چارچوب نظری و مفهومی
یکی از دانشجویان ارجمند در ایمیلی پرسیده بودند که معنای چارچوب مفهومی یا Conceptual Framework دقیقاً چیست و چه نقشی در پژوهش بازی می کند. نظر به اینکه این پرسش از پرسش‌های پرتکرار دانشجویان گرامیست، پاسخ آن را به اختصار اینجا می‌نویسم. در تعریفی کلی می‌توان گفت چارچوب مفهومی یا نظری – که کم و بیش مترادفند – همان منظر و دیدگاهی است که محقق برای جهت‌بخشی و ساماندهی فرایند گردآوری و تحلیل داده‌های پژوهش انتخاب می‌کند. همچون لنز و دوربینی است که محقق از طریق آن به پدیده مورد مطالعه می‌نگرد. حال چرا این لنز را انتخاب می‌کند، خود داستان نسبتاً مفصلی است. اما به اختصار می‌توان گفت نخست آنکه می‌خواهد اساس کار خود را بر بنیانی استوار سازد که پیش از آن در محک آزمون و آزمایش قرار گرفته و مسیری است که بخشی از آن را دیگران پیموده‌اند و قرار نیست هر محققی کارش را از ابتدا شروع کند. ماهیت تجمعی دانش همین است که محققان امروز کار پژوهشگران دیروز را دنبال کنند و در تکمیل و بهبود آن بکوشند و مبنایی استوارتر در اختیار آیندگان قرار دهند. بنابراین چارچوب نظری پیوندی میان گذشته و آیندهء دانش است. چارچوب نظری از نظر شمول و جامعیت گاه در قالب یک نظریه ظاهر میشود و گاه فراتر از آن رفته و مجموعه‌ای از نظریه‌ها را در بر می‌گیرد. آنچه این چارچوب را تعیین می‌کند، مطالعات بنیادی مرتبط در آن حوزه موضوعی است که مورد توافق جامعه علمی است و مبنای مطالعات کاربردی قرار می‌گیرد. مثلاً فرض کنید در جامعه‌شناسی آراء پیر بوردیو که با ارائه مفاهیمی همچون میدان در فعالیت‌های اجتماعی و معرفی انواع سرمایه نظیر سرمایه فرهنگی، اجتماعی و نمادین عرصه‌ای تازه در این رشته گشود - و مبنای مطالعات فراوان پس از خود شد - می‌تواند چارچوب نظری مطالعات آتی در این حوزه باشد. فقط باید دقت کنید که مرز میان پارادایم و چارچوب نظری کمی در هم تنیده است، اما نباید این دو را با هم مترادف تلقی کنیم. پارادایم که مبنای هستی‌شناختی تحقیق را تعریف می‌کند چارچوب نظری را در بر می‌گیرد و از آن فراتر، یا به بیانی دیگر وسیعتر و بنیادی‌تر است. برای تبیین بیشتر این موضوع به کتاب «مبانی پارادایمی روش‌های کمّی و کیفی تحقیق در علوم انسانی» اثر دکتر محمد تقی ایمان مراجعه فرمایید. نقد و بررسی این اثر نیز در شماره 170 کتاب ماه کلیات، در بهمن 1390 منتشر شده است. ضمناً مطالعه مقالهء «چارچوب نظری، زوایا و بایسته های آن» - اثر محمد دشتی که در شماره اول از سال هفتم مجله تاریخ در آیینه پژوهش منتشر شده است - نیز مفید خواهد بود.
مطالب مشابه :
چارچوب نظری
پیشگفتار . چارچوب نظری از مراحل اساسی علم روش تحقیق است، که بر مبنای نظریه ی خاص پدیده را
فیروزه فرخ پی (چارچوب نظری و پیشینه تجربی)
چارچوب نظری. به تعریف کلمات کلیدی چون طلاق،خانواده و . می پردازیم. طلاق چیست؟ طلاق در لغت
چارچوب مفهومی حسابداری
چارچوب مفهومی چیست؟ چارچوب مفهومی مجموعه‌ای از اهداف کلی و مبانی مرتبط با هم است که اهداف
تدوین چهارچوب نظری
١- چارچوب نظری چیست؟ چارچوب نظری به مجموعه ای از گزاره ها اطلاق می شود که به لحاظ نظری قادر
جایگاه چارچوب نظری و مفهومی درپژوهش
جایگاه چارچوب نظری و مقالات علمی هستند، این است که «چارچوب نظری» در تحقیق چیست؟
ضرورت چهارچوب نظری (تئوریک )و اهمیت آن درپژوهش
رهبری در هزاره سوم - ضرورت چهارچوب نظری (تئوریک )و اهمیت آن درپژوهش - وبلاگ تخصصی دکترحسین
چارچوب نظری و مفهومی
گفتگو :وبلاگ گروهی کتابداری واطلاع رسانی - چارچوب نظری و مفهومی - گفتگو , نظر و اطلاع رسانی در
پاورپوینت چارچوب نظری حسابداری
به وبلاگ حسابداری خوش آمدید - پاورپوینت چارچوب نظری حسابداری - Welcome to Accounting Blog - به وبلاگ
مبانی نظری تحقیق چیست و چگونه نوشته میشود؟
مبانی نظری تحقیق چیست و چگونه در قسمت چارچوب نظری تحقیق شما بایستی دقیقا پارامترهای
چارچوب مفهومی چیست ؟؟؟
چارچوب مفهومی چیست؟ چارچوب مفهومی مجموعه‌ای از اهداف كلی و مبانی مرتبط با هم است كه اهداف
برچسب :
چارچوب نظری چیست