بلوغ زودرس

بلوغ زودرس

به ظاهر شدن علائم بلوغ از جهت فیزیکی و هورمونی در دختران قبل از سن ۸ سالگی و در پسران قبل از سن ۹ سالگی بلوغ زودرس اطلاق می گردد . در ابتدا این کودکان بلندتر از همسن های خود هستند . ولی بدلیل بلوغ زودرس استخوانها ، در نهایت قد کوتاهتری در بلوغ خواهند داشت . در دختران با بزرگ شدن پستانها شروع پریود ماهانه ظاهر شده و در پسران با افزایش شهوت که بصورت اختلالات رفتاری تظاهر می کند . والدین باید به بلوغ زودرس کودکان خود توجه کنند و آن را جدی بگیرند. بلوغ جنسی که با تغییراتی در بدن کودک همراه ‌است در بین دختران و پسران در ابتدای هشت یا ‪ نه سالگی و در برخی موارد در دختران در ‪سیزده سالگی و در پسران از ‪پانزده سالگی آغاز می‌شود. بلوغ جنسی همرا با تغییر و تحولات غدد هورمونی، داخلی و ظاهری چهره افراد است. البته در زمینه بلوغ جنسی، نژاد و موقعیت جغرافیایی موثر است و بسیاری از خانواده‌ها این تغییر و تحولات که پیش از سن نه سالگی در دختر و پسر خود مشاهده می‌کنند را دلیل بر سالم بودن سیستم بدنی و بلوغ فرزندان خود می‌دانند. موارد بلوغ زودرس در سطح‌ کشور ایران ، افغانستان و تاجیکستان بسیار مشاهده ‌می‌شود ، این در حالی است که این تغییر و تحولات زودرس، هشداری برای وجود تومور مغزی، تومور جنسی، تومور غدد داخلی و نبود فعالیت هماهنگ در غدد تیروئید است. در اغلب موارد کودک مبتلا علاوه بر بیماری جسمی به بیماری روحی نیز مبتلا می‌شود، بنابراین خانواده‌ها باید با مشاهده کوچک‌ترین علامت در بروز بلوغ زودرس، ‌حتما فرزند خود را نزد پزشک متخصص ببرند تا معاینه و درمان به موقع صورت بگیرد. بسیاری از خانواده‌ها در مورد بلوغ دخترانشان تعصبات فرهنگی و مذهبی شدیدی را اعمال می‌کنند ، بسیاری از خانواده‌ها مراجعه به پزشک را برای ساده‌ترین بیماری‌های دخترانشان عیب و ننگ می‌دانند بنابراین در این مقوله، حتما بی‌توجه می‌شوند. بنابراین باید در مدارس خصوصا از سوی مدیران، شرایطی فراهم شود که دانش‌آموز در هر مقطع تحصیلی با این مسائل آشنا شوند، تا در زمان بروز آن بتوانند به ‌راحتی آن را با مسئولان مدرسه در میان گذارند و در صورت نیاز درمان آن آغاز شود.

* چرا بلوغ زودرس مهم است ؟

بلوغ زودرس از دو جنبه اهمیت زیادی دارد ، جنبه اول علت ایجاد کننده آن است که پزشک متخصص با انجام آزمایشات لازم و پیگیریهای منظم و دقیق نوجوانان مبتلا ، در طی مدت طولانی بدنبال علت ایجاد آن می گردد و جنبه دوم اثر بلوغ زودرس روی رشد قدی و روانی نوجوان است .

* عوارض بلوغ زودرس :

کودکان در مقابل استرسهای زمان جوانی قرار می گیرند و نمی دانند چه کار باید بکنند . این کودکان از نظر جسمی تظاهرات بلوغ را دارند ولی تجربه کافی را ندارند . دختران با ظاهر شدن علائم پریود ممکن است دچار مشکلات روحی گردند . در هر دو جنس بدلیل افزایش تمایل به شهوت ، رفتارهای ناهنجار مثل خودارضایی شیوع دارد .

* علل ایجاد کننده علائم بلوغ زودرس کدامند ؟

در اکثر دخترها ،‌علت خاصی برای بلوغ زودرس دیده نمی شود و بیشتر جنبه خانوادگی دارد و در سایر افراد خانواده ( مادر یا خواهران وی ) نیز چنین حالتی دیده می شود . ولی در مواردی بیماریهای مهم دستگاه عصبی مرکزی مثل تومورهای مختلف ، عفونت و التهاب مغز یا ضربه به جمجمه می تواند این حالت را ایجاد کند . گاهی کیست های تخمدانی با تولید هورمون های جنسی زنانه باعث بلوغ زودرس می شوند . در پسرها حالت سرشتی کمتر دیده می شود و بیماریهای زمینه ای مثل تومورهای سیستم عصبی مرکزی بیشتر شایع است . لذا در این کودکان ( پسر یا دختر ) بررسی مغز با MRI حتماً انجام می شود . سونوگرافی از تخمدانها و شکم و بررسی آزمایشگاهی هورمون های مختلف و نیز تعیین سن استخوانی انجام می شود . در صورت طبیعی بودن معاینات و آزمایش ها ، حتماً باید هر ۶ ماه یک بار توسط پزشک بررسی انجام شود .

* آیا درمان بلوغ زودرس لازم است ؟

هنگامیکه بلوغ در سنین پائین شروع شود رشد قدی کودکان بیشتر می شود و به نسبت کودکان هم سن خود قدبلندتری خواهند داشت ولی پس از ۳-۲ سال که بلوغ کامل شد ، رشد قدی متوقف شده و در نهایت بزرگسالان کوتاه قدی خواهند شد . از نظر شکل فیزیکی نیز ممکن است مشکلاتی دیده شود . بعلاوه از نظر روانی نیز این کودکان دچار مشکلات زیادی خواهند شد . رشد سینه ها یا ایجاد قاعدگی در دختران کم سن و یا رویش موهای صورت و کلفتی صدا در پسران کم سن و مقایسه با سایر همسالان خود ، باعث بروز اضطراب شدید در این کودکان و والدین آنها می شود . بخصوص در دختران مبتلا ، احتمال سوء استفاده های جنسی نیز وجود دارد . در صورت استفاده از هورمون های محرک گونادوتروپین با سرکوب تولید هورمون از تخمدانها یا بیضه ها باعث توقف یا پسرفت صفات ثانویه جنسی می گردد . بعلاوه رشد قدی نیز ادامه می یابد . باید دقت شود که درمان باید زود شروع شود . در صورت موفقیت ، درمان را تا رسیدن کودک به سن طبیعی بلوغ ادامه می دهیم و سپس قطع می کنیم تا بلوغ بطور طبیعی در سن طبیعی پیش رود . در واقع آگاهی والدین به نشانه های بلوغ زودرس با مراجعه زود و به موقع ، موفقیت درمان را بدنبال دارد . نکته مهم این است که هوش این کودکان طبیعی و حتی در مواردی بالاتر از کودکان هم سن خود است ولی بدلیل تغییرات ظاهری و نیز تأثیر هورمون ها ممکن است دچار اختلالات رفتاری ، حالتهای تهاجمی و حتی افسردگی شوند . در واقع بلوغ زودرس برای کودک و خانواده او ، مشکل مهمی است و بخصوص در دختران مبتلا احتمال سوء استفاده جنسی و در پسران ، گرایش به پسران بزرگتر و تأثیر پذیری از رفتارهای نامناسب آن وجود دارد . لذا آموزش دقیق به والدین الزامی است . والدین باید با ایجاد یک ارتباط صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود ، برای او توضیح دهند که پیدایش این تغییرات در چه سنی طبیعی است و حالا که در وی به صورت زودرس ایجاد شده ،‌ چه مراقبت ها و درمانهائی ضروری است . ارتباط والدین با معلمان آنها ، در برقراری ارتباط دوستانه این کودکان با هم سن و سالهای خود بسیار حیاتی است . در واقع در محیط مدرسه است که عدم توجه به شرایط جسمی و روحی این کودکان می تواند باعث بروز مشکلات روانی جدی گردد . و لذا معلمان آگاه و دلسوز در برقراری ارتباط طبیعی بین این کودکان و همشاگردیهایشان نقش کلیدی دارند. روشهای جراحی برای درمان توده هایی که در مغز بصورت نابجا هورمون ترشح می کنند استفاده می گردد . پیش آگهی : در صورت درمان مناسب و به موقع علائم و رشد قدی بصورت طبیعی خواهد بود ، درمان قبل از سن استخوانی ۱۲ سال برای دختران و ۱۳ سال برای پسران باید شروع گردد.

چند توصیه درباره بلوغ زودرس به والدین

والدین باید با ایجاد یک ارتباط صادقانه و دوستانه با دختر یا پسر مبتلای خود ، برای او توضیح دهند که پیدایش این تغییرات در چه سنی طبیعی است و حالا که در وی به صورت زودرس ایجاد شده ،‌ چه مراقبت ها و درمانهائی ضروری است .
ارتباط والدین با معلمان آنها ، در برقراری ارتباط دوستانه این کودکان با هم سن و سالهای خود بسیار حیاتی است . در واقع در محیط مدرسه است که عدم توجه به شرایط جسمی و روحی این کودکان می تواند باعث بروز مشکلات روانی جدی گردد . و لذا معلمان آگاه و دلسوز در برقراری ارتباط طبیعی بین این کودکان و همشاگردیهایشان نقش کلیدی دارند.
در صورت درمان مناسب و به موقع علائم و رشد قدی بصورت طبیعی خواهد بود ، درمان قبل ازسن استخوانی ۱۲ سال برای دختران و ۱۳ سال برای پسران باید شروع گردد.

درمان استاندارد بلوغ زودرس:

سرکوبی این محور با مواد مشابه یا آنالوگ GnRH می باشد.این مواد با ایجاد سطح خونی ثابت باعث پوشاندن ترشح ضربانی GnRH شده و از ترشح گنادوتروپین ها جلوگیری می کنند.

آنالوگ های GnRH موجب کند شدن روند بلوغ و بهبود قد نهایی می شوند.سرعت رشد در سال اول ۶۰% کاهش می یابد و بلوغ اسکلتی در سه سال اول واضحاً آهسته می شود میزان رشد در زمان درمان به صورت معکوس مرتبط با سن استخوانی در شروع درمان است و بهترین پاسخ زمانی است که درمان زود شروع شود. مثلاً زمانی که درمان قبل از ۶ سالگی شروع شود پاسخ بهتر از زمانی است که پس از ۸ سالگی شروع گردد. اضافه کردن هورمون رشد وقتی سرعت رشد به صورت مناسب کاهش یافته است بخصوص درافراد مبتلا به کمبود هورمون رشد می تواند در افزایش رشد قد نهایی کمک کننده باشد.

آنالوگ های GnRH معمولاً هر ۴ هفته یکبار عضلانی تزریق می شود و اثر درمان را می توان با اندازه گیری استرادیول در دخترها (کمتر از pg/ml5 وتستوسترون در پسرها (کمتر از Iu/l 20) بررسی کرد.در صورتیکه نیازبه بررسی دقیق ترباشد می توان از تست GnRH استفاده نمود.در صورت لزوم و عدم پاسخدهی مناسب، میتوان فاصله تزریق دارو را کاهش داد.

در ۶ ماه اول سایز پستان کاهش می یابد و موهای پوبیس کم می شود و خونریزی واژینال قطع می گردد.در سونوگرافی سایز رحم و تخمدانها کاهش می یابد گرچه کیستهای ریز در تخمدان ممکن است علیرغم درمان باقی بماند. در پسرها موهای پوبیس کم می شود و سایز بیضه ها کاهش می یابد آکنه و سبوره نیز کم می گردد.

این داروها عوارض چندانی ندارند گرچه در بعضی مطالعات افزایش وزن و کاهش دانسیته استخوان ذکر شده است که اهمیت چندانی نداشته است .در هر صورت دریافت کلسیم و ویتامین D وهمچنین افزایش دریافت میوه جات و سبزیجات درحین درمان درتقویت و سلامت استخوان مؤثراست.

بعضی از دختران ممکن است علائم گرگرفتگی را تجربه کنندومختصر افزایش پرولاکتین سرم بدون گالاکتوره ممکن است در افراد تحت درمان دیده شود. پس از قطع درمان در عرض چند هفته تا چند ماه مهار گنادها از بین می رود و افزایش هورمون های جنسی رخ می دهد شروع قاعدگی ممکن است تا ۶۰ ماه طول بکشد ومهار گناد در پسرها یک سال بعد از قطع درمان بر می گردد.

بلوغ زودرس

چند توصیه درباره بلوغ زودرس به والدین

مطالب مشابه :

آئین نامه مربوط به غایبین امتحانات

آئین نامه فارغ التحصیلی

بيش فعالي

بلوغ زودرس

آيين‌نامه آموزشي دوره پيش‌دانشگاهي بزرگسالان

آخرین اصلاحیه های آین نامه های تحصیلی دوره پیش دانشگاهی

تغيير شاخه يا رشته در دوره متوسطه

مشكل زبان و تكلم در كودكان

بهداشت روان