بهداشت عمومی

مقدمه

وینزل علیکم من السماء ماء لیطهرکم به ویذهب عنکم رجزالشیطان ولیربط علی قلوبکم علی یثبت به الا قدام

وخداوند از آسمان آبی را فرستاد که شما رابواسطه آن پاک وپاکیزه گرداند وپلیدیهای

شیطان را از شما دورسازد ودلهای شما را به رابطه ایمان با هم متحد گرداند تا در کار دین ثابت قدم واستوار باشید .(سوره انفال)

یکی از مهمترین وضروری ترین لوازم حیات انسان بهداشت است ورعایت اصول ومبانی آن موجب سلامتی روح جسم آدمی می گردد ،به کار گیری واهمیت دادن به این امرهم از نظر فکری به صرفه است وهم از نظر اقتصادی که خود موجب کارایی بیشتر وبهتر در جهت پیشرفت اهداف یک جامعه می گردد .

هدف خداوند از خلقت انسان این بوده است که انسان در زندگی مسیری که به کمال غائی منتهی شود برسد. وبعد از موفق شدن در عبادت واطاعت خداوند تبارک وتعالی خواه در اعمال واجبی وخواه سنتی ،منوط بداشتن بدن سالم وتن درست

می باشد ،انسان با جسم سالم می تواند با حوصله وخضوع وخشوع کامل مشغول

عبادت خالق خود باشد ،پس مراعات حفظ الصحه بر هر انسان مسلمانی واجب وسبب توفیق در عبادت محسوب می شود .

بالا ترین ودقیق ترین بهداشت برای سلامتی جامعه وانسانها بهداشت ودستورات اسلامی است زیرا تمامی آنها از سوی خالق مخلوقات و به وسیله ی پیامبران وامامان دین به ما رسیده است که هیچ موجودی در اجتماع ودنیا یافت نمی شود که دستوراتی عالی تر از فرمایشات خداوند واولیاء دین عرضه کند ،از قرآن واحادیث دینی و استناد به آنها جامع ترین نکات ومطالب مهم بهداشتی می توان از آنها در زندگی پیاده کرد .

امام هشتم علی ابن موسی الرضا(ع)می فرماید :شفای هر دردی در قرآن است از قرآن شفا بخواهید که هر که را قرآن شفا ندهد هیچ چیز شفای بیماری او نخواهد بود.

قرآن بهداشت بدن را نیز ضمانت کرده وتمام مبانی واصول طب وبهداشت را در نیمی از آیات بیان کرده بطوری که نتیجه افکار حکما وفلاسفه طبی قرون مافیه بیشتر از آن نیست وآزمایشهای دانشمندان واطباءبالاتر ازآن جایگاهی ندارد .

بنابر این ،هر چه بدن سالمتر باشد قوای خمسه کاملتر است ومعلوماتش زیادتر

خواهد بود.

سلامتی دل ،سلامتی همه اعضاء وبیماری دل بیماری تمام بدن است ،بهترین اصل در حفظ صحت شاد نگهداشتن دل وموثرترین معالجات خوشحال کردن دل است .

به قول یکی از دانشمندان شادی وامیدواری گلبولهای سفید خون را تقویت کرده برایمبارزه با امراض ومیکروبها آماده می کند ،تاثیر عواطف واحساسات رو

بیماریها بدیهی است واحتیاج به شرح ندارد.

مبارزه با میکروب

نظافت وپاکی در کلیه ی ادیان ومذاهب توصیه شده ودر اسلام شرط ایمان یا جزء آن

قرار گرفته ،اما نه آنکه بحد وسواس برسد .بنا بر این اگر سبزیها را در جریان تند آبی بشویندودر محل تمیز نکهداری کنند از نظر بهداشت کاملا کافی است.

مبارزه با اصل میکروب یعنی بطوری که از هر نوع آن صرفنظر شود مقدور بشر نیست ،زیرامیکروب یعنی موجود زیر زره بینی واین معنی بقدری وسیع است که

موجودات خیلی بزرگ را هم شامل می شود ،چه بسیاری از موجودات بزرگ از همان حیوانات ریز ذره بینی تشکیل یافته اند .اگر روزی برسد که بشر بتواند تمام حیوانات ریز را ازبین ببرد ،تیشه بریشه هستی خود وخیلی از موجودات زده است.

چون مایه حیات وتغذیه او وغیر اوهمان حیوانات ریز می باشند .

اسلام با آنکه قائل بوجود میکروب وسرایت امراض است معذلک راهی که درمبارزه با میکروب پیش گرفته مثل راه امروزی ها افراطی نیست ،بعقیده اسلام

افراط در مبارزه با میکروب وهر چیز دیگر نتیجه معکوس دارد احتیاط زیادکار را به وسواس می کشاند .

بهداشت عمومی چیست ٍ

بهداشت عمومی به کار بستن تدابیری به منظورحفظ سلامت می باشد.علمی هست که همواره نگاهداری صحت شخصیت حقوقی جامعه را وجهه ی همت خود قرار داده وکلییه ی اطلاعات ومعلوماتی که بتواند سلامت اجتماع راحفظ نماید خواه اجتماعی ،علمی یا پزشکی جزو مواد ارسالی برنامه ی کار خود قرار دهد .گرچه پزشکی نقش موثری رادراین راه ایفامی نماید،لیکن عامل منحصر به فرد انحصاری نیست.

بهداشت جامعه مترادف باطب پیشگیری یا اجتماعی نیست .در حقیقت طب پیشگیری پس از آنکه بیماری ناپدید گردددیگر وجود خارجی نداشته ونمی توان آن رابه کار بست وطب اجتماعی مربوط به کارکلنیسین ها می باشد.

سازمان بهداشت جهانی درسال 1902 بهداشت اجتماعی راچنین تعریف کرده است:علم وهنر پیشگیری بیماری ،ازدیاد طول عمر،بالابردن سطح بهداشت وکمال به کمک سعی ومجاهدت جامعه ای منظم برای تامین سالم سازی محیط ،کنترل بیماریهای عفونی وواگیرآموزش بهداشت شخصی به افراد،تنظیم سرویس های پرستاری وپزشکی جهت تشخیص های زود رس وسریع ودرمان استحفاظی بیماریها،توسعه وتکمیل ماشین آلات خدمات اجتماعی برای رفع نیازمندیهای افراد

وتامین وسایل زندگی کامل وکافی به منظورحفظ سلامت آنان به قسمی که هرفردبتواند ازمواهب زندگی وسلامت وطول عمربرخوردارگردد.

برای تامین این منظور بایدبه کمک سعی وکوشش جامعه اقدام به کار کنیم .این امرموردنیازهرکشوری می باشد.اگرچه اشکال آن به ندرت ممکن است یکسان باشد،لیکن به طورکلی ازپنج مرحله ی زیرخارج نیست .

پیش بردن سلامت وبهداشت درجهت مثبت قدرت حیاتی . پیشگیری ازبیماریها بااستفاده ازدانش پزشکی خاص هر بیماری. تحقیق درباره ی هرگونه انحراف ازجاده ی بهداشت ودرصورت لزوم فراهم ساختن وسایل معالجه ومحدود کردن علت پیدایش به منظورمهارساختن رویداد.

4 و5-به کار انداختن مجدد قوای بیماران یا درمان اجتماعی برای مواجه باعواملی که بهبود رامحدودنموده ونیزبالابردن سطح نیرووانطباق باموقعیت ها خواه درمرحله ی چهارم،به وسیله ی مراقبت های بعد ازبیماری یادرمرحله ی پنجم باسعی وکوشش دراصلاح وضع مواردغیرقابل درمان .

بهداشت عمومی می تواند تواما محیطی وشخصی باشد.بهداشت عمومی محیطی باکنترل بیماریها همه گیرارتباط پیدا می کندچه از لحاظ انتشاربیماریهای عفونی جلوگیری نموده وپیشرفت آن رامحدود می سازد.

محیط مانند آلودگی هوا،مسئله آب ،غذا،اشعه ی رادیواکتیو،سروصداوهیجانات مبارزه نماید.

بهداشت عمومی شخصی برروی افرادتاثیرنموده وخدمات مفیدآن رامی توان درچهارگروه زیرخلاصه نمود:

1-طب پیشگیری ،به صورت آموزش بهداشت،ایمنی وآزمایش های پیشگیری.

2- بهداشت اجتماعی به شکل مراقب گروههای جامعه دربرابرخطرات

مخصوصی،طبقات آسیب پذیر مانندمادران وکودکان ،شاگردان مدارس،کارگران،

افرادمسن،ناتوانان جسمی وروحی،خطرات اجتماعی مانند مسائل خانوادگی وبارداریهای غیرمشروع وغیره .

3-طب اجتماعی که شامل بیمارستانها ودرمانگاهها به منظور اتخاذ تدابیر بهداشتی می باشد.

4-بیمه ی اجتماعی که برضد فقریعنی بزرگترین دشمن سلامت بهداشت ،مبارزه

مبارزه نماید.این گرفتاری به علت بیماری ،بیکاری ،ازدیادافرادخانواده ورسیدن پیری تولید می شود ،بیمه اجتماعی مراقب وکمک کافی نموده بدین ترتیب لوازم ووسایل مواظبت های بهداشتی را تامین می نماید،زیرا بدون آن هرگونه اقدامات بهداشتی وطبی پیشه ای مشکل یاغیر ممکن می گردد.

بهداشت عمومی انعکاس افکاروایدآل های افراد،بخصوص واکنش آنان درمقابل بیماری است .بعضی ازامراض مانند اسکوربوت (بیماری ای است که درنتیجه ی کمبود ویتامین(ث)تولید می شود.)وتب ولرزدرزمان الیزابت اول امری عادی بوده است کما اینکه برنشیت مزمن امروزه در بریتانیا موضوع معمولی است ویابیماری جلدی پینتا درآمریکای جنوبی.جوامعی که مدت زیادی ازبعضی بیماریها رنج دیده وبه آن عادت کرده اند (مانند مالاریا)اغلب نیاز به اقدامات پیشگیری رابیش از رفع بیماری حس می کنند.

دنیای جدید به طور ثابت ومستمرتوجه خود را به بهداشت وبیماری افزایش می دهد به طوری که بیماری وبهداشت هردومرزخودراپیشتربرده وحوزه ی فعالیت راوسیع ترودامنه دار ترساخته اند .بهداشت روانی ،اجتماعی وجسمی هریک به درجات مختلف وجود دارند امروزه بیماریهای گوناگون ومتعددی وجودداردکه درهیچ

موزه ی بیماری شناسی وحتی درآزمایشگاههای کلینیکی نمی توان آنها رایافت که این خودنشانه ای ازتغییروضع اعمال فیزیولوژی عادی بدن به علت پیدایش هیجان وکشش وحتی خارج ازآثارروانی رفتاروضع غیرعادی است ،مانند آنهایی که

می خواهند خود رارهایی بخشند ویااغلب آنهایی که به طورنیمه مدرک ازوضع ناخوشایند خودناراضی می باشند.دربیشترجوامع اغلب بدون توسل به دستورات پزشکی بابیماریها رفتارمی کنند که شایدعلت آن کمبودپزشک باشد.مثلا دراندونزی

تعدادقلیلی دکتروجوددارد.یک پزشک برای 57000 نفراختصاص داردونیزدر1760 دراروپاهنگامی که بوچان کتاب (طب خانگی)رانوشت:

وتیسوکتاب (اخطاربه مردم درباره ی سلامتی )رابه رشته تحریردرآورد تافوایدعلم پزشکی رابه تعدادزیادی نیمه پزشکانی که درخارج از شهرها زندگی می کردند گوشزدنماید وحتی امروزه درانگلستان باوجود سرویس های جامع خدمات پزشکی عمومی ،به موجب ممیزی بیماری که از سال 1952 -1944 به عمل آمده است ازهرچهارنفربیماریک نفر به پزشک مراجعه می کند.

مراقب ومعالجات بیمارستانی به نسبت نامحدودی تغییر می کندکه به هیچ وجه بامیزان ونوع وشدت بیماری تناسب نداشته وبیشتر انعکاس وضع داخلی منزل ورفتارافرادخانواده بابیماروروابط خویشاوندی آنها می باشد .ونیز بسته است به رفتار پزشکان وپرستاران درموردحمایت استفاده ی بیماران ازبیمارستان حتی درمواقع زایمان های عادی که بجای منزل به آن مراجعه می نمایند .

لیکن وضعیت به طورکلی تغییرکرده وبیماریهایی که خودبه خودیادرخانه معالجه می شوندروبه کاهش گذارده وهر چه فوایدعلم پزشکی بیشتر مورد تشویق قرار گرفته وآموزش بهداشت بیشترپیشرفت کرده وفهمیده شود،براطمینان ازبیمارستان

اضافه می گردد.

موقعی که وضع منظم باشد وامکانات بیشتر فراهم گردیده وسطح بهداشت عمومب بالا تررودازاستفاده ی بیمارستانها درمواردبیماریهای خفیف خود داری می شود درکشورهای درحال رشدمردم نیازبه درمان رابیش ازپیشگیری احساس می کنند .

البته برای ماآسان است که نسبت به این وضع اظهار تاسف کنیم ،لیکن از لحاظ واکنش درمقابل فشارهای اجتماعی ،باید آن رامحترم شمرد.بهترآن است که طب پیشگیری ودرمانی بامشارکت یکدیگر توسعه یافته وبیهوده درباره ی یکی تاکیدروانداشته ویابرای دیگری حق اولویت بیشتری قائل نشویم:

به هر حال به طوری که درگزارش داوسن در1920 ذکرشده است :طب پیشگیری ودرمانی نمی توانند اساساازیکدیگرمجزاباشند.بنابراین یکی ازمهمترین عملکردهای بهداشت عمومی آن است که هر دو قسمت بایکدیگرهمکاری داشته وتفاهم ارزش بهداشت راکه خودممکن است درنتیجه تغییرات حاصله درروی فشارهای اجتماعی پیشرفت نمایدزیادترکند.بهداشت عمومی ازلحاظ اقتصادی نیزحائزکمال اهمیت است،

زیرا مردم موقعی می توانندبهداشت خود راتامین کنندکه بتوانند آنراخریدداری نمایند.بنابراین باپیشگیری ازبیماریها موجب ذخیره وپس انداز پول می شویم .در

حقیقت پولی که برای پیشگیری خرج می شودازنظراقتصادی بهتربرمی گردد تاآنکه آنرادرراه معالجه صرف کنیم ازبین بردن دیفتری یکی از پیشنهادات اقتصادی از سال1939 تا1949 بود.

چه جمع کل پس اندازسالیانه ای که درنتیجه ی معدوم ساختن تنها این بیماری عاید گردیده ده برابر مخارج ویزیت های پزشکی وبهداشتی خانه ها بود که انجام می گرفت .متاسفانه محاسبه ی برگشت سرمایه درچنین موارد کارآسانی نیست .فشاردایم

لازم است تاآنکه اطمینان حاصل شودکه بهداشت به منظور انجام برنامه های ملی است .بهداشت عمومی بایدجایگزین مراقبت های بیمارستانی گردد.

از آنجا که مخارج زیاد بیمارستان لطمه به پیشرفت پیشگیری می زند باید هرچه ممکن است معالجات داخل جامعه ای راجایگزین درمان بیمارستانی نمود .

همه گیر شناسی:

اساس بهداشت عمومی اپیدمیولوژی یاهمه گیرشناسی است که عبارت ازمطالعه برروی رویدادها وانتشار بیماری دربین توده می باشد .این روش علمی است که برای حفظ سلامت جامعه بکار برده می شود .آشکارساختن نمونه ی بیماریها مارایاریمی کند که طبیعت مسئله رادرک نموده وباآزمایش قوای به کار رفته اساس تدابیرحمایت راتشکیل داده وباطرح سوالاتی که جواب فوری نداردراه رابرای تجارب کنترل شده ی بعدی که ممکن است ازلحاظ کشف علل پیدایش بیماری مفید وموثرواقع گرداندهموار می سازد.

کوشش برای از بین بردن بیماری باتخفیف دادن آثارآنها اغلب کورکورانه وبدون دقت ورعایت صحت انجام می گیرد .

بدین ترتیب همه گیر شناسی اساس درمان بیماری دربین توده را(همان سان که مطالعات کلینکی به منظور مراقب بیماران است)تشکیل می دهد.

درحقیقت یک نوع وجه تشابهی بین مطالعات همه گیر شناسی وکلینکی ازاین نظروجودداردکه هردودرباره ی عضو بیماری تحقیق می کنند تامیزان گسترش تغییرات مرضی را(به منظور درمان )ارزش یابی نماید.همه گیر شناسی درهرموردحکایت ازبیماری می کند که بایداورانتیجه ی آزمایشات ومشاهدات بعدی بیماری دانست.

همه گیر شناسی به صورت مطالعه درباره ی بیماریهای همه گیر وعفونتها شروع شده ومارامصمم می سازد که بیماری رامحدودکرده ویاآنرابه کلی موقوف می سازیم.

جان اسنواباگردآوری اطلاعات تاریخی وجغرافیایی توانست نشان دهد که وباازآب سرچشمه می گیرد(1854 )وویلیام بددر1859 همین تحقیق رادرباره ی حصبه به عمل آورد.بدین ترتیب کلمه اپیدمی یا همه گیری مترادف باانتشار یک بیماری عفونی است .امروزه اپیدمیولوژی یاهمه گیرشناسی منحصر به بیماریهای عفونی نبوده بلکه به هربیماری ای که به گروه انسانی یاحیوانی یاگیاهی حمله کند اطلاق می گردد.

بنابراین همه گیرشناسی مطالعه ی زیست شناسی است که برروی موجودات زنده انجام گرفته وباعلم الحیوه سروکاردارد.

شیوع بیماری دربین مردم منوط به دخالت وتاثیرسه عامل متغییراست:

عوامل سبب میزبان محیط

علت ودوره ی تعدادزیادی ازبلایاومصائب انسانی رادرهرکجادرسه عامل قبل می توان یافت که سه عامل متغییراصلی برای بیماریهای غیرعفونی نیزمشابه عفونی

میباشند.

وجه تمایز اصلی قدرت عامل بیماریزا درانتشار،وجودراههای مختلف می باشد

که مقاومت میزبان ومحیط نیز دراین امرسهمی دارند.امروز معلوم شده است با سیل

کخ وریکثریا که یگانه عامل تولید بیماری سل وتب تیفوسی شناخته شده اندیکی ازعلل سه گانه محسوب می شوند .بدین معنی که موقعی عفونت حاصل می شودکه زمینه انسان نیزمساعد نموده ومحیط به اندازه ی کافی نامناسب ونامساعد باشد.عوامل محیطی نه فقط بیشتر نقش انتشاربیماری عفونی برروی توده راایفا می کندبلکه برروی بیماریهای تغذیه ای شغلی ،بیشتربیماریهای جسمی وروانی نیزتاثیردارد.

دربریتانیایک درپانزده خانوارها حداکثربیش از5/1نفردریک اطاق زندگی می کنند ویک در250 بیش ازسه نفردریک اطاق زندگی می کنند ودربعضی مواردافرادیک خانواده درمسافتی معادل یک تخت خواب که آنهم یک یک نوع تنعم برای آنها محسوب می گرددبه سرمی برند.هزارمیلیون نفرازمردم بارژیم غذایی که بیشتر

آنراموادنشاسته ای تشکیل می دهدزندگی می کنند.

غلات پوست کنده وفاقدویتامین (ب)مصرف نموده وبدین علت مبتلابه بری بری میگردند.

صدهامیلیون کارگردرمعرض خطرات وزیانهای کارخانجات صنعتی مانند گردوخاک میمومیت وعفونت می باشند.

قسمت اعظم ازسرزمین های جهان مخصوصا اروپاازوبا،آبله ،طاعون، مالاریاوبیماریهای دیگری که به نام بیماریهای گرمسیری نامیده می شوندرنج

رنج می برند(درقاره ی آفریقا)وگاهی یکی ازاین بیماریها به طورکلی ناگهانی به سمت غرب سرازیرمی گردد.

این چنین عواملی محیطی ،اجتماعی ،اقتصادی ،باکتریولوژیک وتغذیه ای هرگزیاندرتاممکن است به شکل انفرادی عمل کنند.خانواده ی بد،تغذیه بد،تراکم جمعیت،مخاطرات صنعتی فقر،زندگی شهری ودودطوری به یکدیگرگره خورده وبه هم پیچیده شده اندکه تعیین میزان فزونی اهمیت هریک ازآنهانسبت به سایرعوامل امربسیارمشکلی است .

مرگ ومیردرنتیجه که سل ازراکسفوردتامنطقه تاین سایدمشاهده شده است ممکن است به علت ازدیاد جمعیت یافقربوده ویاآنکه اختلاف طبقاتی درآن سهیم باشد.

مطالعات همه گیرشناسی بخصوص درموردبیماریهای غیرعفونی موجب استفاده از

آماربهداشتی وحیاتی است که نشان خواهددادچگونه بیماریها برروی جامعه اثرمی گذارد.بدین وسیله ارتباط بیماری باسه عامل متغیرمیزبان ،محیط وعامل مسبب را می توان به وسیله ی ارقام مورد تحقیق ومطالعه قرار داده مشخصات متغیرهارا آشکار ساخت.

مشخصات میزبان عبارتندازسن،نژاد،جنس،وضع تجرد یاتاهل واستعدادژنتیک،

مشخصات محیط عبارت است از وضع جسمانی،زیست شناسی،اجتماعی.

ومشخصات عوامل بیماری زا عبارتند از طبیعت وطریقه ی انتشارآنها.

بیماری ومرگ ومیررابایدبرحسب اجزاءجمعیت یعنی به نسبت تعدادنفوس ارزشیابی

نموده ویا رویدادکل بیماری را دریک مدت زمان معین محاسبه نمود.بایداندازه گیری بیماری وترکیب آن باسایرعوامل یااختلالات دیگررادرمدت معین وسرزمین محدودی به عمل آورد.

بدین ترتیب رویدادوشیوع به کمک یکدیگربه انتشاروتحرک بیماری یاری می کنند که این تحرک گاهی درمدت کوتاهی انجام می گیرد(مانند سرخک)وگاهی درزمان طولانی تری (مانندتصلب منتشر)

استفاده ازارقام دراین راه یکی ازطرق بیماری شناسی اجتماعی است.بدین لحاظ وجود آماربرای مطالعات واقدامات همه گیر شناسی کمال لزوم رادارد،لیکن استعمال آن نبایدبه طورجامدوغیرمشخص باشد.

آمارها می توانندوسیله ی گویاترازهرنوع نوشته ی توصیفی باشند.هریک ازآنها

نمودارونشانه ی طرززندگی انسانی وجمعیت هاوملل مختلف می باشد .

آمارها حکایت می کنندکه مردم این سرزمین چگونه زندگی کرده وچه سان میمیرند

وبعلاوه دردرک بعضی ازعلل مهم سلامت وطول عمریاپیدایش بیماری ومرگ ومیرآنهاکمک شایانی می نماید.

طب کلینکی درباره ی علت بیماری باکمک اطلاعاتی که ازتشریح بدن انسانی به دست آورده ایم به مطالبی دراختیارما می گذاردوهمه گیرشناسی همین موضوع رادرموردبدن جامعه به مامی فهماند،ولی نه به وسیله ی چاقو،بلکه به وسیله ی قلم

بالاخره مساله ای که باقی می ماندتفسیر این موضوع است که احتیاجات جامعه چیست؟

نه فقط کلیه ی اطلاعات درباره ی همه گیر شناسی رامی توان بلافاصله برای حفظ سلامت جامعه دربرابر بیماری به کار برد،بلکه مهارت وتبحر زیادی برای تفسیرآن لازم است.خدمات که انجام می شودبایدازنظررعایت صرف هزینه ،ناراحتی ودردسرهاومختل نمودن تعادل آزادی باکمال دقت انجام گیرد.

نکاتی چندپیرامون بهداشتی

1-بهداشت آب

بیماریهای زیادی مانند حصبه،شبه حصبه ،اسهالهای خونی ،اسهالهای ساده ی وباو

بیماریهای انگلی ازطریق آب به انسان منتقل می شود.پس برهمه واجب است درمصرف آب بهداشتی (ضدعفونی شده )نکات زیررارعایت کنند.

الف)اگرآب چاه یا آب رودخانه دردسترس باشدبایدآراازطریق ضدعفونی عاری ازمیکروب کنید.

ب)اگررودخانه ای دارای آب گل آلوده باشدمی توانید درکنارآن چاهی حفرنمائید تاآب زلال درآن جمع شودوسپس دربشکه بزرگ ریخته وضدعفونی مصرف شود.

ج)آبهای آشامیدنی بایدجوشانده یادرآن موادضدعفونی شده مانند کلرریخته شود.

2-دفن بهداشتی زباله

یکی ازمزاحمت های مهم برای بشروجودحشرات (مگس وپشه می باشدکه منشاءاولیه آنهازباله است پخش زباله کاری غیرمنطقی وغیرانسانی می باشد.ازنظرشرعی بربرادران واجب است خوددراین موردرعایت کرده وبه دیگران نیزیادوآموزش دهند.

نکات پیرامون دفن زباله :الف)زباله ها درچاه دفن وروی آنها پوشانده .ب)زباله ها

درخارج ازمحیط زندگی آتش زده شود.ج)کمک گیری ازشهرداری درشهرودر

روستا باهمکاری اهالی روستاوسیله ای برای جمع آوری زباله هااختصاص می یابد.

3-گرمازدگی

گرمازدگی نوعی مسمومیت است که درنقاط گرم ومرطوب ایجادمی شودوعلت آن این است که سموم بدن بخوبی دفع نمی شود.گرمازدگی رانبایدباآفتاب زدگی اشتباه کرد،امادرجنوب هردوموردممکن است دراثرگرمازدگی ازبدن آب ونمک دفع

می شودودرنتیجه غلظت خون بهم خورده وشخص دچارگرمازدگی می گرددو

بهترین راه علاج خوردن آب ونمک می باشد .علائم گرمازدگی ،خستگی مفرط،عدم میل به فعالیت که دربعضی موارددراثرتشخیص غلط به مریض گرما زده ،آنتی بیوتیک تجویزمی شودکه باعث ناراحتی بیشتراومی گردد.

بهترین راه استراحت ودادن آب نمک ودرصورت تشدیدحالت گرمازدگی تزریق نیم لیترمحلول نرمال سالین موثرخواهدبودتوصیه می شود.یکی دیگرازراهاسردکردن بدن بوسیله قراردادن کیسه یخ ویاقراردادن یخ درآب مصرفی می باشد.علایم آفتاب زدگی:نبض تند می زند،حرارت بدن بالا می رود،پوست خشکی می زندومرکرتنظیم کننده حرارت درمغز(هیپتوتالاموس)ازکارمی افتدومرگ ومیررخ می دهد.

مواردپیشگیری گرمازدگی عبارتند از:

الف)فراهم نمودن آب خنک کافی،یخ،نمک

ب)افرادچاق ،مریض تب دارو مریضهای پوستی زودتردچارگرمازدگی می شوند.

ج)مراجعه سریع به نزدیکترین مراکزدرمانی وپزشکی

4-گرفتگی ماهیچه ای:هرگاه بدون آنکه نرمش کنیدماهیچه ای شدیدی راآغازکنیدیابه مدتی طولانی ورزش کنید ماهیچه های شمادچارگرفتگی دردناکی خواهند شد دراین حالت ماهیچه به حال انقباظ می افتدوبه حال استراحت درنمی آید.علت آن فقدان موقتی اکسیژن یاغذادرماهیچه است ماساژ ماهیچه یا ادامه ی فعالیت ممکن است گرفتگی رامنتفی سازد.

*چندنکته بهداشتی برای حفظ سلامت درزندگی ازرساله حضرت رضا(ع)

1-هنگام غذاخوردن بایدابتداغذای سبک مثل آش وسوپ بخوریدبعدغذای بطی ءالهضم را.

2-درفصل بهار گوشتهای لطیف وتخم مرغ نیم پخته بخورید وازخوردن پیازوسیرو

ترشی پرهیزکنیدوموقع خوردن مسهل نیز درفصل بهاراست ودرآخربهارچیزهای شوروگوشت گاووشیرنخورید.

3-درماه اول تابستان ،سبزیهای سردمثل کاسنی وخرفه وشیرخت ومیوه های تروگوشت گوسفندوگوشت مرغ وطیوروماهی تازه بی نمک وشیربخوریدوازبوئیدن واستعمال مشک وعنبر خودداری کنید،زیراسبب دردچشم زکام ونزله می شود.

میوه های تردفع یبوست وترشی ها صفرارابرطرف می کندوماهی تازه بی نمک

نسبت بسایر گوشتهاسردترودفع گرمی هواست وشیروماست هم حرارت راتعدیل می کند.

4-درماه دوم تابستان ،هربامدادناشتاآب سردبنوشیدوازدیدن وارتکاب عملیات دشوارخودداری کنید.

5-درماه اول پاییز،خیاروخربزه نخوریدودرماه آخرپاییزکرفس ونعناع وتره وتره تیزک نخورید.

6-درماه دوم زمستان بامدادان ناشتاآب گرم بنوشیدفصدابیض کنیدوکرفس وتره وتره تیزک بخوریدوهربامداداستحمام کنید وبرخودعطربمالیدوسرنتراشیدوماهی تازه وشیربخورید،شیرینی کمتربخوریدوورزش بسیار کنید.

7-قدرت واستقامت بدن مربوط بخواب است ابتداءخواب برپهلوی راست وسپس بر

پهلوی چپ بخوابید.

8-توقف زیاددرمستراح سبب مرض داءالفیل (ورم پااززانو به پائین)می شود.

9-شب زودنخوابیدبلکه دوساعت پس از صرف غذابیداربمانید.

10-دندانرازیادمسواک نمالیدتالثه اش چرک نگیرد وسست نگردد.وبرای سفیدی دندان کف دریاونمک ترکی رامتساوی الوزن بکوبید وهرروزبردندان بمالید.

11-انارترش شیرین سبب تقویت خون بدن است .

12-تخم مرغ راباماهی نخورید زیرا تولیدنقرس وقولنج وبواسیرودرددندان می کند.

13-بامعده پربه حمام نرویدزیرامرض قولنج تولیدمی کند.

مداومت درخوردن یک عدد خیاردرایام گرم تابستان مانع زکام است.

15-مبتلایان به سردردوذات الخبب درتابستان ماهی تازه بخورندنافع است .

16-ریشه هلیله بانبات بخوریدبرای عقل خوب است.

17-عسل رابازنجبیل پرورده بخوریدتاحافظه قوی گردد.

18-شخص مسافررالازم است درحین مسافرت آب غوره،آب سرکه وزیتون خام بخورد.

19-بول رانگه نداریدتامبتلا به سنگ مثانه نشود.

20-روی غذاآب نخوریدتامعده فاسدنگرددواگربنوشیدعلاوه برفسادمعده رگهای مواد غذایی رانمی توانندازمعده بگیرند ومعده وغذاهردوخام می شود.

21-گوشت نیم پخته نخوریدزیراسبب کرم درمعده می گردد.

22-پس ازخوردن ماهی باآب سردشست وشونکنید،زیرامفلوج می شوید.

23-خوردن تخم مرغ زیادسپرزوتولیدباددرمعده می کند.

24-نرگس ببوئیدتا مبتلابه زکام نشوییدودرتابستان در آفتاب ننشینید مبتلابه زکام خواهید شد.

25-برای کمردردنخود اروئی مجرب است نخودخواه پیش از طعام وخواه بعد از طعام نتایج مطلوب خودرا خواهد بخشید.

26-سرکه ای که از شراب بدست می آیدوقتی ناشتاآشامیده شودکرمهای معده رافروریزد.

27-سیاه دانه جز دردمرگ برای هردردی درمان است.

28-برای گلو درد هیچ دوایی بهتراز شیرنیست.

29-مدفوع خودرا نگه ندارید زیرا موجب بیماری بواسیر می گردد.

30-اگرمردم ارزش بهداشتی "سنا"(سنا:مکی رامثل چای رنگی دم کرده ویک یادواستکان می خورند

)

رامی دانستنددربرابرهریک مثقالش دومثقال طلا می پرداختند.

بهداشت ونقش آن درتوسعه بویژه آموزش وپرورش

بهداشت دردنیای امروزرابطه تنگا تنگی با توسعه ی کشورها داردوبه عنوان بخش مهمی ازاهداف وابزارتوسعه کشورهامطرح است .پس زمانی که توسعه انسان وزندگی شایسته انسانی راهدف قرارمی دهد،مسئله تامین سلامت وبهداشت ازاهداف مهم توسعه ی انسانی تلقی خواهدشد.ازطرف دیگرروشن است هیچ

جامعه ای نمی تواندجریان سازنده ،فعال وخلاقی رادرجهت دستیابی به اهداف

توسعه ایجادکندمگراینکه نفوس آنجامعه ازسلامتی وامکانات بهداشتی کافی برخوردارباشند.

امروزدیگرمسایلی ازقبیل بناهای لوکس،ماشینهای مدل جدیدوجاده های گسترده

دلایل پیشرفته بودن یک جامعه محسوب نمی شوند.(بلکه شاخص های پیشرفته بودن یک کشور،مواردی مانندتعدادکودکانی که به مدرسه راه یافته اند ،تعداددختر

بچه هایی که به مدرسه رفته اند،)تعدادبچه هایی که تغذیه مناسب دارند،درصد

کودکانی که معلول نیستندودرصدکودکان سالم و....است.درواقع توسعه نیروی انسانی دارای سه محور اصلی بهداشت،سوادآموزی وتواناسازی زنان است.مادر

اوایل دهه ی 1960 همزمان باانقلاب کشاورزی شاهدبهبودوضعیت آب ،ایجادسیستم

مکانیزه کشاورزی و....بودیم.چنین انقلابی موجب پیدایش این تصورگردیدکه دنیاتاسال 2000 میلادی دیگرشاهدگرسنگی نخواهدبودولی علیرغم این پیشرفت ماهنوزشاهدبیماریهای مختلف وسوءتغذیه کودکان هستیم .درحال حاضر بیماریهای انگلی 960 میلیون کودک دبستانی راازبین می برد.کمبودیدسالیانه 60 میلیون کودک دبستانی راآزارمی دهدیعنی قدرت یادگیری 60 میلیون کودک راکاهش می دهد.

کمبود ویتامین

A ،85 میلیون کودک دبستانی راآزارمی دهد وسالیانه دهها هزارکودک کورمی کند .210 میلیون کودک دبستانی دچارکمبودآهن هستندومتعاقبا

بسیاری ازآنان دچاراختلالات بینایی وشنوایی می شوند .پس سیاستهایی که صنعت وپول برآن حکمفرمااست،سیاست پویایی نیست بلکه آنچه درکاهش فقرتاثیرگذار

است،توسعه نیروی انسانی به ویژه کودکان است .پس سیاستهای اقتصادی وتوزیع منابع بایددرراستای حفظ وتامین سلامت افرادباشندکه متاسفانه دنیادردودهه ی اخیرشاهدچنینچیزی نبوده است .نگاه اجمالی به وضعیت شاخصهای پایه برای توسعه درکشورهای عقب مانده ،کشورهای درحال توسعه وکشورهای توسعه یافته

نشان دهنده ی وضعیت وجایگاه آنهااست.

امروزمشخص شده است ،افزایش سوادبه اندازه یک کلاس ،9 درصدازمیزان مرگ ومیرها می کاهد.درواقع افزایش سطح آگاهیهای بهداشتی دردوره ی تحصیلات باعث ایجادمهارتهای لازم درافرادبرای حفظ سلامت خودوخانواده ی آنهامی شود.

درهمه ی کشورها درارتباط بامسئله بهداشت وتوسعه ی آن درجامعه ،توجه ویژه ای

به دانش آموزان ومدارس شده است.دانش آموزان هم به عنوان مهمترین بخش جامعه که باید ازخدمات بهداشتی بهره مندشوندوهم به عنوان قشری که قادرند اهداف توسعه بهداشت ونیزاهداف عمومی ترتوسعه رادرجامعه تحقق بخشند، موردتوجه قراردارندوعاملان اصلی برنامه هاوفعالیتهای توسعه درجامعه محسوب می شوندزیراآنان آینده سازمملکت تلقی می شوند.امروزه به مدرسه دیگربه عنوان یک محل بسته برای یادگیری ،خواندن ونوشتن نگاه نمی شودبلکه به عنوان محیطی بسیط برای رشدوتکمیل شخصیت روانی واجتماعی نسلهای آینده وهمینطورپایگاهی

برای تاثیرگذاری درخانواده وازطریق خانواده برکل اجتماع مورد توجه قرار

می گیرد .درواقع مدرسه به عنوان یک نهاد

multi functional یانهادی که دارای کاربردوعملکردچندگانه است ،موردتوجه است .لذامدرسه درارتباط باانتقال پیامهای بهداشتی به جامعه ،تعمیق ارزشهای مرتبط بابهداشت،اصلاح افکارجامعه دراموربهداشتی ومراعات اصول بهداشتی ،یک پایگاه بسیارمهم وتاثیر گذاراست.

اگرازمدرسه به عنوان یک پایگاه بهداشتی به خوبی استفاده می شود،مسلمابه خاطرآن است که آمادگی قبول پیام دردانش آموزان وتطابق رفتارآنها باآنچه

شنیده اند،بسیاربالا است .بنابراین آنان می تواننددرحفظ بهداشت ،بهداشت محیط جامعه وانتقال آگاهیهاومعارف بهداشتی نقش سازنده ای راایفاکنند.

درحال حاضراستفاده ازدانش آموزان برای انجام مسئولیتهای بهداشتی دردنیابسیاررایج است .دراین کشورهاانتقال پیام ودرونی ساختن آن به نحوی است که همه ی آحاد جامعه نسبت به حفظ وارتقای سطح سلامت احساس مسئولیت می کنند .اگرمابخواهیم درآینده پدران ،مادران وگارگزاران سالمی داشته باشیم که ازقدرت ،وکارآیی،بیشتری برخوردارباشند،بایدبهای بیشتری به بهداشت وسلامت کودکان به ویژه درطول دوره ی تحصیلی آنان بدهیم وحمایت وتوسعه آنان راپیش شرطی برای توسعه ی آتی بشریت بدانیم .نیرومندساختن نسل جوان ازطریق تجهیزآنان به دانش ومنابع ضروری ،برآوردن نیازهای اولیه ورشدآنان تابالاترین

درجه ی استعدادشان بایدیکی ازنخستین اهداف توسعه ملی تلقی شود.ازآنجایی که تکامل فردی ونقش اجتماعی نوجوانان شکل دهنده ی آینده جهان است ،سرمایه گذاری دربخش های بهداشت ،تغذیه وآموزش کودکان اساس توسعه ملی است .

بهداشت بایدجزءفرهنگ عمومی کشوروبخش جدایی ناپذیرآموزش وپرورش

عمومی کشورباشدزیراباافزایش دانش وتکنیکهای امروزی می توان ازابتلا به

بیماریهای قابل پیشگیری که علت مهم مرگ ومیرکودکان بی شماری محسوب می شوند،بدون صرف هزینه ی گزاف ،امکانات وسیع ونیروی انسانی ماهرپیشگیری کرد.درواقع نقطه ی عطف آموزش وپرورش برپایه بیمارنبودن وسالم بودن دانش آموزان شکل می گیرد.زیرابیماری ،آمادگی واشتیاق فراگیری ،تمرکزودقت درکلاس درس راازدانش آموزسلب می کند وتامدتی اوراازتحصیل بازمی دارد.

"انجام اقدامات لازم به منظورتامین ،حفظ وارتقاءسلامت جسمی ،روانی،اجتماعی دانش آموزان باهمکاری وزارت بهداشت ،درمان آموزش پزشکی"

انجام اقدامات مهم وایجادفرهنگ مناسب بهداشتی دردانش آموزان بااین اعتقادکه یکی ازمولفه های موثردرتوسعه آموزشی ،داشتن دانش آموزانی سالم وتوانمنداست،

آموزش وپرورش رابرآن داشته است تانسبت به این فعالیت کیفی توجه بیشتری به عمل آورد.ازطرفی دراهداف پیش بینی شده دوره های مختلف تحصیلی اهمیت ویژه ای به اهداف زیستی (بهداشتی )شده است.

اهداف مصوب بهداشتی دردوره های مختلف عبارتنداز:

اهداف زیستی دوره ابتدایی

-ازحواس خودبه خوبی محافظت واستفاده می کند.

-درنشستن وراه رفتن واستفاده از قوای بدنی به درستی عمل می کند.

-بهداشت فردی واجتماعی رارعایت می کند.

-درحفظ محیط زیست کوشااست.

-باتمرینهاوبازیهای مناسب،قابلیت های جسمی خویش راافزایش می دهد.

-نکات ایمنی رامی داندورعایت می کند.

-درحفظ سلامتی خودودیگران تلاش می کند.

-اهمیت مصونیت دربرابرامراض رادرک می کند.

اهداف زیستی دوره راهنمایی:

-کارکردووظایف اعضای بدن رامی شناسدوتناسب آنهاراحفظ می کند.

-بابهداشت فردی واجتماعی آشناست وآن رارعایت می کند.

-درحفظ واحیای محیط زیست کوشش می کند.

-برای حفظ سلامتی خودورزش می کندودررشته ورزشی موردعلاقه خوددارای مهارت نسبی است.

-باکمک های اولیه آشنایی دارد ومی تواند ازآنها درمواقع لزوم استفاده کند.

-برخی ازبیماریها وعوامل بیماریزارامی شناسدوراههای پیشگیری ازآنهارامی داند.

-نقش تغذیه رادرحفظ سلامت بدن می داندوباتغذیه مناسب سلامتی خودراحفظ

می کند.

اهداف زیستی دوره ی متوسطه:

-کارکردووظایف اعضای بدن رامی شناسدوباانجام فعالیت های ورزشی سلامت وتناسب آنهاراحفظ می کند.

-بابهداشت فردی اجتماعی ،روانی وتاثیرآنهابرسلامت جامعه آشناست واصول آن رارعایت می کند.

-درحفظ واحیای محیط زیست فعالانه مشارکت می کند.

-برای ارتقاءسطح سلامت خوددررشته ورزشی موردعلاقه تلاش می کند.

-باکمک های اولیه آشنایی داردودرموقع بروزحوادث می تواندبه یاری آسیب دیدگان بشتابد.

-علایم برخی ازبیماریها وراههای پیشگیری ودرمان آنهارامی داند.

بهداشت عمومی

مطالب مشابه :

سلامتی و تندرستی با ورزش

مطالبی درباره ی سلامتی بدن

تحقیق درباره ی ورزش

تحقیق درباره ی بهداشت روان

تفكر درباره‌ی خداوند، موجب كاهش اضطراب است!

تغذيه و ورزش

تحقیق درباره ی کلسیم

تحقیق درباره ورزش تحقیق اینترنتی آماده پرینت (یاهو)

تحقیق قوم نگاری چیست؟

بهداشت عمومی