نارسایی حاد تنفسی

نارسايي تنفسي به حالتي اطلاق مي شود كه تبادل o2 و co2 با ميزان مصرف o2 و توليد co2در سلولهاي بدن مطابقت نداشته باشد . اين وضعيت باعث كاهش فشار سهمي o2 سرخرگي ( هایپوکسی کمتر از 50mmHg) و افزايش فشار سهمي co2 سرخرگي ( هايپركاربي بيشتر از 45mmHg)مي گردد .
نارسايي حاد تفسي را بايد از تشديد حاد بيماريهاي تنفسي مزمن تشخيص داد. نارسايي حاد ريه به مواردي گفته مي شود كه ريه هاي بيمار از نظر ساختماني و عملكرد قبل از شروع اين حالت در وضعيت طبيعي بوده اند . نارسايي مزمن تنفسي در مبتلايان به بيماريهاي تنفسي مزمن مثل برونشيت مزمن ، آمفيزم ، بيماري كارگران معادن ذغال سنگ ( بيماري ريه سياه ) مشاهده مي گردد . اين دسته از بيماران نوعي تحمل نسبت به هايپوكسي و هايپركاربي تدريجي خود پيدا مي كنند .
بعد از رفع نارسايي حاد تنفسي ، ريه ها معمولاً به وضعيت اوليه خود بازگشت مي كنند ولي درجه نارسايي مزمن تنفسي ، صدمات ساختماني ريه غير قابل برگشت هستند . اصول مراقبت و درمان در نارسايي حاد مزمن تنفسي با يكديگر تفاوت كلي دارد .

علل ( اتیولوژي ) :

علل نارسايي حاد تنفسي متعدد هستند و مي توان آنها را به گروه هاي مختلف تقسيم كرد . يكي از گروههاي بزرگ شامل بيماريهایي است كه در نتيجه تهويه ناكافي ايجاد مي شوند . در اين حالت ريه ها از نظر ساختماني در مراحل ابتدايي سالم هستند . انسداد راه هوايي فوقاني يكي از مهم ترين علل تهويه ناكافي و نارسايي حاد تنفسي است .

تضعيف دستگاه عصبي مركزي : نيز خود باعث نقص تهويه مي گردد مركزتنفسي كه هر يك از دوره هاي تنفسي را كنترل مي كند در قسمتهاي تحتاني ساقه مغز (پل مغزي و بصل النخاع ) قرار دارد . حالاتي مثل مسموميت دارويي ، هوشبري ، ضربه سر ، سكته مغزي ، تومورهاي مغز ، انسفاليت ، مننژيت ، هايپوكسي و هایپركاپني همگي مي توانند دستگاه عصبي مركزي و مركز تنفس را تضعيف كنند. در اين بيماران تنفس با سرعت و عمق كم انجام مي شود . موارد شديد ممكنت به ايست تنفسي منجر شود .
امواج عصبي مراكز تنفسي توسط اعصاب و از نخاع شوكي به گيرنده هاي موجود در عضلات تنفسي مي رسند. وجود هرگونه اختلال و بيماري اعصاب ، نخاع شوكي ، عضلات يا تلاقي گاه عصب عضله مي تواند تاثير چشمگيري روي تهويه داشته باشد.
( پلي نوريت ، مياستني گراويس ، صدمه نخاع گردني ، پوليوميليت نمونه هايي از اين گونه بيماريها به شمار مي روند . )
بعد از اعمال جراحي بخصوص روي قسمتهاي فوقاني شكم و قفسه سينه بايد مراقبت بروز نارسايي تنفسي به علت تهويه نا كافي باشيم .
نارسايي تنفسي در اين مرحله داراي دلايل متعدد است .
اثر داروهاي هوشبري ( مرفين ، پنتوباربيتال ) مدت زيادي ادامه مي يابد. اين داروها با تاثير مستقيم يا تقويت اثر مسكنهاي مخدر باعث تضعيف مركز تنفس مي گردند.
درد نواحي سينه ، شكم مانع تنفس عميق و سرفه مي شوند. در بسياري از اعمال جراحي ضمن هوشبري از داروهاي شل كننده عضلاني نيز استفاده مي شود . عده اي از بيماران نمي توانند اينگونه داروها را با سرعت عادي متابوليزه و دفع كنند و دارو در بدن آنها تجمع مي يابد . به اين ترتيب اثرات داروهاي فوق مدت بيشتري ادامه مي يابد و بيمار در مرحله بعد از عمل دچار ضعف و بی حالي است .
عدم تناسب تهويه – پرفيوژن بدنبال اعمال جراحي بزرگ شكم و قفسه سينه نيز در بروز نارسايي حاد تنفسي دخالت دارد .

ترشح جنب ، هموتوراكس ،‌پنوموتوراكس :
حالاتي هستند كه با جلوگيري از اتساع ريه در كار تهويه ريه اختلالاتي ايجاد مي كنند . اين حالت معمولاً در بيماريهاي زمينه اي ريه يا بيماريهاي پرده جنب بوجود مي آيد . صدمه ناشي از تصادف با وسايل نقليه موتوري يكي از شايعترين علل نارسايي حاد تنفسي است .
در اين نوع حوادث حالاتي مثل ضربه سر از دست دادن هوشياري و خونريزي از بيني ، دهان باعث انسداد راه هوايي فوقاني ، تضعيف تنفسي مي گردند . احتمال پنوموتوراكس ، هموتوراكس ، شكستگي دنده در اين تصادفات وجود دارد كه اين حالات نيز مي توانند به پيدايش نارسايي تنفسي كمك كنند. علاوه بر اين احتمال شكستگي متعدد دنده ها و بروز قفسه سينه ناپايدار نيز وجود دارد كه اين وضعيت نيز گاهي باعث نارسايي حاد تنفسي مي گردد .
بسياري از بيماريهاي حاد ريوي هم ممكنست به نارسايي حاد ريه منجر شوند كه از اين بين پنوموني احتمالاً شايعترين آنهاست . پنوموني معمولاً توسط ارگانيسم هاي ويروسي يا باكتريال بوجود مي آيد .
پنوموني شيميايي حالتي است كه در اثر استنشاق بخارهاي تحريك كننده و آزار دهنده يا آسپيراسيون محتويات معده بوجود مي آيد . آسم برونشي – آتلكتازي آمبولي ريه و ادم ريه برخي ديگر از بيماريهاي ريوي هستند كه مي توانند باعث نارسايي حاد تنفسي گردند

منابع/بیماریهای دستگاه تنفس هاریسون 2005

بیماریهای دستگاه تنفس سیسیل 2004

پرستاری داخلی و جراحی برونر و سودارث تنفس 2008

نارسایی حاد تنفسی

مطالب مشابه :

بيماري انسدادي مزمن ريوي(COPD)

پمفلت سیگار مرگ خاموش

اهداف:

نارسایی حاد تنفسی

بهداشت هوا

کم خونی فقر آهن

حفاظت از دستگاه تنفسي

هيپر تانسيون ريوي Pulmonary Hyper tension

مراقبت از سالمندان مبتلا به سرطان