روش برای تقویت انشای دانش آموزان ابتدایی

از آنجایی كه مقطع ابتدایی پایه ای برای مقاطع دیگر بوده امروزه در امر زبان آموزی نگارش از اهمیت بالایی برخوردار است، مخصوصاً در پایه سوم كه اولین پایه ای است كه به صورت مستقل انشا نوشته می شود، چون در پایه دوم از جمله نویسی استفاده می گردد، این جملات اكثراً مرتبط با هم نیستند و هر یك به طور جداگانه نوشته می شود و بیشتر نحوه و ساختار جمله، منظم كردن جملات در هم ریخته، كوتاه سازی، تركیب جملات ساده یا جمله سازی با كلمات ساده مد نظر است. برای دانش آموزان نوشتن جملات و متن به صورت مرتبط در پایه سوم با توالی مناسب مشكل می باشد.

 

بیشتر آموزگاران نوشتن انشا در زمره تكالیف نگریسته و در پایان این ساعت درس موضوعی را برای نوشتن انشا مطرح می كنند و برای جلسه بعد منتظر نوشتن انشا از سوی دانش آموزان می شوند. چون دانش آموزان خود قادر به نگارش نیستند لاجرم به اولیای خود متوسل شده از آنها حتی نه به عنوان كمك؛ بلكه كسی كه باید متن انشا را به صورت كامل برای آنها دیكته نمایند نگاه می كنند كه این امر برای ما نیز در دوره تحصیل بارها اتفاق افتاده و چه بسیار كودكانی كه برای نوشتن انشا توسط اولیا سرخورده و تنبیه شده اند، و صدمات جبران ناپذیری را تحمل نموده اند كه حاصل ایـن شیـوه نـگارش ها در بـررسـی هایی فعلی و بروندادهای این مدارس كه همان فارغ التحصیلان هستند كه با مدارك بالا قادر به نوشتن خواسته های خود در قالب جملات و به صورت مكتوب نیستند.

 

انشاهای نوشته شده در منزل، چون توسط اولیا یا افرادی بوده كه از نظر سطح علمی بالاتر از دانش آموزان است، در سطح بالای گروه سنی وی بوده و حتی محتوا و كلمات نوشته شده برای دانش آموزان قابل تفهیم نیست. این روند موجب نارضایی اولیا نیز می گردد، این نوع انشاها حتی در حین قرائت چندان مورد توجه دانش آموزان دیگر كلاس قرار نمی گیرد.

موضوعات ارابه شده برای انشا چندین سال است كه روش سنتی خود را طی نموده كه همان توصیفی نمودن یك پدیده یا فصل و ... یا مناسبت هایی از سال چون نـوروز و تعطیلات و ... است. این موضوعات بعضاً آن قدر كلی هستند كه در حیطه دانش آموزان مقطع ابتدایی نیست.

 

چگونگی اداره كـردن كـلاس ها بـا تـوجـه بـه كـم بـودن ظـرفیـت گوش دادن دانش آموز در مقطع ابتدایی بعد از دقایقی موجب سر و صدا و عدم تحمل شنیدن متن ها توسط كودكان می گردد، چون مطالب در خصوص موضوع واحد است و اكثر مطالب مشابه هست و هیچ جذابیت و تفنن تهیج خاصی نیست، بسیار خسته كننده و ملال آور می شود، به طوری كه از طرف دانش آموزان فقط رفع تكلیف تلقی می گردد، به مثابه ای كه اگر در پایان این زنگ در خصوص متن های خواندن شده دانش آموزان از خود آنها بپرسیم مطلبی قابل توجه و یا پیام قابل بیان برای ما و خودشان نداشته باشند، دانش آموزان نوشتن انشا را، پر كردن یك صفحه از دفتر خود از مطالب به هر نحو كه باشد می دانند.

 

برای اكثر معلمان نیز ساعت انشا كسل كننده و خسته كننده می باشد، در یك نظر سنجی از بچه ها، آنها نیز بیان كردند كه نمی دانند چگونه انشا بنویسند، موضوعات برای آن ها قابل فهم نیست، مورد علاقه آنها نیست و با توجه به دو زبانه بودن در جمله بندی و پیدا كردن كلمات معادل با زبان مادری مشكل دارند.

در ساعت انشا می توان با ایفای نقش، قصه گویی و نمایش خلاق به عالی ترین اهداف زبان آموزی دست یافت كه نوشتن نیز یكی از این اهداف است ایجاد برقراری ارتباط انسانی و عاطفی , نظم بخشی به افكار گفتار پرورش قوه تفكر استدلال، استنتاج و به طور كلی رشد و شكوفایی خلاقیت و استعدادهای زبانی در دانش آموزان می انجامد.

 

علل ناتوانی دانش آموزان در نگارش انشا بدین شرح می باشد

روش های تقویت انشای دانش آموزان ابتدایی 1- عدم آشنایی دانش آموزان با طرز و چگونگی انشا كه دلایل آن در وضعیت موجود نوشته شد، كه در دوم ابتدایی آشنایی دانش آموزان فقط با جمله بندی بوده  است.

 

2- دانش آموزان نمی دانند كه در مورد چه بنویسند، كدام موضوعات و مطالب در نوشتن آن ها كمك خواهد كرد.

 

3- انشا در سر كلاس نوشته نمی شود، محول كردن نگارش به محوطه خارج از كلاس كه لاجرم دانش آموزان از اولیای دانش آموزان استفاده نماید.

 

4- عدم علاقه و رغبت معلمان و همچنین عدم آشنایی با قواعد موضوعات مناسب هر پایه مطابق با اصول روان شناسی، و توانایی ذهنی، حدود سنی 10  الی  11 سال.

 

5- تقویت نكردن مهارت گوش دادن دانش آموزان به انشاهای خوانده شده در كلاس درس.

 

6- عـدم فضـای آزاد، و فضـای پـرسـش و پـاسـخ و نقـد و بـررسـی نوشته های دانش آموزان در كلاس.

 

7- مناسب نبودن موضوعات انتخاب شده با توجه به گروه سنی و همچنین تكراری بودن موضوعات.

 

8- عدم مطابقت مطالب كتاب های قصه و داستان پروری ذهن های دانش آموزان در مدرسه و بیرون از مدرسه.

 

9- معلمان معیارهای مشخص در ارزشیابی انشا در دست ندارند.

 

چگونه انشا بنویسید

دانش آموزان پایه سوم ابتدایی برای اولین بار با درس انشا آشنا می شوند، پس باید تناسب، اندازه و كیفیت استفاده از لغات مطابق گنجینه لغات و سایر مسایل رعایت و مدنظر قرار گیرد و حتی چند جلسه آغاز سال با روند نگارش مخصوصاً با توجه به گروه سنی شان آموزش داده شوند، حتی چندین مورد از انشاهای سوم ابتدایی های سال قبل خوانده شود این آموزش ها با توجه به توانایی و ذوق و سلیقه هـر معلـم و دیـدگاه وی می تـواند گوناگون باشد اما از نظر ما می تواند بدین گونه باشد:

 

1- موضوعی برای انشا انتخاب می شود باید كاملاً واضح و محدود و توضیحات را در خصوص آن موضوع را ارایه داد. 2- چگونگی ربط دادن جملات و گسترش حوزه واژگان و افزایش كمیت جمله ها آموزش داده شود. 3- تصاویری كه در اختیار دانش آموزان قرار دهیم و از آن ها بخواهیم در مورد تصاویر چند سطری برای ما بنویسند. 4- جملات درهم ریخته را با اندازه های متفاوت در اختیار آن ها قرار داد تا آن ها كامل نمایند. 5- پاكیزه نویسی، رعایت اصول نگارش و علایم سجاوندی در پایه ابتدایی، چگونگی تنظیم ساختار انشا و پیش نویس و پاكنویس نیز مورد تایید و پیگیری قرار گیرد. 6- با تعریف یك كارتون یا داستان می توانند یك انشا خوب بنویسند، البته بهتر است این كارتون نمایش داده شود یا داستان را خودشان بخوانند. 7- در مناطق دو زبانه بهتر است از ابتدا دانش آموزان علاوه بر زبان مادری از زبان فارسی كه زبان نوشتاری و معیار و ملاك ارزیابی ما می باشد مدنظر همكاران بوده تا حوزه گنجینه ی لغات آن ها افزایش یابد.

 

انواع انشا (پایه سوم)

1- انشای توصیفی 2- خاطره نویسی 3- داستان نویسی 4- انشا شفاهی 5- نامه نگاری

 

نحوه ارزش یابی

در مقطع ابتـدایـی به خصوص در پایه سوم چون اولین سالی است كه انشا تدریس می گردد، معلم دلایل برتری انشاهای دانش آموزان را برای آنان بیان كند و نقاط قوت آن ها را در این خصوص بیان نماید. تا از این طریق دانش آموزان دیگر این نقاط را در نوشته های هفته های بعدی خود مورد توجه قرار گیرد. و این نمونه برخی از معیارها و برتری انشاها را می توان بدین عناوین بیان كرد:

1- جمله بندی صحیح 2- ربط داشتن جمله ها با توجه به موضوع 3- رعایت توالی زمانی و مكانی و عدم تكراری بودن آن 4- رعایت جمله بندی و علائم سجاوندی، نوع جمله ها 5- طولانی نبودن داستان

 

راه هایی پیشنهادی برای نگارش انشا

با توجه به دیدگاه و مطالعاتی كه انجام شد چندین راه برای فعال شدن و علاقه نشان دادن دانش آموزانی كه در درس انشا پیشنهاد شده است:

20131027160640877_20130825023203187_1111 نوشتن انشا حتماً در كلاس صورت بگیرد حتی اگر 3 الی 4 سطر هم نباشد. 

20131027160640877_20130825023203187_1111 بعد از نوشتن انشا معلم كلیه انشاها را بررسی نماید و با قید تاریخ و امضا تا تغییر متن به حداقل برسد.

20131027160640877_20130825023203187_1111 اگر زمانی بعد از نوشتن متن های انشا می باشد، یكی یكی از دانش آموزان را می خواهیم تا انشا خود را بخوانند.

20131027160640877_20130825023203187_1111 چون پرورش تخیل در كودكان خیلی عالی است بنابراین سعی شود به داستانهای خیالی و فضایی علاقه فراوان دارند موضوعات انشا به صورت داستانی انتخاب می شود.

20131027160640877_20130825023203187_1111 معلم مربوطه می تواند به دانش آموزان داستانی (فیلم – كارتون و یا كتاب های داستان ) یا هر آنچه در ذهن اوست را انتخاب كرده و چند كلمه ای از آن را روی تخته سیاه می نویسد و از دانش آموزان می خواهد دنباله داستان خود را به میل خود ادامه دهند. كه این امر در پرورش تخیل كودكان موثر می باشد.روش های تقویت انشای دانش آموزان ابتدایی

20131027160640877_20130825023203187_1111 شیوه داستان گویی می تواند به چند شكل صورت بگیرد، به صورت نوشتاری یعنی كلماتی را در روی تخته سیاه كه همدیگر را در حول محور موضوع مورد نظر، تداعی نماید و خود دانش آموزان ادامه دهند، یا این به صورت تصویری ( تصویر خوانی ) تصویری كه حاوی یك موضوع و مفهوم باشد و دانش آموزان بتوانند از روی این تصویر مطالبی را بنویسند یا به روش دیگری كه می تواند در پرورش خلاقیت كودكانی موثر افتد، این كه یك قسمت داستان در تخته سیاه نوشته شود و در ادامه بچه ها خودشان با قوه و خلاقیت خود جملات و انشا را ادامه دهند.

این روش در مناسبت ها كاربرد بهتری دارد، مثلاً در ماه رمضان می توانیم روی تخته سیاه مطلب را این گونه آغاز كنیم: (( در یكی از روزهای ماه رمضان علی در مدرسه می خواست آب بخورد و یك دفعه یادش افتاد كه....

20131027160640877_20130825023203187_1111 برای دانش آموزان قصه ای بخوانیم یا بعد از آنها بخواهیم دوست دارند به جای كدام یك از شخصیت های قصه خوشش آمد خود را به جای آن شخصیت قرار داده و برای ما قصه شنیده را خلاصه نویسی نماید.

20131027160640877_20130825023203187_1111 تمامی موضوعات فصل ها را می توانیم در قالب داستان و به زبان بسیار ساده و كودكانه شروع و ادامه دهیم.

20131027160640877_20130825023203187_1111 معلمان نیز باید با روش داستان نویسی و ساخت داستان، طولانی نبودن انشا آشنا شوند، هدف داستان و توالی مطلب را بدانند.

 

نتایج 

با توجه به موارد ذكر شده می توان به نتایج زیر اشاره كرد با اجرای این روش ها:

 

20130430095730246_pyramid.gif دانش آموزان خود قادر به نوشتن انشا شدند هر چند در حد چند سطر  

20130430095730246_pyramid.gif اكثریت دانش آموزان به خاطر تخیلی بودن داستان ها علاقمند به نوشتن شده بودند.

 

20130430095730246_pyramid.gif دانش آموزان اعتماد به نفس لازم را در نوشتن پیدا كرده بودند.

 

20130430095730246_pyramid.gif با این روش ها بهتر می توانیم از زمینه های روانی و علایق آنها پی ببریم.

 

20130430095730246_pyramid.gif دانش آموزان مستعد در نگارش شناسایی و هدایت می شدند.

 

20130430095730246_pyramid.gif مهارت های گـوش دادن و صحبت كـردن آنها در كنار مهارت نوشتن تقویت می شود.

 

20130430095730246_pyramid.gif با توجه به روند صعودی پیشرفت، در مقایسه انشاها – توالی مطالب، گنجینه لغات و تنوع مطلب بهتر می شود.

 

20130430095730246_pyramid.gif دانش آموزان با قرار دادن خود به جای قهرمان علاقمند می شوند و روحیه شادابی در این رنگ دارند.

 

20130430095730246_pyramid.gif چون خود را قهرمان داستان می دانند در مواجه شدن با مشكلات خلاقانه تصمیم می گیرند و از مواجه با شكست هراس نداشته و آثار مطلوبی در زندگی آینده آنها خواهد داشت.

 

نتیجه گیری

نكته مهمی كه معلمان در زنگ انشا باید مدنظر قرار بدهند، نوشتن انشا در سر كلاس و در حضور معلم است نه در منزل، اگر این روند در مدارس پیگیری شود، دانش آموزان در پایه های بالاتر نوشته های قوی خواهند داشت و این قدرت نوشتاری باعث پیشرفت تحصیلی نیز خواهد شد.

شیوه داستان نویسی و داستان گویی از بهترین روش می تواند باشد كه توام با علاقه و دقت دانش آموزان مناسب ترین شیوه بوده و قوه تخیل و گنجینه لغات آنها را بالا برد و در جهت پیشرفت تحصیلی نیز در بلند مدت موثر خواهد افتاد.

جولایی


مطالب مشابه :


متن نمایش برای کودکان و نوجوانان

دانش آموزان کلاس ششم دبستان پاسداران. صفحه اصلی | عناوین مطالب | تماس با من | پروفایل | قالب




رهنمد مسابقه نمایش دانش آموزی ( تئاتر)

هنر نمایش برای همراهی، هدایت و راهنمایی دانش آموزان گروه نمایش، از متن نمایش و




روشهای تدریس آموزش املا

قابل استفاده معلم ها و دانش آموزان. روی پرده نمایش که برای گفتن هر متن املا




علل ضعف دانش آموزان در درس دیکته:

در این روش در ابتدا یک متن را به عنوان دیکته برای دانش آموزان نمایش: به منظور برای گفتن




علل ضعف دانش آموزان در درس دیکته

در این روش در ابتدا یک متن را به عنوان دیکته برای دانش آموزان نمایش می دهیم دانش آموزان




علل ضعف دانش آموزان در درس دیکته(دوره ابتدایی)

در این روش در ابتدا یک متن را به عنوان دیکته برای دانش آموزان نمایش: به منظور برای گفتن




زندگـــــــــــــی و نمایـــــــــــــــــــــــش ( فصل ششم )

برای دانش آموزان نمایــــــش دانش آموزان نیز نمایش متن زیبای نمایش




روش تدریس متون خواندنی ( Reading )

با موضوع متن ، در دانش آموزان مبهم را برای دانش آموزان به نمایش گذاشت یا با




نرم افزار آموزش زبان انگلیسی

قابلیت های نرم افزار Rubi v2.0:- نمایش متن انگلیسی به همراه ترجمه فارسی در قالبی جذاب




روش برای تقویت انشای دانش آموزان ابتدایی

برای دانش آموزان نوشتن جملات و متن به كارتون نمایش داده برای دانش آموزان قصه




برچسب :