تأثیر آرتز نرم بر روی تعادل ورزشکاران مبتلا به پیچ خوردگی مچ پا

مقدمه

بروز صدمات و حوادث در ورزش امری اجتناب ناپذیر است وهمواره ورزشکار در معرض یک سری از خطرات بالقوه قرار دارد که در صورت اطلاع از مکانیسم آسیب و نحوه درمان این صدمات، از ناتوانی بعدی ورزشکار کاسته خواهد شد. مچ پا یکی از شایع ترین قسمت های بدن انسان برای صدمات شدید عضلانی اسکلتی است و پیچ خوردگی ۷۵% از صدمات در این ناحیه را به خود اختصاص می دهد.

صدمات وارد بر مچ ۱۲% از کل صدماتی است که در بخش های اورژانس دیده می شود.پیچ خوردگی مچ پا همچنین ۱۵% از کل آسیبها در ورزش را شامل می شود.این مطالعه با هدف و به منظور تعیین اثر پیچ خوردگی مچ پا بر روی تعادل و عملکرد ورزشکاران مبتلا به این عارضه و تاثیر آرتز نرم بر روی آن صورت گرفته است و می تواند کمک بزرگی برای برنامه ریزی های توان بخشی توسط درمان گران و متخصصین در این زمینه باشد تا از آسیب مجدد جلوگیری کرده و یا خطر ابتلا به آن را کاهش دهند.

در تحقیقاتی که جهت بررسی تاثیر پیچ خوردگی مچ پا روی تعادل صورت گرفته است،بیشتر آنها کاهش تعادل را در آسیب های حاد و مزمن مچ پا نشان دادند.برخی این کاهش را که با جا به جایی بیشتر مرکز فشار در پای مبتلا نشان داده شده بود،به ایجاد تغییرات در گیرنده های مفصلی نسبت دادند(تروپ و فریمن).برخی دیگر هم این کاهش تعادل را در روزهای اولیه بعد از آسیب به وجود درد و تورم در مفصل نسبت داده و عنوان کردند که درد و تورم آرتروکینماتیک مفصل را تغییر داده و می‌تواند اختلالاتی در مرکز کنترل تعادل ایجاد کند(جی هرتل).

از دیگر دلایلی که برای کاهش تعادل پس از آسیب مچ پا عنوان شد، این بود که پس از این آسیب ها دامنه حرکتی در مفاصل مچ ، زانو وران کم شده و از این رو افراد مبتلا در آزمون‌های استاتیک و عملکردی نمرات کمتری را کسب می کنند(فیلیپ). .تحقیقات صورت گرفته در باره تاثیر آرتز بر تعادل و عملکرد،نتایج مشابهی را نشان نداده است.برخی از مطالعات در این زمینه کاهش تعادل را در اثر استفاده از آرتز نشان داده اند که دلیل آن را محدود شدن دامنه حرکتی در مفصل مچ در اثر استفاده از آرتز عنوان کرده اند(بنل).

با توجه به اینکه برخی از مطالعات تفاوت محسوس و معنی داری را در استفاده از آرتز نشان نداده اند(لیاندرسون)،برخی دیگر هم تاثیر آرتز را در افزایش تعادل در افراد دارای پیچ خوردگی مچ پا نشان دادند.بیشتر این مطالعات تاثیر آرتز را در هفته های اولیه بعد از آسیب قطعی دانستند هر چند که با گذشت زمان این تاثیر کاهش یافت(ماتسواکا).

روش شناسی

این مطالعه از نوع نیمه تجربی بوده و با هدف تعیین تاثیر آرتز نرم مچ پا بر روی تعادل استاتیک و نیمه عملکردی افراد مبتلا به پیچ خوردگی مزمن مچ پا انجام گرفته است. در این مطالعه دو نوع آزمون برای ارزیابی تعادل استاتیک و نیمه عملکردی وجوددارد که هر کدام از این آزمون ها برروی آزمودنی ها در دو حالت (بدون آرتز،باآرتز نرم )انجام خواهد گرفت که در نهایت به تجزیه وتحلیل داده ها و مقایسه حالت های مختلف پرداخته خواهد شد تا مشخص شود که آیا آرتز نرم می تواند به بهبود تعادل استاتیک و نیمه عملکردی در ورزشکاران مبتلا به پیچ خوردگی مزمن مچ پا کمک کنند.

در این پژوهش ورزشکاران مبتلا به پیچ خوردگی مزمن مچ پا جامعه آماری را تشکیل می دهند.این افراد به صورت هدفمند گزینشی از بین ورزشکارانی که دارای ملاک های ورودی به تحقیق حاضر بودند و تمایل به شرکت داشتند، انتخاب شده اند.آزمودنی ها در این تحقیق شامل ۲۰ مرد ورزشکار با دامنه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال بودند.

متغیرها

متغیر مستقل (آرتز نرم): در این مطالعه آرتز نرم ساخت شرکت طب و صنعت ایران با سه سایز کوچک ، متوسط و بزرگ استفاده شده است. ارتز نئوپرنی نرم فنر و بند ندارد و تنها با استفاده از چسب نر و ماده در پشت ساق پا بسته می شود.در این ارتز به منظور راحتی بیشتر پاشنه آزاد است.این ارتز ارتفاعی در حدود ۱۰ سانتیمتر بالای قوزک را دارند.

متغیرهای وابسته: ۱_ نمره تعادل استاتیک : فرد بر روی سینه پای آسیب دیده ایستاده و دستها راروی کمر گذاشته و پای سالم را رو زانوی پای تکیه گاه قرار داده و سعی در حفظ تعادل دارد.زمانی که فرد بتواند تعادلش را حفظ کند با استفاده از کورنومتر بر حسب ثانیه و صدم ثانیه محاسبه خواهد شد.

۲- نمره تعادل نیمه عملکردی با استفاده از دستگاه تعادلی بایودکس: شاخص کلی ثبات، شاخص ثبات قدامی-خلفی و داخلی-خارجی توسط نرم افزار دستگاه تعادل بایودکس مدل ۳۰۲-۹۴۵ محاسبه شدند.

دستگاه تعادلی بایودکس

این دستگاه شامل ۳ قسمت اصلی صفحه نیرو، رایانه و چاپگر است.صفحه نیرو دارای دو قسمت قفل و آزاد است.در حالت قفل صفحه در ثبات کامل قرار داردو هیچ حرکتی ندارد.در حالت آزاد هشت سطح ثبات صفحه در نظر گرفته شده است.

سطح ثبات نشان دهنده میزان سفتی صفحه است . سطح ثبات هشت با ثبات ترین و سطح ثبات یک بی ثبات ترین حالتهای صفحه است.در تمامی سطوح ثبات انحراف صفحه به میزان ۲۰ درجه از وضعیت مرجع ممکن است.رایانه کوچک دستگاه دارای یک صفحه نمایش مخصوص به همراه چند کلید است.کلیدهای رایانه جهت روشن وخاموش کردن دستگاه و انتخاب روشهای ارزیابی و برنامه اجرای آنها و نیز گزارش نتایج است.این دستگاه امکان ارزیابی کنترل عصبی_عضلانی افراد را فراهم می کند.یکی از مهمترین ارزیابی ها آزمون ثبات داینامیک و محاسبه شاخص کلی ثبات و شاخص ثبات قدامی_خلفی و داخلی_خارجی است.

روش های آماری:در این مطالعه جهت تحلیل داده ها از آزمون paired t-test جهت مقایسه میانگین نمرات استفاده شد.

یافته ها

نوع تعادل شاخص های ثبات تعداد آماره سطح معنی داری

تعادل نیمه عملکردی ثبات کلی ۲۰ ۰.۰۷۸ ۰.۹۳۹

ثبات قدامی-خلفی ۲۰ ۰.۱۱۷ ۰.۹۰۸

ثبات داخلی-خارجی ۲۰ ۰.۸۶۶ ۰.۳۹۷

تعادل استاتیک نمره ایستادن لک لک ۲۰ ۲.۷۸۳ ۰.۰۰۸

جدول ۱- آزمون paired t-test جهت مقایسه میانگین شاخصهای تعادل نیمه عملکردی و تعادل استاتیک بین حالت بدون آرتز و آرتز نرم

با توجه به اینکه ارقام بالا در سطح (p=0.05) معنی دار هستند،ملاحظه می شود که در هیچکدام از حالت های آزمون تعادل نیمه عملکردی با استفاده از دستگاه بایودکس اختلاف معنی دار نیست اما اختلاف بین حالت بدون آرتز و آرتز نرم در تعادل استاتیک با استفاده از آزمون ایستادن لک لک ، معنی دار است.(p=0.008)

بحث و نتیجه گیری

§ آزمون تعادل نیمه عملکردی که با استفاده از دستگاه بایودکس انجام گرفت،جنبه ناخودآگاه حس عمقی را درگیر میکند.اطلاعات دراین آزمون به صورت پس خوراند به آزمودنی می رسد و فرد با توجه به داده هایی که از مانیتور دستگاه دریافت می کند،موقعیت خود را درک کرده و به کنترل تعادل خود کمک می کند. استفان و همکاران در سال ۱۹۹۷ بیان کردند که در آزمون تعادلی نیمه عملکردی با استفاده از دستگاه بایودکس،محدودیت حرکتی که توسط ارتزها ایجاد می شود،اثر حاصل از تحریک گیرنده های پوستی را خنثی می کند .ارتزها به بهبود حس عمقی که در تعادل نقش عمده ای دارد کمک میکنند.و جود حرکات در مچ پا در رو صفحه متحرک دستگاه تعادلی بایودکس نیز به بهبود تعادل کمک می کند و با توجه به اینکه ارتز نرم تا حدی این حرکات را محدود میکند،اثر بهبود حس عمقی را کم کرده و نمی تواند اثر محسوسی بر بهبود تعادل داشته باشد.

§ کریستینا،آلکس،ریمان،اندرسون و کارلسون در تحقیقاتی جداگانه بهبود تعادل استاتیک را در اثر پوشیدن ارتز مشاهده کردند.آنها بهبود حس عمقی و عملکرد بهتر عضلات پرونئال را دلیل آن دانستند.به نظر می رسد در این مطالعه نیز ازتز نرم توانسته حس عمقی را در پای مبتلا به پیچ خوردگی از طریق تحریک گیرنده های پوستی و مکانوسپتورهای داخل مچ پا بهبود بخشد و از این طریق باعث بهبود نمرات تست ایستادن لک لک و به دنبال آن بهبود تعادل استاتیک شود.

در توجیه نتایج متناقضی که بین این دو ازمون به دست آمده است میتوان به سه نکته اشاره کرد.

۱-آزمون تعادل استاتیک ماهیت پیش خوراندی دارد ولی تعادل نیمه عملکردی ماهیت پس خوراندی. ۲- آزمون تعادل استاتیک جنبه خودآگاه حس عمقی را درگیر میکند ولی تعادل نیمه عملکردی جنبه ناخودآگاه را.۳- سطح اتکا در تعادل استاتیک ثابت است ولی در تعادل نیمه عملکردی متحرک است.

نتیجه کلی

با توجه به نتایج فوق می توان گفت که آرتز نرم را می توان جهت بهبود تعادل استاتیک در ورزشکاران مبتلا به پیچ خوردگی مزمن مچ پا بکار برد اما هر چند که آرتز نرم در آزمون تعادل بایودکس میانگین بهتری از حالت بدون ارتز داشته است ولی این اختلاف معنی دار نبوده و نمی توان با قاطعیت آن را جهت بهبود تعادل نیمه عملکردی به کار برد.به نظر می رسد در این زمینه نیاز به مطالعات بیشتری است.

بیره ور خندانی کارشناس ارشد تربیت بدنی

تأثیر آرتز نرم بر روی تعادل ورزشکاران مبتلا به پیچ خوردگی مچ پا

مطالب مشابه :

فروش سولاریوم ایستاده ارگولاین کشور آلمان(بسفارش آمریکا)

کويتيشن، روش جديد لاغري

ورزشی برای جلوگیری ازدردهای رایج دوران پیری

دستگاه چندکاره کرایو لیپولیز 3max cool shaping

تأثیر آرتز نرم بر روی تعادل ورزشکاران مبتلا به پیچ خوردگی مچ پا

انگشت ماشه ای(trigger finger)

پي آرپي همان سلواهاي بنيادي نيست

استئوپاتی،کایروپرکتیک و درمان دستی چیست؟

بی حسی انگشتان به علت گیر افتادن عصب اولنا در آرنج(ULNAR NERVE ENTRAPMENT IN ELBOW)

شین اسپلینت علت درد ساق در ورزشکاران