جزوه درس مبانی مهندسی نرم افزار

فصل اول :

سیستم ها

تعریف سیستم

مزایای استفاده از سیستم کامپیوتری

تحلیل گر سیستم

وظایف تحلیل گر سیستم

خصوصیات فردی تحلیل گر سیستم

مراحل ایجاد یک سیستم کامپیوتری

مراحل بررسی سیستم

گام های اساسی درتجزیه و تحلیل و طراحی سیستم

فصل دوم :

روش های برنامه ریزی

نمودار گانت

نمودار شبکه ای

نمودار گسپ

نمودار جریان داده

مراحل رسم نمدار جریان داده

اجزای نمودار جریان داده

سطوح و لایه های نمودار جریان داده

نمودار سطح مفهومی

نمودار سطح صفر

نمودار سطح یک

فصل سوم :

تشریح پردازش ها

درخت تصمیم گیری

جدول تصمیم گیری

انگلیسی ساخت یافته

دیکشنری داده

ساختار دیکشنری داده

فصل چهار :

نمودار روابط موجودیت

اجزای نمودار روابط موجودیت

سیستم ها (System’s)

تعریف سیستم :

مجموعه ای از قطعات، عناصر، فرآیندها، اجزاء و وظایف که با یکدیگر در ارتباط متقابل هستند و هدف خاصی را دنبال می کنند، سیستم نامیده می شوند.

ورودی : داده هایی که بصورت خام وارد سیستم می شوند.

پردازش : هر عملیاتی که بر روی داده ها صورت می گیرد.

خروجی : اطلاعاتی است که نیاز کاربران را برآورده می کند.

کنترل : وظیفه کنترل و هدایت پردازش را بر عهده دارد.

بازخورد : هرگونه سنجش و تست کیفیت اطلاعات می باشد.

مزایای استفاده از سیستم کامپیوتری :

1- استفاده از داده هایی که قبل از این در دسترس نبوده اند

2- تمرکز فایل ها و داده ها

3- کیفیت داده ها و اطلاعات بیشتر می شود (احتمال خطا همیشه در سیستم دستی وجود دارد)

4- توانایی نظارت مدیران را بر عملکرد اجزای مختلف سازمان افزایش می دهد

5- زمان لازم برای انجام وظایف کاهش می یابد

تحلیل گر سیستم :

وظیفه تحلیل گر سیستم تجزیه و تحلیل و طراحی سیستمی کارآمد می باشد بطوریکه اهداف مورد نظر را برآورده کند.

برخی از وظایف تحلیل گر سیستم عبارتند از :

1- تحلیل گر سیستم در زمینه برنامه ریزی، سازماندهی و کنترل سیستم مشاور مدیریت است

2- تحلیل گر سیستم حوزه های مسأله خیز را بررسی می کند و برای بهبود آنها راه کارهایی ارائه می دهد

3- تحلیل گر سیستم نیازهای تجهیزاتی را بررسی کرده و توصیه هایی را نیز ارائه می دهد

4- تحلیل گر سیستم باید از تکنیک های پیشترفته بخوبی آگاه باشد

5- تحلیل گر سیستم باید شناخت خوبی از وظایف افرادی که با او کار می کنند داشته باشد

مشخصات فردی تحلیل گر سیستم :

1- باید دارای ذهنی خلاق باشد

2- به عنوان عضوی از گروه بدرستی کار کند

3- شناخت خوبی از قابلیت های کامپیوتر داشته باشد

4- زمان بندی کار را در نظر داشته باشد

5- عقاید سودمند دیگران را در تجزی ه وتحلیل به کار ببرد

6- همیشه خود را به روز رسانی کند

7- فقط به نظرات دیگران اکتفا نکند

مراحل ایجاد یک سیستم کامپیوتری :

1- تجزیه و تحلیل سیستم

بررسی سیستم و تعیین خواسته ها، نیازها و اهداف افرادی که با سیستم کار میکنند

2- مطالعه امکان سنجی

مطالعه جنبه های مختلف فنی، اقتصادی و اجرایی یک سیستم را امکان سنجی می گویند

3- طراحی سیستم

تعیین مشخصات سیستم به عبارت دیگر تعیین دقیق نیازها و عملیاتی که باید انجام شود و نیز تعیین روش برای انجام آنها در مرحله طراحی انجام می شود.

4- انتخاب تجهیزات

5- برنامه نویسی

6- مستند سازی

7- اجرای سیستم(اجراء، پشتیبانی، نگهداری)

مراحل بررسی سیستم :

1- تعریف سیستم :

این تعریف باید دقیق بوده و مورد توافق گروه های مختلف درگیر پروژه باشد.

2- بیان اهداف سیستم :

هدف هر سیستم خروجی آن سیستم است که باید بطور دقیق مشخص شود.

3- سازماندهی گروه بررسی سیستم

4- جمع آوری اطلاعات :

دراین مرحله تمام اطلاعات مورد نیاز سیستم جمع آوری می شود.

روش های مختلف جمع آوری سیستم :

-aبررسی سیستم های مشابه

-bتجزیه و تحلیل اسناد و مدارک موجود

-cنمونه برداری آماری

-dمشاهده کارکنان درحین انجام کار

-eمصاحب هبا گروه های مختلف

1- تجزیه و تحلیل خروجی :

تمام خروجیهای سیستم از قبیل فرم ها و گزارشات موجود مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. باید از تمام مدیران، استفاده کنندگان و اعضای گروه خواست تا به تفصیل نوع خروجی که از سیستم می خواهند تعیین کنند.

2- تهیه نمودارهای گردش کار سیستم

3- ارائه بررسی انجام شده به مدیریت

4- اخذ تأئید مدیریت

گام های اساسی در تجزیه وتحلیل و طراحی سیستم :

گام 1: انتخاب یا گزینش سیستم :

درخواست یک واحد برای مکانیزه شدن، یکپارچه کردن سیستم، پیشرفت تکنولوژی

گام 2: مطالعه امکان سنجی :

هدف اصلی از مطالعه امکان سنجی اثبات امکان پذیری کلی یک پروژه است که از سه جنبه بررسی می شود :

الف- آیا از لحاظ فنی و اجرایی پروژه عملی است یا خیر؟

ب- آیا با توانایی های موجود و منابع سازمان قادر به انجام آن هستیم یا خیر؟

ج- آیا سرمایه گذاری روی این پروژه مقرون به صرفه است یا خیر؟

مطالعه امکان سنجی در مراحل ذیل انجام می شود :

1- شناسایی درخواست های کاربران به همراه زمان بندی لازم

2- شناسایی داده های سیستم، منابع و میزان آنها

3- تجزیه و تحلیل ساختار جغرافیایی سازمان و نحوه استقرار کاربران

4- شناسایی ویژگی های اصلی سیستم با استفاده از نمودار گردش دادهDFD (Data Flow Diagram)

5- تعیین سازگاری نیازهای سیستم با اهداف سازمان

6- برآورد تقریبی از منافع سیستم

7- برآورد هزینه های نگهداری و توسعه سیستم

8- مستند سازی و ارائه نتیجه

گام 3: برنامه ریزی :

در این مرحله ابتدا تیم کاری پروژه تشکیل شده، سپس فعالیت های مورد نیاز مشخص می شود و زمان بندی روی آنها انجام می شود.

گام 4- تعریف پروژه :

گام 5- طراحی سیستم :

1- تعریف و تعیین خروجی های لازم

2- تعیین ورودی های سیستم

3- قطعی کردن گردش اطلات، اجزای داده ها و ارتباط میان داده ها

4- شکستن (خرد کردن) طرح کلی به برنامه ها و زیر برنامه های متعدد

5- تهیه شرح وظایف برنامه ها

6- تعیین نیازهای آزمایشی سیستم

7- تجدید نظر و باز نگری در طرح ارائه شده

8- مستند سازی طراحی سیستم

گام 6- پیاد سازی :

ساخت سیستم

2- پذیرش سیستم

a ) پذیرش مشروط ( سه الی چهار ماه )

b ) پذیرش نهایی

گام 7- بازنگری و ارزیابی سیستم :

2 ماهه و 2 سالانه

روش های برنامه ریزی

1- نمودار گانت (Gant Diagram)

ساده ترین روش برنامه ریزی نمودار میله ای گانت می باشد. در این نمودار هر فعالیت بصورت یک میلۀ افقی روی دستگاه مختصات قرار می گیرد. طول هر میلۀ افقی معرف زمان لازم برای اجرای فعالیت مربوطه می باشد.

مشکل این روش عدم نمایش ارتباط بین فعالیت هاست.

مزیت این روش این است که پیشرفت پروژه (وضعیت فعلی) می توانیم با اطلاع باشیم که با هاشور نمایش داده می شود.

2- نمودار شبکه ای ( Network Diagram)شبیه گراف می باشد که یالها فعالیت ها را نمایش می دهند و گره ها رویدادها را.

هر رویداد شروع و پایان یک فعالیت را نمایش مشخص می کند.

مزیت این نمودار این است که ارتباط بین فعالیت ها مشخص می گردد و مشکل آن عدم نمایش وضعیت فعلی پروژه است.

3- نمودار پیشترفت کار یا گسپ (Gasp Diagram)

آ) رسم نمودار شبکه ای

ب) رسم نمدار گسپ

ج) تعیین زمان پایان

د) تعیین مسیرهای بحرانی

ه) تعیین زودترین و دیرترین زمان شروع هر فعالیت

مسیر بحرانی مسیری است که تمام فعالیت های موجود در آن باید یدون هیچ تاخیری انجام شود.

مثال:

نمودار جریان داده : DFD (Data Flow Diagram)
این نمودار بیانگر روابط بین فرآیندها و گردش اطلاعات می باشد و برای طراحی و پشتیبانی از سیستم به کار می رود.

مراحل رسم نمودار جریان داده :

1- تهیه فهرست فرآیندهای موجود در حدودی از سیستم که برای آن نمودار رسم خواهد شد.

2- تهیه فهرست خروجی های هر فرآیند و اتصال آنها به مقصد

3- تهیه فهرستی از ورودی های هر فرآیند

4- نامگذاری جریان های داده، عوامل خارجی، مخازن داده و فرآیندهای موجود در نمودار

۵- تجدید نظر در ساختار نمودار

اجزای DFD :

1- پردازش (فرآیندها) Process

2- جریان داده (Data Flow)

3- مخزن داده یا ذخیره داده (Data Store)

4- موجودیت (Entity)

پردازش :

عملیاتی است که باعث می شود ورودی ها به خروجی ها تبدیل شوند. پردازش ها معرف مکان هایی در سیستم مورد نظر هستند که در آن کار یا عملیات خاصی انجام می شود. مثلا در سیستم انبار عملیات فروش در واحد فروش قرار می گیرد.

جریا ن داده :

ورود و خروج اطلاعات را توسط جریان داده نشان می دهد.

نکته :

داده هایی که با هم مرتبط هستند معمولا توسط یک جریان داده به همراه علامت + مشخص می شود.

در رسم نمودار از ساختارهای انشعابی خودداری کنید.

مخزن یا ذخیره داده :

معرف مکان هایی برای ذخیره داده ها و اطلاعات می باشد. محلی که فایل ها، پرونده در آن درج (ثبت) می شود.

نکته :

* از ارتباط مستقیم ذخایر خودداری می شود.

* مکان های ذخیره داده در آخرین سطح DFD نمایش داده می شوند.

* هر عمل ذخیره داده در سطح آخر DFD یک جدول در نموداررابطه ای ( ER) خواهد بود.

موجودیت :

عبارت است از یک عنصر اطلاعاتی که از داخل یا خارج از سیستم متقاضی دریافت و یا ارائه سرویس می باشد. مشتری موجودیت خارجی است که درخواست کننده کالا می باشد. دانشجو، مدیر گروه دانشگاه، کارمندان سازمان موجودیت داخلی می باشند.

سطوح و لایه های DFD :

1- نمودار سطح مفهومی (Context Diagram)

ابتداییی ترین سطح DFD است که بطور کلی ارتباط سازمان را با موجودیت های خارجی مشخص می کند.

* ذخایر داده در نمودار مفهومی نشان داده نمی شوند.

* موجودیت های داخلی نیز در نمودار مفهومی نشان داده نمی شوند.

1- نمودار سطح صفر

اولین نمودار عملیاتی است که معرف زیر سیستم های موجود و روابط بین آن ها می باشد.

نکته :

* این نمودار می تواند شامل موجودیت های داخلی باشد.

* مکان های ذخیره داده در این لایه نمایش داده نمی شوند.

* موجودیت های مرتبط با زیر سیستم های مورد نظر تا آخرین سطح DFD وجود دارد.

دانلود مطلب کامل تر

جزوه درس مبانی مهندسی نرم افزار

مطالب مشابه :

مقاله ، مدرسه ی کار آمد، موفق و اثر بخش

نمونه سئوالات اوّل ابتدايي 92-91

جزوه درس مبانی مهندسی نرم افزار

در شب یلدا در خواست از والدین دانش آموزان ابتدایی ایران

آموزش خواندن و نوشتن در كلاس اوّل ابتدايي

واژه های فارسی به انگلیسی علوم تربیتی

آموزش خواندن و نوشتن در کلاس اوّل ابتدایی:

پيش نيازِ آموزش خواندن و نوشتن دراوّل ابتدايي.

اشکالاتِ خواندن :