کاربرد GIS در حمل و نقل و ترافیک شهری

مقدمه:
توسعه وپیشرفت های علمی هر روز دامنه فعالیت و کاربرد دانش نقشه برداری را در علوم مختلف بیشتر می سازد. همواره با پیشرفت تکنولوژی جدید کاربردهای جدیدی برای این علم فراهم می شود بطور مثال از پزشکی گرفته تا حمل و نقل را می توان نام برد.
امروزه توسعه بی رویه شهرها متاثر از رشد بی رویه جمعیت ومهاجرت ، منجر به ساخت وسازهای بدون برنامه ریزی و گسترش مهار نشدنی آن ، تغیرات زیادی را در ساختار فضایی شهرها باعث گردیده است که لازمه مطالعه و هدایت دقیق را می طلبد تا سازماندهی و طراحی شهری را بصورت مناسب انجام دهد.
برنامه ریزان شهری برای تهیه برنامه هایی بمنظور مستعد ساختن شهرها بعنوان محیط مطلوب برای ساکنین شهری نیازمند اطلاعات جدید جغرافیایی می‌باشد در حالیکه جمع آوری اطلاعات جغرافیایی اصولا سخت، زمانبر و پرهزینه وناقص بوده و تجزیه وتحلیل اطلاعات فوق نیز زمان زیادی را می طلبد.
اما در دهه های اخیر اطلاعات ماهواره ای وتکنولوژی جدید سنجش از راه دور پیشرفت های چشمگیری داشته و بکار گیری تصاویر ماهواره ای در برسی های مختلف زمین از جمله در ترافیک شهری و بهبود زندگی شهروندان داشته است.
سنجش از راه دور دارای دو فرآیند تصویر برداری و تجزیه و تحلیل تصاویر می باشد. در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) امکان دسترسی به تمامی اطلاعات جغرافیایی فراهم می گردد و با تبدیل اطلاعات جغرافیایی بصورت دیجیتال و ذخیره آن در کامپیوتر امکان هر نوع تغییرات ، اصلاحات ومقیاسهای آن مسیر می گردد.
کاربرد GIS در مطالعه شهرها دارای تنوع زیادی می باشد از مطالعات جوی گرفته تا مطالعات شهری مانند تعیین حومه شهر ، تعیین گسترش شهرها و مطالعه ترافیک ، عرضه و تقاضا در مسکن و مواردی مشابه که پیدایش حمل ونقل هوشمند را باعث گشته است.
سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) چیست؟
1)تعریف (GIS) 1
دانشمندان زیادی مفهوم و تعریف GIS(سیستم اطلاعات جغرافیایی) را همچون Marble(1983) به عنوان یک سیستم جابجایی داده های فضایی می دانند، برای دانشمندانی چون Cowen (1986) ، GIS فقط به مفهوم بانک داده های فضایی است. Burrough(1986) ، GIS را به عنوان یک مجموعه ابزار نیرومند و قوی برای جمع آوری ، ذخیره ،سازی بازیافت در جهان بیان می دارد. Berry(1986) نظر متفاوتی داشته و معتقد است GIS یک سیستم اطلاعات فضایی اتوماتیک برخوردار از منابع اطلاعاتی غیرفضایی می‌باشد.Colkins و Tomlinson(1984) سیستم GIS را لزوما یک سیستم کامپیوتری نمی دانند. و Devine و Field(1968) ،GIS را وسیله ای جهت بسط و گسترش کاربرد نقشه ها می دانند. یک سیستم اطلاعاتی جغرافیاییGIS نوع خاصی از سیستم اطلاعاتی است که در آن اطلاعات پایه شامل :
1)مشاهداتی است که عارضه ها ، فعالیتها یا رویدادها بر روی نقشه به صورت نقاط ، خطوط یا سطوح به نمایش گذارده شده و مشخص گردیده است.
1-Geographic Information Systems

2)بخش هایی است که برای جمع آوری ، ذخیره ، بازیافت ، تجزیه و تحلیل و نمایش داده های جغرافیایی عمل می نماید ، سیستم کامپیوتری بهره وری و مدیریت اطلاعات پایه که در آن فراخوانی ، ذخیره ، بازیافت و نمایش داده یا اطلاعات فضایی به وسیله موقعیت و مکان آن تعریف و بیان می‌گردد. یک سیستم واقعی اطلاعات جغرافیایی، داده ها و عوارض نقشه های شهری را به یک بانک اطلاعات (اطلاعات پایه) که شامل مشاهدات مختلف در خصوص تو پوگرافی و کاربری زمین (یعنی فعالیت ها، رویدادها) است ارتباط می دهد.
با توجه به آنچه اشاره شد می توان GIS را به عنوان یک سیستم اطلاعاتی تعریف نمود که داده های فضایی را تجزیه و تحلیل، ومدیریت و بهره وری، بهره برداری علمی و پیش بینی های مختلف را به نمایش در می‌آورد. سیستم GIS می‌تواند در مواردی چون برآورد استعدادها وتوان بلقوه تردد وسایل نقلیه در یک نقطه،تعیین نقاطی برای پارک حاشیه ای وپارکینگ عمومی وتعیین مسیر هایی با ترافیک سبک برای تردد. در یک GIS (سیستم اطلاعات) چنین اعمالی را می‌توان برای داده های فضایی و غیره فضایی انجام داد.
اهداف کلی GIS عبارت است از :
1) توانایی کاربرد GIS در رشته های گوناگون علوم و تکنولوژی
2) قدرت تفکیکی که دقت آنالیز گرافیکی و نتایج خروجی را به نمایش می‌گذارد.
3)بانک اطلاعات (اطلاعات پایه)
4)سهولت بهره برداری و تجزیه و تحلیل با صرف وقت اندک.
عملیات اولیه تحلیلی GIS ، اعمال مبنایی اندازه گیری منطقه و فاصله، باز آفرینی مجدد و طبقه بندی داده ها و تجزیه و تحلیل آنها است.
در چند سال گذشته، عوامل موثر متعددی در پیشرفت GIS نقش داشته اند:
1)پیشرفتهای شگرف در تکنولوژی سخت افزار کامپیوتری که ظهور و پیدایش ریز پردازنده ها و پیشرفت باور نکردنی تکنولوژی ذخیره سازی فراهم ساخته است.
2)در نتیجه پیشرفتهای سخت افزار کامپیوتری، فرایند و پردازش داده های فضایی به حدی پیشرفت نموده است که هم اکنون با نیاز های کاربردی برابری می کند.
3)شرایط اقتصادی در سال های اخیر در جهان باعث شده است که آژانس‎‍‌‌‌های اطلاعاتی در کلیه سطوح در تلاش پیگیر برای دستیابی به شیوهای مدرن و جدیدی هستند تا ضمن برخورداری از کارایی لازم با حداقل هزینه نیازها را برآورده نماید.
در طراحی یکGIS به ویژه در ارتباط دادن بانک اطلاعاتی متفاوت از طریق استخراج از نقشه ها برای تعیین موقعیت و محل مناطق در محدوده خاص، مشکلات تکنیکی زیادی وجود دارد. لذا قبل از هرتوضیحی لازم است که برخی از عناصر GIS را که موقعیت آن نقش کلیدی و محوری دارد بیان داریم.
اجزایGIS
1)سخت افزارها
2)نرم افزارها
3)داده ها
4)پرسنل اجرای سیستم
5)سازماندهی و تشکیلات(سازمان)
سه عامل اولی در موفقیتGIS اهمیت زیادی ندارد زیرا سخت افزار و نرم افزار مسائل و مشکلات فنی و تکنیکی را مورد بررسی قرار می دهند. دو عامل یا عنصر آخر برای موفقیت GIS از اهمیت فوق العاده برخوردار است زیرا آنها عملیاتGIS را کنترل خواهند نمود. به هر حال باید گفت که یک نرم افزار قوی GIS نمی تواند بدون حمایت و پشتیبانی دو عامل آخری با کارایی کامل به اجرا در اید. در حقیقت هرچه نرم افزارGIS قوی تر و پیچیده تر باشد نیاز به پرسنل متخصص و آزموده و سازمان کارآمد بیشتر می گردد. بلعکس هر جا پرسنل از تخصص کمتری و سازمان از کارایی کمتری برخوردار باشد نرم افزار نیز باید ساده باشد.
زیر سیستم های GIS
سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) مانند دیگر سیستم های اطلاعاتی، ازسیستم های فرعی تشکیل یافته است.
·        سیستم فرعی ورودی داده ها
·        سیستم فرعی ذخیره داده ها و بازیابی آنها
·        سیستم فرعی پردازش و تجزیه و تحلیل داده ها
·        سیسیتم فرعی خروجی اطلاعات
سیستمی را می توان یکGIS دانست که سیستم نرم افزایش شامل تمامی چهار عملکرد فوق باشد.
بررسی ارتباط بین سیستم حمل و نقل وGIS
بسیاری از طرح های توسعه ای بطور جدی به شبکه حمل و نقل وابسته هستند. اطلاعات معتبر در مورد زیر ساخت حمل و نقل شرط اصلی برای بسیاری از تصمیم گیری ها در این زمینه می‌باشد.
از این رو لازمست اطلاعات معتبر و به روز به راحتی در دسترس باشد چرا که نبود اطلاعات مناسب می‌تواند مانع از تصمیم گیری برتر گردد. بنابراین اطلاعات مربط به شبکه های حمل و نقل و برنامه ریزی‌های مربوطه که از طریق نرم افزارهایی همچون EM2 و GETRAM و...صورت می‌پذیرد می‌بایستی برای ذخیره و بازیابی و مدیرت و برسی مرتبط جهت تلفیق با سیستم اطلاعات جغرافیایی به نرم افزارهای این سیستم معرفی گردد. اغلب این داده‌های مربوط به حمل و نقل شامل ترددها، فهرست علائم، بررسی تصادفات و مسائل ایمنی راهها و شرایط مسیرها و فهرست طرح‌های هندسی و موارد مشابه خواهد بود.
حال سیستم اطلاعات جغرافیایی الگوی جدیدی را برای ساماندهی اطلاعات و طراحی سیستم‌های اطلاعاتی ایجاد می‌کند که جنبه اصلی استفاده از مفهوم مکان بصورت پایه‌ای برای ایجاد سیستم‌های اطلاعاتی جدید می‌باشد.
مزیت اصلی استفاده از GIS توانایی دستیابی و تحلیل داده‎‌های توزیعی از لحاظ فضای با توجه به محل فضای واقعی پوششی داده شده روی نقشه مادر از ناحیه‌ای پوششی که برسی آن با دیگر سیستم‌‌های مدیریت و پایگاه داده‌‌‌‌‌ها امکان پذیر نبوده باشد.
بهره اصلی استفاده از GIS صرفاً نمایش و دستیابی بصری کاربر پسند نبوده و شامل قابلیتتحلیل فضایی و قابلیت کاربرد برای عملکردهای استاندارد آن مانند نگاشت موضوعی، ترسیم نمودار، تحلیل شبکه‌ای، دستیابی همزمان به چندین لایه داده‌ای و پوشش همان داده‌ها و توانایی برای تصمیم گیری مدیریت داده و دستور العمل‌های خاص کاربر خواهد بود. تابع نمایش محل تصویر عکس‌ها و تصاویر دیگر را برای ادغام کردن با سیستم اطلاعات جغرافیایی مجاز نموده و این پوشش تصاویر منطقه‌ای با نقشه اصلی مسیرهای مختلف می‌تواند برای به روز کردن نقشه‌های جدید همچون پل‌ها یا تقاطع‌های مختلف و تصحیح خطاها استفاده گردد.
آشنایی با زمینه‌های کاربرد GIS در سیستم حمل و نقل شهری در ایران
با توجه به گسترش روز افزون استفاده از سیستم‌های حمل و نقل شهری و ازدیاد تقاضای سفرها وحجم بالای ترددهای صورت پذیرفته و نیاز به تامین امکانات اولیه و زیر بنایی این سیستم حمل ونقل و نیاز مبرم به ارائه یک مدیریت توانمند جهت عدم مواجه یا کاهش معضلات حمل و نقلی استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی جهت تلفیق اطلاعات لازم در حوزه حمل و نقل و GIS بیش از پیش ضروری می‌نماید. از این رو در این بخش عمده‌ترین پروژه‌ها و نیز معضلات حمل و نقلی که می‌تواند با یاری از سیستم GIS به نحو مطلوبی مدیریت گردد به شرح زیر ارائه می گردد:
مدیریت بر عمران معابر شهری
توسعه شبکه معابر و تهسیلات ترافیکی جزو عمده‌ترین و مهمترین مطالعات حمل و نقلی می‌باشد که همواره نیازمند صرف زمان و مطالعات فراوان خواهد بود با استفاده از سیستم GIS با تهیه نقشه‌های کارتوگرافی شده از شهر که بتوان بر اساس نوع عملکرد معابر اطلاعات خاصی را به آن تحول داد می‌توان یک جریان ترافیکی را از یک مسیر به مسیر مورد نظر دیگر هدایت نمود.
فلذا می‌توان با بهره از GIS با جمع آوری اطلاعات مکانی و توصیفی شبکه معابر و تهسیلات ترافیکی اعم از پل‌ها و تقاطع‌ها و تقاطعات غیر هم سطح و مسیرهای مناسب آزاد سازی معابر و پیاده سازی آن بر روی نقشه‌های شهر‌های مختلف،اطلاعات مورد نیاز را کسب نمود بگونه‌ای که می‌توان مسیرها را بر حسب اولویت دادن به زمان سفر یا هزینه سفر انجام شده با بهره از نرم افزارهای حمل و نقلی (همانندEM2) مشخص کرده و مدلی طراحی نموده و تمام معابر شهری را در این مدل قرار داده و بر اساس نوع عملکرد معابر مسیر مورد نظر و سرعت لازم آن مشخص می‌گردد.
مدیریت بر ساخت پایانه‌ها و پارکینگهای طبقاتی و مکانیابی آنها
بدلیل عدم وجود اطلاعات سازمانیدهی شده مناسب و عدم توانایی در بکار گیری کلیه پارامترهای موثر در مکانیابی مناسب پاکینگ‌ها می‌توان با جمع آوری اطلاعات مکانی و توصیفی پایانه‌ها و پارکینگ‌های طبقاتی مورد نیاز هر شهر که بر اساس مطالعات جامع سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرهای مورد نظر صورت پذیرد جهت مدیریت بر ساخت پایانه‌ها و پارکینگ‌های طبقاتی از سیستم GIS نیز بهره جست که در این راه تهیه نقشه و بانک اطلاعات پارکینگ‌های عمومی یا خصوصی که خود می‌تواند شامل پارکینگهای روباز یا سرپوشیده بوده و نیز تهیه نقشه و بانک پارکینگ‌های حاشیه‌ای کنترلی با کارت پارک و تعیین پارامترهای موثر در مکانیابی پارکینگ باید انجام پذیرفته و پارامترهای مورد نظر وزن دهی سده و لایه‌های اطلاعاتی آماده گردند و با توجه به وزن در لایه با یکدیگر تلفیق شوند و با تهیه نقشه های لازم مکانیابی پارکینگ پذیرد.
طراحی سیستم شورای نامگذاری معابر
از آنجای که در حال حاظر شورای نامگذاری اسامی معابر بصورت سنتی و بر اساس تقاضای ارسالی به شورا اقدام به نام گذاری معابر می نماید و مکررا مشاهد می گردد که نامهای تکراری در نامگذاری معابر استفادخ گردیده است با اینکه هماهنگی ها و هارمونی لازم درنامگذاری های شهری صورت نپذیرفته است می توان با طراحی سیستم شورا نامگذاری براساس سازماندهی نامها و عبارات توصیفی شبکه معابر شهرها نسبت به ایجاد هماهنگی معابر و تهیه بانک اطلاعات نام معابر با سیستمGIS اقدام نمود.
مدیریت بر توسعه پمپ بنزین و پمپ گاز
با توجه به توسعه شهرها و روند افزایشی تولید خودرو و سرانه مالکیت خودروهای خانوادهای شهرهای مختلف، لزوم توزیع بهینه امکانات تامین سوخت خودروها به منظور کاهش سفرهای شهری امری بدیهی می باشد.بنابراین، مشابه مدریتپارکینگها، می توان با بهره از سیستم GIS مدیرت مناسبی بر تقاضای احداث پمپ بنزین و پمپ گاز در سطح شهر ها را بر اساس پارامترهای مختلفی همچون شناخت جایگاههای موجود در سطح شهر و نوع و میزان توزیع مراکز جمعیتی و نوع دسترسی ما به آنها را اعمال نمود.
مدیریت بر چراغهای و سیستم مونیتورینگ تقاضای شهری
در این شیوه هدف می تواند، ایجاد یک بانک اطلاعاتی مکانی و توصیفی در قالب GIS در لایه های اطلاعاتی بشرح زیر باشد:
v    تهیه نقشه محل استقرار چراغهای راهنمایی همراه با پایگاه توصیفی مربوط به اطلاعات نقشه و بصورت Node
v    برداشت و جمع آوری اطلاعات مشخصات پایه ها واطلاعات مربوط به نحوه زمان بندی و سیکل چراغهای راهنمایی و محل استقرار دوربین های نظارت تصویری و سیستم های معکوس شمار.
مدیریت بر اجرای خط کشی طولی معابر و سرعت گیرها و نصب تابلوهای راهنمایی و رانندگی
در این شیوه هدف می‌تواند ایجاد یک بانک اطلاعات مکانی و توصیفی در قالب GIS در لایه‌های اطلاعات بشرح زیر باشد:
v    ایجاد بانک اطلاعات پروفیل عرضی معابر و ایجاد ارتباط بین آن با نقشه شبکه معابر شهری
v    ایجاد بانک اطلاعات اجرای خط‌کشی و معابر بصورت ممتد و منقطع در محلهای لازم و اجرای خط‌کشی عرضی در معابر.
v    تهیه نقشه و بانک اطلاعاتی علائم افقی برجسته همچون گل‌میخ‌ها و چشم ‌گربه‌ایها
v    تهیه نقشه و بانک اطلاعاتی تابلوهای راهنمایی شهری به تفکیک انواع تابلوهای اخباری انتقال و اخطاری
مدیریت بر ایستگاهها و مسیر اتوبوسرانی شهری
با توجه به پراکندگی ایستگاهها و خطوط اتوبوسرانی و گسترة فراوان آن با تهیه نقشه کارتوگرافی شهری با بهره ازGIS می‌توان با تهیه نقشه وبانک اطلاعاتی هر یک از خطوط اتوبوسرانی و نیز ایستگاههای اتوبوس باعث تعیین محل مناسب ایستگاهها و نیز توزیع عادلانه خطوط اتوبوسرانی در شهرها بود. به نحوی که حتی می‌توان در صورت نیاز مبادرت به تهیه نقشه‌ها وبانک اطلاعاتی از تهسیلات موجود در هر ایستگاه شامل تابلوی ایستگاه، سرپناه و خط ‌‌کشی های ایستگاه‌ نیز نمود.
مدیریت تاکسیرانی شهری
با توجه به گستردۀ فراوان سیستم حمل و نقل عمومی توزیع خطوط تاکسی‌رانی در مسیرهای مشخص شهرها کمتر مورد توجه دست‌اندرکاران بوده و نارضایتی‌هایی از این بابت معمولاً در سطح شهرها می‌شود. با بررسی عرضه و تقاضای موجود در مناطق مختلف شهرها، می‌تواند با بهره از سیستم GIS مبادرت به طراحی مدل بهینه جهت مشخص کردن مسیرهای تاکسی‌های خطی نمود و طراحی و جانمایی ایسگاههای تاکسی‌های خطی و حتی بررسی اقتصادی آن و تهسلات مورد نیاز را نیز بررسی کرد. با بهره از این سیستم می‌توان یک بانک اطلاعاتی جهت کنترل تاکسی‌های خطی و ورود اطلاعات هر یک از خطوط و تهسیلات لازم برای هر ایستگاه را نیز فراهم نمود.
مدیریت و ساماندهی سیستم تاکسی تلفنی‌های شهرها
به دلیل عدم توزیع تناسب تاکسی‌های تلفنی در نواحی مختلف شهرها باید بررسی عرضه و تقاضای مربوط به آن صورت پذیرفته و مطابق آنچه که بیشتر بیان شد با بهره از GIS نقشه‌ای جهت محل استقرار آژانس‌های تاکسی تلفنی طراحی کرده و با تهیه بانک اطلاعاتی از انسانها و طراحی مدل بهینه مکان‌یابی احداث تاکسی تلفنی‌ها کنترل مناسبی بر گسترده توزیع آنها در شهرها داشت.
مدیرت راهها و پیاده روهای برون شهری
از آنجایی که در این مقاله کاربردهای عمده GIS در حمل و نقل شهری بررسی می‌گردد در انتها، تنها اشاره‌ای به یک کاربرد دیگر GIS در مدیریت مناسب راههای و پیاده روهای برون شهری می‌گردد که می‌توان برای حاشیه شهرها مورد استفاده قرار داد.
سیتم مدیریت رهها شامل سه مولفه اصلی جمع آوری داده‌ها،تحلیل و بر روز رسانی اطلاعات می‌باشد. در این سیستم که بنام (Pavement Management System) نامیده می‌شود و در چند سال اخیر مورد استفاده و توجه قرار گرفته است، مولفه‌های جمع آوری داده عبارتند از: ویژگی ساخت از جمله شامل تعداد خطوط،طول ،پهنا، نوع سطح و طبقه بندی کارکرد و اطلاعات شانه‌راه تاریخچه که داده‌های طراحی و نوع ساخت و نوسازی و تجدید اسکان و وسایل نگهداری را شامل می‌کردد بررسی وضعیت زبری سطح سواره رو، اصطکاک سطح پیاده‌روها و...، GIS یک شیوه منطقی برای مدیریت این برنامه است که بوسیله آن با شرح نگهداری‌ها و تعمیرات انجام گرفته بر اساس کیلو متراژهای مسیرها در نواحی جغرافیایی مختلف مدیرت مناسبی اعمال می‌گردد.
سامانه اطلاعات مکانی
یکی از سامانه‌هایی که می‌تواند در زمینه مدیریت ترافیک به کمک سامانه حمل و نقل هوشمند بیاید، سامانه اطلاعات مکانی است.
سامانه اطلاعات مکانی یا سامانه اطلاعات جغرافیایی مجموعه‌ای از ابزارها برای ترسیم، ویرایش، آماده سازی و آنالیز داده‌های مکانی، ذخیره، بازیابی و آنالیز داده‌های غیرمکانی و آنالیز توام داده‌های مکانی و توصیفی می‌باشد. سامانه اطلاعات مکانی را می‌توان به گونه‌های زیر نیز تعریف نمود:
سامانه اطلاعات مکانی مجموع‌ای از سخت افزار، نرمافزار،داده‌ها، مدل‌ها، ذخیره، باریابی، بهنگام سازی، پردازش، تجریه و تحلیل، انتقال، نمایش و کاربرد داده‌های مکانی جهت حمایت از تصمیم‌گیری برای حل یک مشکل است.
سامانه اطلاعات مکانی بر خلاف روش‌های سنتی قابلیت‌های فراوانی دارد. یکی از مهمترین این قابلیت‌ها امکان انجام تحلیل‌های پیچیده داده‌های مکانی و غیر مکانی است. با استفاده از این قابلیت سامانه اطلاعات مکانی، می‌توان روال‌های مدیریتی را بهینه سازی نمود. یک سامانه اطلاعات مکانی شامل دو بخش مهم پوشش و پایگاه داده‌های توصیفی می‌باشد.
پوشش
مهمترین و وقت‌گیرترین بخش ایجاد سامانه اطلاعات مکانی ایجاد فایل پوشش است. پوشش فایلی است که شامل اطلاعات مکانی برای نمایش روی صفحه تصویر ایجاد شده است. بعبارت دیگر، پوشش، فایل نقشه مبنای عمل، در سامانه است. هر شی مکانی، یک عارضه نامیده می‌شود. برای نمایش عوارض مصنوعی و طبیعی موجود، از سه دسته عوارض نقطه‌ای، خطی و چندضلعی استفاده می‌شود. بعنوان مثال چراغ‌های راهنمایی، علائم و تابلوهای ترافیکی و بسیاری موارد دیگر، از انواع عوارض نقطه‌ای محسوب می‌شوند. همچنین شبکه معابر، مسیرهای ویژه دوچرخه‌سواری و خطوط ویژه اتوبوس از انواع عوارض خطی‌اند. محدوده طرح ترافیک، نواحی ترافیک، نواحی ترافیکی شهری نیز از انواع عوارض چند ضلعی هستند.
پایگاه داده اطلاعات توصیفی
دیگر بخش مهم سامانه اطلاعات مکانی ایجاد پایگاه داده اطلاعات توصیفی است. در مورد یک عارضه داده‌های بیشتری از شکل موقعیت آن می‌تواند ذخیره نمود. بعنوان مثال، برای پارکینگ علاوه بر شکل و موقعیت آن می‌توان اطلاعات دیگری چون ظرفیت کل پارکینگ، ظرفیت فعلی پارکینگ(آنلاین)، هزینه ساعتی پارکینگ و... را ذخیره کرد و یا برای یک چراغ راهنمایی در یک تقاطع، اطلاعاتی چون نوع(زمان ثابت،هوشمند)، فازبندی،زمانبندی را می‌توان ثبت نمود.
کاربرد سامانه اطلاعات مکانی در حمل و نقل و ترافبک
تلفیق و ارتباط میان سامانه اطلاعات مکانی با سامانه اطلاعات حمل و نقلی موجب تسهیل دسترسی به اطلاعات ترافیکی می‌شود. در واقع هدف از ایجاد سامانه اطلاعات مکانی برای سامانه حمل و نقل، تشکیل یک پایگاه اطلاعاتی مرتبط میان اطلاعات حمل و نقل و سامانه اطلاعات مکانی می‌باشد. اطلاعات مربوط به منابع مختلف ترافیکی در یک پایگاه اطلاعاتی برای دسترسی و تجزیه و تحلیل سامانه گردآوری می‌شوند. اطلاعات مربوط به حجم ترافیک، محدودیت سرعت در معابر، محل وقوع تصادفات،‌ ویژیگی‌های هندسی راه، موقعیت تقاطع‌های چراغ‌دار و نیز مراکز جذب سفر نظیر ادارات، موسسات آموزشی، مراکز تجاری و... از جمله موارد مهم پایگاه اطلاعات حمل و نقل است.
سامانه‌های اطلاعات مکانی حمل و نقل در واقع ابزاری برای بهبود نحوه برنامه‌ریزی و طراحی پروژه‌های حمل و نقلی و ترافیک است. معمولاً هزینه اجرای پروژه‌های حمل و نقلی مانند ساخت تقاطع‌های غیرهمسطح، راه‌اندازی خطوط مترو، توسعه شبکه معابر و ... بسیار بالا است. بدین منظور قبل از اجرای چنین پروژه‌هایی، نصب و راه اندازی سامانه‌های اطلاعات مکانی، در تصمیم‌سازی‌های مدیریتی و کارشناسی بسیار موثر خواهد بود. در صورت مثبت بودن توجیه اقتصادی، طرح مورد نظر اجرا می‌شود. در طراحی سامانه‌های اطلاعات مکانی برای سامانه حمل و نقل شهری اهداف زیر تعقیب می‌شوند:
v    طراحی و آزمایش روشن‌های تبدیل اطلاعات از منابع مختلف به پایگاه اطلاعاتی سامانه اطلاعات مکانی
v    طراحی سامانه حفظ، نگهداری و بهنگام‌سازی اطلاعات
v    توسعه و طراحی پارامتر‌های متناظر با شاخصهای ترافیکی
v    تبدیل اطلاعات GIS به شکلی که قابل استفاده برای کاربران مختلف باشد.
ساختار اطلاعات
برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز ساخت پایگاه داده، باید ساختار اطلاعات مورد نیاز مشخص باشد. به طور کلی، اطلاعات ترافیکی مورد نیاز ساخت پایگاه داده سامانه اطلاعات ناحیه‌ای، اطلاعات مربوط به علائم افقی و عمودی، برنامه حمل و نقل، مدیریت ترافیک و سیاست‌های برنامه حمل و نقل، توسعه شهری و سیاست‌های کلان شهر تقسیم نمود. در جدول (1) اطلاعات مذ کور لیست شده اند.
جدول (1): اطلاعات ترافیک و حمل نقل
ردیف
بخش‌های مختلف جمع آوری اطلاعات
اطلاعات GIS مربوط به هر بخش

1

بخش منطقه‌ای
مراکز جذب سفر
نحوه توزیع کاربری‌ها
وضعیت تراکم مناطق مسکونی
شبکه معابر

2

بخش علایم
چراغ‌های راهنمایی
زمان‌بندی وفازبندی چراغ‌ها
علائم عمودی(تابلوها)
علائم افقی(خط‌کشی)
3
بخش روشنایی
موقعیت تیرهای روشنایی در معابر

4

بخش حمل و نقل
حجم تردد وسایل نقلیه و عابران
مسیرهای ویژه دوچرخه
موقعیت سرعت‌گیر وسرعت‌کاه‌ها
طرح محدودیت ترافیک

در قسمت طراحی سامانه اطلاعات مکانی، اطلاعات مذکور در پایگاه اطلاعات جامع شهری ساخته می‌شود. این پایگاه اطلاعاتی شامل اطلاعات زیر می‌گردد:
محدوده منطقه شهری، کاربری‌های دولتی، کاربری‌های خدماتی، قطعات و بلوک‌های شهری، خط محوری خیابان‌ها، اطلاعات مربوط به هدایت آب‌های سطحی و زیرزمینی، موقعیت مراکز آموزشی، ایستگاه‌های آتش نشانی، موقعیت مراکز آموزشی، ایستگاه‌های آتش نشانی، ایستگاه‌های پلیس و بسیاری موارد دیگر.
اکثر اطلاعات مورد استفاده در GIS حمل و نقل مربوط به خیابان‌ها می‌شود. لذا، فایل مربوط به خط محور ی به عنوان اساس طراحی حمل ونقل می‌باشد. به همین سبب، باید این خطوط به طور دایم بهنگام شوند و خیابان‌های جدیدالاحداث وتغیرات معابر موجود به پایگاه اطلاعات اضافه گردند.
بعنوان مثال فایل پوشش مربوط به معابر شامل اطلاعات مربوط به نام معبر، طبقه معبر به لحاظ عملکردی، ظرفیت معبر و... است.
بعنوان مثال پوشش مربوط به معابر شامل اطلاعات مربوط به نام معبر، طبقه معبر به لحاظ عملکردی، ظرفیت معبر و ... است.
البته برای کاهش مدت زمان تجزیه و تحلیل اطلاعات و محدودیت ظرفیت نگهداری لطلاعات مربوط به کوچه‌ها و معابر دسترسی محلی ذخیره نمگردد. فایل پوشش معابر ساخته شده همان نقشه مبنای حمل و نقل است. اطلاعات مربوط به معابر که دائما در حال تغییر است، مثل حجم تردد در طول معابر، حجم گردش در تقاطع‌ها و بسیاری موارد دیگر به فایل پوشش کمان‌ها و گره‌های مربوطه متصل می‌شوند.
نمونه‌هایی از کاربرد سامانه اطلاعات مکانی در حمل و نقل
اطلاعات حجم ترافیک
برای ساخت مدل حمل و نقل و طرح توسعه معابر در شهرها، حجم تردد وسایل نقلیه همواره یکی از مهمترین بخش داده‌های ورودی را تشکیل می‌دهد. با استفاده از سامانه اطلاعات مکانی می‌توان این اطلاعات را به شکل‌های مختلف با یکدیگر مقایسه نمود.
برای این منظور نقشه مبنای حمل و نقل که شامل خیابان‌های اصلی منطقه مورد نظر است، به بانک اطلاعات حجم تردد وسایل نقلیه متصل می‌شود. این بانک اطلاعات شامل اطلاعات مربوط به متوسط حجم ترافیک روزانه، حجم تردد در ساعت‌های اوج صبح و بعد از ظهر و ساعت اوج ترافیک است.
علائم راهنمایی
سامانه اطلاعات مکانی امکان مقایسه میان موقعیت و خصوصیات علایم ترافیکی را در سطح شهر فراهم می‌آورد; همچنین این سامانه می‌تواند با ایجاد ارتباط با سایر اطلاعات، مشخصات بسیار جزیی هر علامت ترافیکی را در اختیار کاربر قرار دهد. چراغ‌های راهنما در نقشه مبنای حمل و نقل بصورت نقطه ذخیره می‌شوند.
تصادفات
معمولاًدر شهرها، اطلاعات مربوط به تصادفات توسط پلیس به کمک نرم افزارهای ویژه‌ای جمع‌آوری و نگهداری می گردند. برای استفاده از این اطلاعات در محیطGIS، اطلاعات به یک محیط بانک اطلاعاتی، مانندMS Access وارد می‌گردد و سپس به نقشه مبنای حمل و نقل متصل می‌گردد.
اطلاعات اسنادی مرتبط به هر تصادف عبارتند از تاریخ، زمان، شماره بلوک، خیابان اصلی، خیابان فرعی، جهت وقوع تصادف در راه، شرایط روشنایی راه، شرایط آب وهوایی، نوع راه، شرایط محیطی راه، شرایط سطح راه از نظر لغزندگی، وسایل کنترل ترافیک، تعداد وسایل نقلیه حادثه دید، تعداد مجروحان و تلفات.
با استفاده از تحلیل‌ها و ابزار‌های موجود در محیطGIS می‌توان ناحیه‌های شهری را به منظور پیدا کردن بیشترین نقاط حادثه‌خیز یافت و جهت بهبود و ضعیت اقدامهت لازم را انجام داد.
ایمنی معابر
نمودار تصادفات منجربه فوت و جرح یا نمودار تصادفات وسایل نقلیه عابرین پیاده و دوچرخه‌سوار در دوره زمانی خاص از موارد استفاده از سامانه‌های مذکور است. توزیع تصادفات عابرین پیاده در کنار نقشه توزیع مدارس، رابطه تعداد و شدت تصادفات نواحی آموزشی را نشان می‌دهد.
همچنین نقشه تصادفات دوچرخه‌سوارها و مسیرهای دوچرخه‌سواری نیز امکان بررسی این که مسیرهای دوچرخه‌ نیاز به بازبینی یا افزایش مسیرهای مذکور را دارند ایجاد می‌کند.
با استفاده از نقشه‌های شهر و آمار تصادفات در تقاطع‌ها می‌توان نقاطی را مه نیازمند اصلاح هندسی هستند را شناسایی و اقدامات لازم را جهت اصلاح تقاطع انجام داد. نقشه‌های مربوط به تصادفات عابرین پیاده و دوچرخه سواران، به طراحان امکان می‌دهد تا پیرامون امکانات روشنایی، وضعیت پیاده‌روها، علامت گذاری افقی و عمودی راه‌ها در مناطق حادثه‌خیز، مطالعه نمایند. نتیجه تمام این بررسی‌ها منجر به ارتقا سطح ایمنی حرکت در معابر شهری می‌گردد.
سامانه‌های هوشمند کنترل ترافیک
با استفاده از نقشه متوسط حجم تردد روزانه در معابر شهر، وضعیت عبور و مرور وسایل نقلیه مشخص می‌شود. با تحلیل این داده‌ها می‌توان اطلاعات مفیدی چون میزان، نحوه و نقاط متراکم و ... را بدست آورد. اکنون با توجه به اطلاعات بدست آمده می‌توان موقعیت مناسب برای نصب سامانه‌های هوشمند کنترل ترافیک مانند دوربین‌های کنترل ترافیک و تابلوهای پیام متغیر، بمنظور کاهش تراکم و مدیرت ترافیک در معابر را یافت. به علاوه GIS توانایی پیش بینی تعداد و محل دوربین‌ها و تابلوهای مذکور را با توجه تحلیل داده‌های حجم تردد دارا است.
زمان بندی چراغ‌های راهنمایی
با ایجاد ارتباط همزمان میان سامانه‌های هوشمند شمارش وسایل نقلیه در تقاطع‌ها مانند سیستمSCATS با پایگاه داده GIS، سامانه توانایی ذخیره اطلاعات مربوط به فازبندی و زمان‌بندی چراغ‌های راهنمایی در تقاطع‌ها را خواهد داشت.
سامانه‌های تعیین موقعیت
سامانه‌های تعیین موقعیت یکی از مهمترین ارکان تمامی سامانه‌های ناوبری می‌باشند. یکی از این روش‌ها، سامانه تعیین موقعیت جهانی است. این سامانه شامل تعدادی ماهواره است که در مدار زمین قرار داده شده‌اند و سیگنال‌هایی را برای کاربرهای سامانه ارسال می‌کنند. کاربر با اندازه‌گیری زمانی مه سیگنال از ماهواره به کاربر می‌رسد، فاصله خود تا چند ماهواره و در نتیجه موقعیت خود را بدست می‌آورد. سامانه تعیین موقعت جهانی علاوه بر تعیین موقعیت دقیق کاربر زمان دقیق را نیز اندازه‌گیری می‌کند.
منظور از تعیین موقعیت تعیین پارامتر‌هایی مثل طول، عرض جغرافیایی و ارتفاع و یا بطور کلی تعیین مولفه‌های بردار موقعیت یک نقطه مشخص در یک دستگاه مختصات معیین است.
این سامانه امکان تعیین موقعیت را برای دو دسته کاربران نظامی وغیرنظامی با دقت‌های متفاوت فراهم می‌کند. دقت قابل قبول، پوشش کامل و هزینه نسبتاً پایین استفاده از این سامانه، تعیین موقعیت جهانی از سه بخش اصلی تشکیل شده است که عبارتند از بخش فضایی، بخش کنترل عملیات یا شبکه نظارت زمینی، بخش گیرنده کاربر.
بخش فضایی سامانه شامل 24 ماهواره است که سیگنالهای اندازه‌گیری و داده‌های مورد نیاز گیرنده‌های کاربر را ارسال می‌کند. از این ماهواره‌ها 21 عدد ماهواره‌های اصلی و سه‌تای آنها ماهواره‌های ذخیره هستند.
چگونگی قرارگیری ماهواره‌ها

بخش کنترل عملیات و ظیفه نگهداری و مراقبت از ماهواره‌ها و رفتار مناسب آنها را بر عهده دارد مه شامل نگهداری ماهواره‎‌ها در موفقیت مداری مناسب و بازرسی سلامت و نمایشی وضعیت بخش‌های مختلف ماهواره مثل وضعیت آرایه‌های خورشیدی، توان باتری‌ها و نیروی مصرفی برای مانور و تصحیح مدار حرکتی ماهواره، است.

شمای کلی بخش کنترل عملیات
بخش گیرنده کاربر که معمولاً گیرندهGIS نامیده می‌شود، اطلاعات ارسالی از ماهواره را در باندL دریافت می‌کند و با پردازش اطلاعات دریافتی، موقعیت و سرعت کاربر و زمان را محاسبه می‌کند. گیرنده‌هایGIS در انواع و اندازه‌های مختلفی ساخته می‌شوند که کوچکترین آنها به اندازه یک ساعت مچی است و بزرگترین آنها که در کشتی‌ها بکار می‌روند، تا چند ده کیلو وزن دارند.انتخاب یک گیرندهGIS بستگی به کاربردی دارد که کاربر انتظار دارد.

نمونه گیرنده GPS بدون نمایشگر
`
نمونه گیرندهGPS با نمایشگر
امروزه با توجه به هزینه مناسب سامانه موقعیت‌یاب جهانی بسیاری از سازمان‌ها و شرکت‌ها از این سامانه جهت مرتفع کردن نیازهای مکانیابی خود استفاده می‌کنند. از کاربردهای این سامانه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
v    مدیریت حمل و نقل: می‌توان با مجهز نمودن وسایل نقلیه و با استفاده از یک نرم افزار کامپیوتری، موقعیت و مسیر پیمایش تجهیزات مختلف اعم از زمینی، هوایی و دریایی را مشاهده و ردیابی نمود.
v    مدیریت ترافیک: در بسیاری از کشورهای توسعه یافته برای کمک به امر ترافیک، خودروها به سامانهGPS مجهز می‌باشند. این سامانه بوسیله یک صفحه نمایشگر نه تنها موقعیت خیابان‌ها و بزرگراه‌ها را نمایش می‌دهد، بلکه برخی از آنها بوسیله صوت، راننده را از وضعیت موجود با خیر می‌سازد. به همین منظور شهرداری مشهد درصدد مجهز کردن ناوگان سازمان اتوبوسرانی خود به گیرنده‌هایGPS است تا بتوان با استفاده از این سامانه، نظارت و کنترل بر ناوگان اتوبوسرانی را محقق سازد.
v    مدیریت خودروها وتیم‌های امداد و نجات: شاید یکی از مهمترین کاربردهای این سامانه، راهبری خودروها، تیم‌ها و تجهیزات امداد و نجات باشد. از آنجایی که سرعت انتقال وسایل نقلیه امدادرسان از اهمیت خاصی برخوردار است، مدیریت و هدایت آنها امری بسیار حیاتی می‌باشد. می‌توان با تجهیز این خودروها به سامانهGPS و ردیابی و کنترل آنها از طریق مرکز کنترل، به این امر پرداخت. بعنوان مثال شهرداری مشهد پروژه‌ای بمنظور نظارت بر ماشینهای امداد سازمان اتوبوسرانی خود تعریف و با استفاده از همین سامانه آنرا پیاده‌سازی نموده است.
یکی از مهمترین امکانات سامانه‌های اطلاعات مکانی برخورداری از ارتباط با سامانهGPS می‌باشد. ترکیب این دو با سامانه به منظور اندازه‌گیری و ثبت دقیق نقاط و همچنین تجزبه و تحلیل اطلاعات، شرایطی را برای انتخاب راه‌حلی درست برای برنامه‌ریزی و مدیریت در بسیاری از موارد و بطور خاص در عملیات امداد و نجات فراهم می‌آورد.
دیگر کاربردهایGIS
از سامانه اطلاعات مکانی برای طرح‌های زیر نیز می‌توان استفاده نمود:
v    نشان دادن موقعیت نصب علایم کنترل ترافیک و پیشنهاد موارد لازم جهت نصب علایم جدید
v    بررسی علامت گذاری و خط‌کشی راه‌ها
v    بررسی سامانه روشنایی راه‌ها
v    بررسی مسیر راه‌اهن شهری و ابنبه مربوط به آن
v    سامانه نگهداری روکش راه‌ها
v    بررسی موقعیت و وضعیت تأسیسات شهری از قبیل دریچه‌های واقع در راه‌ها
v    پایگاه اطلاعات مربوط به پارکومترها
محاسن و معایب استفاده ازGIS
همانند دیگر سامانه‌های کامپیوتری، سامانه‌های اطلاعات مکانی نیز دارای محاسن ومعایبی می‌باشند. در ادامه به محاسن و معایب این سامانه‌ها ارائه شده است:
فواید استفاده از GIS
از فواید استفاده از سامانه‌های اطلاعات مکانی، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
v    کاهش زمان و تسهیل جمع‌آوری اطلاعات مربوط به حمل و نقل ترافیک
v    ایجاد روشی ساده جهت گرد‌آوری اطلاعات برای پایگاه داده‌ها
v    ایجاد روشی ساده جهت بهنگام نمودن اطلاعات برای پایگاه داده‌ها
v    افزایش دقت داده‌ها: از آنجایی که استفاده کنندگان سامانه تنها باید اطلاعات مورد نظر را وارد کنند و نیاز به صرف وقت برای انجام محاسبات ندارد، لذا دقت داده‌ها نیز بالا می‌رود.
v    افزایش بهره‌وری نیروی انسانی بخش‌های مختلف: از آنجایی که کاربر نیازی به داشتن اطلاعات اضافی از منابع مختلف را ندارد، لذا زمان بیشتری برای بالا بردن بهره‌وری خواهند داشت.
v    ارتقاء سطح روند تصمیم‌گیری، با وجود اطلاعات خام و پردازش شده در زمینه‌های مختلف، تصمیم گیران و طراحان به سادگی و با علم کافی قادر به تصمیم‌گیری در مورد طرح‌های مختلف خواهند بود.
معایب استفاده از GIS
از معایب این سامانه می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
v    هزینه بالای نصب و راه اندازی سخت افزار و تهیه نرم افزارهای مرتبط
v    آموزش تخصصی کاربران
تحلیل مسیر در GIS
درGIS می‌توان عملیات تحلیل عبور و مرور و حمل و نقل را نیز انجام داد. یکی از این تحلیل‌ها جستجو در شبکه راه‌ها و مسیرها و یافتن بهترین مسیر در این شبکه است. که با استفاده از الگوریتم‌های مسیریابی انجام می‌شود. با توجه به اینکه اساساً شبکه راه‌ها و عوامل یافتن مسیر بهینه در این شبکه دارای تغییرات مداوم است نمی‌توان به تنهایی از الگوریتم‌های مسیریابی برای یافتن مسیر بهینه استفاده نمود. مسیر بهینه مسیری است که عوامل و فاکتورهای مورد بررسی در آن مسیر نیست به فاکتورهای سایر مسیرها کمینه باشد. این فاکتورها می‌تواند نوع مسیر- ترافیک مسیر- تغییرات ایجاد شده در مسیر و... راه بندان‌ها- قابل استفاده بودن مسیرها- باشد که این فاکتورها ثابت نبوده و وابسته به زمان می‌باشند و باید تغییرات خود را در سیستم بانک اطلاعاتی به روز کنند. بنابراین یک سیستم عبور و مرور دائماً باید اطلاعات خود را در رابطه با مسیرها به هنگام نماید. بنابراین نیاز به استفاده از الگوریتم‌های شبکه پویا می‌باشد.

تعیین بهینه‌ترین مسیر در سیستمGIS در سوانح
در زمان حوادث و سوانح که همیشه پراکندگی زیادی بوجود می‌آید و خسارت زیادی به تاسیسات شهری و سیستم حمل و نقل و عبور و مرور ایجاد می‌کند مدیریت بحران و سوانح و امدادرسانی سریع و آسان یکی از مهمترین مسائل در هنگام بروز بحران است. در وضعیت‌های مختلف، مخصوصاً وضعیت‌های اورژانسی، روشی که بتواند رفت و آمد سریع را تضمین نماید، مورد نیاز است. حرکت سریع در چنین مواقعی می‌تواند جان ارزشمند انسان‌ها را نجات دهد. در اینجا یافتن بهترین مسیر برای نیروهای امداد و آمبولانس‌ها که دارای کوتاهترین زمان‌ها باشند با استفاده از GIS مورد بحث قرار می‌گیرد.
در این مواقع معمولاً ترافیک سنگین و در حال رشدی وجود دارد. سنگینی ترافیک از عوامل متعددی مانند ریزش ساختمان‌ها و مسدود شدن راه‌ها،تصادفات و... ناشی می‌شود. این موضوع باعث ایجاد مشکل در ارائه خدمات حیاتی توسط آمبولانس و آتش نشانی و حضورنیروهای امدادی که در آنها عامل زمان نقش اساسی ایفا می‌کند، می‌شود. در پیدا کردن بهترین مسیر بین دو نقطه،یه کوتاترین مسیر و یا مسیری با کمترین زمان انتخاب می شود. برای خدمات اورژانسی مثل آمبولانس و آتش نشانی، مسیری که کمترین زمان حرکت را به خود اختصاص دهد و به مسیری که کوهتاهتر از سایر مسیرها باشد،ترجیح داده می شود.
برای رسیدن به این هدف به عوامل بسیاری باید توجه کرد که از جمله آنها می توان به حجم ترافیک در مسیر،وضعیف راه،پهنای راه،نوع راه تعداد تقاطع ها و پیچها اشاره کرد. نرم افزار Arc-Info مه نوعی GIS است برای تحلیل شبکه راهها و راههای مختلف بین هر مبدء و مقصد استفاده می شود.
همچنین تعداد و آمادگی نیروهای امدادی در محلهای از پیش تعیین شده مستقر هستند و پس از دریافت اطلاعات به محلهای وقوع بحران اعزام می شوند. همچنین تعداد و آمادگی نیروهای امدادی در محلهای از پیش تعیین شده مستقر هستند و پس از دریافت اطلاعات به محلهای وقوع بحران اعزام می شوند. بسیار مهم است که در زمان بحران بهترین مسیر برای رسیدن به بیمارستان انتخاب شود.
در سیستم GIS نقشه راهها و مسیرها در یک لایه و محل بیمارستانها و نیروهای امدادی در یک لایه دیگر قرار دارد. داده های غیر مکانی مانند حجم ترافیک،وضعیت راهها، پهنای راهها و عوامل بازدارنده ای که بر جریان ترافیک تاثیر می گذارد جمع آوری می شود. در GIS زیر برنامهRoute به منظور مدلسازی حرکت منابع از یک نقطه به نقطه دیگر استفاده می شود. این برنامه تمامی مسیرهای ممکن از مبدا به مقصد را ارزیابی کرده تا مسیری که تحت تاثیر کمترین عوامل بازدارنده است را پیدا کند. قابل ذکر است که محل نیروهای امدادی، محل حادثه و محلهای درمانی مانند بیمارستانها، مشخص شده اند.
در این سیستم نیاز به اطلاعات Real Time است که با توجه به تغییرات بسیار سریع و مداوم در مسیر امدادسانی، اطلاعات می تواند از طریق GIS در اختیار بانک اطلاعاتی قرار گیرد تا بتوان برای پیدا کردن کوهتاترین مسیر و یا مسیریابی با کوتاهترین زمان حرکت با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی اقدام نمود.

نتیجه گیری
با پیشرفت تکنولوژی بشر همگام با آن می‌بایست متودها و روشهای سنتی خود را تغییر داده و با بکارگیری آن سرعت ارتقا به اهداف خود را بالا ببرد. مبحث GIS نیز مستثنی از این بحث نمی‌باشد. همانگونه که مطرح گردید با استفاده از این تکنولوژی می‌توان به بستر وسیعتری از اطلاعات دست یافت و به شکل عمیقتری با مسایل بر خورد کرد، با افزایش اطلاعات می‌توان به نتایج قوی‌تر و با درصد خطای کمتری رسید.
GIS نقش بسیار ویژه‌ای در تغییرات سریع دنیای امروز ما دارد. کاربرد حرفه‌ای GIS در مقایسه با برنامه‌های استراتژیکی از اولویت قابل توجهی بویژه در کاهش هزینه ها، برخوردار است. امید است که درباره اینگونه مباحث اهمیت بیشتری داده شود تا شاهد ارتقا سطح تصمیم گیری از طرف مدیران باشیم.

منابع
1.GISدر شهر سازی
2.نگاهی اجمالی به سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی
3.جانسون‌با،ریچارد، ساختمان‌های گسسته،ترجمة حسین ابراهیم زاده قلزم، تهران،انتشارات سیمای دانش،تابستان1380.
4.تی‌تی‌دژ، امید، خودآموزArcgis9.x ومفاهیم پایه GIS ویراستة پیرمرادی، علیرضا، ویرایش دوم، آمل، نشرموسسه فرهنگی هنری شمال پایدار(دانشگاه شمال)،اسفند1385.
5.ربیعی، علیرضا، GIS و کاربرد آن در ترافیک،مجله تازه‌های ترافیک، شماره12،تهران،1380
6.سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS جمعی از نویسندگان   ناشر: سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح برنامه ریزی ناحیه‌ای   تالیف: حسین زاده دلیر کریم
منابع اینترنتی:
                                                                                                     http://itna.ir//
http://www.iritn.com

کاربرد GIS در حمل و نقل و ترافیک شهری

مطالب مشابه :

خطوط اتوبوس تندرو BRT تهران

سفر به گنبد کاووس (روز اول)

اطلاع رسانی زمان رسیدن اتوبوس از طریق پیامک

چند مقاله گرفته شده از سازمان نقشه برداری کشور1

اشنایی کامل با شهرتهران-قسمت سوم

ترمینال شهید کلانتری

چند مقاله گرفته شده از سازمان نقشه برداری کشور2

کاربرد GIS در حمل و نقل و ترافیک شهری