حلف الفضول/پیمان جوانمردان
حلف الفضول یا پیمان جوانمردان
در گذشته بین برخی از قبیله ها پیمانی به نام "حلف الفضول" بود که پایه آن بر دفاع از حقوق افتادگان و بیچارگان بود و پایه گذاران آن کسانی بودند که اسمشان " فضل " یا از ریشه " فضل " بود . پیمانی که بعدها عدهای از قریش بستند
هدفی جز این نداشت .
یکی از ویژگیهای این پیمان ، دفاع از مکه و مردم مکه بود در برابر دشمنان خارجی. اما اگر کسی غیر از مردم مکه و هم پیمانهای آنها در آن شهر زندگی می کرد و ظلمی بر او وارد می شد ، کسی به دادش نمیرسید . اتفاقا روزی مردی از قبیله بنی اسد به مکه آمد تا اجناس خود را بفروشد . مردی از طایفه بنی سهم کالای او را خرید ولی قیمتش را به او نپرداخت . آن مرد مظلوم از قریش کمک خواست ، کسی به دادش نرسید . ناچار بر کوه ابو قُبَیس که در کنار خانه کعبه است، بالا رفت و
اشعاری درباره سرگذشت خود خواند و قریش را به یاری طلبید . دادخواهی او عدهای از جوانان قریش را تحت تأثیر قرار داد. ناچار در خانه عبد الله پسر جدعان جمع شدند تا فکری به حال آن مرد کنند . در همان خانه که حضرت محمد (ص) هم بود
پیمان بستند که نگذارند به هیچکس ستمی شود، قیمت کالای آن مرد را گرفتند و به او برگرداندند. بعدها پیامبر اکرم (ص) از این پیمان ، به نیکی یاد می کرد . ازجمله فرمود : " در خانه عبد الله جدعان شاهد پیمانی شدم که اگر حالا هم - پس از
بعثت به پیامبری - مرا به آن پیمان دعوت کنند قبول می کنم . یعنی حالا نیز به عهد و پیمان خود وفادارم.
محمد ( ص ) در سن بیست سالگی به این پیمان پیوست ، اما پیش از آن - همچنان که بعد از آن نیز - به اشخاص فقیر و بینوا و کودکان یتیم و زنانی که شوهرانشان را در جنگها از دست داده بودند ، محبت بسیار می کرد و هر چه
می توانست از کمک نسبت به محرومان خودداری نمی نمود . پیوستن وی نیز به این پیمان چیزی جز علاقه به دستگیری بینوایان و رفع ستم از مظلومان نبود
*****
در میان اعراب پیمان ها وعقدنامه هایی بسته می شد که به «احلاف» مشهور بود. هدف از این پیمانها عمدتا جلوگیری از اغتشاش و بی نظمی بوده و گاهی هم برای ایجاد اتحاد و مقاومت در برابر دشمنان قریش یا برای حمایت از خانه ی کعبه یا...این پیمانها منعقد می شدند. |
*****
حلف الفضول حلف الفضول به معناي پيمان جوانمردان، اشاره به عهد و پيماني دارد كه قبل از بعثت،حضرت پيامبر (ص) به همراه عدهاي از جوانان مكه در خانه عبدالله بن جدعان اجتماع كردند و سوگند ياد كردند تا از ستمديدگان و افراد غريبهاي را كه و ارد شهر ميشوند و مورد ستم زورمندان و اقع ميشوند ياري كنند.حضرت پيامبر (ص) در مورد اين پيمان فرمودند:«گرچه پيمان حلفالفضول بيست سال قبل از بعثت منعقد شد و اگر اكنون نيز مرا به آن پيمان دعوت ميكردند ميپذيرفتم».پيمان حلف الفضول آن چنان پاي بر جا و در ميان مردم پسنديده بود كه نسل آينده نيز خود را موظف به عمل به آن ميديدند و گواه اين مطلب فرمايش امام حسين (ع) است كه براي درهم شكستن اساس ستم و آشنا ساختن ديگران به احقاق حق خود خطاب به فرماندار مدينه، و ليدبن عقبة فرمود: به خدا سوگند، هرگاه بر من اجحاف كني، دست به قبضۀ شمشير ميبرم، و در مسجد رسول خدا (ص) ميايستم و مردم را به آن پيماني كه پدران و نياكان بنيانگذار آن بودند دعوت مينمايم. چون دعوت امام حسين (ع) به گوش افراد غيوري مانند «المسور بن مخدمة» و «عبدالرحمان بن عثمان» رسيد لبيك گويان به سوي امام (ع) شتافتند در نتيجه فرماندار مدينه از جريان وحشت زده شد و دست از اجحاف برداشت. منابع: 1- جعفر، سبحاني، فروغ ابديت، قم: انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، 1373، ج 1، ص 184 2- ر.ك. ابن هشام، السيرة النبويه، بيروت، دارالقلم (بيتا) ، ج1 ، ص 140 *****امام حسین(ع)از "حلف الفضول " کمک خواست.برای دفن "امام حسن(ع)"
منابع بیشماری خبر به شهادت رساندن امام مجتبی علیهالسلام را توسط جَعْده و با توطئه معاویه گزارش کردهاند. [1]
آن حضرت چهل روز پس از مسمومیت بیمار بود تا به شهادت رسید. [4]
پس از شهادت امام حسن مجتبی علیهالسلام، طبق وصیت آن حضرت خواستند او را کنار قبر رسول خدا - صلی الله علیه و آله وسلّم - دفن کنند، اما عایشه با استناد به اینکه «بیتی لا آذن فیه»[6] مانع این کار شد.
مروان هم که آن زمان حکومت مدینه را داشت، اعلام کرد که اجازه چنین کاری را نخواهد داد.
امام حسن علیهالسلام سفارش کرده بود که اگر مشکلی پیش آمد آن حضرت را در بقیع دفن کنند. [7]
زمانی که امام را برای دفن نزدیک قبر پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلّم - آوردند، عایشه گفت: هذا الأمر لا یکون أبدا؛ چنین چیزی هرگز انجام نخواهد شد. [8] ابوسعید خدری و ابوهریره به مروان گفتند: آیا از دفن حسنبن علی در کنار جدش ممانعت میکنی در حالی که رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلّم ـ او را «سید جوانان اهل بهشت» نامید. مروان به تمسخر به آنها گفت: اگر امثال شما حدیث پیامبر - صلی الله علیه و آله وسلّم - را روایت نمیکردند، ضایع شده بود. [9]
مروان خبر وفات حضرت را به معاویه داد و گفت: آنان میخواهند حسن بن علی را در کنار پیامبر - صلی الله علیه و اله و سلّم - دفن کنند، اما تا من زنده هستم به این مقصود خود نخواهند رسید.
امام حسین علیهالسلام به کنار قبر پیامبر - صلی الله علیه و آله و سلّم - رسید و فرمود: اینجا را حفر کنید، سعید بن عاص که حاکم مدینه بود، خود را کنار کشید، اما مروان بنی امیه را آماده کرده مسلح شدند.
مروان گفت:چنین چیزی هرگز نخواهد شد. امام حسین علیهالسلام فرمود: به تو چه ارتباطی دارد، مگر تو والی شهر هستی؟ مروان گفت: نه، امّا تا من زنده هستم اجازه این کار را نخواهم داد. امام حسین علیهالسلام از کسانی که در حلف الفضول همراه بنی هاشم بودند، کمک خواست.
اینجا بود که کسانی از بنی تیم، بنی زهره، بنی اسد و بنی جعوبه مسلح شدند. امام حسین علیهالسلام و پیروان هر یک پرچمی داشت و مروان نیز، و میان آنان تیراندازی نیز شد.
شماری از مردم، امام حسین علیهالسلام را راضی کردند تا به موجب وصیت خود امام حسن علیهالسلام که فرموده بود اگر قرار است خونی ریخته شود، در همان بقیع، دفن شود، از اصرار خود دست بردارد. [10]
در نقلی آمده است: مروان که این زمان معزول شده بود، با این اقدام خود قصد داشت تا معاویه را از خود راضی کند. [11] مروان پس از آن که از دفن امام در بقیع جلوگیری کرد، این خبر را با آب و تاب برای معاویه نوشت. [12] او میگفت: چگونه فرزند قاتل عثمان، در کنار پیغمبر - صلی الله علیه و آله و سلّم - دفن شود، اما عثمان در بقیع؟ [13] بدون تردید، مروان از پلیدترین چهرههای بنی امیه است که در تمام مدتی که حاکم مدینه بود، با زبان تند خود، امام علی و بنی هاشم را دشنام میداد.
شهادت امام در یک روایت، در ربیع الاول سال 49، و در نقلی دیگر، ربیع الاول سال 50 هجری دانسته شده است. [14] اما آنچه به نظر درست می آید، همان سال 49 هجری است./قدس آنلاین10دیماه92
منابع:
[1] . ترجمه الامام الحسن- علیه السلام- ابن سعد ص175ـ176، انساب الاشراف ج3 ص55ـ88 استاد محمودی در پاورقی صفحات مزبور خبر را از منابع متعددی نقل کرده است.
[4] . ترجمه الامام الحسن- علیه السلام-،ابن سعد، ص 176.
[6] . تاریخ الیعقوبی ج2 ص 225.
[7] . انساب الاشراف ج3 ص61،64 نیز نکـ: پاورقی صص62-61.
[8] . ترجمه الامام الحسن- علیهالسلام- ابن سعد ص184.
[9] . انساب الاشراف ج3 ص65؛ و مشابه آن در: ترجمه الامام الحسن- علیه السلام- ابن سعد ص 184ـ185.
[10] .الی12 ترجمه الامام الحسن- علیهالسلام- ابن سعد ص188ـ179.
[13] . همان ص183 عثمان حتى در بقیع نیز دفن نشد چون مردم اجازه ندادند.
[14] . انساب الاشراف ج3 ص66؛ ترجمه الامام الحسن – علیهالسلام- ابن سعد ص 183، 189، 190.
مطالب مشابه :
پیمان "اسلو " چیست؟
خانه مشاور - خانه مشاور خطیب موقت تهران به اظهارات جسورانه و بیادبی آمریکاییها اشاره
حلف الفضول/پیمان جوانمردان
حلف الفضول یا پیمان جوانمردان. در گذشته بین برخی از قبیله ها پیمانی به نام "حلف الفضول" بود
نحوه محاسبه ضريب بالاسری پیمان
وبلاگ تخصصی ( پیمان و قراردادها ) - نحوه محاسبه ضريب بالاسری پیمان - بهمن معین پور - وبلاگ
سئوالات مطرح شده از طرف خوانندگان این وبلاگ
وبلاگ تخصصی ( پیمان و قراردادها ) - سئوالات مطرح شده از طرف خوانندگان این وبلاگ - بهمن معین
شرایط عمومی پیمانهای EPC - سه
50-3. کارفرما ، می تواند در طول مدت پیمان ، مشاور کارفرما را تعویض کند .
مقایسه قرارداد پیمان عمومی با قرارداد فدیک
دانلود رایگان مقالات و اطلاعات عمرانی - مقایسه قرارداد پیمان عمومی با قرارداد فدیک - دانلود
اسامی 28کشوراتحادیه اروپایی/پیمان شنگن
خانه مشاور - خانه مشاور کشورهای اتحادیه اروپا/پیمان شنگن. تا پيش از معاهده شنگن، شهروندان
ای پدر ای مادر
پیام مشاور. پیام های مشاوره ای نقص پیمان نکنید که خدا بین شما عهد مودت بسته
شرایط عمومی پیمان(قسمت اول)
مهندسی عمران - شرایط عمومی پیمان(قسمت اول) - نکات اجرایی در مهندسی عمران - مهندسی عمران
برچسب :
پیمان مشاور