شركتهاي تضامني ...

شرکت تضامنی (Partnership) زمانی که دو نفر تصمیم بگیرند تجارتی را با هم شروع کنند ، شکل می گیرد . درباره ی شرکت های تضامنی ماده 166 قانون تجارت ایران می گوید :

شرکت تضامنی شرکتی است که تحت اسم مخصوص ، برای امور تجارتی بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود . اگر دارایی شرکت برای تأدیه تمام قروض کافی نباشد ، هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است .

با تشکیل شرکت تضامنی فرصت های تجاری که ممکن است برای یک نفر از آن شرکا دست نیافتنی باشد ، به وقوع می پیوندد . شرکت های تضامنی در تعداد شرکا محدود نیستند ؛ مثلا یک شرکت تضامنی کوچک می تواند فقط با دو شریک تشکیل شود اما بزرگترین مؤسسه حسابرسی آمریکا ، تقریبا 2000 نفر شریک دارد !

در شرکت های تضامنی مسئولیت شرکا نا محدود بوده و به همین دلیل افراد می کوشند تا شرکای قابل اعتمادتری و دارای قدرت مالی زیاد برای تشکیل شرکت پیدا کنند .

بسیاری از واحدهای تجاری که در ایران مشغول به کار هستند و توسط دو یا چند نفر شریک تشکیل شده اند اگرچه در اداره ثبت شرکت ها رسما به عنوان شرکت تضامنی به ثبت نرسیده اند اما ، فعالیت آن ها از نظر دادگاه ها و قوانین مملکتی فعالیت تضامنی محسوب می شود و مسئولیت شرکا در مقابل شخص ثالث نامحدود است .

ماده 220 قانون تجارت ایران در خصوص این مورد می گوید :

هر شرکت ایرانی که فعلا وجود داشته باشد یا در آتیه تشکیل شود و اشتغال به امور تجارتی خود را به صورت یکی از شرکت های مذکور در این قانون در نیاورده و مطابق مقررات مربوط به آن شرکت عمل ننماید شرکت تضامنی محسوب شده و احکام راجع به شرکت های تضامنی در مورد آن اجرا می گردد .

پس با توجه به این قانون با وجود کم بودن تعداد شرکت های تضامنی به ثبت رسیده ، تعداد واقعی شرکت های تضامنی که در قالب یکی از اشکال حقوقی هفت گانه قانون تجارت به ثبت نرسیده اند بی شمار می باشد .

 

تاریخچه شرکت تضامنی

شرکت های تضامنی از نظر تاریخی سابقه طولانی مدتی دارند به طوری که تقریبا به دوران روم باستان بر می گردند . شرکت های تضامنی با وجود خطر تأسیس بالایی که به سبب مسئولیت نا محدود شرکا دارند ، اما در اکثر کشورهای جهان وجود دارند . این شرکت معمولا در بین شرکایی تأسیس می شود که به هم اعتماد کامل دارند مانند پدری با فرزندانش یا برادران و خواهرانی که پس از فوت پدر می خواهند یک شرکت راه بیندازند .

 

ویژگی های شرکت تضامنی

  1. عمر محدود

با توجه به قانون تجارت عمر شرکت های تضامنی در یکی از حالات زیر تمام می شود و شرکت منحل می شود :

  • پایان یافتن موضوع فعالیت .
  • در صورتی که انجام موضوع شرکت ناممکن باشد .
  • در صورت موافقت کلیه ی شرکا .
  • در صورت ورشکسته شدن شرکت .
  • در صورت فوت ، حجر و ورشکستگی هر یک از شرکا
  • در صورت فسخ شرکت نامه
  • در صورتی که دادگاه بنا به تقاضای هر یک از شرکا ، انحلال شرکت را اعلام نماید .
  • در صورتی که تاریخ قید شده در شرکتنامه برای مدت کار شرکت به اتمام برسد .
  1. نمایندگی دو جانبه

یعنی هر شریک از طرف خودش و به نمایندگی از شرکت می تواند قراردادی در حوضه فعالیت شرکت ، با یک شخص ثالث تنظیم کند .

  1. مسئولیت نامحدود

در شرکت های تضامنی هر یک از شرکا در مقابل شرکت و تعهدات آن مسئولند . میزان مسئولیت شرکا نامحدود است و نسبت به حق الشرکه آن ها نیست . هر یک از طلبکاران می توانند برای دریافت طلب خود به هر یک از شرکا یا تمامی آن ها مراجعه کنند و شریک مذکور یا شرکا نیز نسبت به پرداخت آن طلب مسئولند ، حتی اگر طلب را با دارایی های شخصی خود پرداخت کنند . مسئولیت نامحدود و نمایندگی متقابل به هم شبیه هستند . به همین منظور یک شریک ضعیف در امر قضاوت و تصمیم گیری می تواند با انعقاد یک قرارداد نا درست شرکت را متضرر کند . و در این هنگام تمامی شرکای وی مسئول تحمل این ضرر هستند .

  1. مالکیت مشترک اموال

هر نوع دارایی که یک شریک در شرکت تضامنی سرمایه گذاری کند جزء اموال مشترک شرکا تلقی می شود و هر شریک معادل سهم خود در سود واحد تجاری شریک است .

  1. حساب های حقوق مالکانه شرکا

در شرکت های تضامنی برای هر یک از شرکا یک حساب حقوق مالکانه و یک حساب برداشت نیز دارند . معمولا عنوان حساب مالکانه شرکا با کلمه ی سرمایه آغاز می شود و در ادامه نام شریک خاصی را به دنبال دارد . اگر تعداد شرکا زیاد باشد شرکت دارای یک حساب سرمایه یا حقوق مالکانه در دفتر کل است و حساب های جداگانه ای در دفتر معین نگهداری می گردد .

  1. انتخاب آزادانه شرکا

قانون به دلیل اینکه هر شریک مسئول اعمال تجاری شرکای خود نیز می باشد ، به هر شریک یا شرکا اجازه داده که شرکا خود را انتخاب کنند . طبق قانون هیچ شریکی بدون رضایت شرکای خود نمی تواند از شرکت خارج شود یا سهم خود را به دیگری انتقال دهد .

  1. مدیریت (Management)

مدیریت شرکت های تضامنی و کنترل آن در اختیار مالکین شرکت بوده و شرکای شرکت تضامنی باید طبق قانون حداقل یک نفر را از داخل یا خارج از شرکت به سمت مدیریت انتخاب کنند .

  1. سهولت تشکیل (Ease of Formation)

از آنجایی که شرکت های تضامنی بر اساس قرارداد تشکیل می شوند پس هنگام تشکیل شرکت نیاز به مقررات کمتری است .

  1. شرکا(Partners)

به موجب قانون حداقل شرکای شرکت تضامنی دو نفر است اما قانون حداکثری برای تعداد شرکا مشخص نکرده است . شرکا کسانی هستند که شرکتنامه را قبل از تشکیل شرکت امضاء کرده یا بعد از ایجاد آن وارد شرکت شده اند .

  1. اسم شرکت

شرکت تضامنی دارای یک اسم مخصوص به خود است و این اسم باید شامل اسم تمام یا یکی از شرکا باشد ؛ مانند شرکت تضامنی حمید و امیر . یا ممکن است اسم یکی از شرکا را شامل شود که در این صورت در ادامه عبارتی از قبیل و شرکا یا و برادران قید می شود ؛ مثل شرکت تضامنی حمید و برادران . و همچنین عبارت شرکت تضامنی در ابتدای اسم شرکت باید حتما قرار گیرد .

 

نحوه تشکیل شرکت تضامنی

برای تأسیس یک شرکت تضامنی ابتدا نیاز به توافق دو یا چند نفر شریک برای انجام امور تجارتی است . سپس یک حساب جاری افتتاح می شود و سرمایه ی نقدی به آن حساب واریز می شود و سرمایه ی غیر نقدی نیز بر مبنای ارزش منصفانه (ارزش بازر) دارایی در زمان انتقال ارزیابی می شود و در اختیار شرکت قرار می گیرد . بعد از این مرحله شرکا از بین خود مدیر یا مدیرانی را انتخاب می کنند و به همراه یک سری از مدارک برای ثبت شرکت به اداره ی ثبت شرکت ها می روند . پس از طی مراحل قانونی شرکت با یک نام مخصوص و یک شماره معین به ثبت می رسد .

شرکت تضامنی زمانی تشکیل می شود که :

  1. شرکتنامه مطابق قانون تنظیم شده باشد .
  2. تمام سرمایه نقدی تأدیه و سهم الشرکه غیر نقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد .

مدارکی که برای ثبت شرکت در اداره ی ثبت شرکت ها لازم است به قرار زیر است :

  • تقاضانامه 2 برگ
  • شرکت نامه 2 برگ
  • اساسنامه 2 جلد
  • فتوکپى شناسنامه شرکا

 

شرکتنامه

شرکتنامه حاوی توافقات انجام شده بین شرکا قبل از ثبت شرکت می باشد . شرکتنامه پایه ی اصلی شرکت است زیرا حاوی اطلاعاتی در مورد نحوه ی اداره ی شرکت و اخذ تصمیمات آتی است . شرکتنامه فقط در صورتی قابل تغییر است که همه ی شرکا رضایت داشته باشند . شرکتنامه باید به صورت قانونی و طبق مقررات قانون تجارت و قانون ثبت شرکت ها تنظیم شود و به ثبت برسد .

شرکتنامه باید حاوی اطلاعات زیر باشد :

  1. نام و مرکز اصلی شرکت
  2. موضوع شرکت
  3. مدت شرکت
  4. سرمایه و سهم هر یک از شرکا ، اعم از نقدی و غیر نقدی با ذکر نام شرکا
  5. مقررات مربوط به تقسیم سود و زیان
  6. مقررات مربوط به فسخ و فوت شرکا

 

نحوه تقسیم سود و زیان در شرکت های تضامنی

در شرکت های تضامنی سود بر طبق توافقی که در شرکتنامه ذکر شده است تقسیم می شود و بر طبق قانون اگر چیزی در شرکتنامه در این باره نوشته نشده بود ، سود به نسبت سهم الشرکه شرکا تقسیم می شود . در مورد زیان هم به همین ترتیب اگر در شرکتنامه توافقات درباره ی چگونگی تقسیم سود آمده باشد ، اما چگونگی تقسیم زیان ذکر نشده باشد هر یک از شرکا به همان میزانی که در سود شریک هستند در زیان نیز شریکند . مثلا اگر شخصی در 60 درصد سود شریک باشد در 60% زیان نیز شریک است . البته این توافقات نمی توانند تأثیری بر مسئولیت نامحدود شرکا داشته باشند .

در شرکت تضامنی ممکن است به علت یکی نبودن میزان کار شرکا تقسیم سود به میزان سهم الشرکه نباشد ، ممکن است شریکی زحمت بیشتری برای شرکت متحمل شود و در آخر سود بیشتری نیز به او تعلق گیرد .

سود متعلق به هر شریک به حساب جاری وی در دفاتر منتقل می شود . این کار دارای علل زیر است :

  1. سود متعلق به شریک است و هر موقع که وی در نظر داشته باشد می تواند آن را از شرکت مطالبه کند و هیچ منع قانونی ندارد .
  2. باید عملیات مالی هر شریک یا شرکت از حساب سرمایه ی آن شریک مجزا باشد .
  3. سرمایه ی شرکا ، وثیقه طلب بستانکاران شرکت است .
  4. سرمایه ی شریک یکی از ارکان شرکت است و نمی تواند دست خوش تغییر شود . (مگر در صورت افزایش یا کاهش سرمایه)

روش های رایج برای تعیین سهم سود هر شریک به قرار زیر است :

  1. به نسبت ثابتی که بین شرکا مورد توافق قرار گرفته است

              (Fixed Ratio)

  1. به نسبت سرمایه (سهم الشرکه) شرکا

              (According to the Capital Investment of Partners)

  1. تخصیص حقوق و پاداش ، و تقسیم باقی مانده به نسبت ثابت

              (Salaries to Partners , with Remainder in a Fixed Ratio)

  1. تخصیص بهره سرمایه و تقسیم باقی مانده به نسبت ثابت

              (Interest Allowances on Partner's Capital with Remainder in a Fixed Ratio )

  1. تقسیم سود بر اساس مبانی مختلف

              (Other Bases of Allocation)

 

زیان انباشته

در شرکت تضامنی ، تا زمانی که زیان سال های گذشته ، از محل سود سال های آتی تأمین نشده باشد ، تقسیم سود به هر شکلی ، بین شرکا ممنوع است .

 

سود تضمین شده در شرکت های تضامنی

ممکن است در شرکت نامه قید شده باشد که قبل از تقسیم سود شرکت ، مبلغی به عنوان سود یا بهره سرمایه به نسبت سرمایه شرکا به حساب آن ها منظور شود . بهره ی سرمایه عموما به شکل درصدی از سرمایه ، عنوان می شود . مثلاٌ 10% یا 15% و غیره . اگر مبلغی که باید به عنوان سود سرمایه به حساب جاری شرکا منظور شود ، بیشتر از سود ویژه قابل تقسیم باشد ، تسهیم مزبور منطقا باید بر اساس سرمایه و حداکثر تا میزان سود صورت گیرد .

 

 


مطالب مشابه :


شرکتهای تضامنی

از آنجایی که شرکت تضامنی بر اساس یک قرارداد (شرکتنامه) تشکیل می گردد، عمر آن محدود می باشد.



شركتهاي تضامني ...

شرکتنامه فقط در صورتی قابل تغییر است که همه ی شرکا رضایت داشته باشند . شرکتنامه باید به صورت



تشکيل شرکت با مسئوليت محدود - شرایط شکلی

اول - لزوم تنظیم شرکتنامه و نشر آگهی آن در قانون تجارت ایران نص صریحی در خصوص لزوم تنظیم



شرکتهای تضامنی

شرکاء در شرکتهای تضامنی کسانی هستند که شرکتنامه را قبل از تشکیل شرکت امضا کرده یا بعد از



شرکت های تضامنی

مقالات مرتبط با حسابداری - شرکت های تضامنی - مقررات راجع به فسخ شرکت و فوت شرکاء شرکتنامه



شرکت تضامنی

شرکت تضامنی موقعی تشکیل می شود که دو امر واقع شده باشد: شرکتنامه مطابق قانون تنظیم شده باشد .



شرکت های تضامنی

شرکتنامه مهم ترین پایه و اساس شرکت است و مسلم است که به هیچ وجه نمی توان آن را تغییر داد مگر



آشنایی با اصطلاحات انگلیسی مربوط به رشته حسابداری

Articles of incorporation شرکتنامه Assertions



حسابداری شرکتهای تضامنی

شرکتنامه شرکت در رابطه با تقسیم سود و زیان نکات اساسی زیر را بیان می دارد: 1- بهره ای معادل



شرکت تضامنی

فسخ شرکت – سابقا" گفتیم که شرکتنامه حاکی از وقوع عقد شرکت است و اصولا هر قرار دادی که واقع



برچسب :