معماری ایرانی- اسلامی
با آنکه هنرمندان، معماران و شهرسازان در سراسر جهان برای مدرن کردن فضاهای شهری تلاش میکنند هنوز هم نمیتوانند بدون توجه به سبک معماری اسلامی- ایرانی قدم از قدم بردارند. به اعتراف بسیاری از معماران و هنرمندان برجسته جهان، سبک معماری اسلامی-ایرانی یکی از الهامبخشترین منابعی است که این افراد برای ارائه آثار هنری خود در گوشه و کنار جهان همواره به آن مراجعه کردهاند. نفوذ نقشها، طرحها و معماری اسلامی، شرقی، اسلامی_ایرانی در بناها و عمارتهای غربی در یکی- دو دهه گذشته چنان زیاد است که توجه بسیاری از صاحبنظران این حوزه را به خود جلب کرده.براساس گزارشی که جاناتان کوریل درباره تأثیرپذیری معماری غربی از معماری اسلامی- ایرانی در نشریه «سانفرانسیسکو کرونیکل» نوشته بسیاری از بناها و عمارتهای کشورهای غربی، به ویژه در ایالات متحده، با الهام گرفتن از طراحی و سبک معماری اسلامی- ایرانی در مساجد و مکانهای مذهبی کشورمان ساخته شدهاند. به گفته بسیاری از کارشناسان، فضای آرامشبخش، دلنشین و معنوی این بناهای اسلامی- ایرانی و استفاده از رنگهای شاد آبی و سبز این اماکن اغلب معماران و هنرمندان را در سراسر جهان به سوی خود جلب و آنها را وادار به تقلید از هنر و سبک معماری اسلامی میکند. در حقیقت، آرامش باشکوه و شور و هیجان معماری اسلامی- ایرانی در مساجد و اماکن مذهبی موجب جلب توجه بسیاری از هنرمندان و معماران از سراسر دنیا به این هنر میشود. از این رو، این هنرمندان در پی کسب آرامشی که ریشه آن در بنیادها و ارزشهای فرهنگی و دینی نهفته در نقش و نگارهای معمای اسلامی- ایرانی است مجذوب این نوع معماری میشوند و خواسته یا ناخواسته، برای به اشتراک گذاشتن این آرامش با دیگران از معماری اسلامی- ایرانی تقلید میکنند و آن را به هر نحو با شیوه معماری خود تلفیق میکنند. برای مثال، صحن ورودی برجهای جهانی که 11 سپتامبر 2001 توسط دو هواپیمای ربوده شده با خاک یکسان شد، از جمله مهمترین تلفیقهای معماری اسلامی و غربی به شمار میرود. به اعتقاد بسیاری از صاحبنظران این حوزه، محوطه مقابل برجها دقیقاً نسخهای از صحنهای شهر مکه، مقدسترین مکان مذهبی مسلمانان جهان، است که به شکل ظریفی طراحی و ساخته شده.مرکز تئاتر آلکازار در سانفرانسیسکو نیز از جمله بناهای وسیع و پر زرق و برقی است که طراحی و ساخت آن با الهام از معماری اسلامی- ایرانی صورت گرفته. استفاده از رنگ آبی فیروزهای که در گنبد بسیاری از مساجد در ایران به کار رفته و آنتن برج این مرکز که یادآور گلدستههای مساجد ایرانی است، قریحه و هنرمند معماری ایرانی- اسلامی را به مخاطب گوشزد میکند. علاوه بر این، معماری اسلامی- ایرانی فرهنگ اروپایی را نیز همانند فرهنگ آمریکایی تحت تأثیر قرار داده است. در بسیاری از شهرها و کشورهای اروپایی مثل ونیز و اسپانیا عمارتها و بناهایی را میتوان دید که تحت تأثیر دانش و معماری اسلامی- ایرانی طراحی و ساخته شدهاند. استفاده از تکنیک پردازش نور در مساجد و عمارتهای مذهبی اسلامی- ایرانی یکی دیگر از مواردی است که هنرمندان غربی با الهام از آن به طراحی و ساخت فضایی امن، راحت، آرامشبخش و پرنور میپردازند، قابلیتی که به اعتراف بسیاری از معماران بینالمللی، در هیچیک از سبکهای معماری شرقی و غربی دیده نشده است. بسیج دانشکده مهندسی پزشکی -علوم وتحقیقات - مدرنترین مسجد جهان ویژگیهای معماری ایرانی در معماری ایرانی، با وجود خصایلی چون تناسب و زیبایی سر درها وگنبدها و ایوانها خصلتی که بیشتر شایستهٔ بررسی است گوهر معماری ایرانی و منطق ریاضی و عرفانی آن است. درونگرایی و گرایش معماران ایرانی به سوی حیاطها، پادیاوها، گودال باغچهها، هشتیها و کلاه فرنگیها که شبستانها را گرداگرد خود گرفته است، از دیرباز جزء منطق ایرانی بوده است. پیش از این که تخت جمشید ساخته شود، صدها ایوان و شبستان با ستونهای چوبی و سنگی در سراسر جهان متمدن آن روز ساخته شده بود، ولی نخستین بار در تخت جمشید میبینیم که ستونها تا آخرین حد ممکن از هم فاصله گرفتهاند با این که در بعضی از معابد کهن خارج از ایران (مثلا مصر) فاصلهٔ دو ستون چیزی نظیر قطر آنها بلکه اندکی کمتر است. معمار ایرانی توانست وسیع ترین دهانهها را با کست افزود پیمونها به وجود بیاورد و آرایشهای گوناگون و سرگرمکننده خلق کند؛ به گونهای که ساختمان دو اشکوب به اندازهای از هم دور شده که گویی اشکوب زیری بعدها بر آن افزوده شده است. از امتیازات معماری ایرانی این است که هرگز از مکان هندسی همگن برای پوشش استفاده نشده و از اصطلاحات و نام قوسها و طاقها و گنبدها در زبان فارسی پیداست که بیشتر به شکل بیضی و تخم مرغ و بات (بیز) توجه داشتهاند. ضرورت پیمون در معماری ایرانیپیمون نه تنها در نقشه و اندازهٔ پایهها و ستونها در عرض و طول اتاقها و راهروها اثر دارد، بلکه حالت در و پنجره و نسبت بین آنها را نیز معین میکند و پس از همه در پوشش درگاهها، ایوانها، طاقها و گنبد خانهها تاثیر دارد. این تاثیر آن جا آشکار میگردد که معمار ایرانی میتواند با تضمین کافی با کاربرد پیمون کست افزود، طرح و محاسبه و اجرای آن را در آن واحد انجام دهد؛ بدون این که نا استواری به وجود بیاید.
|
مطالب مشابه :
آكادمي علمي كاليفرنيا از رنزو پیانو؛ جزیره گالاپاگوس مدرن
تخصصی معماری - آكادمي علمي كاليفرنيا از رنزو پیانو؛ جزیره گالاپاگوس مدرن - به وبلاگ تخصصی
فرهاد احمدی
وبلاگ تخصصی معماری - فرهاد احمدی - Architect - وبلاگ تخصصی آکادمی تخصصی معماری. نطام مهندسی
معماری ایرانی- اسلامی
memari - معماری ایرانی- اسلامی - نقشه کشی معماری-دانشگاه سما واحد یاسوج اکادمی تخصصی معماری.
علی رضا تغابنی
وبلاگ تخصصی معماری - علی رضا تغابنی - Architect - وبلاگ تخصصی معماری
موزه هنرهای قرن بیست یکم-زاها حدید رم
وبلاگ تخصصی معماری - موزه هنرهای قرن بیست یکم-زاها حدید رم - Architect - وبلاگ تخصصی معماری
برچسب :
آکادمی تخصصی معماری