بررسي رضایت شغلي و تعيين رابطه آن با تعهد سازمانی کارکنان(مطالعه موردی شهرداری تهران)

عنوان:بررسي رضایت شغلي و تعيين رابطه آن با تعهد سازمانی کارکنان شهرداری تهرانمحقق:اصغر کردعلیوند**

چکیدههدف از اجراي اين پژوهش بررسي ابعاد رضايت شغلي كاركنان شهرداري تهران و تعيين رابطه آن با مولفه‌هاي سه گانه تعهد سازماني شامل: هويت سازماني، درگيري سازماني و وفاداري كاركنان بود. فرضيه‌ اصلي در اين پژوهش عبارت بود از وجود رابطه معني‌دار بين رضايت شغلي و تعهد سازماني. اين تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و به جهت نحوه گردآوری داده ها توصیفی همبستگی است. جامعه آماري اين تحقيق شامل 4040 نفر از پرسنل رسمي شاغل در مناطق 22 گانه شهرداري تهران بوده كه محقق با استفاده از جدول مورگان كرجسي تعداد 350 نفر را به عنوان حجم نمونه انتخاب نموده است. ابزارگردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد رضایت شغلی پل اسپکتر (1985) و تعهد سازمانی مودی (1980) بوده است. نتايج بدست آمده از يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد ميزان رضايت شغلي كاركنان از حد متوسط بالاتر بوده و رضايت شغلي با سن كاركنان رابطه معني‌دار ندارد. همچنين اطلاعات حاصله نشان داد كه بين رضايت شغلي و مولفه‌هاي سه گانه تعهد سازماني شامل هويت سازماني، درگيري سازماني و وفاداري كاركنان رابطه معني‌داري وجود دارد.

واژگان کلیدی:رضایت شغلی، تعهد کارکنان، هویت سازمانی، درگیری سازمانی، وفاداری کارکنان.

مقدمه

نیروی انسانی سرمایه بزرگی برای دستیابی به اهداف در هر سازمانی محسوب می‌شود. رضایت‌شغلی کارکنان در هر سازمانی موجب افزایش، توانایی و کارآیی کارمندان شده و در کل موجب بالا رفتن بازدهی می‌شود. (شفیع آبادی، عبدالله، 1376، ص3) رضایت شغلی باعث می‌شود بهره وری فرد افزایش یابد، فرد نسبت به سازمان متعهد می‌شود، سلامت فیزیکی و ذهنی فرد تضمین شود، روحیه فرد افزایش می‌یابد، از زندگی راضی باشد و مهارتهای جدید شغلی را به سرعت آموزش ببیند. عدم رضایت شغلی باعث کاهش روحیه کارکنان می‌شود که روحیه پایین در کار بسیار نامطلوب است. مدیران وظیفه دارند که علائم روحیه پایین و عدم رضایت شغلی را بطور مستمر زیر نظر بگیرند و در اولین فرصت اقدامات لازم را انجام دهند. (شکرشکن، 1373)

مطالعات بسیاری در زمینه رضایت شغلی انجام شده است، اما به ویژه در خصوص کارکنان شهرداری این مطالعات بسیار اندک بوده است. برای شهرداری اهمیت دارد که کارکنان خود را حفظ کند اما هنوز بسیاری از مدیران این سازمان‌ها درک ناچیزی از چگونگی جلب رضایت کارکنان‌شان و اقدامات لازم برای نگهداری آن‌ها دارند. رضایت شغلی به نگرش‌ها و احساسات فرد نسبت به شغل خود بستگی دارد. شخص ممکن است واکنش‌های روان شناختی، شناختی و عاطفی نسبت به شغل خود بروز دهد.

یکی از موضوعات مطروحه در ادبیات سازمانی مربوط به ”تعهد سازمانی“ است با توجه زیادی که به تعهد سازمانی شده، تعهد هم از جنبه تئوری و هم از جنبه پژوهشی توسعه یافته است. تعهد سازماني يك نگرش درباره وفاداري كاركنان به سازمان و يك فرآيند مستمر است كه به واسطه مشاركت افراد در تصميمات سازماني، توجه افراد به سازمان و موفقيت و رفاه سازمان را نشان مي‌دهد (مقيمي، سيد محمد، 1380، ص 48). تعهد می‌تواند انواع متفاوت داشته باشد. تعدادی از اولین مطالعات در ادبیات سازمانی، تعهد کارکنان به کارفرما را که عموماً به تعهد سازمانی اشاره دارد، بررسی کرده‌اند، اخیراً تحقیقات فزاینده‌ای به بررسی انواع دیگر تعهد همچون ”تعهد به اتحادیه“، ”تعهد به حرفه“، ”تعهد به مسیر شغلی و کار“ و... پرداخته‌اند. بطور كلي تعهد سازماني منجر به نتايج مطلوب سازماني، همچون عملكرد بالاتر، ترك خدمت كمتر و غيبت كمتر خواهد شد كه تحقيقات متعددي نيز صحت آن را تاييد نموده است.

حال این سوال مطرح می‌گردد که آیا رضایت شغلی می‌تواند به عنوان عاملی موثر بر تعهد سازمانی شناخته شود؟ لذا در این تحقیق به دنبال بررسی تاثیر رضایت شغلی بر تعهد سازمانی کارکنان شهرداری می‌باشیم.

هدف کلی تحقیق حاضر: بررسي رضایت شغلی و تعيين رابطه آن با تعهد سازمانی کارکنان شهرداری است. محقق برای رسیدن به این هدف، اهداف جزئی زیر را مطرح می‌کند: 1. بررسی ابعاد رضایت شغلی کارکنان شهرداری تهران. 2. بررسی تفاوت‌ سنی کارکنان و تعیین رابطه آن با رضایت شغلی و تعهد سازمانی. 3. بررسی رضایت شغلی و تعیین رابطه آن با هویت سازمانی در بین کارکنان شهرداری تهران. 4. بررسی رضایت شغلی و تعیین رابطه آن با درگیری سازمانی در بین کارکنان شهرداری تهران. 5.بررسی رضایت شغلی و تعیین رابطه آن با وفاداری در بین کارکنان شهرداری تهران.
يافته‌های تحقیق

جدول 1- ميزان رضايت شغلي كاركنان

	تعداد	میانگین	انحراف معیار	خطای معیار
رضایت شغلی	350	5/4	713/0	038/0

جدول 2- آزمون t براي بررسي ميزان رضايت شغلي

ارزش آزمون=5/3(ميانگين نظري)
فاصله اطمينان 95%	تفاوت ميانگين	سطح معني داري	درجه آزادي	t
حد بالا	حد پايين
07/1	927/0	1	000/0	349 79 79 79	29/26	انگيزه دروني

همانطور كه در جداول فوق مشاهده مي‌شود سطح معني داري آزمون براي متغير رضايت شغلي كمتر از يك درصد بوده است بنابراين ميانگين تجربي متغير رضايت شغلي با ميانگين نظري در اين تحقيق اختلاف معني داري دارد ويا به عبارتي ميانگين تجربي رضايت شغلي به مقدار (1) بيشتر از ميانگين نظري ميباشد لذا مي‌توان با 99 درصد اطمينان نتيجه گرفت رضايت شغلي كاركنان نمونه آماري، در اين تحقيق بيشتر از حد متوسط مي‌باشد.

بحث، نتیجه‌گیری و پيشنهادها

- با توجه به اينكه ميانگين به دست آمده براي رضايت شغلي كاركنان 5/4 بوده و كه اين مقدار در سطح يك درصد (000/0) با ميانگين نظري (5/3) اختلاف معني‌داري دارد پس با اطمينان 99% درصد مي‌توان گفت كه ميزان رضايت شغلي كاركنان از حد متوسط بالاتر است. نتیجه تحقیق حاضر با نتایج تحقیق‌های داخلی معصومه کرمعلی(1386) و مجتبی بیرانوند(1384) و خارجی لیندا استرانگلن(2009) همسوست.

- با توجه به اینکه بین رضايت شغلي كاركنان و سن آنها هيچ گونه رابطه‌اي برقرار نشده است پس مي‌توان گفت كه در تحقيق حاضر سن كاركنان در رضايت شغلي آنها تاثيري ندارد. نتیجه تحقیق حاضر با نتایج تحقیق‌های داخلی یوسف عرفانی نسب (1388) و خارجی لیندا استرانگلن(2009) مطابق است. و با نتایج تحقیق صمدی بیعرقی(1380) و مجتبی بیرانوند (1384) و تحقیق‌های خارجی موریس (1994) و کالمر و فریس (1991) مطابقت ندارد.

- با توجه به اینکه رضايت شغلي كاركنان با هويت سازماني ارتباط معني‌دار دارد. مقدار پيرسون اين آزمون نشان مي‌دهد (698/0) كه رابطه برقرار شده همسو مي‌باشد يعني هرچه رضايت شغلي كاركنان افزايش يابد موجب افزايش هويت سازماني كاركنان مي‌شود. نتیجه تحقیق حاضر با نتایج تحقیق‌های داخلی روشنک زینال صفت(1388) و خارجی لیندا استرانگلن (2009) مطابق است.

پیشنهادهای تحقیق

- پیشنهاد می‌شود با ایجاد عوامل انگیزش در رضایت شغلی به بهروری و بهبود سازمانی کارکنان در شهرداری تهران بیافزایند.
- پیشنهاد می‌شود با افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان شهرداری تهران به هویت سازمانی کارکنان در شهرداری تهران بیافزایند.
- پیشنهاد می‌شود با افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان شهرداری تهران به درگیری سازمانی کارکنان در شهرداری تهران بیافزایند.
- پیشنهاد می‌شود با افزایش میزان رضایت شغلی کارکنان شهرداری تهران به وفاداری کارکنان در شهرداری تهران بی‌افزایند.

منابع و مآخذ

اشرفي، بزرگ.، (1374)، تبيينعواملموثربر تعهدسازمانيمديرانوكارمندانشركتزغال سنگالبرزشرقي، پايان نامه كارشناسي ارشد مديريت دولتي، دانشگاه تربيت مدرس تهران.
امیدوار، مجید، (1381)، مقدمه‌ای بر مدیریت منابع انسانی، انتشارات رشد، تهران.
بزرگ زاده، مير عماد، (1386)، بررسي رضایت شغلی و تعهد سازمانی مدیران و مراکز آموزش سپاه. تهران : ستاد مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انتشارات سپاه.
بیرانوند، مجتبی.، (1384)، بررسی میزان رضایت شغلی پرستاران ، عوامل مؤثر بر آن و ارائه راهکارهای مناسب در بیمارستانهای تابعه شبکه بهداشت و درمان شهرستان بروجرد، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
رنجبر ضرابی، علیرضا، (1387)، بررسی نقش رضایت شغلی در ارتباط با تعهد سازمانی کارکنان جهاد کشاورزی استان همدان، پایان نامه کارشناسی ارشد.
زینال صفت، روشنک.، (1388)، بررسی رابطه بین فرهنگ سازمانی با رضایت شغلی دبیران دبیرستانهای دخترانه شهر خرم آباد، پایان نامه کارشناسی ارشد.
شفیع آبادی، عبدالله.، (1376)، راهنمایی ومشاوره شغلی وحرفه ای، انتشارات رشد، ص 3.
شکرشکن، حسین.، (1373)، مردم در سازمانها زمینه رفتار سازمانی، نويسنده ترنس ميچل، انتشارات رشد تهران.
صمدی بیعرقی، محمد.، (1380) بررسی علل و عوامل مؤثر بر رضایت شغلی کارکنان و معلمان اداره آموزش و پرورش شهرستان گرمی، پايان نامه كارشناسي ارشد.
عباس زادگان، محمد، (1384)، مدیریت بر سازمان‌های ناآرام، ،‌ناشر كوير، تهران.
عرفانی نسب، یوسف، (1388)، بررسی تأثیر میزان تحصیلات، سابقه کار، سن، ویژگیهای شخصیتی درونگرا و برونگرا بر رضایت شغلی کارکنان امور آب و فاضلاب ساوه، پایان نامه کارشناسی ارشد.
عليجاني موروئي، داریوش.، 1386، تحت عنوان بررسي رابطه جو سازماني با مشاركت كاري (درگيري شغلي) در اداره بهزيستي كرمان، پایان نامه کارشناسی ارشد.
کرمعلی، معصومه، (1386)، رابطه بین شخصیت و رضایت شغلی با تعهد سازمانی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد بروجرد، پایان نامه کارشناسی ارشد.
مقيمي، سيد محمد.، (1381)، سازمانومديريت، رويكردي پژوهشي، چاپ دوم، انتشارات ترمه، تهران.

15. Brierley،Sean, (2002), The advertising handbook;London:Routledge.

16. Falkenburg, Karin, & Schyns, Birgit. (2007), Work satisfaction, organizational commitment and withdrawal behaviours,Emerald Group Publishing Limited, Management Research News, Vol. 30 No. 10, pp. 708-723.

Hatch, M.J., (1997), Organisasjonsteori, Moderne, symbolske og postmoderne perspektiver, Abstrakt forlag, Oslo.
Judy, Paul R., (1998), Organizational Involvement, Forum of the Symphony Orchestra Institute, Number 9, October.
Kalmar K.M., & Ferris G.R. (1991), Perceptions of organizational politics scale (POPS): development and construct validation. Educational and Psychological Measurements 51:193–205

20. Meyer, J.P., & Allen, N.J. (1990), Affective and continuance commitment to the organization: evaluation of measures and analysis of concurrent and time-lagged relations, Journal of Applied Psychology, Vol. 6, pp. 710-20.

Morgan،Conway, (1999), Lioyd ;Logos, Switzerland:Rotovision.
Spector, P.E. & et al., (2002). The relationship between work-family conflict and job satisfaction: A finer-grained analysis. Journal of Vocational Behavior, 60, 336-353.
Stranglen, Linda, (2009), Job Satisfaction and Organizational Commitment of Nursing Home Foodservice Workers in West Central Wisconsin. The Graduate School, University of Wisconsin-Stout, Menomonie, WI.
Thierry, H. (1997), Motivatie en satisfactie, in Drenth, P.J.D., Thierry, H. and de Wolff, Ch.J. (Eds), Nieuw Handboek Arbeids- en Organisatiepsychologie, Bohn Stafleu Van Loghum, Houten/ Diegem, pp. 177-236.
W. Glynn Mangold, and Sandra Jeanquart Miles, (2007), The employee brand is yours an all-star?, Published by Elsevier Inc Volume 50, Issue 5, September-October, Pages 423-433.

بررسي رضایت شغلي و تعيين رابطه آن با تعهد سازمانی کارکنان(مطالعه موردی شهرداری تهران)

مطالب مشابه :

بررسي رضایت شغلي و تعيين رابطه آن با تعهد سازمانی کارکنان(مطالعه موردی شهرداری تهران)

ارتباط بین استرس شغلی و رضایت شغلی کارکنان/دوزبانه

بررسی رابطه بین عدالت سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی

بررسی رابطه مهارتهای مدیریت دانش روسای شعب با جلب مشارکت سایر همکاران در افزایش سپرده های شعب بانک ک