مقاله پژوهشی

باسمه تعالی

بررسی تاثیر پست های امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راه های مواصلاتی استان ایلام [1]

نگارندگان:

1- دکتر حامد چهارسوقی امین

نویسنده مسئول: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ایلام، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، ایلام، ایران

Email: [email protected]

شماره تماس: ثابت: 2228216-0841، همراه:0911183669

2- حسن تردست

مدیر آموزش و پژوهش جمعیت هلال احمر استان ایلام

Email: [email protected]

بررسی تاثیر پست های امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راه های مواصلاتی استان ایلام

چكيده

مقدمه: استان ایلام از جمله استانهای حادثه خیز کشور از نظر تصادفات جاده ای محسوب می شود. از اینرو تحقیق حاضر با هدف بررسی تاثیر پستهای امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام انجام پذیرفت.

روشها: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی، از لحاظ درجه کنترل میدانی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها از نوع پیمایشی و روش تحقیق توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق تمامی رانندگان بین جاده ای استان ایلام (اتوبوس، سواری و مینیبوس) را در بر میگرفت (1040N= ) که از این تعداد 282 نفر به عنوان نمونه آماری به شیوه نمونهگیری طبقهای با انتساب متناسب عملاً در این تحقیق شرکت نمودند. ابراز اصلی تحقیق پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی آن از نظر صاحبنظران و پایایی آن با برآورد ضریب کرنباخ آلفا 80/0 مورد تایید قرار گرفت.

یافته ها و نتایج: بین تجهیز پست های امداد و نجات جاده ای از نظر پزشکی، تعداد پستها، اطلاع رسانی در حوادث و سوانح، مکان یابی درست و تامین ساختمانهای مورد نیاز پستها، ارائه خدمات امداد و نجات فوری، کارآمد و عملی، به حداقل رساندن شروع خدمات امداد و نجات و فوریتهای پزشکی، اعزام و انتقال سریع مصدومین و بیماران به نزدیکترین مرکز درمانی، استانداردسازی تجهیزات پستها، همکاری با سایر سازمانهای دخیل در امداد جاده ای، تجهیز و نوسازی ناوگان خودرویی پستها، ایجاد بستر و فرصت لازم برای مشارکت افراد داوطلب خدمت به مردم در پستها، آمادگی کامل تیمهای امداد و نجات جادهای، تعداد تیم های امداد و نجات جاده ای در ساعات غیراداری و شب، تجهیز کادر پزشکی پستها، فاصله پستها به محل حادثه با کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد.

کلمات کلیدی: تصادفات جاده ای، پست های امداد و نجات جاده ای، راههای مواصلاتی، استان ایلام.

مقدمه

ايران از نظر جغرافيايي و اقليمي، كشوري حادثهخير است كه بايد آموزشهاي امداد و نجات جادهای به طور جدي در دستور كار قرار گيرد. به طوري كه حداقل 60 ميليون نفر از جمعيت كشور این نوع آموزشها را فراگيرند تا بتوانند در نبود نيروهاي امداد و نجات جمعیت هلال احمر به حادثه ديدگان خدمات ارايه دهند (6).

با نگاهی به اخبار حوادث و سوانح ساخته دست بشر و بررسی آمارهای به دست آمده از مراکز درمانی مشخص می گردد که روزانه بسیاری از هموطنانمان بر اثر تصادف با وسائط نقلیه جان خود را از دست می دهند. همچنین بسیاری نیز دچار مصدومیت، نقص عضو و یا معلولیت می شوند و بدین ترتیب است که ایران جزو ده کشور سانحه خیز دنیاست. آمار منتشره از سوی مراجع رسمی (نیروی انتظامی، مرکز فوریت های پزشکی، جمعیت هلال احمر، آتش نشانی، وزارت راه و ترابری) نیز مشخص می کند که هر ساله هزاران نفر در کشورمان بر اثر تصادفات وسیله نقلیه از بین میروند و میلیاردها تومان خسارت به جای می گذارد که خبر از فاجعه ای پنهان می دهد که متأسفانه به دلیل پراکندگی، اثرات منفی و زیانبار آن در جامعه مشهود نیست و فقط به عنوان دومین عامل مرگ و میر در کشور هر از چند گاهی توسط مطبوعات و رسانه های گروهی مورد بررسی و کنکاش قرار می گیرد (5).

آخرين آمار مربوط به حوادث جاده اي سال هاي گذشته مشخص مي سازد كه بیش از 26 هزار و 900 نفر در تصادفات جاده اي كشته و13 هزار نفر مجروح شده اند. چنين رقمي 45 برابر ميزان آسيب ديدگان حوادث رانندگي در كشورهاي صنعتي است. این در حالی است که حدود 90 درصد مسافران و 85 درصد جابهجايي بارها از طريق جادههاي كشور انجام ميشود، اما به استقرار امنيت در اين مسيرها توجه لازم و كافي نمی شود (6).

تحلیل های به دست آمده در دهها همایش در سال های اخیر نشان دهنده این واقعیت است که رفتارهای انسانی بیش از 70 درصد از علل تصادفات را شامل می شود (مانند عدم توجه به قوانین و مقررات، عدم در نظر گرفتن علائم هشداردهنده، پایین بودن سطح آموزش و عدم آشنایی کافی رانندگان به حداقل مسائل فنی مربوط به خودرو)، 15 درصد نیز به وضعیت ساختاری جاده ها (مانند شکل پیچ ها، شیب سطح جاده، گذرگاه های کوهستانی) اشاره دارد و 15 درصد دیگر نیز به خودرو (مانند فرسودگی، نقص فنی) مربوط می باشد (5).

وضعیت در استان ایلام که حتی فاقد یک کیلومتر آزاد راه یا بزرگراه است، نه تنها وضع بهتر از سایر نقاط کشور نیست بلکه شاید بدتر نیز باشد. بطوری که در سال 1389 بر اساس گزارش رسمی پلیس راه این استان 1266 تصادف با 139 کشته و 566 مجروح در راههای اصلی و فرعی به وقوع پیوسته است. در استان ایلام بیشترین تصادفات مربوط به سه محور ایلام – مهران، ایلام – دره شهر و ایلام – سرابله میباشد. این آمار حاکی از رشد 43% درصدی تصادفات در سالهای اخیر در ایلام است.

در این میان، افراد، نهادها، ادارات و سازمان های متعددی در مراحل مختلف قبل از وقوع حادثه، حین وقوع و پس از حادثه نیز به شیوه های مختلف نقش دارند که از جمله آنها می توان به پایگاه های (پست های) امداد و نجات جاده ای، هوایی، ریلی، دریایی و کوهستانی جمعیت هلال احمر اشاره کرد که امدادگران و داوطلبان آن به خدمت رسانی مشغول هستند (9).

کنترل روند رو به رشد تصادفات و کاهش پیامدهای آن در درجه نخست، به شناخت درست و دقیقی از وضعیت تصادفات در شبکه راههای و نیز عوامل موثر بر آن و نقش پست های امداد و نجات جمعیت هلال احمر در کاهش آن نیازمند است. از اینروست که تحقیق حاضر به دنبال بررسی تاثیر پستهای امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام می باشد و در این راستا، به برخی از پژوهش ها و بررسی های صورت گرفته در این رابطه به اختصار اشاره می شود:

1ـ پاک گوهر (1388) در مطالعه‌اي با عنوان «بررسی علل و عوامل موثر در کاهش تصادفات جاده ای ایران با استفاده از مدلهای رگرسیونی» و با روش تحقیق کاربردی و توصیفی ـ تحلیلی به این نتیجه رسید که عامل انسانی با 5/97 درصد مهمترین سهم را در تصادفات جاده ای داشته است (4).

2ـ بر خلاف نظر پاک گوهر، قربانی و ذاکری (1389) در تحقیقی با عنوان «بررسی سهم عوامل موثر در بروز تصادفات رانندگی» به این نتیجه رسیدند که اختصاص سهم عمده عوامل تصادف جاده ای صرفاً به عامل انسانی، درست نیست و باید بسیاری از عوامل شکلگیری اشتباهات کاربران را در وضعیت شرایط محیطی، راه، ترافیک و وسایل نقلیه و نحوه همکنش آنها با عامل انسان جستجو کرد (4).

3ـ اسماعیلی (1389) در تحقيقی با عنوان «بررسی نقش پلیس راه در مدیریت صحنه تصادفات جادهای مورد مطالعه استان اردبیل»، به اين نتيجه رسيدند که مدیریت صحنه تصادف توسط کارشناس پلیس راه، ضمن جلوگیری از تصادفات ثانویه و تسریع در بررسی صحنه، باعث تسهیل در امدادرسانی به حادثه دیدگان و پاکسازی و بازگشایی راه شده است و در نهایت به کاهش تلفات جانی و مالی حادثه دیدگان و رانندگان عبوری منجر میشود (1).

4ـ برنا و واحد پور (1390) در بررسي نقش مدیریت مخاطرات طبیعی در کنترل سوانح و تصادفات جاده ای با مطالعه موردی محور کرج ـ چالوس و با استفاده از پژوهشهای میدانی به این نتیجه رسیدند که مهمترین پارامتر طبیعی خطرساز در این محور ارتباطی، ریزش سنگ و لغزش است. همچنین، بین یخبندان و لغزندگی با عامل ارتفاع رابطه مستقیمی وجود دارد. به طوری که با افزایش ارتفاع، پدیده یخبندان زودتر اتفاق افتاده و دیرتر خاتمه مییابد (3).

5- آسیایی (1386) در تحقیقی با عنوان «بررسی عوامل موثر بر تصادفات جاده ای در محور مشهد ـ نیشابور و ارایه راهکارهایی برای کاهش آن» به این نتیجه رسید که از میان عوامل موثر بر تصادفات، عوامل انسانی با 4/53 درصد بیشترین نقش را داشته اند که از این میان سرعت زیاد، عدم رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، خواب آلودگی راننده، سبقت غیر مجاز، نبستن کمربند ایمنی و خستگی ناشی از حرارت بالا در فصل تابستان نسبت به سایر عوامل، نقش بیشتری دارند. عوامل طبیعی نیز با 6/23 درصد در مقام دوم و عامل جاده و خودرو در مراتب بعدی قرار گرفته اند (2).

6- شاکر (1384) در تحقیقی با عنوان «بهداشت روانی حادثه دیدگان و امدادگران در سوانح و حوادث» دريافت که برگزاری دوره های آموزشی بهداشتی روانی، آشنایی با مشکلات روحی روانی، تشکیل تیمهای حمایت روانی از مهمترین اقدامات قبل از وقوع حوادث می باشد (7).

اهداف تحقیق

الف ـ هدف کلی: هدف کلی این تحقیق، بررسی تاثیر پستهای امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام بود.

ب ـ اهداف اختصاصی:

1- بررسی ویژگی های فردی و حرفه ای رانندگان مورد مطالعه؛

2- بررسی مختصات پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام،

3- بررسی رابطه بین مختصات پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام با کاهش تلفات جاده ای منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی این استان.

روش ها

با توجه به اينکه هدف تحقیق حاضر و بررسی روابط بين متغيرها بدون هيچ‌گونه دخالت و کنترل، لذا تحقیق حاضر از لحاظ نوع، کاربردی و روش آن توصيفی ـ همبستگی و شیوه اجرا، پيمايشی می‌باشد.

متغير وابسته کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام بود. همچنین برخی از متغيرهای مستقل تحقیق عبارتند از: سن، جنس، سواد، وضعیت اقتصادی، وضعیت شغلی، محل سکونت، وضعیت تأهل، تجهیز پست ها از نظر پزشکی، تعداد پست ها، فاصله پست ها به محل حادثه، تعداد تیم های پست های امداد و نجات جاده ای، ارائه خدمات امداد و نجات فوری، کارآمد و عملی، آمادگی کامل تیم های امداد و نجات جادهای، به حداقل رساندن شروع خدمات امداد و نجات و فوریتهای پزشکی.

جامعه آماری مورد مطالعه شامل 1040 نفر از رانندگان استان ایلام می باشند. حجم نمونه آماری این تحقیق از طریق جدول کرجسی و مورگان و با توجه به اشتباه مجاز 05/0 و ضریب اطمینان 95/0 همبسته با آماره مجذور کای (خی دو) برای یک درجه آزادی، 282 نفر برآورد شد. برای انتخاب نمونه از شیوه نمونه گیری "تصادفی طبقهای با تخصیص متناسب" استفاده گردید. طبقات، رانندگان وسایط نقیله مختلف بودند که به نسبت متناسب انتخاب شدند.

ابزار اندازه گيری، پرسشنامه محقق ساخته با سئوالات بسته بود که در تعيين روائی آن، از نظرات کارشناسان خبره جمعیت هلال احمر استان ایلام استفاده شد و پس از اصلاحات لازم بر روی پرسشنامه‌ها اطمينان حاصل گردید که سئوالات مطرح شده توانائی و قابليت اندازه‌گيری محتوا و ویژگی های مورد نظر در پژوهش را دارا می‌باشند. به منظور دستيابي به پایایی پرسشنامه در قالب مطالعه راهنما، پرسشنامه در بین 30 نفر از پاسخگویان خارج از نمونه مورد مطالعه توزیع شد که نتايج حاصل از ضريب آلفای کرنباخ (80/0=α) نشان داد که ابزار از اعتبار قابل قبول برای تحقیق برخوردار است. برای تجزیه و تحلیل داده های حاصل از سوالات پرسشنامه نیز از نرم افزار آماری SPSS15/win و با استفاده از شاخصهای آمار توصيفی و تحلیلی این کار انجام پذیرفت.

یافته های تحقیق

یافته های این تحقیق در دو قالب توصیفی و تحلیلی در زیر ارائه می شود:

الف- یافته های توصیفی

1ـ ویژگی های شخصی پاسخگویان

ميانگين سنی نمونه مورد مطالعه، 35 سال و جوانترین پاسخگو 25 سال (کمینه) و مسن‌ترین آنها 64 سال (بیشینه) داشت. از نظر سطح تحصیلات، 147 نفر (1/52%) زیردیپلم، 113 نفر (1/40%) دیپلم، 13 نفر (6/4%) فوق دیپلم، 9 نفر (2/3%) لیسانس بودند. 80 نفر (7/28%) اتوبوس، 46 نفر (6/10%) مینی بوس و 156 نفر (7/60%) راننده سواری بودند. از نظر شغلی، 16 نفر(7/5%) دارای شغل دوم و 266 نفر (3/94 %) صرفا شغلشان رانندگی بود. از نظر حادثه رانندگی (تصادف)، 15نفر(3/5%) گزینه بله و 267 نفر (7/94 %) گزینه خیر را انتخاب کردند، یعنی اکثریت رانندگان تاکنون تصادفی با خودوری خویش نداشتند. 22 نفر(8/7 %) از پاسخگویان از پایگاه های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر ایلام کمک دریافت کرده و 260 نفر (2/92 %) کمکی از این جمعیت دریافت نکرده اند. دلیل این امر شاید این باشد که اکثریت آنها تا کنون تصادفی نداشته اند. همچنین، نوع کمک دریافتی از پایگاهها شامل آمبولانس با فراوانی 13 نفر(5/91 %) و اورژانس با فراوانی 9 نفر (5/8%) بود.

2- بررسی و اولویت بندی لزوم بکارگیری وسایل و امکانات در پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام

بررسی و اولویت بندی صورت گرفته از سوی پاسخگویان در مورد لزوم بکارگیری وسایل و امکانات در پست های امداد و نجات جاده ای و در قالب پیوستار لیکرت پنج نقطه‌ای (از بسیار کم تا بسيار زیاد) و به کمک شاخص آماری ضریب تغییرات (CV) نشان می‌دهد که پاسخگویان بالاترین و پایین ترین اولویت را به ترتیب به"وسایل و امکانات درمانی" و "ست نجات" داده‌اند (جدول 1).

جدول 1- اولویت بندی لزوم بکارگیری وسایل و امکانات در پست های امداد و نجات جاده ای

وسایل و امکانات	تعداد	میانگین	انحراف معیار	اولویت
وسایل و امکانات درمانی	282	68/3	83/0	1
تجهیزات پیشرفته مانند آمبولانس	282	57/3	89/0	2
امدادگران آموزش دیده	282	64/3	94/0	3
جایگاه سوخت گیری	282	47/3	90/0	4
سِت جک های بادی	282	72/3	04/1	5
تجهیزات هیدرولیکی	282	57/3	13/1	6
مکان مناسب جهت بالگرد	282	31/3	08/1	7
سِت نجات	282	21/3	16/1	8

مقیاس: 1: بسیار کم 2: کم 3: متوسط 4: زیاد 5: بسیار زیاد

3ـ اولویت بندی مولفه های ایجاد تصادفات جاده ای در راههای مواصلاتی استان ایلام

بررسی و اولویت بندی صورت گرفته از سوی پاسخگویان در مورد مولفه های ایجاد تصادفات جادهای و در قالب پیوستار لیکرت پنج نقطه‌ای (از بسیار کم تا بسيار زیاد) و به کمک شاخص آماری ضریب تغییرات (CV) نشان می‌دهد که پاسخگویان، بالاترین و پایینترین اولویت را به ترتیب "جاده های نامناسب" و "عصبانیت رانندگان" داده‌اند (جدول 2).

جدول 2- اولویت بندی عوامل ایجاد تصادفات جاه ای در راههای مواصلاتی استان ایلام

مولفه	تعداد	میانگین	انحراف معیار	اولویت
جاده های نامناسب	282	23/3	56/0	1
خطای شخص راننده	282	07/3	72/0	2
نقص وسایل نقلیه	282	02/3	74/0	3
خودروی فاقد ایمنی	282	35/3	87/0	4
عدم توجه رانندگان به قوانین راهنمایی و رانندگی	282	08/4	05/1	5
پایین بودن نرخ جریمه	282	00/4	01/1	6
ضعف قوانین و مقررات	282	27/3	99/0	7
مهارت و آموزش ناکافی	282	18/3	99/0	8
حواس پرتی و عدم هوشیاری رانندگان	282	44/3	08/1	9
عدم رعایت حق تقدم از سوی رانندگان	282	51/3	14/1	10
پرایط آب و هوایی نامناسب	282	04/3	17/1	11
عبور حیوانات اهلی و غیر اهلی در سطح جاده ها	282	74/2	07/1	12
پایین بودن نرخ جریمه ها	282	08/3	08/1	13
عصبانی و حواس پرتی رانندگان	282	50/2	05/1	14

مقیاس: 1: بسیار کم 2: کم 3: متوسط 4: زیاد 5: بسیار زیاد

4ـ بررسی و اولویت بندی تاثیر اقدامات پست های امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان ایلام در کاهش تصادفات منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام

بررسی و اولویت بندی صورت گرفته از سوی پاسخگویان در مورد تاثیر اقدامات پست ها در کاهش تصادفات و در قالب پیوستار لیکرت پنج نقطه‌ای (از بسیار کم تا بسيار زیاد) و به کمک شاخص آماری ضریب تغییرات (CV) نشان می‌دهد که پاسخگویان بالاترین و پایین ترین اولویت را به ترتیب به "تجهیزات پست ها از کادر پزشکی" و "مشارکت بیشتر داوطلبان جهت خدمت به مردم در این پستها" داده‌اند (جدول 3).

جدول 3- اولویت بندی تاثیر اقدامات پست های امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان ایلام در کاهش تصادفات منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام

اقدامات	تعداد	میانگین	انحراف معیار	اولویت
تجهیزات پست های امداد و نجات جاده ای از کادر پزشکی	282	58/3	79/0	1
افزایش تعداد پست های امداد و نجات جاده ای	282	67/3	88/0	2
ارائه خدمات امداد و نجات فوری و کارساز	282	88/3	96/0	3
آمادگی کامل تیم های امداد و نجات مستقر در پست ها	282	02/3	82/0	4
کشیک امدادگران درساعات غیراداری و شب	282	22/3	96/0	5
نزدیک فاصله پست های امداد و نجات جاده ای به نقاط حادثه خیز	282	63/3	06/1	6
اعزام و انتقال سریع مصدومین به نزدیکترین مرکز درمانی	282	08/3	91/0	7
تجهیز و نوسازی آمبولانس ها و خودروهای نجات	282	47/3	04/1	8
همکاری پست های امداد و نجات جاده ای	282	41/3	04/1	9
آموزش همیشگی امدادگران مستقر در پست های امداد جاده ای	282	08/3	06/1	10
مشارکت بیشتر افراد داوطلب خدمت به مردم در پست ها	282	37/3	09/1	11
استخدام سریع از طریق شبکه بی سیم توسط پست ها	282	31/3	11/1	12
استخدام امدادگران متعهد و باسابقه توسط پست های امداد و نجات	282	24/3	13/1	13
مشارکت بیشتر داوطلبان جهت خدمت به مردم در پست ها	282	42/3	26/1	14

مقیاس: 1: بسیار کم 2: کم 3: متوسط 4: زیاد 5: بسیار زیاد

ب- یافته های تحلیلی

نتايج حاصل از تحلیل همبستگی

1ـ بین تجهیز پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام از نظر پزشکی و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی دار وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تجهیز پست ها از نظر پزشکی و کاهش تعداد مصدومان (83/0 rs =و00/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت دیگر، هر چه پستها از نظر پزشکی مجهزتر شوند، از تعداد مصدومان کاسته میشود.

2- بین فاصله پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام به محل حادثه و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير فاصله پست ها به محل حادثه و کاهش تعداد مصدومان (802/0 rs = و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه فاصله پستها کمتر باشد، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

3- بین تعداد پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تعداد پست های امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (81/0 rs =و 000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه تعداد تیم های پستها بیشتر شوند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

4ـ بین تعداد تیم های پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تعداد تیم های پست های امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (834/0 rs = و 000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه پستها از نظر کادر پزشکی مجهزتر شوند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

5ـ بین تجهیز کادر پزشکی پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تجهیز کادر پزشکی پست های امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (804/0 rs=و 000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه پستها از نظر کادر پزشکی مجهزتر شوند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

6ـ بین مکان یابی درست و تامین ساختمانهای مورد نیاز پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير مکان یابی درست و تامین ساختمانهای مورد نیاز پست های امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (806/0 rs=و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه مکان یابی درست انجام و ساختمانهای مورد نیاز پستها تامین شوند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

7ـ بین تعداد تیم های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام در ساعات غیراداری و شب و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تعداد تیم های امداد و نجات جاده ای در ساعات غیر اداری و شب وکاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (78/0 rs =و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه به تعداد تیم های پستها که در ساعات غیراداری و شب فعالیت می کنند، افزوده شود، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

8ـ بین ارائه خدمات امداد و نجات فوری، کارآمد و عملی جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تعداد ارائه خدمات و نجات فوری، کارآمد و عملی و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (826/0rs= و000/0 p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه به ارائه خدمات پستها افزوده شود، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

9ـ بین آمادگی کامل تیم های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير آمادگی کامل تیم های امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (812/0 rs= و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه آمادگی تیم های امداد و نجات جاده ای بیشتر باشد، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

10ـ بین به حداقل رساندن شروع خدمات امداد و نجات و فوریتهای پزشکی جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير به حداقل رساندن شروع خدمات امداد و نجات و فوریتهای پزشکی و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (787/0 rs=و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه شروع خدمات امداد و نجات و فوریتهای جاده ای جمعیت کمتر باشند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

11ـ بین ایجاد فرصت و بستر لازم برای مشارکت افراد داوطلب خدمت به مردم در پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير ایجاد فرصت و بستر لازم برای مشارکت افراد داوطلب خدمات به مردم در پستهای امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (796/0 rs=و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه فرصت و بستر لازم برای مشارکت افراد داوطلب خدمات به مردم در پست ها بیشتر باشد، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

12ـ بین اطلاع رسانی در حوادث و سوانح از طریق شبکه بی سیم توسط پست های امداد و نجات جادهای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير اطلاع رسانی در حوادث و سوانح از طریق شبکه بی سیم توسط پست های امداد و نجات جاده ای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (798/0 rs=و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه اطلاع رسانی در حوادث و سوانح از طریق شبکه بی سیم توسط پستها بیشتر باشد، از تعداد مصدومان کاسته میشود.

13ـ بین اعزام و انتقال سریع مصدومین و بیماران به نزدیکترین مرکز درمانی توسط پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنیداری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير اعزام و انتقال سریع مصدومین و بیماران به نزدیکترین مرکز درمانی و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (810/0rs= و 000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه اعزام و انتقال مصدومین و بیماران به نزدیکترین مرکز درمانی توسط پست ها سریع تر صورت پذیرد، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

14ـ بین تجهیز و نوسازی ناوگان خودروی (آمبولانس و خودروی نجات) پست های امداد و نجات جادهای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير تجهیز و نوسازی ناوگان خودروی (آمبولانس و خودروی نجات) پست های امداد و نجات جادهای و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (791/0rs= و 000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه پستها به ناوگان خودرویی نو مجهزتر باشند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

15ـ بین استانداردسازی تجهیزات پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير استانداردسازی پست های امداد و نجات جاده ای در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (805/0rs = و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه پستها به تجهیزات استاندارد مجهزتر باشند، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

16ـ بین همکاری با سایر سازمانهای دخیل در امرامداد و نجات جاده ای (مانند اورژانس ها) جمعیت هلال احمر استان ایلام و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در راههای مواصلاتی استان ایلام رابطه معنی داری وجود دارد: نتايج حاصل از ضريب همبستگي بين دو متغير همکاری جمعیت هلال احمر با سایر سازمانهای دخیل در امر امداد و نجات جادهای (مانند اورژانس ها) و کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام (792/0 rs= و000/0p=) حاكي از آن است كه بين دو متغير مذكور در سطح 1 درصد خطا رابطه مثبت و معني‌داري وجود دارد. به عبارت ديگر، هر چه بین پستها و سایر سازمانهای دخیل در امر امداد و نجات جاده ای همکاری بیشتری وجود داشته باشد، از تعداد مصدومان کاسته می شود.

جدول 4- خلاصه نتایج همبستگي اسپرمن برای تعیین رابطه بین متغيرها

P	rs	متغير دوم	متغير اول	شماره فرضيه
000/0	**83/0	کاهش تعداد مصدومین	تجهیز پست های امداد و نجات	1
000/0	**802/0	// //	فاصله پست های امداد و نجات	2
000/0	**81/0	// //	تعداد پست های امداد و نجات	3
000/0	**834/0	// //	تعداد تیم های پستهای امداد و نجات	4
000/0	**804/0	// //	تجهیز کادر پزشکی	5
000/0	**806/0	// //	مکان یابی درست و تامین ساختمان	6
000/0	**78/0	// //	تعداد تیم های اداد و نجات در ساعات غیر اداری	7
000/0	**826/0	// //	ارائه خدمات فوری	8
000/0	**812/0	// //	آمادگی تیم های امداد و نجات	9
000/0	**787/0	// //	به حداقل رساندن شروع خدمات	10
000/0	**712/0	// //	ایجاد فرصت لازم برای مشارکت	11
000/0	**798/0	// //	اطلاع رسانی در مورد حوادث	12
000/0	**81/0	// //	اعزام و انتقال سریع مصدومین	13
000/0	**791/0	// //	نوسازی ناوگان خودرویی	14
000/0	**805/0	// //	استاندارد سازی تجهیزات	15
000/0	**792/0	// //	همکاری با سایر سازمانهای مرتبط	16

سطوح معنی داری: **= معني‌داري در سطح 1%

پیشنهادها

با توجه نتایج اين پژوهش، مي‌توان پيشنهادهاي این تحقیق را به صورت زير را ارائه داد:

1- با توجه به عدم استفاده اکثریت پاسخگویان از کمکهای امداد و نجات جادهای جمعیت هلال احمر استان ایلام، باید دلیل (دلایل) این امر توسط تحقیقی جداگانه مورد بررسی و موشکافی قرار گیرد.

2- با توجه به اولویت بالای پاسخگویان مبنی بر لزوم بکارگیری وسایل و امکانات درمانی، پیشنهاد می شود تا نسبت به تجهیز این پست ها به این گونه وسایل و امکانات، اقدام لازم و عاجل انجام پذیرد.

3- با توجه به معرفی جاده های نامناسب از سوی پاسخگویان به عنوان مهمترین عامل ایجاد تصادفات جاده ای، لازم است تا از سوی مسئولین امر به ویژه راهداری ها (راه و ترابری) اقدام لازم و عاجل انجام پذیرد تا شاهد رتبه بالای کشور ایران در بین سایر کشورهای دنیا از نظر تلفات جاده ای نباشیم.

4- با توجه به تاثیر بالای تجهیز پست های امداد و نجات از کادر پزشکی مجرب از سوی پاسخگویان در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راههای مواصلاتی استان ایلام، پیشنهاد می شود تا نسبت به تجهیز این پست ها از سوی جمعیت هلال احمر استان ایلام با کمک وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقدام لازم و عاجل انجام پذیرد.

5- به تعداد پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام به ویژه در موقعیت های حادثه خیز (از نظر تصادف جاده ای) این استان با همکاری و کار کارشناسی از سوی پلیس راه استان ایلام، تا حد امکان افزایش یابد.

6- با توجه به نتیجه شماره 4 این بخش از تحقیق، پیشنهاد می شود که بر تعداد تیم های امدادی پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام افزوده گردد.

7- پیشنهاد می شود که نسبت به مکان یابی درست و تامین ساختمانهای مورد نیاز پستهای امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام اقدام لازم انجام پذیرد.

8- پیشنهاد می شود که بر تعداد تیم های امداد و نجات جادهای در ساعات غیراداری و شب هنگام که معمولاً احتمال وقوع حوادث جاده ای بیشتر است، افزوده گردد.

9- پیشنهاد می شود که خدمات پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام به شکلی فوری، با کارآمدی بالاتر و عملی انجام پذیرد تا منجر به اثربخشی بیشتر در کاهش تعداد مصدومین منجر به فوت در راههای این استان گردد.

10- پیشنهاد می شود که همواره تیمهای پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام آمادگی خود را از هر جهت (فیزیکی و روانی) به منظور امدادرسانی احتمالی به مصدومین تصادفات جاده ای حفظ نمایند و لحظه ای از ماموریت خود غافل نگردند، زیرا حادثه هیچگاه خبر نمی کند.

11- پیشنهاد می شود که پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام با انجام رزمایش های لازم و کافی زمان خدمات رسانی خود را به مصدومان تصادفات جاده ای به حداقل میزان ممکن برسانند و به استانداردهای جهانی نزدیک نمایند.

12- پیشنهاد می شود که فرصت و بسترهای لازم برای مشارکت افراد داوطلب خدمت به مصدومان حوادث تصادفات جاده ای در پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام فراهم آید. البته بدیهی است که این افراد باید قبل از مشارکت، آموزشهای لازم در این خصوص را دریافت نمایند.

13- پیشنهاد می شود که کلیه پست های امداد و نجات جادهای جمعیت هلال احمر استان ایلام در صورت عدم تجهیز به شبکه بیسیم، به این سیستم اطلاع رسانی مجهز شوند.

14- پیشنهاد می شود که از همه جهت به ویژه ناوگان خودرویی این امکان برای پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام فراهم گردد تا مصدومین و مجروحین ناشی از تصادفات جاده ای سریعاً به نزدیکترین مرکز درمانی انتقال یابند تا احتمال فوت یا جراحت و آسیب بیشتر مصدوم یا مجروح به حداقل میزان ممکن کاهش یابد.

15- پیشنهاد می شود که استانداردسازی تجهیزات و امکانات پست های امداد و نجات جاده ای جمعیت هلال احمر استان ایلام در اولویت کاری این جمعیت قرار گیرد. بدیهی است که این امر به تخصیص بودجه کافی نیازمند می باشد.

16- پیشنهاد می شود که همکاری نزدیکی از بُعد کاری و وظیفه ای در قالب تفاهم نامه همکاری بین پست های امداد و نجات جمعیت هلال احمر استان ایلام و سازمانهای درگیر در امر امداد و نجات جاده ای مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به طور مشخص اورژانس ها منعقد گردد و زمینه اجرایی و عملی شدن این گونه تفاهم نامه ها به طور جّدی فراهم گردد.

سپاسگزاری

بدینوسیه از کلیه کسانی که در جمعیت هلال احمر استان ایلام مقدمات انجام این کار را فراهم کرده و با پدیدآورندگان این اثر همکاری داشته اند، کمال تشکر و قدردانی را دارد.

فهرست منابع

1- Eamaeeli, A. Investigating role of road police in management of road accident scene, Traffic Management Quarterly, 1389. 5 years, 1-22. [In Persian].

2- Asaei, M. Investigating effective factors on road accident in Mashhad-Neishaboor road and presenting solutions for decrease it. Geographical Science Journal, 1386, 7: 74-99. [In Persian].

3- Borna, R and Vahed Poor. A. Investigating role of natural hazard management in control of road accident. Zone Planning Quarterly, 1390. 1 Year, 81-91. [In Persian].

4- Pak Gohar, A. Investigating effective factors in decrease of Iran's road accident, Entezami Science Quarterly. 1388. 1: 76-106. [In Persian].

5- Khodavandi, A and Poorekrami, M. Investigating extent knowledge of rescue posts about road accident. Rescue and Relief Quarterly, 1378, 4, Winter, 43. [In Persian].

6- Ramzani, S. Helping to injuries due road accident. Rescue and Relief Quarterly, 1387, 5: 44-57. [In Persian].

7- Shaker, M. The injuries and rescuer's mental hygiene in accident, Rescue and Relief Quarterly, Summer, 1384, 2: 64. [In Persian].

8- Ghorbani, M and Zakeri, H. Investigating proportion of effective factors in outbreak driving accident, Transporting Technology, 1389, 15: 34-42. [In Persian].

9- Malek, A. Recognizing effective factors on absorption and maintenance volunteers people in presenting voluntary services in Red Crescent Society, Rescue and Relief Quarterly, Summer, 1386, 2: 39. [In Persian].

Investigating the effect of rescue posts in reducing the number of death casualties over the roads of Ilam [2]

1– Corresponding Author: Dr. Hamed Chaharsoughi Amin

Department of Agricultural Extension and Education, Islamic Azad University, Ilam Branch, Ilam, Iran- Email: [email protected]3- , and Budget Office, Red Crescent Society of 4 – ۲-Hassan Tardast, Director of Education and Research, Red Crescent Society of Ilam University

Abstract

Introduction: Ilam is a disaster prone province in terms of road accidents. Thus, this study was conducted to evaluate the effect number of rescue posts in reducing the number of deaths casual ties over Ilam roads.

Methods: This study is functional in terms of aim; field research in terms of degree of control; survey type in terms of data collection; and descriptive-correlation in terms of methodology. The statistical population included all drivers traveling on Ilam roads (bus, cab, minibus) was in (N=1040) from which a sample of 282 individuals using stratified propionate random sampling with participated in this study. The main survey instrument was a researcher-made questionnaire whose validity was approved by experts and whose reliability was estimated using Cronbachs' coefficient 0.80.

Findings and results: There was a positive and significant relationship between the better equipment of rescue posts in terms of medicine, the number of posts, notification of accidents, correct positioning of posts and needed buildings, providing immediate, efficient and practical emergency rescue services, minimization of the onset of rescue services and emergency medicine, immediate transfer of injured patients to the nearest health centers, standardization of posts equipment, cooperation with other organizations involved in the road relief posts, equipment and modernization of motorist fleets, providing the context and opportunity for the participation of volunteers, full preparation a road rescue teams, number road rescue teams in night hours, equipping medical staff of posts, distance of posts to the accident location and the reduction of death casualties all over the Ilam roads.

Key words: Road accidents, Road rescue posts, Roads, Ilam.

1 – این مقاله حاصل طرح پژوهشی به حمایت مالی و اعتباری جمعیت هلال احمر استان ایلام می باشد.

[2] This paper was extracted from a research project sponsored by Ilam’s Red Crescent Society.

مقاله پژوهشی

بررسی تاثیر پست های امداد و نجات در کاهش تعداد مصدومان منجر به فوت در سطح راه های مواصلاتی استان ایلام [1]

مطالب مشابه :

استخدام موسسه آموزشی و پژوهشی آسیدات -مهلت:30 بهمن 92

ترور یک سرباز کادر نیروی انتظامی در رفسنجان

گواهینامه ها ی من

مقاله پژوهشی

انتشار برنامه‌های وزیر پیشنهادی کشور(دکتر عبدالرضا رحمانی فضلی)

سخنرانی : بررسی لایحه تأمین امنیت زنان در برابر خشونت

بودجه سال 92- بخش سوم

جذب اعضای هیات علمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی-مهلت: 1 بهمن 92