سوالها و پاسخهای امتحانی حقوق جزای عمومی 2

‌أ. ***ظهیرکه در حال کوهنوردی بسیار تشنه شده بود.از مردی به نام عسکر که در کوهستان با او آشنا شده بود در خواست آب نمود.اویک لیوان شربت به ظهیر داد. پس از نوشیدن آن ، متوجه شد که آن مرد بجای آب وشربت به او شراب نوشانیده است.مع الوصف دچار مستی شده درآن حال، بر علیه آن مرد(عسکر) اقدام به اهانت و فحاشی و دشنام نمود. با توجه به اینکه شرابخواری به موجب ماده 174 و اهانت و فحاشی نسبت به دیگری به حکم مواد145 و608قانون مجازات اسلامی جرم می باشد؛ درصورت صحّت و اثبات موارد فوق ، به نظر شما ، دادگاه ذیصلاح در موارد ذیل چه تصمیماتی اتخاذ خواهد نمود؟

1. در وقوع جرایم شربخواری و اهانت و فحاشی ظهیر چه نقشی را ایفاء نموده است؟مباشر مادی یا معنوی یا معاون یا شریک جرم یا هچکدام؟ استدلال شما جیست؟(2 نمره)

پاسخ : چون عملیات اجرایی جرایم فوق کلا ً توسط ظهیر انجام شده است لذا وی مباشر(فاعل) مادی آنها محسوب میشود.

2. در وقوع جرم شرابخواری عسکر چه نقشی راایفاء نموده است؟مباشر مادی یا معنوی یا معاون یاشریک جرم یا هچکدام؟چرا؟ (3نمره)

پاسخ : آنکه شراب نوشیده ظهیر بوده است و در صورتی که در جهل و شبهه نبود ؛ عسکر معاون جرم شرب مسکر محسوب شود ولی نظر به جهل و شبهه ی عارض شده بر ظهیر ، به نظر می رسد اصولاً نقش عسکر درحد مباشر معنوی است. امّا چون جرم شرابخواری(شرب مسکر) مربوط به باب حدود می باشد لذا به نظر می رسد در این جا بتوان او را نه از بابت شرب خمر بلکه از بابت نیرنگ کردن وفریب دیگری برای استفاده از مشروب الکلی در حکم معاون در شرب مسکر محسوب نمود(با توجه به بند1 ماده 43 و قسمت أخیر ماده 173قانون مجازات اسلامی) مع هذا باید اضافه نمود که ماده 703 قانون مذکور با توجه به تاریخ تصویب (1375)مشروبات الکلی را در اختیا ر دیگری قرار دادن، جرمی مستقل تلقی وتا حدی که با مواد قبلی معارض است آنها را نسخ نموده است.

3. آیا شرابخواری ظهیر را می توان مصداق جرم محال دانست ؟چرا؟ (3نمره)

پاسخ: خیر. زیرا جرم محال حالتی است که وقوع جرم عقلا ً غیر ممکن باشد. یعنی در جرم محال رکن مادی جرم غیر قابل تحقق است یا طریقه و وسیله ارتکاب جرم کارآیی نداشته ، امکان وقوع آن را غیر ممکن می نماید.در حالی که در فرض سؤال یکی از ارکان جرم (رکن معنوی ) معیوب و در حقیقت موجود نیست.

4. آیا عارض شدن حالت مستی می تواند موجب رفع مسؤلیت کیفری و در نتیجه تبرئه ظهیر از مجازات به خاطر ارتکاب اهانت و فحاشی و دشنام نسبت به عسکر شود؟چرا؟مستند قانونی این امر کدام است؟ (4نمره)

پاسخ : پاسخ مثبت است . زیرا با توجه به مفهوم مخالف ماده 53 قانون مجازات اسلامی در صورتی که شخص مرتکب خود را برای ارتکاب جرم ، مست(مستی مجرمانه) نکرده باشد و مسلوب الاراده شده در آن حال مرتکب رفتارهای مجرمانه دیگری نیز شود قابل مجازات نخواهد بود. ودر فرض سؤال نیز ظاهرا ً اوضاع از همین قرار است.

5. ظهیر برای نجات خود از مجازات جرم شرابخواری ، به کدام علّت رافع مسؤولیت کیفری می تواند متوسّل شود؟ (4 نمره)

پاسخ : ظهیر می تواند برای دفاع از خود به جهل و شبهه ی موضوعی استناد نماید زیرا در زمان مصرف نوشابه به مسکر و الکلی بودن آن آگاه نبوده است .(مستنبط از ماده166وتبصره 1 آن از قانون مجازات اسلامی)

ب. حسن که مبتلاء به بیماری قلبی است در روز ماه مبارک رمضان در خیابان دچار حمله ی قلبی شد . از این رو اقدام به خوردن یک حبّه قرص به همراه یک لیوان آب نمود. با توجه اینکه روزه خواری ماه رمضان در ملاء عام از مصادیق تظاهر به عمل حرام و به موجب ماده 638 قانون مجازات اسلامی جرم است ؛ در صورتی که شما بازپرس رسیدگی کننده به پرونده ی او باشید ، در مورد اتهام او چگونه رأی خواهید داد؟استناد قانونی و استدلال شما چیست؟ (4نمره)

پاسخ : حسن در حالت اضطرار یا ضرورت بوده است . لذا بر اساس ماده 55 قانون مجازات اسلامی هر کس هنگام بروز خطر شدید برای حفظ جان خود یا دیگری ناگزیر از ارتکاب جرم شود ؛ مجازات نخواهد شد.

موفّق باشید.

سوالها و پاسخهای امتحانی حقوق جزای عمومی 2

مطالب مشابه :

جرم محال وعقیم و شروع به جرم

آقای محمد بوری

نمونه سوال امتحانی حقوق جزای اختصاصی 3

نظریه برچسب زنی

سوالها و پاسخهای امتحانی حقوق جزای عمومی 2

سوالهای پایان ترم درس حقوق جزای اختصاصی 1

نمونه سوالهای حقوق جزای اختصاصی 2

پاسخ سوالهای امتحانی درس حقوق جزای عمومی یک نیمسال اول 1386

حقوق خصوصی و حقوق عمومی و حقوق مشترک