اجزاي سفره و نوع چيدمان آنها زينت بخش سفره است. سفره اي به نام سفره عقد، سفره عقد به گواهي تاريخ، يكي از آداب و رسوم پيشينيان ما بوده كه اجزاي آن نماد آرزوهاي خوب براي يك زندگي مشترك است.
اين سفره متناسب با تعداد اجزايش، پر از معناهاي ويژه و زيبا است كه هركدام پيامي را به همراه خود دارند.
سفره عقد در مراسم عقد پهن مي شود و عروس و داماد بر سر آن مي نشينند و به خطبه عقد گوش مي دهند.
سفره عقد: معمولا شامل پارچه ترمه اي است كه به روي يك پارچه سفيد پهن مي شود و تمامي اجزا بر روي آن قرار مي گيرند.
آينه و شمعدان: آينه در بالاي سفره، روبه روي عروس و داماد قرار داده مي شود تا آنها يكديگر را در آينه ببينند تا دل هايشان نسبت به هم مانند آينه صاف و زلال باشد و يك جفت شمعدان كه در دو طرف آينه قرار مي گيرند كه شمع هاي روشن شمعدان ها نمايانگر روشنايي و گرمي پيوند عقد بين عروس و داماد است.
قرآن مجيد و جانماز: قرآن مجيد نشانه اي از تاييد وصلت از سوي خدا و جانماز گواهي براي پايبند بودن عروس و داماد به اصول ديني است.
نبات: به عنوان شيريني دوران زندگي است و اغلب از نوع زعفران و اعلا در يك ظرف بسيار زيبا و يا در يك ظرف چندطبقه چيدمان مي شود و گاهي اوقات از روبان و يا تورهاي زيبا براي تزئين آن استفاده مي كنند.
نان و پنير و سبزي: براي بركت زندگي در سفره استفاده مي شود و اغلب اوقات در كنار نان، پنير مي گذارند و آن را نشانه وسعت روزي مي دانند و سبزي هم نشانه سرسبزي و سلامتي است. امروزه براي ايجاد جلوه زيباتر، نان و پنير و سبزي را به صورت لقمه هاي كوچك و با اشكال مختلف تزئين مي كنند.
عسل: مراسم عسل در دهان يكديگر گذاشتند مانند قولي است كه عروس و داماد به يكديگر مي دهند تا در آينده مايه شيرين كامي يكديگر باشند و معمولا عسل را در جامي كوچك مي ريزند.
تخم مرغ: نمادي از توليد و تداوم نسل است و تعداد آن بستگي به سليقه و اعتقادات افراد دارد. تخم مرغ ها به هر نحوي تزئين مي شوند (رنگ آميزي، چسباندن گل چيني و پولك و...)
سكه: ممكن است از سكه طلا يا سكه هايي با رنگ مجازي طلايي در سفره استفاده شود، بدين معنا كه سكه نمادي است براي افزايش رزق و روزي عروس و داماد.
گردو: به علت آنكه درخت گردو از عمر طولاني برخوردار است، نماد افزايش بقاي عمر عروس و داماد را به همراه خواهد داشت.
بادام: بادام را به نيت نوه دار شدن بر سر سفره مي گذارند كه البته آن را يك اعتقاد قديمي مي دانند.
وجود گردو، بادام و فندق را نيز نشان گسترده بودن سفره عقد به علت خوراكي هاي مقوي الهي مي دانند و اعتقاداتي بيان كننده اين مساله است كه اين خوراكي ها بايد بدون شكاف باشند تا خللي با نام جدايي در زندگي عروس و داماد پيش نيايد.
سيب سرخ: ميوه هاي رنگيني مانند انار و سيب سرخ يا ميوه هاي ديگر به منزله برخورداري عروس و داماد از همه مواهب رنگارنگ و نعمت هاي طبيعي خداوند است.
گل: گل نشاني از طراوت و شادابي است و اكثر افراد براي گل آرايي سفره هاي عقد از رز قرمز كه نماد عشق و محبت است استفاده مي كنند و گاهي اوقات هم گل هاي زيباي ديگري در كنار اين گل مورد استفاده قرار مي گيرد.
حلقه: حلقه عضو رسمي و اوليه يك سفره عقد به حساب مي آيد كه معمولا حلقه عروس و داماد يك شكل هستند و در جعبه اي زيبا قرار مي گيرند و در سفر يك جايگاه خاص را به او مي دهند كه جايگاه آنها را مي توان به طرق مختلفي تزئين كرد. حلقه را فقط در انگشت دست چپ مي كنند زيرا تنها انگشتي است كه يك رگ مستقيم به قلب دارد.
اسپند: البته دود كردن اسپند در منقل كوچك و فانتزي آتش يك افتتاحيه براي نشستن عروس و داماد بر سر سفره عقد است و هدف از آن دور شدن چشم بد و حسود از اين وصلت براي تازه عروس و داماد است تا آنها از گزندي در امان باشند.
كله قند: ساييدن دو كله قند كوچك و هم اندازه به روي تور قند كه در بالاي سر عروس و داماد گرفته شده نمايانگر باريدن شادي و شيريني بر سر آنها است.
قو: هميشه دو قو بر سر سفره عقد ايرانيان ديده مي شود. دليل وجود اين پرنده بر سر سفره عقد اين است كه قو تنها حيواني است كه پس از مرگ جفتش با جفت ديگري هم نشين نمي شود.
خلاصه يك سفره عقد هست و چندين حرف و حديث كه البته بهتر است بگوييم اعتقادات زيبايي كه پشت پرده هر يك از اجزاي سفره پنهان شده اند. در خانواده هاي ايراني اين سفره بيشتر بنا به اعتقاداتش پهن مي شود تا زيبايي اش چرا كه اعتقادات بسيار شكيل تر از نما هستند.
اما شما از اين جشن دست خالي بر نمي گرديد زيرا عروس و داماد به رسم يادگاري تحفه اي ناقابل به شما هديه مي دهند.
مقداري نقل رنگي، سكه طلايي رنگ و حتي قندهاي مخروطي شكل داخل بسته هاي كوچك كه با تورها و شكوفه هاي زيبا تزيين شده اند به شما هديه مي دهند.
امروزه سفره عقد كه بيشتر معروف است به خنچه عقد در طرح هاي گوناگوني در بازار براي فروش عرضه مي شوند كه در برگيرنده مدل هاي كلاسيك، سنتي، مدرن و با قيمت هاي متفاوت هستند

سفره گواه معمولا سبزرنگ وشامل مواردزيراست.

نگاره اشو زرتشت-كتاب اوستا و كُشتي باز نشده-شمع يالاله ياچراغ روشن-قند سبز-گلدان گل و سرو-نقل وشيريني-انارشيرين-يك تخم مرغ-يك عدد قيچي-يك ظرف كوچك آويشن مخلوط با برنج وسنجد-نخ وسوزن سبز-لورك عروسي(مخلوط هفت نوع آجيل شيرين) كه روي آن نقل وشيريني ريخته شده-گلاب وآينه.

توضيحات موارد بالا
كتاب اوستا(كتاب آسماني)وكشتي

اين دونشان اين است كه عروس وداماد وبعدها فرزندانشان تابع قوانين دين بوده وبايد برابردستورات آن رفتار كنند.

قند سبز

نشان سبزبختی وشيرين كامي است كه بعد از گواه گيري(عقد) به عنوان هديه به موبدي كه گواه گرفته ميدهند.

چادرشب يا شال سبز
كه برروی شانه داماد می اندازند نشانه اين است كه از اين به بعد مخارج زندگي بردوش داماد است و انداختن پارچه سبزبرروي سفره عقد به جای آن به همين مفهوم مي باشد.

تخم مرغ
به اين معنا است كه همه اختياراتي كه پدر ومادرعروس و داماد درحق فرزندانشان داشته اندرا ازخود سلب كرده وبه يك تخم مرغ مصالحه كرده وآن را بيرون مي اندازند وازآن به بعد درصورتي كه ازآنها خواسته شود راهنمايي خواهند كرد ولي زوج جوان را مجبورنمي كنند كه مطابق ميل ايشان رفتاركنند.

انارشيرين
نشانه شيرين كامي وفرزندان زياداست

برگ آويشن مخلوط با برنج وسنجد ونقل ريز
نقل نشان شيرين كامي-برنج(درگذشته جو بكارمي بردند)نشانه بركت زندگي-سنجد محرك عشق ودلدادگي وآويشن خوش بويي وسرزندگي است كه موبد هنگام خواندن اوستاي تندرستي روي شانه عروس وداماد ميريزد.

نخ وسوزن

نشان پيوند ودوختن است،اگردرزندگي زناشويي رخنه اي پديد آيد يا فاصله اي ايجاد شود بايد بانخ وسوزن مینوی(معنوی) آن را بدوزند ونگذارند بزرگترشود.

قيچي

ازدو تيغه درست شده و زماني كه دو تيغه با هم كاركنند برش ايجاد مي شود يعني عروس و داماد نقش دوتيغه قيچي رادارند كه با همدلي وهم انديشي وهمكاري مي توانند زندگي را پيش ببرند

تاریخچه سفره عقد پس از اسلام
اجزاي سفره عقد به گواهي تاريخ يكي از رسوم و گزينش هاي پيشينيان بي حكمت و بي دليل نبود . در واقع گستردن بساط عقد پيش از عروس و داماد نوعي كارت تبريك گويا با آرزوي سعادت براي زوج جوان بود . با اين هدف وبه اين مضمون هر تركيب و ماده اي كه در اين سفره به كار مي رفت ، معنايي ويژه و زيبا در خود داشت . شايد امروز بيشتر عروس و داماد ها و اطرافيان آنها ندانند كه معناي تركيب سفره عقد چيست و در اساس به چه منظور ي گسترده مي شود . يعني از يك رسم پر معناي ديرين فقط صورت ظاهري آن حفظ شده و به جا مانده است . در ادامه به معرفي اجزاي سفره عقد مي پردازيم : قرآن مجيد كتاب خدا به نشانه ي مورد تاييد قرار داشتن وصلت از سوي خداوند و طلب يمن و بركات الهي جلو آينه و بالاي جانماز قرار مي گيرد. آينه هچنان كه در خريد عروسي آينه در سرلوحه و پس از قرآن مجيد قرار دارد ، در سفره عقد نيز در صدر سفره و رو به عروس و داماد قرار مي گيرد تا با نگريستن در آن دلهايشان نسبت به هم مانند آينه صاف و زلال باشد و سعادتمند شوند .
يك جفت شمعدان شمعدانها در دو سوي آينه جاي دارندو شمع هاي فروزان درون آنها هنگام جاري شدن صيغه عقد ،‌نشانه آرزوي روشنايي وگرمي در پيوند عروس و داماد است . جنس شمعدان با قاب آينه يكي و معمولا نقره برنز يا بلورين مي باشد. جانماز پيشاپيش آينه گسترده مي شود و روي آن مهر و تسبيح زيبايي قرار مي دهند تا گواهي بر پاي بندي زوج نسبت يه اصول دين اسلام باشد و تبرك آن شامل حال عروس و داماد شود . اين سجاده و زير مهري كوچك روي آن يا از جنس ترمه قديمي به جا مانده در خانواده با آستر ساتن خوش رنگي مانند زرشكي و غيره مي باشد يا آن را مخصوص عروس از مخمل سفيد مي دوزند و رويش را با نخ براق نقره اي سوزن دوزي مي كنند . مهر اين جا نماز به شكل قلب يا گل يا اشكال زيبا واستثنايي ديگر انتخاب مي شود. كاسه نبات در يك سوي بالاي سفره عقد توده اي از نبات را به شكل زيباي قالبي خاص كه گاه در چندين طبقه تهيه شده است ، قرار مي دهند .
نبات نماد آروزي شيريني پيوند عروس داماد است كه معمولا آن را از نبات اعلاي زعفراني تدارك مي بينند. نقل و سكه نقل به نشانه ي شيرين كامي و سكه براي افزايش روزي عروس و داماد سر سفره ي عقد گذاشته مي شود . امروز مخلوطي از نقل سه مرواريد و پولك را در بسته بندي هاي كوچك يا اشكال ابتكاري ديگر قرار مي دهند واين تورها را با شكوفه و روبان تزيين مي كنند. سكه هاي ويژه سفره عقد ،طلايي رنگ است كه روي آن مبارك باد يا نام مبارك حضرت مهدي (عج) ضرب مي شود . تخم مرغ از دير باز تا كنون تخم مرغ نماد تولد وتداوم نسل است از اين رو پيداست كه نهادن آن بر سفره ي عقد به نيت ادامه نسل زن و مرد و باروري ازدواج آن دو مي باشد. معمولا براي تبرك تعداد تخم مرغ ها را پنج دوازده يا چهارده به نيت پنج تن دوازده امام (ع)‌و چهارده معصوم(ع)‌انتخاب مي كنند. فندق گردو و بادام اين خوراكي هاي مقوي و پر مايه الهي رانيز به نشان گسترده بودن سفره خوراك عروس و داماد و توانمندي آنها سر سفره عقد مي گذارند. نان و پنير نان را به نشانه ي بركت خداوند و پنير را با نيت وسعت روزي و سپيد بختي بر سر سفره عقد مي نشانند .
امروز نان و پنير را به صورت لقمه هاي كوجك در مي آورند و با نايلون محافظ غذامي پوشانند. سبزي را به نشانه ي سلامتي سر سبزي و خرمي در سفره عقد مي گذارند. سبزي عقد، سبزي خوردن است كه از تره ريحان شاهي نعناع تربچه پيازچه تشكيل مي شود.. گل به نشانه شادابي و طراوات و به عنوان نمادي از زيبايي اين پيوند سبدي از گل بر سفره عقد مي نشانند. همچنين براي آراستن اجزاي ديگرسفره عقد نيز از شاخه هاي گل و گلبرگ هاي رنگين استفاده مي كنند . گل سرخ يا رز نماد شناخته شده عشق در سراسر جهان است .. شيريني آشكار است كه شيريني به نشانه به ارمغان آوردن شهد خوشبختي بر سر سفره عقد مي نشيند. معمولا هر دو نوع شيريني خشك و تر را به اين منظور به كار مي برند شيريني سفره عقد بايد خوش ريخت كوچك وتازه باشد. ميوه: نهادن ميوه هاي رنگين بر سر سفره عقد به منزله برخورداري عروس و داماد از مواهب رنگارنگ الهي ونعمت هاي طبيعي زندگي است.
عسل : مراسم عسل در دهان همديگر گذاشتن پس از جاري شدن صيغه عقد به منظور آن كه عروس داماد در آينده مايه ي شيرين كامي و دلارامي هم باشند. جا حلقه اي: حلقه ي ازدواج زوج معمول امشابه هم است و در جعبه مخصوصي از طلا فروشي خرداري ميگردد . اين حلقه را بر جايگاه خاص و زيبايي پيش پاي عروس و داماد مي گذارند. تا پس از جاري شدن صيغه عقد آن را در انگشت هم جاي دهند. خونچه نان و اسپند به مفهوم سفره كوچك است و در اصطلاح به طبق هايي چوبي گفته مي شد كه در آن وسايل عقد را قرار مي دادند. نان: در گذشته نان سر سفره عقد سنگك بود اما امروزه هر نوع ناني رامي توان به اين منظور مورد استفاده قرار داد. اسپند علاوه بر دود كردن اسپند در آغاز هر يك از مراسم و جشن هاي مربوط به ازدواج از جمله عقد به نيت دور داشتن چشم بد از وصلت جديد و از جان عروس و داماد. كله قند ساييدن يك جفت كله قند هم شكل و هم اندازه روي پارچه اي بر سر عروس و داماد به نيت فروباريدن شادي و شييرني بر سر آنها طي زندگي مشترك صورت مي گيرد. تور قند ساييدن حرير تور با پارچه نازك سپيد رنگي را به شكل مربع يا مستطيل تهيه مي كنند تا كله قند ها روي آن بر سر عروس و داماد ساييده شود

اجزای سفره عقد / وسایل سفره عقد

مطالب مشابه :

سفره عقد کریستال

نمونه سفره عقدها

اجزای سفره عقد / وسایل سفره عقد

تشریفات مجالس-نمادهای سفره عقد

اجزاي سفره عقد

سفره عقد

سفره عقد

سفره گواه(سفره عقد)

جدیدترین سفره های عقد

انواع گیفت و هدیه عروس