مهدکودک و یا کودکستان در ژاپن

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

مواردی درخصوص سيستم ورود کودکان بهمهدکودک ها و کودکستان های ژاپن و فعالیت ها یآموزشی.
نکته : هر مرکز ویژگی های مخصوص به خود را دارد ولی این مطالب نوشته شده به طور کلی به شکل مشترک در بیشتر این مراکز دیده می شود.

1- در ژاپن اگر مادر و پدر هردو شاغل به کار و يا تحصيل باشند، می توانند برای فرزند خود درخواست ثبت نام در مهدکودک بکنند. اين يک قانون کلی است بخصوص در شهرهای بزرگ که تعداد کودکان هم تقريبا بيشتر از شهرستان ها می باشد (چون در ژاپن بيشتر جوانان معمولا از شهرهای کوچک به شهرهای بزرگ مهاجرت می کنند. در نتيجه تعداد کودکان هم در شهرهای مرکزی و بزرگتر بيشتر از شهرستان ها می باشد).
2- در مهدکودک هايی که تحت پوشش شهرداری هستند و از امکانات بهتری نيز برخوردارند برای ثبت نام کودکان، شاغل به کار يا تحصيل بودن مادر و پدر شرط لازم و اوليه است و بعد از آن بايد مدارک مورد نياز از جمله گواهی اشتغال به کار يا تحصيل والدين، ساعت کاری والدين، ميزان حقوق تک تک آن ها، ميزان ماليات پرداختی ساليانه به شهر و کشور، مشخصات خانواده و تعداد فرزندان و اینکه آیا با پدر بزرگ و مادربزرگ زندگی می کنندا و خلاصه همه جزئيات راجع به کودک و خانواده توسط والدين تهيه شده و به شهرداری تحويل داده شوند. در نهايت اگر مدارک مورد قبول قرار بگيرد، يک جلسه مصاحبه با مهدکودک وجود دارد و بعد از آن نتيجه پذيرش و يا عدم پذيرش کودک اعلام می شود.
3- حال چرا اين همه مدارک مورد نياز می باشد؟ علتش اين است که شهرداری اولا سعی می کند که افرادی را که بيشتر نياز به مهدکودک دارند در اولويت قرار دهد و در ضمن ميزان شهریه ماهيانه که توسط والدين بايد پرداخت شود نيز بستگی به سطح درآمد والدين دارد. يعنی در يک مهد کودک و در يک کلاس با امکانات يکسان برای بچه ها ميزان شهريه پرداختی توسط هر کدام از والدين با هم ممکن است فرق کند. به اين ترتيب که از افرادی که درآمد بيشتری دارند شهريه بيشتر و از افرادی که درآمد کمتر دارند شهريه کمتر دريافت می کنند يا ممکن است حتی بعضی ها را هم از پرداخت شهريه معاف کنند.
4- سن ورود به مهد کودک ها معمولا از ۵۲ روزگی تا ۵ سال تمام می باشد. ساعت نگهداری در مهد کودک ها معمولا از ساعت ۷ صبح تا ۷-۸ شب هم می تواند باشد ولی معمولا از والدين خواهش می شود که در صورت امکان کودکان ساعت بيشتری را با خانواده بگذرانند ولی در صورت نياز والدين به نگهدرای فرزندشان در اين ساعت، آنها می توانند کودک خود را به مهد بسپارند.
5- فرق کودکستان با مهد کودک در این است که در کودکستان ها باید
- سن کودک بين ۳-۵ سال باشد.
- ساعت نگهداری کودکان بين ساعت ۹-۱۵ می باشد.
- شهريه برای همه ثابت و يکنواخت می باشد.
- برای ورود کودکان به کودکستان ها نياز به اشتغال به کار يا تحصيل مادران نمی باشد.

امکانات و نحوه تدریس در مهدکودک ها

6- در هریک از این مراکز یک مدیر، یک معاون، یک پرستار و تعدادی مربی کار می کنند و هر کدام وظایف مخصوص به خود را دارند. کلاس های زیر 3 سال بیشترین تعداد مربی ها را به خود اختصاص می دهند. چون بچه های کوچک برای انجام هر کاری نیاز به کمک دارند ولی کودکان بزرگتر می توانند تا حدی نیاز های خود را برطرف کنند.در ژاپن نحوه شمارش سن افراد که کودکان را هم شامل می شود با احتساب سن کامل است به این معنی که کودک متولد شده تا اولین تولد یک سالگی 0 ساله گفته می شود. کودکان 0 ساله بیشترین تعداد مربی را دارند.
7- اولین نکته ای که جلب توجه می کند علاقه بسیار زیاد مربی ها به شغل خود و به کودکان می باشد. مسلما از هر مربی که در کار خود ابتکاری جالب به خرج بدهد به خوبی استقبال می شود. به طور کلی گفته می شود که در این مراکز آموزش وجود ندارد. این در واقع به مفهوم آموزش اجباری می باشد چرا که در ژاپن معتقدند که

"شغل کودکان بازی می باشد" ولی این واقعیت وجود دارد که تمام حرکات مربیان درسی برای کودکان می باشد.

8- از طرفی مربی ها با ابتکارهای بسیار جالب خود به کودکان آموزش های فوق العاده ای می دهند. حتی به کودکان یک ساله هم روش استفاده از وسایل به نسبت خطرناکی همچون قیچی برای برش کاغذ یا استفاده از سوزن برای ساخت کاردستی آموزش داده می شود.

9- برای آموزش حس مسئولیت شناسی، بچه ها موظف هستند بعد از بازی وسایل خود را جمع آوری و در تمیز و مرتب کردن کلاس همکاری کنند.
10- انجام کارهای دسته جمعی و حتی اجرای چند برنامه توسط خود کودکان در سال یکی از ارزنده ترین آموزش ها در این مراکز می باشد. برای مثال اجرای شعر یا نمایش های گروهی یکی از این موارد می باشد حتی کودکان یک ساله که قادر به صحبت کردن نمی باشند هم در این برنامه ها شرکت داده می شوند.

11- بطور کلی در یک روز مشخص از والدین دعوت می شود که از اجرای برنامه کودکان خود دیدن کنند.
12- در ژاپن یکی از نکاتی که خیلی به چشم می خورد اهمیت "ما" بودن به جای "من" بودن می باشد، چون از کودکی به آنها مفهوم "ما بودن" در مسائل مختلف آموزش داده می شود. مثلا در یکی از این برنامه های گروهی که اجرای برنامه ها و مسابقات ورزشی می باشد، تمام کودکان هر کلاس را به دو گروه سفید و قرمز تقسیم می کنند و بچه ها سعی می کنند که بجای برنده شدن برای خود، برای گروه کوشش کنند و در پایان هم گروه مطرح است نه افراد به طور انفرادی.
13- یکی از جالبترین نکات در تمام مهدکودک ها یا کودکستان ها برنامه هفتگی کتابخانه است که هر کودکی یاد می گیرد هر هفته یک کتاب از کتابخانه گرفته و در تاریخ مشخص آن را به کتابخانه تحویل دهد. این به کودکان می آموزد که از اوان کودکی با کتاب انس بگیرند.
14- یکی دیگر از مسائل قابل توجه در سیستم آموزش ژاپن، تا دانشگاه، تعیین یک روز در هر ترم برای شرکت والدین در کلاس های درس فرزندانشان و دیدن آن کلاس ها به طور زنده است. که پس از اتمام آن جلسه، مربی ها یا معلمین با والدین کودک راجع به فرزندشان صحبت می کنند و به این ترتیب ارتباط نزدیک و مستقیم بین خانه و مهدکودک یا کودکستان و یا مدارس ایجاد می شود.
15- در رابطه با مسائل بهداشتی، در هر مهدکودک یک پرستار وجود دارد که وظایف بهداشتی کودکان، تدوین گزارشات بهداشتی راجع به بیماری های اخیر منتشر شده در مهدکودک یا در جامعه، نکات بهداشتی قابل توجه بخصوص در مورد کودکان، اندازه گیری قد و وزن کودکان در هر ماه و ثبت آن در مهد کودک و در نهایت هر کاری که مربوط به مسائل بهداشتی است جزو وظایف وی محسوب می شود.
16- در مهدکودک ها یا مدارس ژاپن کودکان به محض ورود کفش های خود را عوض می کنند و کفش های مخصوص داخل کلاس را می پوشند. این قانون شامل حال هرکسی می شود که بخواهد از محیط بیرون به داخل بیاید. به این ترتیب کف کلاس ها یا راهروهای داخل مهد بسیار تمیز تر از کف زمین در بیرون می باشد.
17- یکی دیگر از مسائل بهداشتی، از یک سالگی به بعد هر کلاس دارای یک سری توالت های کوچک برای بچه ها است که به آنها کمک شود تا خودشان به تنهایی بتوانند به دستشویی بروند.
18- برخورد مربی ها با کودکان بگونه ای می باشد که هر روز کودکان با ذوق و شوق راهی این مراکز می شوند و حتی گاه ازتعطیل بودن مهدکودک در یکشنبه ها شاکی هستند!
19- مربیان باید مدرک معتبر آموزش در مهدکودک را کسب کرده باشند تا بتوانند دراین مراکز به عنوان مربی رسمی مشغول به کار شوند. سیاست مهدکودک ها عدم آموزش کلاسیک و اجباری در مهدکودک هاست .

20- می توان گفت کودکان در تمام لحظاتی که در مهدکودک هستند تحت آموزش ولی در قالب بازی هستند. از آموزش مسائل اجتماعی و عاطفی گرفته مثل همکاری های گروهی، برقراری روابط دوستانه و در عین حال حفظ حقوق شخصی خود، تا مسائل هنری و هوشی.
21- با توجه به اینکه ژاپن یک کشور صنعتی پیشرفته است، آنها دریافته اند که باید ابعاد و جوانب معنوی روح کودکان را حفظ کنند. برای همین یکی از مسائل بسیار مهم درباره دنیای کودکان در ژاپن، می توان گفت که کودکان ژاپن به تمام معنا در دنیای زیبای کودکانه زندگی می کنند در حالیکه شاید چنین دنیای کودکانه ای را در خیلی از نقاط دنیا نتوان یافت. یکی از حمایت کنندگان این دنیای کودکانه همین مهدکودک ها و کودکستان ها می باشند. طبیعی است که کودکان اگر در دوران کودکی کودک باشند می توانند در بزرگسالی بزرگسال باشند، در حالیکه در جوامعی که کودکان در دنیای بزرگسالان زندگی می کنند، تجربه نشان داده که متاسفانه در زمان بزرگسالی کودکی خواهند کرد!
22- یکی از ابعاد عاطفی که سعی می شود در دوران کودکی در ژاپن پرورش داده شود، بجز برقراری ارتباط بین کودکان، ایجاد احساس محبت به طبیعت مثل گیاهان و حیوانات است، برای مثال نگهداری گل و گیاه در محیط مهدکودک ها. در بعضی مهدکودک ها که حیاط بزرگتری دارند حتی از چند حیوان کوچک هم در حیاط مهدکودک نگهداری می کنند.

23- در بعضی مهدکودک ها سالی یکبار برنامه ای دارند به نام "باغ وحش سیار" که از باغ وحش چند حیوان اهلی را به مهدکودک می آورند مثل اسب، بز، گوسفند، خرگوش، جوجه، بچه گربه، سگ و ... به کودکان اجازه داده می شود که به این حیوانات سبزیجات و غذا بدهند. معمولا از روز قبل کودکان نان، هویج، کلم و ... را آماده می کنند و در نهایت شادی به حیوانات می دهند. به این ترتیب آنها با شکل عملی با حیوانات آشنا می شوند. شاید بتوان بطور خلاصه گفت بیشتر آموزش ها در سطح مهدکودک ها و یا دبستان ها به شکل عملی می باشد و برای همین بسیار جذاب و فراموش نشدنی هستند.

24- یک نکته جالب می تواند مقایسه بین کودکانی باشد که قبل از شروع دبستان به مهدکودک یا کودکستان رفته اند با کودکانی که به این مراکز نرفته اند. این مساله در هنگام ورود کودکان به دوران دبستان خودش را بیشتر نشان می دهد. با اینکه پارک های کوچک و متعددی در تمامی محله ها و نزدیک همه خانه ها در ژاپن دیده می شود و مادرانی که در خانه از کودکان خود مراقبت می کنند تقریبا هرروز کودک خود را برای بازی به این پارک ها می آورند، ولی به طور کلی دیده می شود که در نهایت کودکانی که بعد از پایان دوره مهدکودک وارد دبستان می شوند، خیلی راحت تر با محیط دبستان و به عبارت دیگر با زندگی اجتماعی در یک جامعه بزرگتر انس می گیرند و معمولا کودکان موفق تری هستند.
25- در پایان دوره مهدکودک که مصادف با ورود کودکان به دبستان می باشد، مراسم فارغ التحصیلی از مهدکودک برگزار می شود که مراسمی بسیار رسمی است. مدیر، ناظم و تمامی مربیان مربوطه که همیشه بطور معمول با لباس های ورزشی مشغول انجام وظایفشان هستند، در این مراسم لباس های فرم رسمی پوشیده و والدین هم به همین ترتیب لباس رسمی به تن کرده و تقریبا همگی همراه با دوربین های عکاسی و فیلمبرداری در این مراسم حضور دارند. از همه مهمتر کودکان هستند که دختران پیراهن و پسران کت و شلوار پوشیده جلوه خاصی به این مراسم می دهند. این مراسم با عظمت خاصی برگزار می شود و با دریافت مدارک فارغ التحصیلی توسط تک تک کودکان از دست مدیر مهدکودک به پایان می رسد که فکر می کنم برای والدین کمتر از مراسم فارغ التحصیلی فرزندشان از دانشگاه نمی باشد.

مهدکودک و یا کودکستان در ژاپن

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

امکانات و نحوه تدریس در مهدکودک ها

مطالب مشابه :

ویژگیها و وظایف مربی شجره طیبه صالحین

شرح وظایف مربی پستی

شرح وظایف هر کدام از کارکنان

وظایف یک مربی بهداشت مدارس در یک سال تحصیلی؟

مهد کودک نه فقط برای نگهداری

دوره پيش دبستاني و اهميت آن

راهنمای مربیان( شجره طیبه صالحین )

مهدکودک و یا کودکستان در ژاپن

فعالیتهای صورت گرفته در مهرماه(کلاس شاپرک ها)

شرح وظایف کمیته ی مدیریت بحران محلی