آشنایی با اصطلاحات بانکی

مشخصات ملي شناسة حساب بانكي ايران (شبا)

1. مقدمه: هدف اين سند، تعيين مشخصات شناسه حساب بانکي ايران (شبا)، مطابق با استاندارد ISO-13616 است.

2. تعاريف و اصطلاحات: در اين سند، اصطلاحات به شرح زير تعريف شده‌اند:

2-1. بانك مركزي: بانك مركزي جمهوري اسلامي ايران.

2-2. شبا: عبارت است از شمارة حساب بـانكي ايران، كه به منظور تسهيل و استانداردسازي مبادلات بين بانكي و بين‌المللي بانكهاي كشور در اين مستند تعريف و تبيين شده و در تمام سامانه‌هاي پرداخت بين بانكي منحصراً از اين نوع حساب استفاده مي‌شود. «شبا» مستقل از نظام شماره‌گذاري داخلي هر يك از بانكها است، اما در محاسبة «شبا» از شمارة حساب مربوط به نظام شماره‌گذاري داخلي بانكها استفاده به عمل مي‌آيد. «شبا» مطابق با ضوابط IBANتنظيم مي‌شود.

2-3. ارقام کنترلي: عبارتند از ارقامي كه به منظور حصول اطمينان از دريافت و ارسال كامل و بدون نقص يا تحريف «شبا»، بر مبناي مندرجات دروني «شبا» محاسبه و به عنوان بخش الزامي «شبا» بدان افزوده مي‌شوند. دريافت كنندة «شبا» با استفاده از ارقام كنترلي و رمزگشايي آن به روشي كه در اين مستند ذكر مي‌شود، مي‌تواند در خصوص صحت و عدم تحريف مندرجات دروني «شبا» اطمينان حاصل كند.

2-4. IBAN: حروف اختصاري “International Bank Account Number”، شناسه‌ ايست که يک شماره حساب خاص را در يک بانک به صورت يکتا معرفي مي‌کند. اين شناسه مطابق با استاندارد بين‌المللي ISO 13616:2007 توليد شده و به منظور يکسان سازي شماره حسابهاي بانکي در سطح بين‌المللي به منظور تسهيلات تبادلات بين‌بانکي، مورد استفاده قرار مي‌گيرد.

2-5. BBAN: حروف اختصاري “Basic Bank Account Number”، شناسه ‌ايست شامل شناسه بانک که به صورت يکتا يک حساب خاص را در يک بانک در يک کشور خاص مشخص مي‌کند.

3. قواعد کلي شبا:

3-1. قواعد ساختاري شبا:

3-1-1. هر کاراکتر تنها مي‌تواند يکي از حروف بزرگ الفباي انگليسي [A-Z] يا يک رقم انگليسي[0-9] باشد. استفاده از هيچ کاراکتر ديگري، از جمله اعداد و حروف فارسي مجاز نيست.

3-1-2. طول شبا دقيقا بايد معادل ۲۶ کاراکتر باشد. شماره‌هاي كمتر يا بيشتر از 26 كاراكتر مجاز نيستند.

3-1-3. استفاده از حروف تنها براي كد كشور (دو رقم سمت چپ شبا) مجاز است. بقيه اجزاي شبا تنها مي‌تواند در برگيرندة اعداد باشد.

3-2. نمايش شبا:

3-2-1. نمايش در سيستمهاي رايانه‌اي: در سيستمهاي رايانه‌اي، شبا مانند نمونه زير، به صورت يکپارچه و بدون فاصله نمايش داده مي‌شود، مانند اين نمونه: IR062960000000100324200001

3-2-2. نمايش در اشکال نوشتاري: در اشکال نوشتاري، مانند فرمها و نامه‌ها، از سمت چپ، بين هر چهار کاراکتر، يک فاصله قرار مي‌گيرد. در نتيجه کد شبا در فرم نوشتاري شامل ۶ دسته چهار کاراکتري و يک دسته ۲ کاراکتري در سمت راست خواهد بود. به عنوان مثال شباي مذکور در بند فوق به صورت زير نوشته مي‌شود:IR06 2960 0000 0010 0324 2000 01

4. ساختار و اجزاء شبا:

4-1. شبا يك كد 26 كاراكتري است كه به صورت زير به سه بخش اصلي تقسيم مي‌شود:

جزء	BBAN	CD	CC
توضيح	شماره حساب پايه	كد كنترلي	كد كشور: ثابت=IR
طول	22 رقم	2 رقم	2 حرف

4-1-1. يك شبا به صورت [CC][CD][BBAN] ساخته مي‌شود. (كروشه تنها براي تفكيك اجزاء است و در شبا ديده نمي‌شود)

4-1-2. CC به معني كد كشور، در مورد تمامي حساب‌هاي بانكي كشور بر اساس استاندارد ISO-3166-1 معادل دو حرف IR (حروف بزرگ لاتين) است. كد كشور تنها بخش حرفي شبا محسوب مي‌شود.

4-1-3. CD به طول دو رقم به معني ارقام کنترلي که در بند (6) اين سند، نحوة محاسبه و ساخت آن توضيح داده شده است.

4-1-4. BBAN به طول 22 رقم كه شمارة پاية حساب بانكي را تشكيل مي‌دهد و در بند (5) اين سند و نيز پيوست‌ آن به تفصيل در مورد آن بحث شده است.

5. ساختار و قالب BBAN:

5-1. مشخصات كلي: قالب BBAN يک کد به طول ۲۲ رقم با قالب زير است:

B19	.	.	.	B2	B1	A3	A2	A1
22	.	.	.	5	4	3	2	1

5-2. اجزاء BBAN: بر اساس جدول فوق به صورت زير توضيح داده مي‌شوند:

5-2-1. شناسة بانك، كه در موقعيت A1 الي A3 به طول سه رقم قرار مي‌گيرد. شناسه بانک يک عدد سه رقمي است که بر اساس كد بانك‌ها نزد بانك مركزي تدوين شده است. با توجه به اين كه اين كدها در حال حاضر دو رقمي هستند، تا اطلاع ثانوي از صفر در سمت چپ اين كد براي تمام بانك‌ها و مؤسسات اعتباري استفاده شده است. كد بانكها مطابق با جدول زير تنظيم مي‌شود:

رديف	نام بانک	شناسه بانک
۱	بانک اقتصاد نوين	055
۲	بانک پارسيان	054
۳	بانک پاسارگاد	057
4	پست بانک ايران	021
5	بانک تجارت	018
6	مؤسسه اعتباري توسعه	051
7	بانک توسعه صادرات	020
8	بانک رفاه	013
9	بانک سامان	056
10	بانک سپه	015
11	بانک سرمايه	058
12	بانک صادرات ايران	019
13	بانک صنعت و معدن	011
14	بانک کارآفرين	053
15	بانک کشاورزي	016
16	بانك مركزي ج.ا. ايران	010
17	بانک مسکن	014
18	بانک ملت	012
19	بانک ملي ايران	017

5-2-2. شناسة حساب كه در موقعيت B1 الي B19 به طول ۱۹ رقم قرار مي‌گيرد. در صورتي که شماره حساب فعلي بانك، داراي شرايط مذکور در بند (3-1-1) «قواعد کلي ساختاري» نباشد، با استفاده از راهکارهاي زير به قالب مجاز تبديل مي‌شود:

5-2-2-1. در صورتي که طول شمارة حساب بانک، کمتر از ۱۹ رقم باشد، بايد به اندازه‌اي رقم 0 به سمت چپ آن افزوده شود که طول شناسه حساب برابر ۱۹ شود.

5-2-2-2. شناسة حساب تنها مي‌تواند شامل ارقام باشد. (از 0 تا 9)

5-2-2-3. کاراکترهاي غير مجاز در شماره حسابهاي فعلي، نظير حروف، خط فاصله، نقطه، مميز و نظاير آن بايد از شمارة حساب حذف شوند. جايگزيني اين كاراكترهاي غيرمجاز با هيچ رقمي مجاز نيست و در تبديل شمارة حساب به شناسة حساب، اين كاراكترها صرفاً حذف مي‌شوند.

5-2-3. توضيح مهم: الگوريتم ساخت و تفسير شناسة حساب به تفكيك تمام بانك‌هاي كشور در پيوست اين مشخصات ذكر شده است.

6. ارقام کنترلي: بخش CD شبا داراي دو مبحث جداگانة محاسبة ارقام كنترلي براي يك BBAN و كنترل ارقام كنترلي در يك شباي داده شده است.

6-1. الگوريتم محاسبة ارقام کنترلي به صورت زير است:

6-1-1. طول شبا، مطابق با قواعد کلي تنظيم شبا، بايد دقيقا ۲۶ کاراکتر باشد. شباهاي كوچكتر يا بزرگتر از ۲۶ كاراكتر، يا شبا هايي كه داراي كاراكترهاي جدا شونده‌اي نظير فاصله، مميز يا خط فاصله باشند نادرست تلقي شده و امكان ايجاد كد كنترلي براي آن وجود ندارد.

6-1-2. اعداد متناظر با ارقام كنترلي معادل صفر قرار مي‌گيرند.

6-1-3. چهار کاراکتر سمت چپ شبا با حفظ ترتيب، به انتهاي سمت راست منتقل مي‌شوند.

6-1-4. تمام کاراکترهاي حرفي با دو کاراکتر عددي حاصل از جدول زير جايگزين مي‌شوند. در پايان يک رشته عددي به دست خواهد آمد.

حرف	ارقام	حرف	ارقام	حرف	ارقام	حرف	ارقام	حرف	ارقام
A	10	G	16	M	22	S	28	Y	34
B	11	H	17	N	23	T	29	Z	35
C	12	I	18	O	24	U	30
D	13	J	19	P	25	V	31
E	14	K	20	Q	26	W	32
F	15	L	21	R	27	X	33

6-1-5. رشته به دست آمده به عنوان يک عدد صحيح در نظر گرفته مي‌شود. مطابق الگوريتم ISO 7064 (Mod 97-10) بر عدد ۹۷ تقسيم شده، باقيمانده آن به دست مي‌آيد. با کسر باقيمانده از عدد ۹۸، ارقام کنترلي به دست مي‌آيند.

6-1-6. عدد حاصل از عدد ۹۸ کم مي‌شود. در صورت يک رقمي بودن، صفر به سمت چپ آن اضافه مي‌شود. عدد حاصل، دو رقم کنترلي را به دست مي‌دهد.

6-1-7. مثال: محاسبة شبا براي شناسه حساب بانكي ‌BBAN = 0170000000100324200001

6-1-7-1. با اضافه کردن IR و دو کاراکتر رقمي برابر صفر، رشته زير به دست مي‌آيد:

IR000170000000100324200001

6-1-7-2. چهار کاراکتر سمت چپ به انتهاي سمت راست منتقل مي‌شود:

0170000000100324200001IR00

6-1-7-3. کاراکترهاي حرفي مطابق با بند (6-1-4) با ارقام متناظر جايگزين مي‌شوند:

0170000000100324200001182700

6-1-7-4. باقيمانده عدد حاصل به عدد ۹۷ محاسبه مي‌شود:

170000000100324200001182700 mod 97 = 71

6-1-7-5. عدد به دست آمده از عدد ۹۸ کم مي‌شود: 98 – 71 = 27

6-1-7-6. شباي حاصل برابر است با:

IR27 0170 0000 0010 0324 2000 01

6-2. الگوريتم احراز صحت کد کنترل صحت مندرج در شبا به صورت زير است:

6-2-1. طول شبا بايد دقيقا ۲۶ کاراکتر باشد. در غير اين صورت کد صحيح نيست.

6-2-2. چهار کاراکتر سمت چپ شبا با حفظ ترتيب، به انتهاي سمت راست منتقل مي‌شوند.

6-2-3. مطابق بند (6-1-4)، تمام حروف با اعداد دو رقمي جايگزين مي‌شوند.

6-2-4. رشته به دست آمده به عنوان يک عدد صحيح در نظر گرفته شده، باقيمانده تقسيم آن به عدد ۹۷ محاسبه مي‌شود.

6-2-5. نتيجه حاصل بايد عدد ۱ باشد.

6-2-6. مثال: به عنوان مثال، صحت شبا به دست آمده در بند (6-1-7) بررسي مي‌شود:

6-2-6-1. = IR27 0170 0000 0010 0324 2000 01شبا

6-2-6-2. ملاحظه مي‌شود که طول شبا برابر ۲۶ کاراکتر است و در آن تنها از حروف و ارقام استفاده شده است.

6-2-6-3. چهار کاراکتر سمت چپ به انتهاي سمت راست منتقل مي‌شوند:

0170000000100324200001IR27

6-2-6-4. کاراکترهاي حرفي با ارقام متناظر خود جايگزين مي‌شوند:

0170000000100324200001182727

6-2-6-5. باقيمانده تقسيم اين عدد به عدد ۹۷ محاسبه مي‌شود:

170000000100324200001182727 mod 97 = 1

6-2-6-6. همان طور که ملاحظه مي‌شود، عدد باقيمانده برابر عدد ۱ است که نشان دهنده صحت شبا است.

پيوست 1: الگوريتم تبديل حسابهاي بانك‌ها به «شبا» و بالعكس

در اين بخش نحوة تبديل شمارة حساب‌هاي داخلي هر يك از بانك‌ها به 19 رقم سمت راست «شبا» و بالعكس آورده شده است. به منظور ارسال دستور پرداخت‌هاي بين بانكي، هر بانك موظف است شمارة حسابي كه مشتري اعلام نموده را مطابق با الگوريتم‌هاي زير به «شبا»ي متناظر تبديل نموده و سپس به سامانه‌هاي پاياپاي و تسويه بين بانكي ارسال نمايد. از طرف ديگر هر بانك موظف است پس از دريافت دستور پرداخت از سامانه‌هاي پاياپاي و تسوية بين بانكي، شماره‌ حساب‌(هاي) «شبا»ي ذكر شده در دستور پرداخت‌هاي دريافتي را مطابق با اين الگوريتم‌ها به شماره حساب‌هاي داخلي خود تبديل نمايد.

الگوريتم‌هاي ذكر شده براي هر بانك و براي هر نوع سيستم حساب به صورت جداگانه ذكر شده است، از اين رو پوشش تمامي انواع حساب در تمامي بانك‌ها (اعم از حسابهاي سنتي و نوين، يا متمركز و غيرمتمركز) براي تبديل به «شبا» و بالعكس مد نظر بوده است.

قواعد كلي:

1. براي ساخت 19 رقم سمت راست «شبا» به ترتيبي كه در الگوريتم محاسبه سيستم حساب هر بانك ذكر شده است عمل مي‌شود. پس از ساخت اين 19 رقم، قواعد محاسبه «شبا» همانند دستورالعمل صورت مي‌پذيرد. در اين الگوريتم‌ها «شماره حساب بانك» به معني 19 رقم سمت راست «شبا» است.

2. اولين رقم «شماره حساب بانك» به صورت زير معين مي‌شود:

2-1. اگر شماره مربوط به حساب سپردة متمركز باشد معادل عدد صفر.

2-2. اگر شماره مربوط به حساب سپردة غيرمتمركز (وابسته به شعبه) باشد معادل عدد 1.

2-3. اگر شماره مربوط به حساب تسهيلات متمركز باشد معادل عدد 2.

2-4. اگر شماره مربوط به حساب تسهيلات غيرمتمركز (وابسته به شعبه) باشد معادل عدد 3.

3. در صورتي كه نوع حساب مشخص نباشد، به طور پيش‌فرض حساب سپرده در نظر گرفته مي‌شود.

4. به هنگام تبديل «شماره حساب بانك» مندرج در «شبا» به شماره حساب داخلي بانك، طول آن بايد 19 رقم باشد. ارقام سمت چپ اين شماره بايد يكي از ارقام صفر تا چهار باشد. در غير اين صورت شمارة حساب معتبر نيست.

5. الگوريتم‌هاي محاسبه: براي هر بانك (يا گروه بانك‌ها بسته به مورد) به صورت جداگانه در صفحات بعدي ذكر شده است.

5-1. بانك‌هاي اقتصاد نوين، سامان، سرمايه، سينا و مؤسسه اعتباري توسعه.

5-1-1. توضيح كلي: قالب حساب‌ها به صورت: AAAA-BBB-CCCCCCCC-DDD است. اجزاي A تا D با استفاده از خط فاصله از همديگر جدا مي‌شوند.

5-1-2. كنترل كلي حساب: اجزا حسابي كه مشتري وارد نموده است، بايد با خط فاصله از همديگر جدا شده باشند. تعداد 3 خط فاصله بايد در شماره حساب موجود باشد. در غير اين صورت شمارة حساب معتبر نيست.

5-1-3. نگاشت:

5-1-3-1. توليد بخش الف: از سمت راست تا خط فاصلة اول اعداد استخراج شوند. در صورتي كه تعداد ارقام كمتر از 3 باشد، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 3 برسد صفر اضافه شود.

5-1-3-2. توليد بخش ب:از سمت راست بين خط فاصلة اول و دوم اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 8 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 8 برسد صفر اضافه شود.

5-1-3-3. توليد بخش پ: از سمت راست بين خط فاصلة دوم و سوم اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 3 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 3 برسد صفر اضافه شود.

5-1-3-4. توليد بخش ت: از سمت راست پس از خط فاصلة سوم تا انتهاي شماره حساب اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 4 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 4 برسد صفر اضافه شود.

5-1-3-5. «شماره حساب بانك» با تركيب: ]الف+ب+پ+ت+صفر يا دو[ و بدون خط فاصله توليد شود. (براكت جزو شماره حساب نيست)

5-1-3-6. مثال:

5-1-3-6-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ]1-118212-200-800[ نوع حساب: سپرده

5-1-3-6-2. شماره حساب بانك محاسبه شده: ]0080020000118212001[

5-1-4. برگشت:

5-1-4-1. نوزدهمين رقم سمت چپ «شبا» بايد معادل صفر يا دو باشد

5-1-4-2. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-1-4-3. براي ارقام فوق:

5-1-4-3-1. اجزا حساب از سمت راست به صورت 3رقم-8 رقم -3رقم-4رقم جدا مي‌شوند.

5-1-4-3-2. براي هر يك از اجزاي جدا شدة فوق، صفرهاي سمت چپ حذف مي‌شوند.

5-1-4-3-3. اجزا با استفاده ازخط فاصله تركيب مي‌شوند.

5-1-4-4. مثال:

5-1-4-4-1. شبا: IR08 0560 0810 8000 2598 7560 01

5-1-4-4-2. شماره حساب توليد شده: ]1-2598756-800-810[ نوع حساب: سپرده.

5-2. بانك پارسيان

5-2-1. توضيح كلي: قالب حساب‌ها به صورت: AAA-BBBBBBBB-CCC است. اجزاي A تا C با استفاده از خط فاصله از همديگر جدا مي‌شوند.

5-2-2. كنترل كلي حساب: اجزا حسابي كه مشتري وارد نموده است، بايد با خط فاصله از همديگر جدا شده باشند. تعداد دو خط فاصله بايد در شماره حساب موجود باشد. در غير اين صورت شمارة حساب معتبر نيست.

5-2-3. نگاشت:

5-2-3-1. توليد بخش الف: از سمت راست تا خط فاصلة اول اعداد استخراج شوند. در صورتي كه تعداد ارقام كمتر از 3 باشد، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 3 برسد صفر اضافه شود.

5-2-3-2. توليد بخش ب:از سمت راست بين خط فاصلة اول و دوم اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 8 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 8 برسد صفر اضافه شود.

5-2-3-3. توليد بخش پ: از سمت راست بين خط فاصلة دوم و سوم اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 3 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 3 برسد صفر اضافه شود.

5-2-3-4. «شماره حساب بانك» با تركيب: ]الف+ب+پ +پنج صفر+صفر يا دو[ و بدون خط فاصله توليد شود. (براكت جزو شماره حساب نيست)

5-2-3-5. مثال:

5-2-3-5-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ]1-118212-800[ نوع حساب: مشخص نشده.

5-2-3-5-2. شماره حساب بانك محاسبه شده: ]0000080000118212001[

5-2-4. برگشت:

5-2-4-1. نوزدهمين رقم سمت چپ «شبا» بايد معادل صفر يا دو باشد

5-2-4-2. چهارده رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-2-4-3. براي ارقام فوق:

5-2-4-3-1. اجزا حساب از سمت راست به صورت 3رقم-8 رقم -3رقم جدا مي‌شوند.

5-2-4-3-2. براي هر يك از اجزاي جدا شدة فوق، صفرهاي سمت چپ حذف مي‌شوند.

5-2-4-3-3. اجزا با استفاده ازخط فاصله تركيب مي‌شوند.

5-3. بانك پاسارگاد:

5-3-1. توضيح كلي: قالب حساب‌ها به صورت: AAAA-BBB-CCCCCCCC-DDD است. اجزاي A تا D با استفاده از خط فاصله از همديگر جدا مي‌شوند.

5-3-2. كنترل كلي حساب: اجزا حسابي كه مشتري وارد نموده است، بايد با خط فاصله از همديگر جدا شده باشند. تعداد 3 خط فاصله بايد در شماره حساب موجود باشد. در غير اين صورت شمارة حساب معتبر نيست.

5-3-3. نگاشت:

5-3-3-1. توليد بخش الف: از سمت راست تا خط فاصلة اول اعداد استخراج شوند. در صورتي كه تعداد ارقام كمتر از 3 باشد، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 3 برسد صفر اضافه شود.

5-3-3-2. توليد بخش ب:از سمت راست بين خط فاصلة اول و دوم اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 8 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 8 برسد صفر اضافه شود.

5-3-3-3. توليد بخش پ: از سمت راست بين خط فاصلة دوم و سوم اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 3 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 3 برسد صفر اضافه شود. اگر تعداد ارقام بيش از 3 بود، از سمت چپ اين بخش سه رقم بريده شود.

5-3-3-4. توليد بخش ت: از سمت راست پس از خط فاصلة سوم تا انتهاي شماره حساب اعداد استخراج شوند، اگر تعداد ارقام از 4 كمتر بود، به سمت چپ اعداد موجود به تعدادي كه مجموع ارقام به 4 برسد صفر اضافه شود.

5-3-3-5. «شماره حساب بانك» با تركيب: ]الف+ب+پ+ت+صفر يا دو[ و بدون خط فاصله توليد شود. (براكت جزو شماره حساب نيست)

5-3-3-6. مثال:

5-3-3-6-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ]1-22118212-2110-800[ نوع حساب: مشخص نشده.

5-3-3-6-2. شماره حساب بانك محاسبه شده: ]0080021122118212001[

5-3-4. برگشت:

5-3-4-1. نوزدهمين رقم سمت چپ «شبا» بايد معادل صفر يا دو باشد

5-3-4-2. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-3-4-3. براي ارقام فوق:

5-3-4-3-1. اجزا حساب از سمت راست به صورت 3رقم-8 رقم -3رقم-4رقم جدا مي‌شوند.

5-3-4-3-2. براي هر يك از اجزاي جدا شدة فوق، صفرهاي سمت چپ حذف مي‌شوند.

5-3-4-3-3. اجزا با استفاده ازخط فاصله تركيب مي‌شوند.

5-4. بانك تجارت:

5-4-1. نگاشت:

5-4-1-1. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-4-1-2. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-4-1-2-1. مثال:

5-4-1-2-1-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ] 1194406169 [نوع حساب: تسهيلات.

5-4-1-2-1-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]2000000001194406169 [

5-4-2. برگشت:

5-4-2-1. نوزدهمين رقم «شبا» بايد صفر يا دو باشد:

5-4-2-1-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-4-3. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-5. بانك‌هاي توسعة صادرات، صنعت و معدن، كارآفرين و كشاورزي:

5-5-1. نگاشت:

5-5-1-1. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-5-1-2. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-5-1-3. مثال:

5-5-1-3-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ] 2564585642001 [ نوع حساب: مشخص نشده.

5-5-1-3-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]0000002564585642001 [

5-5-2. برگشت:

5-5-2-1. نوزدهمين رقم «شبا» بايد معادل صفر يا دو باشد.

5-5-2-2. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-5-2-3. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-5-2-4. مثال:

5-5-2-4-1. شبا: IR27 0170 0000 0010 0324 2000 01

5-5-2-4-2. شماره حساب توليد شده: ]0100324200001 [

5-6. بانك رفاه:

5-6-1. نگاشت:

5-6-1-1. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه نبوده يا كد شعبه معادل صفر باشد:

5-6-1-1-1. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-6-1-1-2. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-6-1-1-3. مثال:

5-6-1-1-3-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ]21450025602[

5-6-1-1-3-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]0000000021450025602[

5-6-1-2. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه باشد:

5-6-1-2-1. بخش الف: به سمت چپ شمارة حساب آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 12 برسد.

5-6-1-2-2. بخش ب: به سمت چپ كد شعبه آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 6 برسد.

5-6-1-2-3. «شمارة حساب بانك» به صورت (بخش الف)+(بخش ب)+(1 يا 3) توليد مي‌شود.

5-6-2. برگشت:

5-6-2-1. اگر نوزدهمين رقم «شبا» صفر يا دو باشد:

5-6-2-1-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-6-2-1-2. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-6-2-2. اگر نوزدهمين رقم «شبا» يك يا سه باشد:

5-6-2-2-1. هيجده رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-6-2-2-2. دوازده رقم سمت راست عدد به دست آمده مربوط به شمارة حساب است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-6-2-2-3. شش رقم سمت چپ عدد به دست آمده مربوط به كد شعبه است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-7. بانك سپه:

5-7-1. نگاشت:

5-7-1-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري بايد داراي كد شعبه باشد، در غير اين صورت شمارة حساب معتبر نيست.

5-7-1-1-1. بخش الف: به سمت چپ شمارة حساب آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 10 برسد.

5-7-1-1-2. بخش ب: به سمت چپ كد شعبه آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 8 برسد.

5-7-1-1-3. «شمارة حساب بانك» به صورت (بخش الف)+(بخش ب)+(1 يا 3) توليد مي‌شود.

5-7-1-1-4. مثال:

5-7-1-1-4-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: 225465812 نوع حساب: اقساط تسهيلات.

5-7-1-1-4-2. كد شعبة وارد شده توسط مشتري: 1212

5-7-1-1-4-3. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]3000012120225465812 [

5-7-2. برگشت:

5-7-2-1. نوزدهمين رقم «شبا» بايد معادل يك يا سه باشد:

5-7-2-1-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-7-2-1-2. 10 رقم سمت راست عدد به دست آمده مربوط به شمارة حساب است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-7-2-1-3. 8 رقم سمت چپ عدد به دست آمده مربوط به كد شعبه است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-7-2-1-4. مثال:

5-7-2-1-4-1. 19 رقم سمت راست «شبا»: 1000051250567589630

5-7-2-1-4-2. كد شعبه: 5125

5-7-2-1-4-3. شمارة حساب: 567589630

5-8. بانك صادرات:

5-8-1. نگاشت:

5-8-1-1. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه نبوده يا كد شعبه معادل صفر باشد:

5-8-1-1-1. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-8-1-1-2. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-8-1-1-3. مثال:

5-8-1-1-3-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ] 2564585642001 [نوع حساب: سپرده.

5-8-1-1-3-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]0000002564585642001 [

5-8-1-2. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه باشد:

5-8-1-2-1. بخش الف: به سمت چپ شمارة حساب آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 10 برسد.

5-8-1-2-2. بخش ب: به سمت چپ كد شعبه آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 8 برسد.

5-8-1-2-3. «شمارة حساب بانك» به صورت (بخش الف)+(بخش ب)+(1 يا 3) توليد مي‌شود.

5-8-1-2-4. مثال:

5-8-1-2-4-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: 4158

5-8-1-2-4-2. كد شعبة وارد شده توسط مشتري: 1212

5-8-1-2-4-3. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]1000012120000004158[

5-8-2. برگشت:

5-8-2-1. اگر نوزدهمين رقم «شبا» صفر يا دو باشد:

5-8-2-1-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-8-2-1-2. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-8-2-1-3. مثال:

5-8-2-1-3-1. شبا: IR27 0170 0000 0010 0324 2000 01

5-8-2-1-3-2. شماره حساب توليد شده: ]0100324200001 [

5-8-2-2. اگر نوزدهمين رقم «شبا» يك يا سه باشد:

5-8-2-2-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-8-2-2-2. 10 رقم سمت راست عدد به دست آمده مربوط به شمارة حساب است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-8-2-2-3. 8 رقم سمت چپ عدد به دست آمده مربوط به كد شعبه است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-8-2-2-4. مثال:

5-8-2-2-4-1. 19 رقم سمت راست «شبا»: 1000021560000004589

5-8-2-2-4-2. كد شعبه: 2156

5-8-3. شمارة حساب: 4589

5-9. بانك مسكن:

5-9-1. نگاشت:

5-9-1-1. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه نبوده يا كد شعبه معادل صفر باشد:

5-9-1-1-1. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-9-1-1-2. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-9-1-1-3. مثال:

5-9-1-1-3-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ] 212241215262174231 [نوع حساب اقساط تسهيلات.

5-9-1-1-3-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]2212241215262174231 [

5-9-1-2. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه باشد:

5-9-1-2-1. بخش الف: به سمت چپ شمارة حساب آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 10 برسد.

5-9-1-2-2. بخش ب: به سمت چپ كد شعبه آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 8 برسد.

5-9-1-2-3. «شمارة حساب بانك» به صورت (بخش الف)+(بخش ب)+(1 يا 3) توليد مي‌شود.

5-9-2. برگشت:

5-9-2-1. اگر نوزدهمين رقم «شبا» صفر يا دو باشد:

5-9-2-1-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-9-2-1-2. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-9-2-2. اگر نوزدهمين رقم «شبا» يك يا سه باشد:

5-9-2-2-1. هيجده رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-9-2-2-2. ده رقم سمت راست عدد به دست آمده مربوط به شمارة حساب است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-9-2-2-3. هشت رقم سمت چپ عدد به دست آمده مربوط به كد شعبه است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-10. بانك ملت:

5-10-1. نگاشت:

5-10-1-1. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه نبوده يا كد شعبه معادل صفر باشد:

5-10-1-1-1. مميز از شمارة حساب وارد شده حذف مي‌شود.

5-10-1-1-2. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-10-1-1-3. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-10-1-1-4. مثال:

5-10-1-1-4-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ] 22/2121418 [

5-10-1-1-4-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]0000000000212141822 [

5-10-1-2. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه باشد:

5-10-1-2-1. بخش الف: به سمت چپ شمارة حساب آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 13 برسد.

5-10-1-2-2. بخش ب: به سمت چپ كد شعبه آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 5 برسد.

5-10-1-2-3. «شمارة حساب بانك» به صورت (بخش الف)+(بخش ب)+(1 يا 3) توليد مي‌شود.

5-10-2. برگشت:

5-10-2-1. اگر نوزدهمين رقم «شبا» صفر يا دو باشد:

5-10-2-1-1. هيجده رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-10-2-1-2. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-10-2-1-3. به سمت چپ دو رقم سمت راست عدد به دست آمده، مميز افزوده مي‌شود.

5-10-2-1-4. مابقي اعداد به دست آمده به سمت چپ عدد به دست آمده افزوده مي‌شود.

5-10-2-1-5. مثال:

5-10-2-1-5-1. شبا: IR93 0120 0000 0000 0312 1500 48

5-10-2-1-5-2. شماره حساب توليد شده: ]48/3121500 [

5-10-2-2. اگر نوزدهمين رقم «شبا» يك يا سه باشد:

5-10-2-2-1. هيجده رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-10-2-2-2. سيزده رقم سمت راست عدد به دست آمده مربوط به شمارة حساب است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-10-2-2-3. پنج رقم سمت چپ عدد به دست آمده مربوط به كد شعبه است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-11. بانك‌ ملي:

5-11-1. نگاشت:

5-11-1-1. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه نبوده يا كد شعبه معادل صفر باشد:

5-11-1-1-1. به ارقام شمارة حساب وارد شده توسط مشتري آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام حاصل شده به 18 برسد.

5-11-1-1-2. به سمت چپ عدد توليد شده صفر يا دو اضافه مي‌شود.

5-11-1-1-3. مثال:

5-11-1-1-3-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: ] 2564585642001 [نوع حساب: سپرده.

5-11-1-1-3-2. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]0000002564585642001 [

5-11-1-2. اگر شماره حساب وارد شده توسط مشتري داراي كد شعبه باشد:

5-11-1-2-1. بخش الف: به سمت چپ شمارة حساب آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 10 برسد.

5-11-1-2-2. بخش ب: به سمت چپ كد شعبه آنقدر صفر اضافه مي‌شود تا مجموع ارقام به 8 برسد.

5-11-1-2-3. «شمارة حساب بانك» به صورت (بخش الف)+(بخش ب)+(1 يا 3) توليد مي‌شود.

5-11-1-2-4. مثال:

5-11-1-2-4-1. شماره حساب وارد شده توسط مشتري: 4158 نوع حساب اقساط تسهيلات

5-11-1-2-4-2. كد شعبة وارد شده توسط مشتري: 1212

5-11-1-2-4-3. «شماره حساب بانك» توليد شده: ]3000012120000004158[

5-11-2. برگشت:

5-11-2-1. اگر نوزدهمين رقم «شبا» صفر يا دو باشد:

5-11-2-1-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-11-2-1-2. تمامي صفرهاي سمت چپ از عدد حاصل شده حذف مي‌شود.

5-11-2-1-3. مثال:

5-11-2-1-3-1. شبا: IR27 0170 0000 0010 0324 2000 01

5-11-2-1-3-2. شماره حساب توليد شده: ]0100324200001 [

5-11-2-2. اگر نوزدهمين رقم «شبا» يك يا سه باشد:

5-11-2-2-1. 18 رقم سمت راست از «شبا» جدا مي‌شود.

5-11-2-2-2. 10 رقم سمت راست عدد به دست آمده مربوط به شمارة حساب است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-11-2-2-3. 8 رقم سمت چپ عدد به دست آمده مربوط به كد شعبه است. از سمت چپ اين عدد تمامي صفرها حذف مي‌شوند.

5-11-2-2-4. مثال:

5-11-2-2-4-1. 19 رقم سمت راست «شبا»: 1000021560000004589

5-11-2-2-4-2. كد شعبه: 2156

5-11-2-2-4-3. شمارة حساب: 4589

پيوست 2: مثالها

در اين بخش چند مثال براي حالات مختلف آورده شده‌اند:

مثال يک: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند. . شناسه‌ي بانک از جدول مرتبط مذکور در بند (5-2-1) نيز استخراج شده و در ستون آخر درج شده‌ است.

رديف	عنوان	مقدار	شناسه
۱	نام بانک	بانک ملي	017
۲	شماره حساب در بانك	۰۱۰۰۳۲۴۲۰۰۰۰۱	-

شبا براي مثال مقدار زير را خواهد داشت:

IR27 0170 0000 0010 0324 2000 01

مثال دو: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند. شناسه‌ي بانک از جدول مرتبط مذکور در بند (5-2-1) نيز استخراج شده در ستون آخر درج شده‌ است.

رديف	عنوان	مقدار	شناسه
۱	نام بانک	بانک سامان	056
۲	شماره حساب در بانك	۸۱۰-۸۰۰-۲۵۹۸۷۵۶-۱	-

در اين مثال فرض شده است که شماره حساب در بانک سامان از چپ به راست به چهار بخش ۳-۳-۸-۳ رقمي قابل تقسيم است.

با توجه به توضيحات داده شده، شبا به صورت زير به دست مي‌آيد:

IR08 0560 0810 8000 2598 7560 01

مثال سه: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند.

رديف	عنوان	مقدار	شناسه
۱	نام بانک	بانک ملت	012
۲	شماره حساب در بانك	۳۱۲۱۵0۰/۴۸	-

در اين مثال فرض شده است که در شماره حسابهاي بانک ملت، سمت چپ مميز حداکثر ۷ رقم و سمت راست آن حداکثر 2 رقم مي‌تواند باشد. با اين فرض شباي متناظر به شکل زير خواهد بود:

IR93 0120 0000 0000 0312 1500 48

مثال چهار: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند. شناسه‌ي بانک از جدول مرتبط مذکور در بند (5-2-1) نيز استخراج شده در ستون آخر درج شده‌ است.

رديف	عنوان	مقدار	شناسه
۱	نام بانک	بانک مسکن	014
۲	شماره حساب در بانك	۸۰۰۵۶۹۸۷۰۱۵۵۸۰۸۹	-

با توجه به توضيحات داده شده، شبا به صورت زير به دست مي‌آيد:

IR92 0140 0080 0569 8701 5580 89

پ.ن: با تشکر از همکار خوبم در اداره روابط عمومی بانک ملی ایران میم. یاء

آشنایی با اصطلاحات بانکی

پيوست 2: مثالها

مثال يک: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند. . شناسه‌ي بانک از جدول مرتبط مذکور در بند (5-2-1) نيز استخراج شده و در ستون آخر درج شده‌ است.

مثال دو: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند. شناسه‌ي بانک از جدول مرتبط مذکور در بند (5-2-1) نيز استخراج شده در ستون آخر درج شده‌ است.

مثال سه: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند.

مثال چهار: مشخصات حساب در جدول زير آورده شده‌اند. شناسه‌ي بانک از جدول مرتبط مذکور در بند (5-2-1) نيز استخراج شده در ستون آخر درج شده‌ است.

مطالب مشابه :

دريافت شناسه شبا - شماره حساب بانکی ایرانيان...

شناسه حساب بانکی ایران (شبا)

ليست سامانه هاي شبا

همراه بانك پاسارگاد

شبا (شناسه حساب بانكی ایران) - IBAN

محاسبه شبا

محاسبه و دریافت شماره شبا بانک انصار

شبا چیست ؟

IBAN شبا چیست؟

آشنایی با اصطلاحات بانکی