سؤالات مطروحه در جلسه ی هم اندیشی دبیران (خواهران) ناحیه 2 و پاسخ ها

به نام خدا

اوّلین جلسه هم اندیشی دبیران گروه آموزشی زبان و ادبیات فارسی دوره دوم متوسطه ناحیه 2 به سرگروهی همکار محترم، جناب آقای کمال علیزاده و با حضور سرگروه های آموزشی استان (خواهران) در تاریخ 27 / 7 / 93 رأس ساعت 17 (5 عصر) در محل دبیرستان هیأت امنایی فاطمة الزّهرا (س) برگزار گردید.

در این جلسه ضمن خیر مقدم به حضور همکاران و تبریک شروع سال تحصیلی جدید، به پاره ای از مسائل آموزشی و درسی، از جمله سؤالات مطروحه زیر اشاره 'گردید که سرگروه محترم ناحیه 2 به صورت کتبی و تکثیر شده در اختیار همه ی همکارن قرار دادند تا نظر خود را مطرح نمایند.

این جانب به عنوان یکی از همکاران شرکت کننده و با توجّه به این که ممکن است پاسخ این سؤالات، راهگشای برخی از مشکلات آموزشی و درسی باشد، نظر خویش را در زیر بیان نموده ام (تا چه قبول افتد).

چنان چه پاسخ های بهتر، درست و مناسب دیگری به نظر هر یک از همکاران گرامی و محترم نواحی و مناطق، می رسد، خواهشمند است در بخش نظرات درج نمایند.

سؤالات مطروحه درس های زبان و ادبیات فارسی در اوّلین جلسه ی هم اندیشی گروه های آموزشی زبان و ادبیات فارسی خواهران

1- واژه های مکاتبه و مذاکره چند تکواژ است؟

پاسخ: واژه های «مکاتبه» و «مناظره» هر دو در زبان فارسی یک تکواژ محسوب می شوند. زیرا این نوع واژه ها از نوع کلمات دخیل هستند و ویژگی های زبان فارسی را پذیرفته اند و تابع دستور زبان فارسی اند. بنابراین نشانه «ة» که در پایان این نوع واژه دیده می شود و مختص زبان عربی است، تکواژ جداگانه ای محسوب نمی شود.

2- «آواز حقیقت» اضافه ی استعاری است یا تشبیهی؟

پاسخ:نوع اضافی ترکیب «آواز حقیقت» استعاری است زیرا مضاف در معنای غیر حقیقی خود به کار رفته است.

3- نو ع «را» را در جمله ی «سلام او در وقت صباح مؤمنان را صبوح است.» مشخص کنید. (حرف اضافه یا فکّ اضافه؟)

پاسخ: در جمله ی «سلام او در وقت صباح مؤمنان را صبوح است»؛ به نظر می آید که نوع را، بیشتر از نوع «فکّ اضافه» باشد. [با توجه به معنی بخش توضیحات]، هر گاه در ترکیب اضافی که از «را» به جای نقش نمای اضافه استفاده می شود (به عنوان فکّ اضافه)، اگر این ترکیب نقش مفعولی نیز داشته باشد، نشانه ی مفعولی از آن حذف می شود. مانند مصراع «ورا نام تهمینه سهراب کرد» که در اصل «نامِ او را» بوده است که به دلیل به کاربردن «را» فک اضافه، نشانه «را» مفعولی حذف گردیده است. از طرف دیگر وجود فعل «است» به عنوان فعل ربطی (اسنادی) در پایان جمله، بیانگر این مطلب است که علاوه بر نهاد (سلام او) به مسند (مؤمنان را صبوح = صبوحِ مؤمنان) نیاز است. [در وقت صباح : نقش متمم قیدی دارد.]

4- بین واژه های «خان» و «خوان» چه نوع جناسی وجود دارد؟

پاسخ: بین دو واژه ی «خان» و«خوان» جناس ناقص از نوع افزایشی وجود دارد.

5- واژه های بهتر، بهترین، چوبین، چوبینه، مانند، ابن عربی، کلیة کارها و ناگهان چند تکواژ و چند واژه است؟

پاسخ: بهتر: 1 واژه – 2 تکواژ (به + تر)

بهترین: 1 واژه – 2 تکواژ (به + ترین)

چوبین: 1 واژه – 2 تکواژ (چوب + ین)

چوبینه: 1 واژه – 2 تکواژ (چوب + ینه)

مانند: 1 واژه – 1 تکواژ

ابن عربی: 1 تکواژ – 1 واژه (توجه: ترکیب های عربی در زبان فارسی به عنوان واژه ی شبه ساده محسوب می شوند.)

کلیّة کارها: 3 واژه (کلیّه + ـِـ + کارها) 5 تکواژ (کلّ + ـیّه + ـِـ + کار + ها )

ناگهان : 1 واژه ، 3 تکواژ (نا + گه + ان = پسوند قید حالیه)

6- تعداد واج های واژه های نوروز و فردوسی را مشخص کنید.

پاسخ: نوروز : ن / ـَـ / و / ر / و / ز = 6 واج ، فردوسی : ف / ـِـ / ر / د / ـَـ / و / س / ی = 8 واج

7- مصدر «افزودن» گذرا به مفعول است یا متمّم؟

پاسخ: مصدر افزودن هم گذرا به مفعول است و هم متمم به عنوان مثال در جمله ی «مرد آب را به شیر افزود.» در این نوع فعل هم به مفعول نیاز است و هم به متمم و بدون آن ها معنی و مفهوم جمله ناقص است.

8- «خدا را چه دیدی؟» چه نوع جمله ای است؟ (چند جزئی است؟)

پاسخ: جمله ی «خدا را چه دیدی؟» جملة 4 جزئی گذرا به مفعول و مسند است که نهاد آن حذف شده است ( نهاد = تو محذوف) فعل «دیدی» در مفهومِ به «شمار آوردن / به حساب آوردن» به کار رفته است.

9- جمله ی «مردم از شادی در پوست خود نمی گنجیدند.» جمله ی چند جزئی است؟

پاسخ: جملة «مردم از شادی در پوست خود نمی گنجیدند.» جملة 3 جزئی گذرا به متمم است. (از شادی : قید جمله است.)

10- کدام یک از فعل های «برقرار کرد» و «جلب کرد» فعل مرکب است؟

پاسخ: در «برقرار کرد»، فعل «کرد» در معنای «ساختن = گردانیدن / گرداندن» به کار رفته است (نه به معنای بنا کردن) به همین دلیل گذرا به مفعول و مسند است (جمله 4 جزئی) بنابراین فعل ساده محسوب می شود. به عنوان مثال در جمله ی «او عدالت را برقرار کرد.» علاوه بر نهاد به مفعول و مسند نیاز است (4 جزئی). فعل «جلب کرد» فعل مرکبی است که: 1- جزء غیر صرفی (جلب) و جزء صرفی آن (کرد) گسست ناپذیر است. 2- جزء غیر صرفی آن (جلب) گسترش ناپذیر است یعنی نمی توان وابسته هایی نظیر نشانه های «جمع، نکره و ... » به آن افزود. 3- جزء غیرصرفی (جلب) نقش ناپذیر است. بنابراین همراه با جزء صرفی (کرد) یک فعل مرکبی می سازد که می تواند هم گذرا به مفعول و متمم باشد (4 جزئی) و هم می تواند گذرا به مفعول باشد (3 جزئی). درجمله ی «او توجه همگان را به خود جلب کرد.» جمله 4 جزئی با مفعول و متمم می سازد. در این جمله فعل «جلب کرد» در معنای «معطوف کردن» به کار رفته است و در جمله ی «پلیس آن مرد را جلب کرد.» جمله ی 3 جزئی با مفعول است. در جمله ی اخیر فعل «جلب کرد» در معنای «دستگیر کرد» به کار رفته است.

11- واژه ی «پیاده» در بیت «پیاده مرا زان فرستاده توس / که تا اسب بستانم از اشکبوس» و «پیاده به از چون تو پانصد سوار / بدین روز و این گردش کارزار» چه نقشی دارد؟

پاسخ: در بیت «پیاده مرا زان فرستاده توس / که تا اسب بستانم از اشکبوس» واژه ی پیاده نقش قیدی دارد زیرا با حذف آن معنی و مفهوم جمله کامل است. (مرا زان فرستاده توس ... = توس از آن [جهت] مرا فرستاده تا از اشکبوس اسب بستانم.) و در بیت «پیاده به از چون تو پانصد سوار / بدین روز و این گردش کارزار» واژه ی پیاده نهاد جمله است . (پیاده بهتر است [ از پانصد سوارِ چون تو = متممِ صفت (بهتر) است که به عنوان مسند جمله به کار رفته است.]

«چشم انتظار همکاری و همگامی همة همکاران گرامی نواحی و مناطق استان هستیم.»

سلیمانی مقدم

یا حق

سؤالات مطروحه در جلسه ی هم اندیشی دبیران (خواهران) ناحیه 2 و پاسخ ها

مطالب مشابه :

نمونه سوالات مطالعات اجتماعی

فیش حقوقی فرهنگیان

اعلام اسامی معلمان برتر و نمونه کشوری و استانی استان اردبیل

ليست حكومت هاي حاكم بر ايران از آغازتاعصر حاضر-نقشه متحرک حکومت های ایرانی-انواع اب وهوا-ارکان حکومت

نفرات برتر فراخوان زبان و ادبیات فارسی متوسطه دوره دوم استان اردبیل و شهرستانهاسال تحصیلی 93- 92