آموزش خواندن و نوشتن در کلاس اوّل ابتدایی:

 

-     کتاب بخوانیم در سال اوّل شامل چهار بخش است . ساختار انتخابی بر مبنای نیازهای زبانی است .

-     امّا کتاب های بخوانیم وبنویسیم دوّم تا پنجم ساختار موضوعی است . ساختار زبانی این کتاب ها نیز در فارسی اوّل حول 8 موضوع : نهادها، بهداشت اخلاق ، دانش و دانشمندان، دین ، ملّی میهنی، طبیعت ،هنر  و ادب شکل گرفته است.

-     بخش اوّل نگاره ها :دوازده نگاره برای 4 هفته (مهر ماه)پیش بینی شده است که این بخش در واقع جانشین لوحه ها در کتاب فارسی قبلی می باشد .

-     بخش دوّم : آموزش نشانه های فارسی (1): در این بخش 30 نشانه ی خطّی طی 12 درس و در 12 هفته آموزش داده می شود .

-     بخش سوّم:آموزش نشانه های (2): در این بخش 10 نشانه که عمدتاً حروف عربی  که درجه ی دشواری بیشتری نسبت به بقیّه حروف دارند و عبارتند از : "صـ ص ـ ـــّــ ـ ذ ـ ثـ ث ـ عـ ـعـ ـع ع ـ حـ ح ـ ضـ ض ـ ط ـ غـ ـغـ ـغ غ ـ ظ "

-     بخش چهارم : روان خوانی می باشد .

کتاب بنویسیم :

تمرین های کتاب « بنویسیم » هم زمان با تدریس کتاب بخوانیم انجام می گیرد ، تمرینات کتاب بنویسیم جنبه ی نوشتاری دارد.

وجه تقویت مهارت نوشتن می پردازد که شامل رونویسی ـ املا ـ مرتّب کردن ـ کلمه سازی ـ جمله سازی و .... است.

-     هر صفحه ی کتاب با عنوان سلام و پیام شروع می شود و به یک جمله ی زیبا ختم می گردد . نماد گل هم بیانگر فعالیت یک جلسه در هفته است . جدول خالی عمودی موجود در هر صفحه نشانگر این است که کار دانش آموز در پایان هر روز مورد ارزیابی قرار گیرد .

-     مفاهیمی چون نکات دستوری ، ادبی ، دانشی ، ارزشی و نگرشی و همچنین مهارت های زبانی از قبیل گوش دادن و سخن گفتن ، نوشتن ، واژگان و فعالیت های ویژه مثل بازی ، شعر ، نمایش، باهم بخندیم، روان خوانی ، کتاب خوانی ، جدول ، چیستان ، رنگ کردنی ، و نقّاشی لحاظ شده است .

-     مفاهیم کتاب فارسی سال اوّل (بخوانیم و بنویسیم)؛ مبنای آموزش های زبانی در کتاب فارسی  سال اوّل آموزش نشانه ها و شکل های مختلف آن است و تمامی فعالیت ها و تمرین ها پیرامون آموزش صامت ها و مصوّت های زبان فارسی است.

جدول نشانه های (حروف) الفبای فارسی:

اَ     َ

اِ   ِ ـه ه

اُ    ُ

آ   ا

او   و

ایـ  یـ  ی  ای

بـ  ب

پـ     پ

تـ  ت

ثـ     ث

جـ   ج

چـ  چ

حـ   ح

خـ   خ

د

ذ

ر

ز

ژ

سـ  س

شـ  ش

صـ   ص

ضـ  ض

ط

ظ

عـ   ـعـ   ـع   ع

غـ  ـغـ  ـغ  غ

فـ  ف

قـ   ق

کـ  ک

گـ  گ

لـ  ل

مـ   م

نـ  ن

و

هـ   ـهـ   ـه   ه

یـ       ی

ــّـــ

 

-   حروف یک شکلی : د ـ ذ ـ ر  ـ ز ـ ژ ـ ط ـ ظ ـ و 

-   حروف دو شکلی: ب ـ پ ـ ت ـ ث ـ ج ـ چ ـ ح ـ خ ـ س ـ ش ـ ص ـ ض ـ  ف ـ ق ـ ک ـ گ ـ ل ـ م ـ ن ـ ی

-   حروف چهار شکلی : ع ـ غ ـ ه

-   مصوت های کوتاه : اَ   اِ   اُ

-   مصوت های بلند: آ او ای

-    مصوت های دوشکلی :     اَ   اُ   آ او                    

-   مصوت های چهار شکلی :   ای اِ                                                                   

-   صامت ها : قسمت پایین جدول بالا  که جمعا 31 نشانه می باشد بدون احتساب   ــّـــ

-     هر علامتی روی خطّ زمینه باشد ، حرف (نشانه) است.

-     غ،ق در فارسی یکی تلفّظ می شوند ، مانند: قند، غلام

-     غ، ق در ترکی جدا تلفظ می شوند : مانند ، قند غلام

-     سوال : نشانه « کـ »و« گ » چه مواقعی در کلمات صدای سبک و چه مواقعی صدای سنگینی دارند ؟

-     جواب : هر گاه ما قبل و یا بعد از نشانه های « ک »و« گ » در کلمه یکی از مصوت های ــُـ ، ا ، و بیاید ، ک و گ سبک تلفظ می شوند مانند : ساکت ، گرگان ، گوگرد.

-     هر گاه ما قبل و یا بعد  از نشانه های ک وگ در کلمه یکی از مصوت های ـَــــِــ ایـ بیاید ک وگ سنگین تلفظ می شوند . مانند : اگر ، جنگل ، کریم ، کرمان .

-     واو معدوله:  اگر ما قبل «و» حرف «خ» و ما بعد آن مصوت «آ، ایـ » بیاید  ، نوشته می شود ولی خوانده نمی شود به او «واو معدوله» می گویند .

استثناها:

1.           هر گاه مصوت «ایـ » قبل از صامت «یـ » در کلمه ای بکار رود در نوشتن حذف می شود . مانند :خیار ـ سیاه

2.          هر گاه صامت «یـ» قبل از مصوت «ایـ » در کلمه ای بکار رود هر دو را می نویسیم ؛ مانند : پایین ـ آیین ـ بیایید

-     از کتاب بخوانیم 12 نگاره مفصلاً توضیح داده خواهد شد و سپس جدول حروف الفبای فارسی شرح داده خواهد شد .

-     آموزش جدول حروف الفبای فارسی «نشانه ها»:

کودکان ما نخست جنبه ی گفتاری زبان را می آموزند و سپس با آموزش آگاهانه به اصول حاکم بر نظام الفبایی زبان پی می برند.

1.          ویژگی های خط فارسی:

خط فارسی دارای 32 حرف یا علامت یا شکل می باشد :

الف ـ ب ـ پ ـ ت ـ ث ـ ج ـ چ ـ ح ـ خ ـ د ـ ذ ـ ر ـ ز ـ ژ ـ س ـ ش ـ ص ـ ض ـ ط ـ ظ ـ ع ـ غ ـ ف ـ ق ـ ک ـ گ ـ ل ـ م ـ ن ـ و ـ ه ـ ی ـ   ّ/ء

2.          زبان فارسی دارای 29 واج (صدا) است.

3.          سه مصوّت کوتاه (اَ  اِ   اُ )

4.          سه مصوُت بلند (آ او ای )

5.          23 صامت (ب ـ پ ـ ت ـ ث ـ ج ـ چ ـ ح ـ خ ـ د ـ ذ ـ ر ـ ز ـ ژ ـ س ـ ش ـ ص ـ ض ـ ط ـ ظ ـ ع ـ غ ـ ف ـ ق ـ ک ـ گ ـ ل ـ م ـ ن ـ و ـ ه ـ ی)

6.          حروفی که هر کدام فقط یک صدا دارند .( ب پ ج چ خ د ر ژ ش ف ک گ ل م ن )

7.          حروفی که چند شکل از آنها صدای یکسان دارند ( ت=ط ) ( ث=س=ص ) ( ح=ه ) (ذ=ز=ض=ظ ) ( غ=ق ) 5 گروه هستند.

8.          حروفی که برعکس ردیف 7 هستند ، هر یک از آنها در مقابل چند صدا قرار می گیرند:

این حروف عبارتند از(و ـ ه ـ ی )

الف. مثال برای « و »:  

گاو ـ ورزش ( صدای صامت « و » )

دود ـ گردو (صدای مصوت «او»)

خوش ـ خود (صدای مصوت «اُ»)

نو ـ جو (صدای مصوت «او»)

خویش ـ خواهش صدایی ندارد و خوانده نمی شود ، چون از استثنا ها ، (واو معدوله) هستند .

ب. مثال برای حرف « ه »:

در کلمات : مه ـ به به ـ کوه ـ ماه (صدای صامت « ه=ح » )

در کلمات : خانه ؛ نامه ، کوزه ، میوه ، (صدای مصوت «اِ»)

پ . مثال برای حرف « ی »:

در کلمات : سیب ـ قوری ـ سینی (صدای مصوت «ای»)

در کلمات : یک ـ سایه ـ چای (صدای صامت «ی»)

توضیح : هر بخش از کلمات همیشه دارای یک مصوت است و این موصت هم یا صدای اوّل و یا دوّمین صدای بخش است . مثال : اَنار ، سَبَد

·       نام گذاری مصوّت ها و صامت ها  در جدول حروف الفبای فارسی(نشانه ها ):

1.    نام گذاری مصوّت ها :

-     مصوت ها دو دسته هستند ، مصوت های بلند : «آ،او، ای» ، مصوّت های کوتاه: «اَ َ ، اِ ِ، اُ ُ »

الف. مصوت های دوشکلی: «اَ ـَ ، اُ ـُ ، آ ا ، او و»؛

-     مصوت «اَ» دارای دو شکل است ، «اَ» اول ، «ـَـ»غیر اول ، مثال : اَبر ـ دَریا.

-     مصوت «اُ» دارای دو شکل است، «اُ» اول ، «ــُـ» مثال : اُردک ، سُرخ

-     مصوت «آ» دارای دو شکل است، «آ» اول ؛ «ا» غیر اول ، مثال: آب . باران

-     مصوت «او» دارای دو شکل است ، «او» اول ، «و» غیر اول ، مثال : او ـ پارو

ب .مصوت های چهار شکلی(اِ ـِـ ـه ه ،ایـ یـ ی ای):

-     مصوت «اِ» دارای چهار شکل است:«اِ» اول ،«ــِـ» وسط «ـه» آخرین چسبان ، «ه» آخر تنها(غیر چسبان )

مثال : اِمروز  ، کِتاب ، خانه، میوه

-     مصوت «ای» دارای چهار شکل است : «ایـ» اول ، «یـ » وسط ، «ی» آخر و «ای» آخر تنها (غیر چسبان)

مانند : ایران ، سینی ، زری ، لانه ای

2.    نام گذاری صامت ها :

الف: صامت های کی شکلی(د ذ ر ز ژ ط ظ و) 8 تا ، که در هر جای کلمات بیایند به همین شکل نوشته می شوند .

ب: صامت های دو شکلی (بـ ب ، پـ پ ، تـ ت ، ثـ ث،چـ چ، حـ ح،خـ خ،سـ س ،شـ ش ، صـ ص ،ضـ ض،فـ ف،قـ ق،کـ ک،گـ گ، لـ ل ، مـ م ، نـ ن، یـ ی )20 تا ، که به صورت «آخر» و «غیر آخر » نام گذاری می شوند . اگر در آخر کلمه بیایند شکل «آخر» و اگر در وسط و یا غیر از آخر بیایند شکل «غیر آخر » نوشته می شوند.

پ:صامت های چهار شکلی(عـ ـعـ ـع ع، غـ ـغـ ـغ غ،هـ ـهـ ـه ه) :

که موقع خواندن به صورت «غیر آخر» ، «وسط »،  «آخر چسبان» ، «آخر تنها»(غیر چسبان) می باشد.

«صامت های «ع ،غ» با مصوت ها صدا دار می شوند .

-     واژه ی «روش»: روش عبارت است از انتخاب راهی که بتواند ما را در کمترین مدّت با توجه به امکانات موجود به هدف معین برساند .

-     واژه فارسی: زبان رسمی کشور مان است زبان وسیله ای است برای تفهیم و تفاهم و ایجاد ارتباط.

-     لهجه: اختلافِ تلفظ کلمات در بین مردم مناطق یک کشور را لهجه می گویند .

-     گویش :  در هر زبانی در محدوده ی کاربُرد خودش ، گونه های مختلفی است . این اختلاف گونه را گویش می گویند.

3.    رشد :

رشد به مجموعه تغییرات جسمی روانی گفته می شود که در طول زندگی حاصل می شود .

انواع مختلف رشد :

1.                رشد هوش

2.                رشد عاطفی (بارزترین نشانه ی رشد  عاطفی ، آرامش خاطر و اعتماد و به نفس است)

3.                رشد جسمانی (سلامتِ حواس پنجگانه) خیلی مهم است .

رشد جسمانی :

1.                سلامتی حس بینایی (بزرگترین منبع اطلاعات است)83 %

2.                سلامتی شنوایی (لازمه ی سخن  گفتن شنیدن است ، شنیدن پیش نیاز است اگر نشنود لال است)11 %

3.                سلامتی بویایی(بوی خوش ـ بد)5/3%

4.                سلامتی حس لامسه(نرمی ـ زبری)5/1%

5.                سلامتی حس چشایی (مزه ها: شوری ، شیرین، تلخی، ترش)1%      ـــــــــــ

                                                                                      جمع       100 % 

حروف غُنه: نشانه های «ن»،«م» را دماغی یا خیشومی گویند.

یعنی وقتی این نشانه ها تلفّظ می کنیم ، صدایشان از دماغ می آید.

در کلمات نرمی ـ منبع ـ (دماغ خود را بگیریم احساس می شود.)

-     طول تارهای صوتی زنان           19 میلی متر است = صدا  زیر

-     طول تارهای صوتی مردان          24  میلی متر است = صدای بم

·       عوامل موثر در زبان آموزی :

1.                تجربه                  2. تفکر                             3. رشد

1)                تجربه : تجربه پایه و اساس یادگیری انسان است و 2 نوع است :

الف) تجربه ی مستقیم (دست اوّل)

ب)تجربه ی غیر مستقیم(دست دوّم)

- تجارب مستقیم ، از طریق دست زدن ، لمس کردن اشیا حاصل می شود.

دامنه تجارب مستقیم وسیع تر است .

    مثال : بچه در 2 هفتگی می شنود .

         بچه در 11 ماهگی سخن می گوید .

     بچه در 8 ماهگی حرکت می کند .

-     تجارب غیر مستقیم : بوسیله ی دیگران تجربه شده ، ما آن را از طریق خواندن و شنیدن کسب می کنیم .

2)                تفکر:«حدیث : یک ساعت تفکر از 70 ساعت عبادت افضل است»

-     تفکر جدا از صحبت امکان ندارد.

یعنی:(وقتی صحبت می کنیم، فکر می کنیم و بر عکس وقتی فکر می کنیم، صحبت می کنیم).

پیاژه: تفکر بر زبان مقدّم است.

ویگوتسکی: زبان بر تفکر مقدّم است.«بر خلاف پیاژه»

لِنه برگ: پس از سنّ 18 ماهگی تا سن بلوغ اگر زبان تقویت نشود دیگر قابل علاج نیست.

-     هدف های دوره ی آمادگی : 

1.          پرورش دقت شنوایی برای تشخیص صدای نشانه ها « حروف »،بخش های کلمه ها .

2.          پرورش دقت بینایی به منظور آماده شدن چشم ها از لحاظ خواندن خط فارسی و تمرین حرکت آن از راست به چپ و از بالا به پایین با کمک تصویر ها و نگاره ها و شناخت رنگهای اصلی و حرکت فلش «نقطه شروع و خاتمه» جهت آمادگی به انجام تکالیف زیر نویس های کتاب بنویسیم.

3.          شناخت خصوصیات جسمی ـ عاطفی و روانی کودک «وابستگی به مادر

4.          پرورش نیروی گویایی کودک و کشف ضعف آن ها و رفع این نقایض

·       از هم وظایف معلم کلاس اوّل ابتدایی در دوره ی یک ماهه آمادگی«در مهر ماه»:

از وظایف معلّم عبارتند از :

1.             محیط آموزشی باید محیط گرم ، عاطفی و صمیمانه باشد تا کودک احساس امنیت کند و میل به تحرک و کنجکاوی و یادگیری در او تقویت گردد.

2.             شرایط لازم برای به کارگیری توانایی جسمی و روانی کودک ایجاد گردد تا زمینه ی لازم را برای انجام فعالیت های بدنی و ذهنی در جریان آموزشی فراهم نماید .

3.             فراهم نمودن شرایطی به منظور  تقویت و گسترش رفتارهای مناسب چون درست نشستن و بر خاستن ، مرتب بودن ، به موقع سخن گفتن ، دقت و توجه داشتن و به موقع ساکت بودن و ....

4.             گسترش توانایی های لازم برای انجام مسئولیت های فردی و تقویت میل به همکاری با دیگران و نحوه ی استفاده ی صحیح از کتابهای درسی و کمک آموزشی.

5.             فراهم کردن شرایط مناسب برای سخن گفتن ، گوش دادن به منظور توسععه توانایی درک و فهم و گنجینه ی لغات از طریق مشاهده تصویر ها و نگاره ها و کارت های آموزشی و صداهای هم آغاز و هم پایان.

6.             مشخص کردن نقیصه های بینایی ـ شنوایی و تلاش در جهت بر طرف کردن آن با کمک اولیای کودک.

7.             افزایش دقت بینایی و شنوایی و گسترش میدان دید از طریق  توجه کردن به تصاویر ها و حرکت چشم از راست به چپ.

8.             استفاده از محسوسات و ملموسات با توجه به وضعیت هوش و ذهن کودک .

9.             استفاده از وسایل آموزشی به ویژه فیلم های مناسب به منظور توسعه ی درک و فهم و خزانه لغات .

10.            تحرک حس کنجکاویی برای خواندن کتابهای درسی و غیر درسی و لذت بردن از آنها .

11.            تشویق کودک به خواندن و تفسیر کردن تصویر «تصویر خوانی» تا زمینه لازم برای خواندن علایم قرار دادی «خطّ» برایش آسان گردد.

12.            به طور مداوم از  دانش آموزان ارزشیابی به عمل آورد ، تا بر اساس یادگیری های قلبی «شناخت شناسی» و مرتبط ساختن برنامه های آتی برای آنان تنظیم گردد.

3)                خواندن:«خواندن سوّمین رکن زبان آموزی است»

-     در اهمیت خواندن این بس که خداوند متعال به پیامبر عظیم الشان اسلام « ص » توسط حضرت جبرئیل امین سلام ا... می فرماید : اِقراء با سم رَبکَ الذی خَلَق « بخوان به نامِ پروردگارت که ترا خلق کرده است . »

-     خواندن مهمترین وسیله آموزش  است باید از طریق آموزشِ  مستقیم صورت گیرد و خواندن مقدم بر نوشتن است و صد درصد اکتسابی است.

مثال: قرآن خواندن افراد بی سواد.

-     دشواریهای عمل خواندن: برای این که کودکان« فراگیران »کلمه ای را بخوانند باید:

1.          اولاً شکل کلمه را بشناسد . مثال : آب ، book،

2.          ثانیاً خوب تلفّظ کنند.

3.          ثالثاً نحوه ی نوشتن کلمه را ببینند.(حرکت فلش)

4.          رابعاً معنی و مفهوم آنرا بدانند. (کاربُرد شان را بدانند تا راهبردی کنند)

سئوال : اکثر بچّه ها می خوانند ولی نمی فهمند!

-     علل نا آشنا بودن کلمات ، یا مشکل است یا نا آشنا!

                                        یا تلفّظ نا آشناست !

                                        یا معنی و مفهوم نا آشناست!

                                        یا طرز نوشتن را یاد نگرفته و نا آشناست!

                                        یا ترکیبی و تلفیقی از موارد نا آشناست !

                                                                 والسلام#

 موفّــــــــــــــــــــــــــــــــــــــق باشيدو در پناه خدا: عمـــــــــــو جمشيد.24.gif41.gif24.gif

                               http://www.jamshidfahmfam.blogfa.com/

 

 


مطالب مشابه :


مقاله ، مدرسه ی کار آمد، موفق و اثر بخش

انجمن علمی ، فناوری چارت سازمانی کلی ، دقیق و وسیع ، تدوین و تالیف کتب درسی با




نمونه سئوالات اوّل ابتدايي 92-91

گروه درسی دوم ابتدایی آ. چارت سازماني وزارت آموزش و پرورش پيش خوان روز نامه اطلات




جزوه درس مبانی مهندسی نرم افزار

نگاهی به فناوری Dual Channel حافظه در نودار گانت چارت; برنامه نویسی و جزوه درسی ;




در شب یلدا در خواست از والدین دانش آموزان ابتدایی ایران

گروه درسی دوم ابتدایی آ. چارت سازماني وزارت آموزش و پرورش پيش خوان روز نامه اطلات




آموزش خواندن و نوشتن در كلاس اوّل ابتدايي

چارت سازماني پيش خوان روز نامه اطلات تحرک حس کنجکاویی برای خواندن کتابهای درسی و غیر




واژه های فارسی به انگلیسی علوم تربیتی

چارت سازماني وزارت آموزش و پرورش انجمن علمی ، فناوری Assignment تکلیف درسی.




آموزش خواندن و نوشتن در کلاس اوّل ابتدایی:

چارت سازماني انجمن علمی ، فناوری تحرک حس کنجکاویی برای خواندن کتابهای درسی و غیر درسی و




پيش نيازِ آموزش خواندن و نوشتن دراوّل ابتدايي.

گروه درسی دوم ابتدایی آ. چارت سازماني وزارت آموزش و پرورش پيش خوان روز نامه اطلات




اشکالاتِ خواندن :

چارت سازماني انجمن علمی ، فناوری در اين صورت دانش آموز بااستفاده از کتابهای غیر درسی و




برچسب :