چاقی................

چاقی شایعترین اختلال متابولیسم چربی در انسان است.این اختلال یكی از قد یمیترین اختلالهای متابولیكی شناخته شده در تاریخ مدون بشری است.كهنه ترین نمونه چاقی مجسمه ونوس ویلندروف مربوط به اوایل عصر حجر (10000سال پیش) است.مصرف زیاد غذا ،زندگی بی تحرك و همچنین زمینه های ژنتیك موجب افزایش

ذخیره انرژی بصورت چربی می شود.

كاهش كالری دریافتی )محدودیت مصرف كالری (وافزایش مصرف كالری توسط سلولها )ورزش (و كاهش یك پوند ( تقریبا5/0كیلوگرم ) درهفته موجب كاهش میزان مرگ ومیر وعوارض چاقی بصورت واضح میگردد. تمام افراد با نمایه توده بدنی بیشتر مساوی 25 باید جهت کاهش وزن تحت درمان قرار گیرند.

درمان شامل چند بخش است:

1- تغییرات رفتاری

2- رژیم غذایی

3- ورزش

4- دارو

5- جراحی

اصلاح رفتارهای خوردن

شامل سه مرحله است:

1- بررسی سابقه

نوع غذا،میزان غذا،زمان غذاخوردن،محل غذاخوردن،محرك های غذا خوردن

2-رفتار درمانی

سه بار در روز بیشتر غذا نخورد.

روی مبل راحتی غذا نخورد.

بشقاب غذاخوری رابه بشقاب میوه خوری تبدیل كند.

آهسته غذا بخورد و غذا را خوب بجود.

موقع غذا خوردن صحبت نكند،مطالعه نكند و تلویزیون ورادیو خاموش باشد.

نوشابه نخورد.

بلافاصله پس از خوردن غذا از سفره فاصله بگیرد.

در فواصل بین غذا در صورت گرسنه شدن میوه بخورد.

جهت خرید وسایل مورد نیاز برای طبخ غذا، در حالت سیری خریدكند.

سركشی كردن به یخچال را فراموش كند.

غذای كمی طبخ كندوناخنك زدن به غذا را ترك كند

3- حفظ و تثبیت

* تشویق وحمایت اطرافیان

* تمرین نه گفتن در مهمانیها

* تمرین كاهش استرس

* تقویت روحیه بجای تضعیف در زمان عدم رعایت احتمالی

رژیم درمانی

پایه اصلی درمان است.

كاهش وزن به كاهش كالری وابسته است و كاهش كالری به میزان كالری مصرفی مرتبط است نه نوع آن.

بهترین رژیم ، كاهش كالری از طریق همان رژیم غذایی معمول است بطوریكه :

شامل50- 45 درصدكربوهیدرات،35درصد چربی و15درصد پروتئین باشد.

كاهش یك پوند ( تقریبا5/0كیلوگرم ) درهفته موجب كاهش میزان مرگ ومیر وعوارض چاقی بصورت واضح میگردد.هر 5/0كیلوگرم چربی دارای3500كیلوكالری انرژی است بنابراین جهت كاهش 5/0كیلوگرم وزن در هفته لازم است3500كیلوكالری درهفته یا به عبارتی 500كیلوكالری در روز ازرژیم غذایی معمول كاسته شود.اگر چاقی شدید و همراه با عوارض شدید باشد لازم است از رژیمهای با كالری كمتر استفاده كرد.

ورزش

ورزش به تنهایی نمیتواند موجب كاهش وزن واضح شود بنابر این باید همراه با دیگر درمانها باشد.

نوع ورزش باید بر اساس وضعیت بالینی فرد و سن انتخاب شود.

فرد باید 30-20دقیقه درروز ورزش كند تا میزان مصرف انرژی را 100كالری در روز بالاببرد.

درمان دارویی

اثر آنها كم است .

اغلب چاقی پس از قطع درمان برمی گردددر رابطه با شروع دارودر افراد با افزایش وزن باید پس از ارزیابی دقیق ، سود وضرر آن در نظر گرفته شود.اولین قدم در ارزیابی بیمار محاسبه نمایه توده بدنی ،نحوه توزیع چربی مثل دورکمر و بررسی جهت بیماریهای همراه از جمله دیابت قندی ،دیس لیپیدمی ، فشار خون بالا و بیماریهای قلبی است. درمان دارویی برای کسانی که از طریق ورزش و رژیم به هدف مطلوب نمی رسند در نظر گرفته میشود. داروهای ضد چاقی میتواند در کنار رژیم و ورزش در افراد با نمایه توده بدنی بالاتر از 30 مورد استفاده قرار گیرد.بیمارانی که نمایه 25 تا 30 و دور کمر بیشتر از 88 در خانمها و 102 در آقایان دارند و یا بیماریهای همراه دارند همانند نمایه بالاتر از 30 دز نظر گرفته میشوند.

همچنین جهت افرادی که آپنه هنگام خواب دارند و افرادی که کاندید بای پس معده هستند میتوان درمان دارویی را در نظر داشت.معمولا با تمام درمان های دارو ئی و غیر داروئی نمیتوان به وزنی که فرد در رویای خود دارد رسید و موفقیت باید بر اساس میزان کاهش وزن و همچنین بهبود فاکتورهای خطر همراه در نظر گرفته شود. داروهای ضد چاقی اثرات متوسطی روی وزن دارند اما اثر متفاوتی روی قلب و عروق دارند. موفقیت در درمان بر اساس میزان کاهش وزن و بهبود فاکتور های خطر سنجیده میشود . کاهش وزن باید بیش از 2 کیلوگرم طی ماه اول درمان وکاهش وزن به میزان حداقل 5% وزن اولیه در طی 3 تا 6 ماه باشد تا درمان موفق در نظر گرفته شود.کاهش وزن 5 تا 10 درصد بطور قابل توجهی فاکتورهای خطر دیابت و بیماری های قلبی عروقی رادر افراد پر خطرکاهش میدهد. داروها چاقی را درمان نمیکنند و وقتی درمان داروئی قطع شود وزن مجددا بر میگردد.

داروهای نوروآدرنرژیک:

از طریق تحریک رهاسازی نوراپی نفرین یا مهار برداشت درفضای سیناپسی (فنترمین،دی اتیل پروپیون ،بنزفتامین،فندیمترازین)،بلوک بازجذب نوراپینفرین و سروتونین (سیبوترامین)،اثر مستقیم بر روی رسپتورهای آدرنرژیک (فنیل پروپانولآمین) این داروها از طریق احساس سیری زودرس موجب کاهش اشتها میشوند. بعد امصرف سزیع جذب میشوند و در عرض 1تا2 ساعت به به پیک اثر میرسند

ممکن است موجب افزایش فشار خون شوند.میتواند موجب کاهش قند خون و HbA1C در افراد چاق دیابتی شود در حالیکه افزایش خفیفی در فشار خون بویژه دیاستولیک( 3-1 میلیمتر جیوه ) و تعداد نبض (5-4 در دقیقه) می دهد.در نوجوانان نیز قابل استفاده است ازمصرف Sibutramine(Miridia) در افراد با سابقه بیماری کرونری قلب ،نارسایی احتقانی قلب،آریتمی قلب،یا سکته مغزی ،افرادی که مهار کننده های MAO دریافت میکنند (خطر سندرم سروتونین) باید اجتناب شود. Phentermine and diethylpropion فقط جهت درمان کوتاه مدت تائید شده اند.(12هفته

دفع کننده های چربی:

جذب چربی را30% کاهش میدهند. Orlistat(Xenical)جز این گروه است که لیپاز پانکراسی رامهار میکند. موجب سوء جذب چربی می شود کپسول 120 میلی گرمی دارد.کمتر از 1% داروی خوراکی جذب میشود. ممکن است با دز بالا جذب ویتامین های محلول در چربی را مختل کند.ارلیستات در كاهش کلسترول و كنترل قند خون و فشارخون مؤثراست. از عوارض غالب این دارو نفخ ،کرامپ ،بی اختیاری مدفوع است.

داروهای ضد افسردگی:

فلوکستین و سرترالین که مهارکننده های انتخابی سروتونین هستند ممکن موجب کاهش وزن شوند. جهت کاهش وزن دوز بالا مورد نیاز است.در افراد چاقی که مبتلا به افسردگی هستند داروی مناسبی هستند.بوپروپیون نیز که داروی ضد افسردگی است جهت پیشگیری از افزایش وزن بدنبال قطع سیگار استفاده میشود اما این داروها هنوز به عنوان داروی ضد چاقی بطور عموم تائید شده نیستند.

داروهای ضد تشنج:

توپیرامات که میتواند موجب کاهش وزن شود با عوارضی از جمله پارستزی،خواب آلودگی و اختلال تمرکز همراه است و هنوز به عنوان داروی ضد چاقی توصیه نمیشود.

داروهای ضد دیابت:

متفورمین که از داروهای ضد دیابت است مینواند موجب کاهش وزن شود.گرچه موجب کاهش وزن کافی نمیشود که به عنوان داروی ضد چاقی شناخته شود اما داروی انتخابی در افراد با افزایش وزن که در خطر دیابت میباشند است .

جراحی چه زمانی توصیه می شود ؟

Morbid obesity (BMIبیشتر از 40یاBMI بیشتر از 35 كه همراه با عوارض جدی باشند.)

عدم پاسخ به درمان پس از درمانهای متفاوت

حداقل 5-3سال این وزن وجود داشته باشد.

توانایی تحمل عمل را داشته باشد.

سابقه بیماری روانی نداشته باشد.

انواع جراحی:

بای پس معده ، گاستریك باند،گاستروپلاستی،بالون،برداشتن چربی موضع

خلاصه:

* ارزیابی تمام بیماران مبتلابه افزایش وزن شامل ارزیابی كلینیكی وآزمایشگاهی جهت تعیین نوع ،شدت و ریسك فاكتورهاست.

* همه افراد با BMI>= 25 باید مشاوره جهت تغذیه و تغییر روش زندگی (life style ) بشوند.

* افراد با BMI>= 25 كه دور كمر آنها بیشتر از 102 در مردان و 88 در زنان دارند (Comorbidity ) دارند باید مثل BMI بالای 30 در نظر گرفته شود.

* افراد با BMI بالاترو مساوی 30 كه با رعایت رژیم وتغییر life style به هدف درمانی نمی رسند باید دارو دریافت كنند

* .برای افرادی که بیماری خاصی ندارند و افراد چاق سالم sibotramin انتخابی است سیبوترامین داروی مناسبی است زیرا نسبتا موثر بوده و خوب تحمل میشود.

* برای افراد چاق و فشارخون بالا ،بیماریهای قلبی عروقی،یا دیس لیپیدمی ،اورلیستات داروی انتخابی است چرا که علاوه بر کاهش وزن اثر مطلوب بر وضعیت قلبی عروقی و لیپید دارد.

* برای بیماران دیابتی نوع 2 ،علاوه بر تغییر در نوع زندگی متفورمین جهت کنترل بهتر قند و کاهش وزن انتخاب مناسبی است.اگر بیمار همزمان فشار خون بالا دارد سیبوترامین داروی مناسبی نیست اما میتوان بعنوان داروی دوم از ارلیستات استفاده کرد.

* مصرف فلوکستین و بوپروپیون بعنوان درمان چاقی هنوز تائید شده نیست زیرا دوز بالای فلوکستین مورد نیاز است و هنوز مطالعه کافی وجود ندارد.

* برای افراد چاقی که کاندید درمان داروئی طولانی مدت جهت چاقی هستند، فنترمین و دی اتیل پروپیون بعلت احتمال سوء استفاده ، توصیه نمی شود.

* سیبوترامین جهت دوره درمانی 2 ساله و ارلیستات جهت دوره 4 ساله تائید شده است. اگر بیمار پاسخ خوبی به درمان داده است و تمایل به ادامه دارو دارداین معقول است که با ثبت یک رضایت نامه دارو را ادامه داد.

چاقی................

مطالب مشابه :

شهرستان ساری / بیمارستان ها و مراکز درمانی

جراحی سزارین در ایران؛ 4برابر استاندارد جهانی

اسامی تعدادی از پزشکان شهرمان

کاکائو

.نوزاد چه کارهایی میکند؟؟؟

افزایش تعداد زایمان ، موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان بدخیم پستان از نوع “triple negative” می شود

بارداری هفته به هفته

بیمارستانهای خصوصی استانها

چاقی................

فیبروم رحمی