روشهای تشخیص مسمومیت در افراد

در بعضی موارد فرد اقدام به خود کشی کرده و یا یک ماده سمی مصرف کرده است اما نوع ماده مورد استفاده مشخص نیست .

ماده ای که تو سط فرد مورد استفاده قرار می گیرد ممکن است :

ü یک ماده غیر سمی باشد .

ü یک ماده سمی باشد اما مقدار استفاده شده برای ایجاد مسمو میت کافی نیست .

ü یک ماده سمی باشد و در مقادیری که ایجاد مسمو میت می کند مصرف شده باشد .

علل ایجاد مسمو میت چیست ؟

ü در بچه های کمتر از یک سال در اکثر موارد علت مسمو میت غفلت از کو دکا ن می باشد .

ü در افرادی که بیشتر از 6سال سن دارند اقدام به خود کشی بایستی مورد تو جه قرار گیرد .

شایع ترین موادی که در اثر مصرف بیش از حد ایجاد مسمو میت می کنند :

ü دارو های OTC شامل استامینو فن ,سالیسیلاتها, دیفن هیدرامین, فنیل پرو پرانول آمین و ایبو پرو فن

ü مواد خانگی شامل :الکل, اتیلن گلیکول, متانول, ایزو پرو پانول, حشره کش ها, مواد سفید کننده

ü دارو هایی که به وسیله پزشک تجویز می شوند شامل: ضد افسر دگی های سه حلقه ای ,بنزو دیا زپین ها, ضد افسر دگی های غیر حلقوی , فنو تیازین و دیگر دارو های ضد جنو ن , ضد تشنج ها, دارو های پایین آورنده فشار خون و دارو های ضد دیابت.

ü دارو های خیابانی شامل: مواد مخدر (مانند هرو ئین , مور فین ) , کو کائین ,آمفتامین, فن سیکلیدین, بار بیتو رات ها, گاما هید رو کسی بو تیرات, تا تو ره )jimson weed)

تشخیص مسمو میت :

بررسی سابقه مصرف جهت تشخیص منا سب لا زم می باشد .

در صور تی که از فرد مسمو م نمی توان اطلا عاتی بدست آورد بایستی از خا نواده بیمار راجع به سابقه پزشکی و دارو یی سو ال شود .

تمام مواد سمی که در خانه وجود دارد بایستی به اورژانس آورده شوند بخاطر اینکه غالبا ماده ای که با عث ایجاد مسمو میت شده در قسمت های دیگر خانه غیر از محلی که فرد مسموم پیدا شده وجود داشته است .

تشخیص های افتراقی :

تعداد زیادی از مردم با مصرف مواد سمی در ظاهر هیچ علائمی نشان نمی دهند و یا ممکن است علائمی نشان دهند که در ابتدامشخص کننده یک عفو نت, التهاب ,ضرب دیدگی عضوو بیماری بد خیم باشد .

جمع آوری علائم فیزیکی که در اثر مصرف یک ماده سمی ایجاد می شوند در تشخیص نوع سم کمک کننده می باشند .

علائم فیزیکی مسمو میت دارو :

جدول شماره 1 علائمی را که در اثر مسمو میت ایجاد می شوند نشان می دهد .

جدول شماره 1:علائم فیزیکی در اثر مسمو میت با دارو

گروه دارویی	علائم فیزیکی
دارو های مخدر	کاهش درجه حرارت بدن –برادیکاردی – کاهش فشار خون –کاهش تعداد و عمق حرکات تنفسی - تنگ شدن مردمک –ادم ریوی
دارو های کو لینر ژیک	برادیکاردی – افزایش فشار خون یا کاهش فشار خون –افزایش حرکات تنفسی یا کاهش حر کات تنفسی- تنگ شدن مر دمک – تر شح بزاق – اسهال و استفراغ – ترشح اشک – انقباض برو نش ها – تشنج –تعریق زیاد-بی اختیاری ادرار و مد فوع-گرفتگی یا ضعف عضلانی
دارو های سمپاتو میمتیک	افزایش درجه حرارت بدن-تاکیکاردی –افزایش فشار خون –افزایش عمق و تعداد تنفس- گشاد شدن مر دمک- لرزش –سر گیجه –تعریق شدید
دارو های ارام بخش –خواب اور	کاهش درجه حرارت بدن –برادیکاردی – کاهش فشارخون- تنگ شدن مردمک-کاهش تعداد و عمق تنفس-نیستاگموس
دارو های آنتی کولینرژیک	افزایش درجه حرارت بدن-تاکیکاردی –افزایش فشار خون –افزایش عمق و تعداد تنفس- گشاد شدن مر دمک- بر افروختگی و خشکی پوست-خشکی دهان – احتباس ادرار –یبو ست- هالو سینوژن و تحریک پذیری
دارو های محرک یا تضعیف کننده سیستم عصبی مر کزی	قطع مصرف این دارو ها باعث ایجاد سندرم محرو میت از دارو می شود

علائم و نشانه های مسمو میت :

تغییرات علائم حیاتی :

ü کاهش تعداد تنفس یا قطع تنفس که غالبا بو سیله مخدر ها و دارو های آرام بخش –خواب آور ایجاد می شود .

ü افزایش تعداد تنفس در اثرمصرف موادی که محرک بو ده یا ایجاد هیپو کسی و اسیدوز متا بو لیک می کنند دیده شده است .شایع ترین این مواد مو نو اکسید کربن, اتیلن گلیکول, متا نول ,سا لیسیلات ها, دارو های سمپاتو میمتیک و تئو فیلین می باشند .

ü افزایش یا کاهش فشار خون, افزایش یا کاهش در جه حرارت بدن و افزایش یا کاهش ضربان قلب ممکن است دیده شود .

تغییرات بینایی :

ü کاهش بینایی یا تاری دید در اثر مصرف متادون, بو تولیسم, کربن مو نو اکسید, دیژیتال و کنین ایجاد می شود .

ü تنگی مر دمک هنگام استفاده ازمخدرها, حشره کش های ار گانو فسفره و کار باماتها , کلرال هیدراته و دارو های مو ضعی تنگ کننده مر دمک مشاهده می شود .

ü گشاد شدن مر دمک به وسیله دارو هایی که ایجاد هیپو کسی می کنند یا اثرات آنتی کو لینر ژیک دارند مانندLSD وماری جو انا و گشاد کننده های مو ضعی مر دمک ایجاد می شود ..

ü نیستاگموس غالبا بو سیله دارو های آرام بخش –خواب آور و فن سیکلیدین ایجاد می شود .

ü ادم پاپیل در اثر مصرف قرص های ویتامین Aیا مسمو میت شدید با سرب ایجاد می شود .

ü پتوز یا فلج عصب حر کتی در مسمو میت با سرب, فنی تو ئین, تالیم, نیش مار, بیماری دیفتیری یا بو تو لیسمدیده می شود .

تغییرات پوستی :

ü تاول های بزرگ ممکن است در اثر کو مای طو لانی مدت ناشی از مصرف بار بیتوراتها, کر بن مو نو اکسید و بکلو فن دیده شود.

ü سوختگی در اثر مصرف مواد قلیایی و اسیدی ایجاد می شود .

ü سیانوز غالبا به علت هیپو کسی یا مت همو گلو بینمی ایجاد می شود .

ü پوسته پوسته شدن همراه با مصرف اسید بو ریک یا آرسنیک دیده شده است .

ü تعریق شدید ممکن است بو سیله ار گانو فسفات ها, کاربامات ها, کو کائین, آمفتامین ها, سمپاتو میمتیک هاو قارچ های مو سکارینیایجاد شود .

ü پتشی و پورپورآ همراه با مصرف ضد انعقاد ها, سم ناشی از گاز گرفتن جوند گان وسالیسیلات ها دیده شده است .

ü بر افرو ختگی پوست به وسیله آنتی کو لینر ژیک ها, اسید بوریک, نیاسین, کربن مو نو اکسید ایجاد میشود .

تغییرات قلبی –عروقی:

ü طولانی شدن QRS در اثر مصرف بیش از حد آنتی کو لینر ژیک ها, دارو های ضد آریتمی نوع اول, آرسنیک, ضد افسر دگی سه حلقه ای , فلو راید , ارگانو فسفات ها, کنیدین, پرو کائینامید, پرو پوکسی فن, تیو ریدازین یا کاهش کلسیم خون می باشد .

ü بلوک گره دهلیزی-بطنی ممکن است بوسیله دارو های دیژیتالی, بلوکه کننده های رسپتو رهای بتا, بلو که کننده های کا نال کلسیم ایجاد شود .

تغییرات ریوی :

ü ادم ریوی در اثر مصرف مخدر ها, سالیسیلات ها, کوکایین, آمفتامین, آسپیراسیون هید رو کر بن ها, جراحتی که در اثر مصرف سیگار ایجاد می شود, ضد افسردگی های سه حلقه ای

ü انقباض برونش ها ممکن است در اثر مصرف بتا بلو کرها در بیمارانی که بیماری های فعا ل راههای هوایی دلرند, حشره کش های کار بامات و ارگانو فسفات, گازهای حسایت زا و سو زاننده دیده شود .

ü ترشح بیش از حد برونش ها ممکن است بو سیله حشره کش های ار گانو فسفره وکار بامات ها یا نیکو تین ایجاد شود .

تغییرات گوارشی:

ü دردهای شکمی ممکن است در اثر مصرف ایزو پرو پیل الکل, سم عنکبوت سیاه , اسهال ,دارو های کلینر ژیک, علائم قطع مصرف, اریترو مایسین, مسمو میت غذایی, آهن, قارچ دیده شود .

ü کاهش صداهای روده ای در اثر استفاده ازدارو های مخدر و آنتی کولینر ژیک

ü اسهال در موارد استفاده از حشره کش های ارگانو فسفره و کار بامات ها یا نیکو تین

ü تهوع و استفراغ مکرر ممکن است بوسیله دارو های کلینریک, آهن, تئو فیلین, فلزات سنگین یا اپیکا ایجاد شود .

تغییرات کبدی :

معمولا افزایش قابل تو جه آنزیم های کبدی به علت مسمو میت با استا مینو فن ایجاد می شود ولی ممکن است توسط هیدرو کر بن های کلر دار مانند تتراکلرید کربن یا به شکل یک واکنش ایدیو سینكرازی در مصرف بسیاری از دارو ها رخ دهد .

تغییرات کلیوی :

ü نارسایی کلیوی به طور شایع بعلت کاهش فشار خون در اثر مسمو میت ایجاد می شود .

ü احتباس ادراری در اثر مصرف آترو پین و دیگر دارو های آنتی کو لینر ژیک , ایزو نیازید ,نو رو لپتیک ها یا ضد افسر دگی های سه حلقه ای دیده شده است .

ü میو گلو بینوری می تواند نشان دهنده استفاده از کو کایین , فن سیکلیدین (PCP)یا هر عامل سمی دیگر ایجاد کننده کوما یا تشنج باشد .

اختلالات الکترو لیتی :

ü هیپر ناترمی می تواند بواسطه مصرف لاکتولوز, لیتیوم, مانیتول, گاسترو آنتریت شدیدیا سدیم کلراید ایجاد شود . مواردی از هیپر ناترمی در اثر کاهش حجم ناشی از مصرف سور بیتول مشاهده شده است .

ü هیپو ناترمی مطرح کننده تشنگی بیش از حد یا سندرم ترشح نا متناسب هور مون آنتی دیورتیک می باشد که این هم می تواند به واسطه مسمو میت با لیتیوم, آمی تریپتیلین, کلو فیبرات یا فنو تیازین ایجاد شود .

ü هیپر کالمی می تواند نمایانکر استفاده از آگو نیست هاي رسپتور الفا, مهار کننده های سیستم رنین –آنژیوتانسین, دیو رتیک های نگهدارنده پتاسیم, بلو که کننده های رسپتور بتا, دیژیتال ها, فلوراید, لیتیوم یا قرص های پتاسیم باشد .

ü هیپو کالمی می تواند به واسطه استفاده از باریم, آگو نیست های رسپتور بتا, کا فیین, دیژیتال ها (مصرف مزمن ), دیور تیک های دفع کننده پتاسیم یا تئو فیلین ایجاد شود .

ü افزایش اسیدوز با آنیون گپ نمایانگر مسمو میت قطعی می باشد .

تغییرات اسکلتی –عضلانی :

رابدو میو لیزمی تواند بواسطه آمفتامین ها, بار بیتو رات ها, گزش های زنبور عسل, محرک های رسپتور بتا, کوكايين, سیانید, اتانول, فن فلو رامین, گلو تتمید, لیتیوم, مهار کننده های مو نو آمینو اکسیداز, سندرم سرو تو نین, فن سیکلیدین, فنو بار بیتال, نیش مار, استریکنین, تو لو ئن ایجاد شود .

اثرات عصبی :

آتاکسی: شایع ترین موادی که باعث آتاکسی می شوند اتانول, دارو های ضد تشنج (مانند فنی تو ئین ) می باشند . مواد دیگری که ایجاد این عارضه می کنند, لیتیوم, بنزو دیازپین ها, نیکوتین,داروهای آرامبخش - خواب آور ,آرسنیک هستند .

ü دلیریوم با مصرف آمفتامین ها, آنتی کو لینر ژیک ها, آنتی دپر سانت ها, آنتی هیستامین ها, کو کائین ,اتانول ,هالو سینو ژن ها, اپیو ئید ها, سالیسیلات, قطع مصرف الکل یا بنزو دیازپین ها دیده شده است .

ü دیستونی و دیسکنزی

ü کاهش هو شیاری و کو ما

ü ایجاد سیکوز که می تواند در اثر استفاده از آمفتامین, کوکایین, فن سیکلیدین, آنتی کو لینر ژیک ها, آنتی هیستا مین ها, مت آمفتامین, ضد افسر دگی های سه حلقه ای وLSD باشد .

ü تشنج

اختلالات اندو کرینی:

ü هیپر گلیسمیکه می تواند بواسطه مصرف کا فئین, دکستروز, گلو کاگون, استرو ئید ها ,تیازید هاو آهن باشد .

ü هیپو گلیسمی در اثر مصرف الکل (به ویژه در اطفال), انسو لین, دارو های خوراکی کاهش دهنده قند خون یا مسمو میت با سالیسیلات ها دیده شده است .

اقدامات و تست های آزمایشگاهی:

تستهای ضروری :

ü اندازه گیری الکترو لیت های سرم,,BUN کراتینین و گلو کز

ü انجام مانیتورینگ قلبی وECG,تعیین اندازه سالیسیلات ها و استامینو فن در سرم

ü تست های تو صیه شده :

ü تعیین سطح خونی عوامل سمی مورد ظن و دارو هایی که جهت درمان استفاده شده اند

ü انجام تست های ادراری

ü اندازه گیری کلسیم, منیزیوم سرم و تست های عملکرد کبد

ü انجام CT از سر,انجام ,LP کشت باکتریال ویا انجام تست های دیگر که ممکن است برای مشخص کردن علت تغییر هوشیاری فرد لازم باشد .

ü رادیو گرافی از شکم می تواند باعث آشکار شدن قرص های رادیوا پاک یا موادی چون بیسموت ساب سالیسیلات, کربنات کلسیم, کلرال هیدرات, قرص های پوشش دار آهن ,

ü سرب, لیتیوم, فنو تیازین, فسفر یا سولفات روی شود .

درمان مسمومیت :

باید درمان حمایتی در حین انجام ارزیابی های تشخیصی انجام و تا زمان آغاز کردن درمان اختصاصی مسمو میت ادامه یا بد . دز مصرف شده ومدت زمانی که فرد در معرض ماده سمی قرار می گیرد بایستی مشخص شود .

در موارد زیر بایستی فرد درمان کننده با مر کز کنترل مسمو میت تماس بگیرد :

ü وجود آثار ناشی از مسمو میت که در حال حاضر وجود دارد .

ü مصرف همزمان, تداخلات دارو یی یا بیماری های زمینه ای كه مشكلات غير معمول را نشان مي دهد .

موارد بستری کردن فرد مسموم :

تصمیم در مورد بستری کردن بستگی به عامل ایجاد مسمو میت (در صورت مشخص شدن )و نحوه ایجاد تظا هرات بالینی دارد .

رفع آلودگی (سم زدایی):

خارج ازبیمارستان

ü ایجاد استفراغ زمانی که ماده سمی ناشناخته است تو صیه نمی شود .

ü در بیمارستان

ü باید لاواژمعده در اطفال یا بزرگسالان در طی یکساعت بعد از بلع یا در صورت وجود آثار جدی انجام گیرد .

ü اگر بلع ماده سمی در چند ساعت گذشته اتفاق افتاده باشد باید یک دز از چارکول فعال 2-1

گرم/کیلو گرم بدون استفاده از مسهل تجویز گردد .

آنتی دوت ها:

آنتی دوت ها باید بعد از ارزیابی های لازم و در مورد سموم خاص به کار گرفته شوند

درمان های کمکی:

ü اصلاح فشار خون و پر فیو ژن

ü اصلاح هیپو کسی و اختلال الکترو لیتی

ü اصلاح تاکیکاردی یا برادیکاردی بر اساس نیاز بالینی

ü درمان هیپر تانسیون در صورت نیاز بالینی (با استفاده از دارو های کوتاه اثر که براحتی قابل باز گشت باشند . زیرا غالبا اثرات دارو در افزایش فشار خون حالت گذرا دارد و ممکن است به دنبال آن هیپو تانسیون ایجاد شود .

پی گیری :

شاخص مرخص کردن بیمار :

بعد از رفع آلو دگی و زیر نظر بودن به مدت 6 ساعت بیماران بدون علامت می توانند مرخص گردند ولی در صورت نیاز قبل از تر خیص باید تحت ارزیابی روانپزشکی قرار گیرند .

در هنگام ایجاد تغییرات در هوشیاری ویا علائم حیاتی باید همیشه به فکر مسمو میت بود

منبع: نیچر فارما سایت

گردآورنده و تایید کننده : دکتر مهرداد حلوایی<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

متخصص فیزیولوژی جانوری و فلوشیپ کنترل آفات شهری و صنعتی از دانشگاه تسینگ هوآی چین

Mehrdad halvaei

Phd & Eng Animal Physiology of china Tsinghua University

روشهای تشخیص مسمومیت در افراد

مطالب مشابه :

نکاتی در مورد مدفوع نوزادان

چند تست ساده ولی مهم (۲)

روشهای تشخیص مسمومیت در افراد

روش های شناسایی هلیکوباکتر پیلوری

روشهاي کنترل عفونت در خانه بهداشت و مراقبت از بیماران عفونی

استريليزاسيون چيست

تیفوس چیست ؟

انواع گرسنگی از نظر ابو علی سینا

روش های شناسایی هلیکوباکتر پیلوری