آبله مرغان chickenpox
آبله مرغان عبارت است از یک بیماری
خفیف و بسیار مسری که توسط ویروس هرپس زوستر ایجاد میشود. این
بیماری میتواند در سنی رخ دهد اما در کودکان شایعتر است. بیماری
آبله مرغان یک بیماری ویروسی شایع در میان کودکان می باشد .درمناطق معتدل
۹۰% موارد این بیماری درکودکان زیر۱۰ سال رخ می دهد ولی درمناطق حاره ای
آبله مرغان بیماری سنین نوجوانی است . گاه شدت بیماری آنقدرخیف است که کسی
متوجه آن نشده وفرد در برابر بیماری ایمنی پیدا کرده وباتماس مجدد نیزدچار
آن نمی شود . دوره نهفته بیماری حدود دوهفته است .
انتقال بیماری ازطریق تماس مستقیم با ضایعات وازراه تنفسی می باشد. ازحداقل ۴ روز قبل از شروع ضایعات پوستی تا ۵ روز پس ازشروع ضایعات واگیری وجود دارد . شروع بیماری می تواند با تب خفیف وسر درد و بیحالی باشد که معمولا” این علائم خفیف هستند . شدت بیماری بستگی به سن بروز داشته بطوری که دربزرگسالان شدت بیماری بیش ازکودکان است .
پس ازعلائم عمومی ، ضایعات پوستی مشخص بیماری ایجاد می شود که بصورت ضایعات قرمز رنگی است که برروی آنها دانه های آبدار ریزی بروز می کند . محل اینها درتنه وصورت وسرمی تواند باشد . گروه گروه از این ضایعات بروز کرده ودانه های آبدارریز، چرکی شده وسپس خشک شده ودلمه سیاه رنگی ایجاد می کنند واین دلمه نیز می افتد ومعمولا” جوشگاه یا اسکار بجا نمی گذارد اما درمواردی که عفونت باکتریایی اضافه شود ویا ضایعه بزرگ باشد می تواند ضایعه فرورفته ای بجا بگذارد .
ضایعات آبله مرغان می تواند خارش دار باشد که گاه این خارش بسیارآزاردهنده است . مدت بیماری معمولا” یکی دوهفته می باشد . احتمال بروز مشکلات داخلی مثل عفونت ریوی وکبدی ومغزی نیز در آبله مرغان وجود دارد که این احتمال درافرادی که از لحاظ سیستم ایمنی ضعیف هستند و بزرگسالان بیشتر است . درموارد خفیف بیماری می توان برای کاهش خارش ازداروهایی مانند کالامین استفاده نمود . ویا اگر خارش شدید باشد وباعث کنده شدن ضایعات گردد می توان از داروهای آنتی هیستامین خوراکی نیز استفاده نمود .
درصورتی که عفونت باکتریایی پوستی ایجاد شده باشد ویا احتمال ایجاد آن با توجه به شرایط زندگی فرد زیاد باشد می توان از آنتی بیوتیکهای موضعی ویا خوراکی نیز استفاده کرد . محیط زندگی فرد نباید خیلی گرم باشد زیرا دیده شده درمحیط گرم تعداد ضایعات بیمار بیشتر شده است . درمورد حمام رفتن توصیه می شود که در حمام از کیسه ولیف زبر استفاده نشود تا حتی المقدور ضایعات کنده نشده تا اسکار بیشتری بجا نگذارند . اما شستشوی بدن با آب ولرم هیچگونه عوارضی برای بیمار دربرندارد .
درمورد دادن مسکن ها به بیمار باید دقت نمود که از آسپیرین نباید استفاده نمود زیرا خطر ایجاد یک عارضه کبدی مغزی را افزایش می دهد . این عارضه با استفراغ های مکررو شدید همراه است که درصورت بروز چنین حالاتی حتما” باید با پزشک معالج تماس گرفت و او را درجریان وضعیت بیمار قرارداد .
داروهای ضد ویروس مثل آسیکلوویر درصورتی که دراوایل شروع بیماری استفاده شود می تواند درکاهش شدت بیماری موثر باشد . وچون بیماری بسیار واگیرداربوده ودرخانواده احتمال بروز بیماری درکودکان زیاد است می توان به محض شروع بیماری دارو را نیز شروع نمود اما باید به خاطر داشت که آبله مرغان درکودک سالم نیاز زیادی به دارو ندارد وبیماری خودبخود بهبود می یابد .
در مورد محل بجا مانده ازضایعات آبله مرغان می توان ازروشهایی مانند میکرودرمابریژن ، جراحی ، تزریق مواد پرکننده ولیزر درمانی استفاده نمود .
آبله مرغان نوعی بیماری است که سراسر بدن را به صورت دانه های تاولی و خارش دار می پوشاند . این بیماری همانند سرماخوردگی به سرعت منتشر شده و سایر کودکان را مبتلا می کند . به طور متوسط ، نوددرصد کودکان در آمریکا پیش از رسیدن به پانزده سالگی دچار این بیماری می شوند . بیشتر موارد این بیماری ، در سنین پنج تا ده سالگی روی می دهد و شیوع آن در فصل های زمستان و بهار بیشتر است .
شدت واگیرداری آبله مرغان ، خطرناک نیست . بروز این بیماری در کودکان نیز خطری ندارد . اما افراد بالغ و نوزادانی که مادر آنها سابقه ابتلا به آبله مرغان نداشته اند ، در معرض خطر قرار دارند .
ویروس واریسلا- زوستراز نظر مرفولوژیکی شبیه ویروس هرپس سیمپلکس است و هیچ گونه مخزن حیوانی ندارد
این ویروس در محیط کشت حاصل از جنین انسان تکثیر یافته و بطور مشخصی موجب تولید انکلوزیون های داخل هسته ای می شود.
ویروس عفونی در داخل سلول میزبان باقی می ماند و تکثیر مکرر آن از طریق سلولهای آلوده آسانتر از مایع حاصل از کشت بافتی صورت می گیرد.
عامل بیماری آبله مرغان و زونا یک ویروس مشترک است
ایزوله های ویروسی بدست آمده از وزیکول های بیماران مبتلا به آبله مرغان یا زونا از نظر ژنتیکی هیچ تفاوت عمده ای با یکدیگر ندارند.
تلقیح مایع داخل وزیکول زونا به کودکان باعث بروز بیماری آبله مرغان در آنها می شود
کودکانی کا از عفونت مربوط به ویروس زوستر بهبود یافته اند در برابر بیماری آبله مرغان مقاوم هستند
پاتوژنز و پاتولوژی
۱-واریسلا: راه انتقال عفونت واریسلا ار طریق مخاط دستگاه تنفسی فوقانی یا ملتحمه است
ویروس وارد جریان خون شده و پس از چندین دوره تکثیر در نهایت در پوست بیمار تجمع می یابد
ضایعات جلدی و مخاطی ویروس در ابتدا با آلودگی سلولهای اندوتلیال مویرگ ها شروع می شوند
در اثر تورم سلولهای اپیتلیال تخریب بالونی شکل سلولها و تجمع مایعات بافتی وزیکول ایجاد می شود
انکلوزیون های ائوزینو فیلیک در داخل هسته سلولهای آلوده یافت می شود
ضایعات خارج سلولی بیماری واریسلا که در نوزادان و در عفونتهای عارضه دار بالغین مشاهده می شوند مشابه یکدیگر هستنددر گیری ریه در این موارد معمولا شدید تر از سایر اعضا می باشد و سلولهای غول پیکر چند هسته ای اغلب مشاهدا می گردند.
پاسخ ایمنی سلولی و هومورال میزبان تگثیر ویروس ها را مهار کرده و از انتشار آن جلو گیری می نماید
اینتر فرون نیز ممکن است در این روند دخالت داشته باشد
۲-زوستر: ضایعات پوستی ناشی از زوستر از لحاظ پاتولوژی شبیه ضایعات واریسلا هستند
التهاب حاد اعصاب گانگلیون های حسی نیز مشاده می شود و اغلب فقط یک گانگلیون حسی گرفتار می گردد. به عنوان یک اصل نحوه توزیع ضایعات پوستی متناسب با مناطقی است که توسط یک گانگلیون ریشه خلفی عصب دهی می شوند.
عوامل محرک که باعث فعا لیت مجدد ویروس در گانگلیون می شوند هنوز شناخته نشده اند به نظر می رسد ضعف سیستم ایمنی باعث تکثیر ویروس در گانگلیون شده و متعاقب آن التهاب و درد شدید ایجاد می کند. ویروس در مسیر رو به پایین عصب به طرف پوست حرکت کرده و موجب تشکیل وزیکول می شود. احتمالا ایمنی سلولی مهمترین عامل دفاعی میزبان در برابر عفونت واریسلا-زوستر است
فعالیت مجدد زوستر اسپورادیک بوده و عود بیماری به ندرت رخ می دهد
یافته های بالینی
واریسلا : عفونت تحت بالینی آبله مرغان (chicken pox) غیر معمول است و معمولا این بیماری با علائم بالینی همراه است.دوره کومون آبله مرغان بطور متوسط ۲۱-۱۰روز است
احساس ناخوشی و تب از اولین علائم بیماری هستند که به دنبال آنها بثورات ابتدا در تنه ، سپس در صورت، اندامها . مخاط دهان و حلق ظاهر می شود. پس از ۴-۲روز وزیکول های جدید به وجود می آیند به گونه ای که در یک زمان می توان تمام مراحل ماکول، پاپول ، وزیکول و کراست را مشاهده کرد.
تب تا زمانی که بثورات جدید ظاهر می شوند باقی می ماند و با شدت بثورات متناسب است
عوارض بیماری در کودکان سالم نادر بوده و مرگ و میر آن بسیار اندک است آنسفالیت در حدود یک در هر هزار مورد رخ می دهد. در واریسلای نوزادی عفونت اندکی قبل یا بعد از تولد از مادز به نوزاد انتقال می یابد. در این شرایط آنتی بادی مادرا به مقدار کافی به نوزاد منتقل نمی شود تا ار بروز عفونت جلو گیری کند. ویروس واریسلا در نوزادان اغلب بطور وسیعی منتشر شده و میزان مرگ و میر بیماری گاهی به بیش از ۳۰ درصد میرسد.
بیماران که از آنسفالیت واریسلا نجات می یابند ممکن است دچار عوارض دائمی گردند . پنو مونی واریسلا در کودکان نادر است اما شایعترین عارضع آبله مرغان در بزرگ سالان مبتلا به عفونت اولیه ویروس واریسلا-زوستر می باشد . میزان مر گو میر این بیماری ۴۰-۱۰درصد است. بیماران مبتلا به نقص ایمنی در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عوارض گوناگون آبله مرغان هستند.
کودکان مبتلا به لوسمی به ویژه در خطر ابتلا به عفونت های شدید و منتشر ویروس واریسلا-زوستر هستند میزان مرگ و میر واریسلای پیش رونده در کودکان مبتلا به نقص ایمنی حدود ۲۰درصد است
۲-زوستر: این بیماری معمولا با درد شدیدی در ناحیه پوست یا مخاط که توسط یک یا چند عصب با گانکلیون حسی عصب دهی می شوند آغاز می گردد . چند روز پس از شروع بیماری وزیکول های متعددی بر روی پوست منطقه ای که حس آن توسط اعصاب مبتلا تامین می شوند به وجود می آید
این بثورات معمولا یک طرفه بوده و تنه و سر و گردن را بیشتر از سایر نقاط بدن در گیر می کند طول دوره بیماری و شدت بثورات معمولا با سن بیمار متناسب است . در۱۵-۱۰درصد موارد زوستر ، شاخه چشمی عصب سه قلو در گیر می شود.
شایعترین عارضه زونا در سالمندان نورالرژی پس از زونا می باشد . در این بیماران درد ممکن است چند هفته تا چند ماه ادامه داشته باشد . نورالرژی به ویژه بعد از زونای چشمی شایع است . مقدار اینتر فرون وزیکول در افراد مبتلا به زونای موضعی که دارای بیماری زمینه ای نیستند.
در اوائل عفونت یعنی در حدود ششمین روز به حداکثر میزان خود می رسد پس
از رسیدن مقدار اینترفرون به حداکثر خود در عرض ۴۸ ساعت بهبودی بالینی
ایجاد می شود ویزیکول ها به پوستول و کراست تبدیل شده و انتشار ضایعات
متوقف می گردد . وجود بیماری های زمینه ای نظیر بدخیمی ها ، نقایص ایمنی و
استفاده از مواد مهار کننده سیستم ایمنی علائم و عوارض را بیشتر و دوره
بیماری را طولانی تر می کند .
علایم شایع
علایم زیر معمولاً در کودکان خفیف، اما در بزرگسالان شدید هستند:
تب
درد شکمی یا احساس ناخوشی عمومی که ۲-۱ روز طول میکشد.
بثورات پوستی که تقریباً در هر جای بدن میتواند پدید آید، از جمله
روی پوست سر، آلت تناسلی، و داخل دهان، بینی، گلو، یا مهبل.
تاولها ممکن است در نواحی بسیار وسیعی از پوست گسترده شده باشند،
اما در دست و پا کمتر ظاهر میشوند. تاولها در عرض ۲۴ ساعت میترکند و
در محل آنها دلمه تشکیل میشود. هر ۴-۳ روز مجموعههایی از تاولهای
جدید به وجود میآیند.
در بزرگسالان یک سری علایم شبیه آنفلوآنزا وجود دارد.
علل
عفونت با ویروس هرپس زوستر. این ویروس از راه قطرههای ریز در هوا
یا تماس با ضایعات پوستی، از فرد بیمار انتقال مییابد. دوره نهفته
پیش از آغاز علایم بیماری ۲۱-۷ روز است.
اگر مادر یک نوزاد قبلاً یا در حین حاملگی آبله مرغان گرفته باشد،
کودک وی تا چندین ماه در برابر آبله مرغان ایمنی دارد. اما این
ایمنی در عرض ۱۲-۴ ماه پس از تولد کاهش مییابد.
عوامل افزایش دهنده خطر
استفاده از داروهای سرکوبکننده دستگاه ایمنی بدن
تشخیص آزمایشگاهی
در نمونه های رنگ آمیزی شده ازپوسته ها یا سواپ های به دست آمده از پایه وزیکول ها، سلولهای غول پیکر چند هسته ای را می توان مشاهده کرد . این سلولها در وزیکولهای غیر هرپسی وجود ندارند.
آنتی ژن های ویروسی داخل سلول میزبان را می توان توسط رنگ امیزی ایمونوفلوئوروسانس نشان داداستفاده از روشهای شانسایی سریع ویروس واریسلا-زوستر از لحاظ بالینی برای تشخیص عفونت مهم هستند .
بررسی شکل ظاهری ذرات ویروس موجود در مایع وزیکول در زیر میکروسکوپ الکترونی موجب تمایز هرپس ویروس ها و پوکس ویروس ها از یکدیگر میشود . آنتی ژن های اختصاصی ویروس واریسلا-زوستر در مایع وزیکول و ترشحات حاصل از پوسته ها یا مواد حاصل از بیوسی وجود دارند
اگر چه اثرات سیتوپاتیک ویروس واریسلا گاهی بسیار آهسته ظاهر می شوند اما ویروس را می توان از مایع وزیکول و در کشت سلولهای انسانی در مدت۷-۳روز بدست آورد . ویروس واریسلا-زوستردر مایع وزیکول بسیار نا پایدار است و تلقیح آن در کشت های سلولی باید به سرعت انجام گیرد .
افزایش تیتر آنتی بادی اختصاصی را می توان در سرم بیماران توسط آزمایشهای ایمونوفلوئوروسانس غیر مستقیم و ایمونواسی آنزیمی مشاهده نمود
تست انتخابی به هدف آزمایش و امکانات ازمایشگاهی بستگی دارد نقش ایمنی سلولی در مقابله با این ویروس بسیار مهم و در شناسایی آن است .
اپیدمیولوژی
بیماری های آبله مرغان و زونا در تمام نقاط دنیا مشاهده می شوند . بیماری آبله مرغان یک بیماری اپیدمیک شایع در دوران کودکی است که حد اکثر بروز آن در سنین بین ۶-۲سالگی است و در بالغین نیزمشاهده می شود . در مناطق معتدل شیوع این بیماری در فصول زمستان و بهار بیشتر از فصل تابستان است .زونا بطور اسپورادیک رخ داده و اکثر بالغین را گرفتار می کند
این بیماری در تمام فصول سال شیوع یک سانی دارد ده تا بیست درصد بالغین حد اقل یک بار حمله زونا را در طول عممر خود تجربه می کنند . بیماری آبله مرغان به راحتی از طریق قطرات تنفسی و تماس مستقیم منتقل می شود
بیمار مبتلا به آبله مرغان از مدت کوتاهی قبل ازبثورات وزیکولی تا حدود پنج روز بعد از آن قادر به انتقال بیماری به دیگران است
اما بیماری زونا به ندرت در اثر تماس منتقل می شود احتمالا علت این امر آن است که ویروس در دستگاه تنفسی فوقانی وجود ندارد بیماران مبتلا به زونا ممکن است منبع عفونت آبله مرغان برای کودکان حساس باشند و شیوع بیماری را یک باره افزایش دهند.
ماده زنتیکی ویروس واریسلا- زوستر را به کمک روشهای جدا سازی در نمونه های گرفته شده از هوای اتاقی که بیماران مبتلا به واریسلای فعال و زونا تنفس می کنند یافته اند . عفونت آبله مرغان بدون عارضه یک بیماری خفیف است و تعداد بسیار کمی از بیماران نیاز به بستری در بیمارستان پیدا می کنندو کمتر از یک درصدآنها فوت می کنند
میزان مرگ و میر بیماری واریسلا در کودکان مبتلا به لوسمی که درمان ضد ویروس دریافت نکرده اند حدود ۳۰درصد است
پیشگیری
از سال ۱۹۹۵واکسن آبله مرغان که حاوی ویروس زنده ضعیف شده است برای
عموم مردم آمریکا استفاده می گردید . در ژاپن نیز استفاده ار واکسن
مشابهی از حدود۳۰سال قبل با موفقیت همراه بوده است . عفونت حاصل از واکسن
پایدار بوده و تقریبا بطور مکرر عود می کند اما موارد عود بیماری بسیار
خفیف هستند
در حال حاضر نمیتوان از آن پیشگیری به عمل آورد. سرم حاوی پادتن
علیه این ویروس برای افرادی که خطر ایجاد بیماری خطرناک در آنها
زیاد است (مثل کسانی که داروهای ضدسرطان یا سرکوبکننده ایمنی
دریافت میکنند) استفاده میشود. اخیراً یک واکسن جدید برای این
بیماری مورد تأیید قرار گرفته است.
عواقب مورد انتظار
بهبود خود به خودی. کودکان معمولاً در عرض ۱۰-۷ روز بهبود مییابند،
در بزرگسالان این مدت بیشتر است و احتمال بروز عوارض در آنها بیشتر
است.
پس از بهبود، فرد برای تمام عمر در مقابل آبله مرغان ایمنی دارد.
گاهی پس از طی شدن سیر بیماری آبله مرغان، ویروس در بدن به
حالت خفته باقی میماند (احتمالاً در ریشه اعصاب نزدیک نخاع). این
ویروس خفته ممکن است سالها بعد دوباره بیدار شود و بیماری زونا را
ایجاد کند.
عوارض احتمالی
عارضه شایع آبله مرغان عفونت ثانوی ضایعات جلدی است به خصوص وقتی که بعلت خارش شدید،این ضایعات زخمی شوند.
عفونت باکتریایی ثانویه برروی تاولهای آبله مرغان
عفونت ویروسی چشم
ندرتاً آنسفالیت (التهاب یا عفونت مغز)
احتمال بروز زونا سالها بعد در دوران بزرگسالی
ندرتاً باقیماندن جای تاول، در صورتی که تاول عفونی شود
میوکاردیت (التهاب عضله قلب)
آرتریت (التهاب مفصل) به طور گذرا
ذاتالریه
نشانگان رای
علت بیماری
عامل بیماری آبله مرغان ، ویروسی از خانواده هرپس ها به نام واریسلا زوستر ( وی – زد ) است . پس از این که کودک بهبود یافت ، این ویروس به صورت غیرفعال برای تمام عمر در اعصاب مجاور نخاع او باقی می ماند و او را برای همیشه نسبت به آبله مرغان مصون می سازد ، هر چند موارد استثنا نیز وجود دارد . ضعیف شدن سیستم ایمنی افراد مسن ( بالاتر از پنجاه سال ) می تواند ویروس موجود در بدن آنها را دوباره فعال کند و موجب زونا شود .
ویروس چگونه منتشر می شود
این بیماری به سادگی از طریق تماس با افراد ناقل و بیمار منتشر می شود . به طور معمول ویروس این بیماری در تاول ها ، حلق و بینی کودک بیمار وجود دارد و هوای اتاق را از طریق ترشحات ،آلوده می کند . انتقال بیماری بلافاصله پس از تنفس هوای آلوده و یا لمس کردن تاول یا لباس آلوده به ترشحات ، صورت می گیرد . کودک در اثر تماس با فردی که زونا دارد نیز به آبله مرغان مبتلا می شود .
دور کردن کودک بیمار از سایر اعضای خانواده نمی تواند از انتشار بیماری جلوگیری کند ، زیرا ویروس بیماری از طریق ذرات معلق در هوا منتشر می شود . نگهداری کودک در یک اتاق مجزا نیز ، خطر آلوده شده سایر اعضای خانواده را کاهش نمی دهد ، زیرا ویروس معلق در هوا از شکاف های در هم عبور کرده و محیط خانه را آلوده می سازد . احتمال آلوده شدن سایر اعضای خانواده ، حتی در صورتی که کودک بیمار در اتاقی دیگر باشد ، نود درصد خواهد بود .
آبله مرغان از دو روز پیش از پیدایش دانه های تاولی تا پنج روز پس از آن سرایت می کند ، بنابراین دوره انتشار بیماری توسط کودک آلوده ، هفت روز است .
نشانه های بیماری
از زمان آلوده شدن به ویروس آبله مرغان تا زمان پیدایش نشانه های بیماری ، فاصله ای وجود دارد که آن را دوره کمون می نامند . دو تا سه هفته پس از تماس با ویروس ،ابتدا علائمی چون تب خفیف و بی اشتهایی آشکار می شود و سپس دانه هایی در بدن پدید می آید که پس از چند ساعت به تاول تبدیل می شوند . این مرحله با خارشی شدید همراه است . تاول ها در عرض سه یا چهار روز افزایش یافته و تاول های قدیمی ترکیده و خشک می شوند . میزان تاول ها در کودکان از ده ها تا صدها عدد متفاوت است .
تاول ها صرف نظر از تعدادی که دارند ، در کودک ناراحتی به وجود می آورند و آرامش او را بر هم می زنند . برای تخفیف خارش ها با پزشک تماس بگیرید تا داروی آنتی هیستامین و یا پمادهای آرام بخش تجویز کند . بیشتر والدین از باقی ماندن دائمی اثر تاول ها نگران هستند ، در حالی که اثر آنها طی چند هفته از بین خواهد رفت .
برخی کودکان علاوه بر تاول دچار تب شدید ( بیش از ۳۹ درجه ) نیز می شوند . به خاطر داشته باشید برای تخفیف تب ، از آسپرین استفاده نکنید ، زیرا مصرف آسپرین در کودکانی که به آبله مرغان و آنفلوآنزا مبتلا هستند ، سندرم ری ایجاد می کند . این سندرم کشنده است و بر کبد و مغز اثر می گذارد . نشانه های سندرم ، استفراغ های پی در پی هر چند ساعت یک بار ، اغما و ایست قلبی است . برای پرهیز از این سندرم و همچنین تسکین تب ، بهتر است از استامینوفن استفاده کنید . در هر حال ، تب کودک در مدتی کوتاه قطع خواهد شد .
بیماری های ثانویه
زمانی که کودک آبله مرغان می گیرد ، امکان مبتلا شدن او به بیماری های ثانویه نیز وجود دارد . رایج ترین بیماری ثانویه ، عفونت پوست است که در اثر خاراندن آن ایجاد می شود . چنانچه عفونت پوست عمیق باشد ، اثر زخم برای همیشه باقی خواهد ماند .
بهترین اقدامات پیشگیری کننده عبارتند از :
۱ – تسکین دادن خارش با استفاده از پمادی که پزشک تجویز کرده است ؛
۲ – کوتاه کردن ناخن های کودک ؛
۳ – تمیز نگه داشتن پوست و ناخن های کودک
به خاطر داشته باشید که پوست در حالت عادی دچار عفونت نمی شود و اثر آبله مرغان به زودی از بین می رود .
احتمال پدید آمدن بیماری های ثانویه خونی و عصبی بسیار ضعیف است . اگر دو یا سه روز پس از آغاز بیماری ، علائمی چون خواب آلودگی و استفراغ های پی در پی را مشاهده کردید ، هر چه زودتر به پزشک اطلاع دهید .
ابتلای زودرس به آبله مرغان
نوزادانی که مادرشان نسبت به آبله مرغان مصونیت دارند ، تا چند ماه پس از تولد به این بیماری مبتلا نخواهند شد . در غیراینصورت اگر کودک در ده روز نخست تولد ، با ویروس این بیماری تماس داشته باشد ، دچار آبله مرغان می شود . شدت بیماری در این شرایط بسیار وخیم و حتی کشنده است . چنانچه مادران پنج روز پیش از وضع حمل یا دو روز پس از آن به این بیماری مبتلا شوند ، نوزادان آنها نیز به نوع خفیف آن دچار خواهند شد .
آبله مرغان مادرزادی
چنانچه مادر بارداری در ماه های نخست ، آبله مرغان بگیرد ، این بیماری از طریق جفت به کودک او نیز منتقل می شود . این نوع بیماری را آبله مرغان مادرزادی می گویند که در دو درصد مواقع نارسایی های کشنده ای ایجاد می کند . این نارسایی ها ، روی مغز ، چشم و اندام های حرکتی تأثیر می گذارند .
اگر مادران باردار ، در ماه های نخست آبستنی آبله مرغان بگیرند ، باید در مورد مصونیت داشتن خود مطمئن شوند . چنانچه پیش از این آبله مرغان گرفته باشند ، به طور قطع ایمن خواهند بود ، اما اگر شک دارند ، بهتر است آزمایش خون بدهند تا از حضور پادتن های ضد آبله مرغان در بدن خود اطمینان یابند . در صورتی که پادتن در بدن آنها موجود باشد ، نوزاد آنها سالم می ماند .
توجه : اگر خانمی در نیمه اول بارداری خود آبله مرغان بگیرد و مقاومتی
در برابر آن نداشته باشد ، می تواند با تزریق پادتن ضد آبله مرغان ، خود
را درمان کند . چنانچه مادری پنج روز پیش از به دنیا آوردن کودک یا دو روز
پس از آن ، آبله مرغان بگیرد ، باید به نوزاد او حداکثر تا چهار روز پس از
تولد ، پادتن ضد بیماری تزریق شود . اگر کودکان نارس در چند هفته اول پس
از تولد ، دچار بیماری شوند ، باید حداکثر تا چهار روز پس از ابتلا به آن
، از طریق پادتن ضد بیماری ، درمان شوند .
دوره نهفتگی
دوره کمون بیماری بین ۲ تا ۳ هفته می باشد.
دوره واگیری
این بیماری از یک تا دو روز قبل از ظهور بثورات جلدی تا زمانی که تمام بثورات جلدی تبدیل به توده های نامنظم خشک شوند ( دلمه ) واگیر دار هستند.
راههای سرایت بیماری
۱- سرایت در اثر تماس مستقیم :
این بیماری از شخص بیمار بوسیله تماس مستقیم ( بثورات ) و یا از طریق ترشحات مجرای تنفسی بیماران صورت می گیرد این بیماری می تواند از مادر به نوزاد منتقل شود.
۲- تماس غیر مستقیم :
بوسیله لوازمی که به تازگی به ترشحات وآبدانه فرد بیمار آلوده شده اند.
درمان بیمار
استراحت تا زمانی که بیمار تب دارد لازم است . درمان بیمار علامتی و منحصر به تسکین خارش، پیشگیری از عفونت های ثانویه و یا درمان عوارض بیماری است .
استفاده از پودر تالک و محلول کالامین در صورت خارش سطح پوست توصیه می شود.
باید توجه داشت مصرف آسپرین در این بیماری برای افرا د زیر ۱۶ سال خطرناک است.
اصول کلی
تشخیص معمولاً با ظهور تاولهای پوستی داده میشود و بنابراین انجام آزمایش ضرورتی ندارد.
درمان با هدف تخفیف علایم انجام میگیرد.
برای کاهش خارش از پارچه، حوله، یا کمپرس آب سرد استفاده کنید.
بیمار را تا حدامکان آرام و خنک نگهدارید. گرما و تعریق باعث بروز خارش میشوند.
ناخنها را کوتاه دارید تا بیمار نتواند خود را بخاراند. خاراندن تاولها میتواند باعث عفونت ثانویه شود.
داروها
- داروهای زیر ممکن است خارش را کم کنند: بیحسکنندههای موضعی و
آنتیهیستامینهای موضعی. این داروها موجب تخفیف خارش به سرعت و
در کوتاه مدت میشوند. محصولاتی که حاوی لیدوکایین و پراموکسین
هستند کمترین احتمال بروز واکنشهای آلرژی را دارند. لوسیونهای
حاوی فنول، منتول و کافور (مثل لوسیون کالامین) نیز شاید توصیه
شود. دستور دارویی را در مورد محصولات فوق رعایت کنید.
- اگر تب وجود دارد، از استامینوفن استفاه کنید. به هیچ عنوان از
آسپیرین استفاده نکنید زیرا این دارو ممکن است در بروز نشانگان رای
(یک نوع آنسفالیت) در کودکانی که دچار عفونت ویروسی هستند نقش
داشته باشد.
- امکان دارد آسیکلوویر تجویز شود.
داروهای مهار کننده سیستم ایمنی
موجب انتشار بیماری زونا و افزایش و شدت آن می گردد . گروهی از بیماران مبتلا به هوچکین سر انجام به بیماری زوستر دچار خواهند شد . یکی از علل مهم مرگ در بیماران مبتلا به نقص ایمنی که دچار زونا می شوند بیماری های احشایی به ویژه پنومونی می باشد
ایمنی
ویروس های واریسلا و زوستر مشابه یکدیگر هستند و بیماری های آبله مرغان و زونا ازاختلاف پاسخ های ایمنی میزبان ناشی می شوند . عفونت قبلی با آبله مرغان موجب موجب ایمنی دراز مدت در برابر این بیماری می شود . اما زونا ممکن است در برابر تیترهای سرمی بالا ازآنتی بادی های خنثا کننده واریسلا نیز رخ دهد.
بنظر می رسد که ایمنی سلولی اختصاصی ویروس واریسلا-زوستردر بهبودی
بیماران مبتلا به آبله مرغان و زونا نقش مهمی داشته باشد . پیدایش
اینترفرون موضعی نیز در بهبودی بیماری مشارکت دارد
فعالیت
استراحت در رختخواب ضروری نیست. بیمار میتواند فعالیت آرام در یک
محیط خنک داشته باشد. اگر هوا خوب باشد، کودک میتواند بیرون از
خانه و در سایه بازی کند.
تا زمانی که تمام تاولها دلمه نبسته باشند و تاول جدیدی تشکیل
نشود، کودک باید از سایرین جدا باشد و مدرسه نیز نباید برود.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمیشود.
در این شرایط به پزشک خود مراجعه نمایید :
اگر شما یا کودکتان علایم آبله مرغان را دارید.
اگر بیحالی، سردرد، یا حساسیت به نور روشن رخ دهد.
اگر تب بالای ۳/۳۸ درجه سانتیگراد وجود داشته باشد.
اگر ضایعات آبله مرغان، سرفه نیز به علایم اضافه شود
مراقبت و پیشگیری
۱- گزارش موارد مشکوک بیماری به مرکز بهداشتی درمانی
۲- آموزش به اطرافیان بیمار در مورد ضد عفونی کردن وسایل و لوازم بیمار
۳- جداسازی بیمار در طول دوره واگیری در صورت امکان.
۴- آموزش به بیمار و اطرافیان وی در خصوص کوتاه کردن ناخنها
۵- برای جلوگیری از اضافه شدن عفونت به تاولها حمام گرفتن روزانه توصیه می شود( با آب سرد )
ابتلای زودرس به آبله مرغان
نوزادانی که مادرشان نسبت به آبله مرغان مصونیت دارند ، تا چند ماه پس از تولد به این بیماری مبتلا نخواهند شد . در غیراینصورت اگر کودک در ده روز نخست تولد ، با ویروس این بیماری تماس داشته باشد ، دچار آبله مرغان می شود . شدت بیماری در این شرایط بسیار وخیم و حتی کشنده است . چنانچه مادران پنج روز پیش از وضع حمل یا دو روز پس از آن به این بیماری مبتلا شوند ، نوزادان آنها نیز به نوع خفیف آن دچار خواهند شد .
آبله مرغان مادرزادی
چنانچه مادر بارداری در ماه های نخست ، آبله مرغان بگیرد ، این بیماری از طریق جفت به کودک او نیز منتقل می شود . این نوع بیماری را آبله مرغان مادرزادی می گویند که در دو درصد مواقع نارسایی های کشنده ای ایجاد می کند .
این نارسایی ها ، روی مغز ، چشم و اندام های حرکتی تأثیر می گذارند . اگر مادران باردار ، در ماه های نخست آبستنی آبله مرغان بگیرند ، باید در مورد مصونیت داشتن خود مطمئن شوند . چنانچه پیش از این آبله مرغان گرفته باشند ، به طور قطع ایمن خواهند بود ، اما اگر شک دارند ، بهتر است آزمایش خون بدهند تا از حضور پادتن های ضد آبله مرغان در بدن خود اطمینان یابند . در صورتی که پادتن در بدن آنها موجود باشد ، نوزاد آنها سالم می ماند .
توجه :
اگر خانمی در نیمه اول بارداری خود آبله مرغان بگیرد و مقاومتی در
برابر آن نداشته باشد ، می تواند با تزریق پادتن ضد آبله مرغان ، خود را
درمان کند . چنانچه مادری پنج روز پیش از به دنیا آوردن کودک یا دو روز پس
از آن ، آبله مرغان بگیرد ، باید به نوزاد او حداکثر تا چهار روز پس از
تولد ، پادتن ضد بیماری تزریق شود . اگر کودکان نارس در چند هفته اول پس
از تولد ، دچار بیماری شوند ، باید حداکثر تا چهار روز پس از ابتلا به آن
، از طریق پادتن ضد بیماری ، درمان شوند .
پاسخ به سوالات مهم در رابطه با آبله مرغان :
*آبله مرغان چیست؟
آبله مرغان یک بیماری عفونی و مسری است که به وسیله ویروس «واریسلا» ایجاد
میشود. وقتی این ویروس وارد بدن شود، برای همیشه در عقدههای عصبی- حسی
باقی میماند و فعال شدن مجدد آن موجب بروز بیماری «زونا» میگردد. این
بیماری اغلب یک بیماری خفیف و شایع در کودکان میباشد، ولی در برخی افراد
به خصوص بالغین و افراد دچار نقص ایمنی و نوزادان میتواند موجب بیماری
شدید نیز شود.
*علایم آبله مرغان چیست؟
آبله مرغان یک بیماری بثوری تبدار است که معمولاً خفیف و خود به خود
بهبود شونده میباشد. ابتدا فرد بیمار دچار علایم تب، بیحالی،
بیاشتهایی، سردرد و گاه درد خفیف شکمی میشود که بعد از ۲- ۱ روز بثورات
قرمز رنگ خارشدار معمولاً در ناحیه سر، صورت یا تنه ظاهر میشوند، این
بثورت به تدریج حاوی مایع روشن میگردد که ۲- ۱ روز بعد مایع فوق به تدریج
کدر میشود.
به تدریج بثورات فوق در قسمتهای دیگر بدن نیز ظاهر میشوند. تعداد بثورات میتواند بین ۱۵۰۰- ۱۰عدد باشد.
*روشهای سرایت آبله مرغان کدام است؟
ویروس آبله مرغان از طریق ترشحات تنفسی و نیز تماس با مایع موجود در
ضایعات پوستی از فرد مبتلا به افراد دیگر منتقل میشود، افراد مبتلا به
آبله مرغان از ۲- ۱ روز قبل از ظهور بثورات جلدی تا حدود ۷ روز پس از
بروز بثورات میتوانند منتقل کننده بیماری باشند.
*آبله مرغان معمولاً در چه سنی دیده میشود و آیا جنبه ژنتیکی دارد؟
آبله مرغان یک بیماری ویروسی است که بیشتر در سنین کودکی مشاهده میشود و
اغلب کودکان تا سن ۱۵سالگی به آن مبتلا میشوند. بیماری جنبه ژنتیکی
ندارد، ولی اگر مادر در دوران بارداری مبتلا شود، ویروس میتواند از طریق
جفت به جنین منتقل شود.
*راههای تشخیص آبله مرغان کدام است؟
تشخیص آبله مرغان بیشتر بالینی میباشد و برای تشخیص معمولاً نیاز به
انجام بررسیهای آزمایشگاهی نیست. هر وقت در کودکی علایم بیماری مانند
بثورات قرمز رنگ خارشدار دیده شود که ابتدا بیشتر در قسمتهای سر و صورت
و تنه به صورت روشن و متعاقب آن به صورت بثورات کدر مشاهده می شود و در
مرحله بعدی تمام قسمتهای بدن از جمله اندامها و تنه را درگیر می کند و
همچنین فرد دارای علایمی مانند تب، بیحالی، بیاشتهایی و سردرد خفیف
باشد، احتمال وجود بیماری آبله مرغان داده میشود.
*درمان آبله مرغان کدام است؟
همانطور که ذکر شد آبله مرغان یک بیماری خود به خود بهبود شونده با دوره
حدود ۹- ۷ روز است. معمولاً نیاز به درمان اختصاصی ندارد. استفاده از
داروهای ضد خارش موجب راحتی بیمار و نیز کاهش احتمال عفونی شدن بثورات
میشود.
در صورت داشتن تب برای مدت کوتاه میتوان از داروهای کاهنده تب استفاه کرد.
فقط در موارد شدید، افراد بالای ۱۳ سال یا کمتر از یک سال و با نظر پزشک ممکن است نیاز به تجویز داروی ضد ویروسی باشد.
روی سینه و شکم کودک نوپای من، دانه ها و جوش های قرمز بوجود آمده است؛ آیا می تواند آبله مرغان باشد؟
بله می تواند آبله مرغان باشد. آبله مرغان که بیماری واریسلا نیز نامیده
می شود، به طور معمول بصورت بثورات پوستی خارش دار بروز می کند. دانه ها
یا جوشهای آبله مرغان به صورت برآمدگی کوچک شروع می شوند که به سرعت به
تاول های کوچک مایع دار با زمینه صورتی تغییر شکل پیدا می کنند و در نهایت
به صورت پوسته های قهوه ای و خشک شده در می آیند.
این دانه ها و جوش ها اغلب از پوست سر، صورت یا تنه شروع می شود، سپس می تواند در سر تا سر بدن پخش شود. کودکان اغلب بین ۵۰۰-۲۵۰ دانه آبله می زنند، اگرچه در مواردی ممکن است بیماری فقط به چند تاول کوچک محدود شود.
کودک نوپای شما ممکن است خسته و بیحال بنظر برسد و شاید کمی تب داشته باشد. احتمالا اشتهایش را از دست داده و مختصری سردرد یا درد در ناحیه شکم دارد. در حدود دو روز قبل از بیرون ریختن دانه ها، ممکن است سرفه یا آبریزش از بینی داشته باشد.
بیماری آبله مرغان معمولا ۵ تا ۱۰ روز طول می کشد.
چگونه کودک نوپای من می تواند به آبله مرغان مبتلا شده باشد؟
بیماری آبله مرغان توسط ویروس واریسلا زوستر (varicella zoster) ایجاد می
شود که از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا می کند. اگر نوپای شما تا کنون
واکسن آبله مرغان نزده است یا به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده است در
صورت تماس با فرد مبتلا، امکان ابتلای وی به این بیماری بسیار زیاد است.
نحوه انتقال بیماری از طریق تماس با دست افراد آلوده یا تماس با تاول های فرد آلوده است. همچنین تنفس در فضایی که فرد آلوده بر اثر تنفس یا عطسه، سرفه آلوده به ویروس کرده اند سبب انتقال بیماری می شود (ویروس در اثر تماس با مستقیم یا مایع تاولها قبل از اینکه شروع به پوسته ریزی بکند، نیز سبب انتقال بیماری میشود). اگر کودک شما در معرض تماس با ویروس قرار گیرد اغلب ۱۴ روز تا ۱۶ روز طول می کشد تا دانه ها و جوشهای چرکی ظاهر شود. اگر چه دوره تظاهر بیماری می تواند بین ۱۰ تا ۲۱ روز نیز طول بکشد.
آیا آبله مرغان خطرناک است؟
برای بچه های سالم بیشتر یک بیماری آزار دهنده است تا یک تهدید واقعی. البته حتی
بچه های سالم هم بندرت می توانند دچار عوارض آبله مرغان شوند؛ این عوارش
ممکن است یک عفونت باکتریایی پوستی، پنومونی یا ذات الریه، آنسفالیت یا
ورم مغز باشد.
اگر کودک شما آبله مرغان دارد و بیمارتر از آنچه که مورد انتظار است به نظر می رسد، حتما به دکترش اطلاع دهید. اگر تب بیمار بعد از چند روز که از شروع بیماری می گذرد همچنان افزایش می یابد، اگر دانه یا جوشی در چشم کودک بزند یا پوست اطراف آبله ها متورم و دردناک و خیلی قرمز باشد، حتما به پزشک متخصص اطفال وی اطلاع دهید.
اگر کودک شما یک بیماری مزمن تضعیف کننده سیستم ایمنی مانند لوسمی دارد یا در حال مصرف مقادیر بالای کورتیکواستروئید است (که مثلا در بیماری آسم استفاده می شود)، ابتلا به عفونت آبله مرغان می تواند عوارش خطرناک برای وی ایجاد کند.
بعضی تدابیر پیشگیری کننده مانند تزریق سرم ایمونوگلوبولینِ واریسلا یا واکسن آن تنها اگر مدت کوتاهی بعد از تماس با ویروس بیماریزا تزریق شود، می تواند موثر باشد.
در چنین شرایطی با بروز اولین علائم آبله مرغان، حتی اگر کودک شما فقط با فرد مبتلا به آبله مرغان تماس داشته باشد، حتما به پزشک او اطلاع دهید.
بالغینی که به آبله مرغان مبتلا می شوند بیماری سخت تری خواهند داشت و در خطر ابتلا به عوارضی مثل پنومونی باکتریایی خواهند بود.
اگر شما حامله هستید و هرگز آبله مرغان نگرفته اید در صورتی که کوچکترین شکی از تماس با فرد مبتلا داشته اید حتما به پزشک خود اطلاع دهید و یا حتی از ایشان اطلاعاتی در مورد مواردی که باید رعایت کنید و احتیاط های لازم جهت پیشگیری از بیماری خود بخواهید.
زونا چیست؟
همان ویروسی که سبب بیماری زونا می شود، می تواند سبب ایجاد دانه ها و جوش
های دردناک بنام زونا شود. وقتی که یک بچه در دوران کودکی آبله مرغان می
گیرد، ویروس در بدن وی باقی می ماند و می تواند سالها بعد مجددا در شرایط
خاصی فعال شده و باعث بروز علائم شود. زونا می تواند چندین سال بعد از
اولین ابتلا کودک به آبله مرغان ظاهر شود.
تقریبا از هر ده نفری که در کودکی تجربه آبله مرغان را داشته اند، یک نفر ممکن است در بزرگسالی به زونا مبتلا شود.
آیا راه و روشی برای پیشگیری از بیماری آبله مرغان وجود دارد؟
بله. واکسن آن از سال ۱۳۷۳ در دسترس بوده و متخصصین اطفال پیشنهاد می کنند
که بهتر است کودکان ۱۲ تا ۱۸ ماهه یک دوره این واکسن را دریافت کنند و یک
یادآور نیز در ۴ تا ۶ سالگی داشته باشند. واکسیناسیون آبله مرغان ۹۵%
کودکان را از ابتلاء به آبله مرغان جدی و شدید حفظ می کنند.
البته واکسن آبله مرغان ممکن است در بچه های سالم هم عوارضی داشته باشد. اگر کودک شما به ژلاتین موجود در واکسن یا به آنتی بیوتیک نئومایسن حساسیت داشته باشد یا در تزریق دوزهای قبلی واکنش آلرژیک نشان داده باشد، در اینصورت واکسیناسیون آبله مرغان توصیه نمی شود.
اگر کودک شما به سرطان یا هر بیماری دیگری که بر سیستم ایمنی بدن تاثیر می گذارد، مبتلا باشد یا اگر اخیرا تزریق خون داشته یا مقادیر بالایی داروهای استروئیدی می گیرد لازم است در مورد تزریق واکسن آبله مرغان با پزشک معالج وی مشورت کنید تا موضوع را به دقت بررسی کنند.
برای درمان آبله مرغان در فرزندم چه کارهایی لازم است انجام دهم؟
از کودکتان در خانه نگهداری و مراقبت کنید تا دانه های آبله خشک شده و به
پوسته تبدیل شود. این امر سبب بهبود سریعتر شده و از انتشار بیماری به
سایرین هم جلوگیری می کند.
متاسفانه یک یا دو روز قبل از شروع تظاهرات بیماری و بروز جوشها و دانه های آبله، فرد بیمار بیشترین احتمال سرایت را به دیگران دارد. یعنی قبل از اینکه خود فرد یا حتی والدین کودک متوجه شروع بیماری شوند، احتمال انتقال بیماری به سایرین بیشتر از هر زمان دیگری است.
وقتی که کودک شما در حال بهبودی است، مهمترین کاری که می توانید انجام دهید کاهش یا از بین بردن خارش است. حمام یا دوش روزانه یا هر چند ساعت یکبار می تواند مفید باشد. افزودن بیکربنات سدیم مخصوص استحمام به آب وان یا ریختن آن در ظرف بزرگی که برای دوش گرفتن کودک از آن استفاده شود برای کاهش درد و خارش مفید است.
بعد از حمام نیز می توانید لوسیون کالامین را روی آبله های خشک شده و مناطق خارش دار بگذارید.
اگر چه سخت است اما باید از خاراندن و کندن زخمها جلوگیری شود. زیرا زمان و دوره درمان را به تعویق می اندازد. اگر زخمها کنده شوند می تواند موجب ایجاد اسکار (زخم جوش) شده و موجب عفونت پوست شبیه زرد زخم شود. کوتاه نگه داشتن ناخنهای کودک به جلوگیری از کنده شدن و زخم شدن محل آبله ها کمک می کند.
تب را می توان با استامینوفن یا ایبوبروفن پایین آورد و هرگز از آسپرین استفاده نکنید، زیرا سبب بروز سندرم Reye’s که معمولا نادر اما خطرناک است در کودکان می شود.
در صورتیکه خارش موجب ناراحتی و بیقراری کودکتان شده باشد می توانید از آنتی هیستامین به مقدار مناسب استفاده کنید.
از داروی ضد ویروس آسیکلوویر برای درمان آبله مرغان می توان استفاده کرد (در بچه هایی که از نظر ایمنی مشکلی ندارند). برای بچه هایی یا سیستم ایمنی ضعیف شده آسیکلوویر می تواند موجب وخامت حال بیمار شود. بنابراین در مورد استفاده از دارو حتما با پزشک اطفال کودکتان مشورت کنید.
زمان شیوع آبله مرغان کدام فصل است؟
- آبله مرغان عمدتا با شروع فصول سرد سال و گاهی در اوایل فصل بهار بروز می کند. شیوع بیماری در گروه سنی ۹- ۵ سال بیشتر است ولی در سایر گروه های سنی دیگر نیز ممکن است اتفاق بیفتد. شیوع این بیماری با توجه به شروع فصل سرما افزایش می یابد و ارتباط خاصی با شرایط جغرافیایی یا وضعیت بهداشتی افراد ندارد. شیوع بیماری نیز مختص به نقطه خاصی نیست و در کلیه مناطق شاهد شیوع و بروز آن هستیم.
در هنگام ابتلا به این بیماری چه باید کرد ؟
- هدف از درمان این بیماری جلوگیری از بروز عوارض آن می باشد و اقداماتی از قبیل: استحمام روزانه فرد مبتلا با آب ولرم، استفاده از داروهای ضد خارش با توصیه پزشک معالج، مصرف داروهای کاهنده تب و در موارد شدید داروهای ضد ویروس تحت نظر پزشک توصیه می شوند.
پیشگیری از آبله مرغان مشکل بوده و بهتر است افراد مبتلا در اتاق جداگانهای استراحت نمایند و از تماس
مطالب مشابه :
آبله مرغان chickenpox
داشت که آبله مرغان درکودک سالم نیاز زیادی به دارو ندارد وبیماری خودبخود متوقف می گردد
اورژانس هاي شايع بيماريهاي زنان:
تصور ميشود كه حداقل در هر پنج حاملگي ، يك مورد با سقط خودبخود ي متوقف شود. هر شونده
راهنمای بالینی پرستار مبتنی بر شواهد اورژانس هاي شايع بيماري هاي زنان
تصور ميشود كه حداقل در هر پنج حاملگي ، يك مورد با سقط خودبخود ي متوقف شود. هر شونده
191 - انرژي درماني چیست؟ انرژی ریکی چیست؟ (کلیک کنید)
یا سایر موانع شناخته شده متوقف نمی شوند به وسیله داروهای شیمیایی شونده منعکس می
آبله مرغان chickenpox
ویا اگر خارش شدید باشد وباعث کنده شدن ضایعات گردد می توان از داروهای خودبخود بهبود می
برچسب :
لیست داروهای خودبخود متوقف شونده