تجربه کار با TP-1702

با عرض سلام خدمت خوانندگان محترم وبلاگ آوای حرم

در اوایل سال 92 ، برای یکی از هیئات محله ، با بودجه ای حدود 1.700 تومان ، پاورمیکسر D&D TP-1702 را خریداری کردیم. بلندگوهای هیئت مذکور شامل 1 جفت بلندگوی فولرنج 12 اینچ معمولی و فضای اصلی هیئت ، اتاقی در حدود 30~20 متر مربع بود. از دلایل اصلی خرید این دستگاه نسبت به مدل های پایین تر ، نیاز به 3 آمپلیفایر جداگانه و ولوم Gain بود. همچنین از لحاظ برند D&D ، علاوه بر اطلاعات قبلی با بعضی از دوستان مشورتی انجام شد که آنها نیز با توجه به بودجه و کاربرد ، آن را به عنوان یک گذینه تایید کرده بودند.

میکروفون های مورد استفاده نیز یک میکروفون Sony متفرقه و یک میکروفون JAS می باشد. پس از راه اندازی دستگاه ، در جلسات اولیه عموما جو غالب ، احساس نارضایتی از صدا را داشتند. به طور مثال ، مداح از اکوی ناواضح و صدای کلی نامفهوم شکایت داشت. اما با توجه به اینکه قسمت افکت این دستگاه ، پارامترهای مختلفی را در اختیار کاربر قرار می دهد ، می توان با تنظیم صحیح و بدست آوردن تجربه ، به صدای خوبی دست پیدا کرد. نکته دیگر تنظیم صحیح اکولایزرهای پارامتریک در هر لاین ، با توجه به صدای مداح ، نوع بلندگو ، نوع نوحه و... می باشد تا بدین ترتیب به صدای مطلوبی دست پیدا کنیم.

پس از گذشت چندماه ، بنده توفیق پیدا کردم در هیئت یاد شده حضور پیدا کنم و تنظیماتی را روی دستگاه اعمال کنم که صدا به درجه مطلوبی برسد. چنان که مداح و مستمع ، احساس رضایت نسبی ای را داشته باشند. لذا تصمیم گرفتم تجربیات و نکاتی را در مورد این دستگاه و موارد مشابه بنویسم. همچنین نکات آموزشی را بعضا با تصویرهایی از خود دستگاه یا دفترچه راهنمایی که در سایت D&D قرار دارد ، درج خواهم کرد.

دریافت دفترچه راهنمای سری جدید محصولات این شرکت
نکاتی در مورد دستگاه :

این دستگاه ، یک پاورمیکسر صندوقی می باشد که از لحاظ سیستم عملکردی ، هیچ فرقی با پاورمیکسر دسکتاپ و خوابیده ندارد. فرق مشهودی که در نگاه اول احساس می شود ، ولوم های میکروفون و خروجی است که بجای استفاده از ولوم های خطی ، از نوع چرخان استفاده شده است. همچنین برخی از کنترل های خاصی که روی میکسرها قرار دارند مانند PFL ، Mute ، چراغ Signal و Peak و موارد اینچنینی ، روی چنین دستگاه هایی معمولا قرار داده نشده است. همچنین عملکرد Low Cut به احتمال زیاد به صورت داخلی لحاظ شده است ، چراکه در هنگام مداحی ، صداهایی بم اضافه و کوبش های مزاحم را نمی شنوید.

لازم به ذکر است عدم قرار دادن این موارد روی این چنین دستگاه ها ، دلیل بر ناقص بودن یا خوب نبودن دستگاه نیست. بلکه با توجه به نوع کاربرد و نیاز به سادگی خاص ، این موارد حذف گردیده اند. همچنین گاهی اوقات شنیده می شوند که فقط برندهای ایرانی چنین دستگاه هایی (به شکل صندوقی یا Box Type ) دارند ، در صورتی که در ادامه ، برند های دیگری را برای شما قرار خواهم داد :

پاورمیکسرهای صندوقی یاماها ، سری EMX

پاورمیکسر صندوقی Behringer ، سری Europower

پاورمیکسر صندوقی Mackie ، سری PPM

لذا همانطور که می بینید ، برندهای مختلفی از این شکل پاورمیکسر برای محصولات خود استفاده می کنند. نکته دیگر ارزش خرید این دستگاه است. با صرف چنین بودجه ای ، شما یک دستگاه شامل میکسر چند کاناله ، افکت Reverb + Delay با کنترلهای مجزا و کامل ، سه آمپلیفایر 300~200 وات روی 4 اهم ، دستگاه ضبط و پخش مبتنی بر Flash Memory ، خریداری کرده اید. لذا در هنگام مقایسه باید فاکتورهای قیمت ، کارایی ، سادگی ، ابعاد و خدمات پس از فروش را همزمان در نظر بگیرید.

مسئله دیگر ، افکت دستگاه (اکو) می باشد. در بسیاری از موراد ، دستگاه ها دارای تعداد بسیار زیاد افکت هستند که با نگاه به یک صفحه دیجیتالی ، شماره افکت را انتخاب می کنید و در بعضی از موارد نیز کنترلی روی آن نخواهید داشت. اما نکته اینجاست که از بین این صد ها افکت ، شاید نیاز شما کمتر از 5 افکت باشد که آن هم شامل افکت های Delay (تاخیر) و Reverb (صدای سالنی) است. این مسئله را تمامی افرادی که با چنین دستگاه هایی سر و کار داشته اند ، حس کرده اند.

من گاهی اوقات برای دوستان مثال یک میکسر قدیمی در هیئت خودمان را می زنم ، چند سال پیش برای هیئت ، یک دستگاه P.v خریداری کردیم که دارای 100 افکت بود. اما از زمانی که بنده یادم است ، ما همواره از افکت شماره 49 استفاه می کنیم که دارای زمان تاخیر و تعداد تکرار ثابت است و ما فقط می توانیم سطح افکت را تغییر دهیم. حتی گاهی اوقات که بنده از افکت 50 استفاده می کردم ، مداح احساس نارضایتی می کردم و میگفت فقط 49 ! بنابرین می بینیم که چندین سال است ، عملا 99 افکت بلا استفاده می باشد !

دستگاه P.v مدل CM-16002 آن چیزی که حقیر طی چندین سال دیده ام ، این بوده است که جز افکت Delay و Reverb ، هیچ افکت دیگری به کار مداحی نمی آید. البته این "هیچ" ممکن است گاهی اوقات به سلیقه صدابردار بستگی داشته باشد ، اما آیا با ترکیب همان دو افکت ، نمی توان به صدای بسیار خوب و دلنشینی دست یافت ؟؟

لذا صرف نظر از بحث روی سیستم های افکت با تعداد افکت بسیار زیاد ، دستگاه های صندوقی D&D ، در قسمت افکت خود ، از ترکیب دو افکت جداگانه با کنترل های مورد نیاز استفاده می کنند. در ستون مربوطه ، 3 ولوم اول مربوط به افکت Reverb می باشند. این افکت صدا را شبیه به حالتی می کند که حس خواندن در سالن ( یا حمام !) به شما دست می دهد. این افکت را معمولا به صورت مکمل برای افکت Delay در هنگام روضه استفاده می کنند. گاهی اوقات نیز برای سخنرانی استفاده می شود. اینگونه افکت ها مثل چاشنی های غذایی هستند. ممکن است بدون این چاشنی ها ، شما غذا را بخورید و اشکالی هم حس نکنید ، اما اگر چاشنی ها درست انتخاب شوند و به مقدار لازم به غذا اضافه گردند ، غذا برای شما لذیذ تر خواهد بود.

در هیئت مذکور ، با توجه به سبک خواندن مداح و صدای پخش شده ، استفاده از افکت Reverb چندان خوش آیند نبود و بنابرین تصمیم گرفتم فعلا ولوم های مربوطه را در حالت کاملا بسته قرار دهم. اما اگر خواستید با این افکت کار کنید ، ولوم اول از بالا با نام Damp ، به نوعی بیانگر مقدار محو شدگی افکت می باشد. در واقع Damping به معنای میرا شدن و به صفر متمایل شدن است.

ولوم دوم زمان مربوط به افکت Reverb را تغییر می دهد. در واقع اگر بخواهیم به طور خلاصه بگوییم ، دو ولوم اول از بالا ، ویژگی های این افکت را تنظیم می کنند ، اگر صدای خروجی را به صورت صدایی شبیه به خواندن درون یک سالن تصور کنیم ، این دو ولوم ویژگی های سالن را تغییر می دهند. هرچقدر سالن بزرگتر باشد ، عمل میرا شدن صدا دیرتر صورت می پذیرد و به همین مقدار زمان کلی ایجاد چنین حالتی برای صدا افزایش پیدا می کند.

پیشنهاد می کنم برای شروع هر دوی این ولوم ها را در حالت وسط (ساعت 12) قرار دهید و سپس ولوم سوم که سطح افکت Reverb را تعیین می کند افزایش دهید. ( موقعیت ساعت 12 الی 3) سپس با تغییرات محسوس روی ولوم های اول و دوم ، تاثیر دقیق آنها را روی صدا بررسی کنید.

افکت بعدی که بسیار پرکاربرد تر است ، افکت Delay به معنای تاخیر است. این افکت در نوع دیجیتال ، از صدا نمونه برداری کرده ، آن را در حافظه ای موقت زخیره می کند و سپس با توجه به نیاز شما ، آن را بازپخش می کند. امروزه ایجاد این افکت ، توسط مدارات پیشرفته و پیچیده ی دیجیتالی صورت می پذیرد که در آنها از مبدل های آنالوگ به دیجیتال و بالعکس ، پردازنده های دیجیتالی سیگنال یا DSP ، حافظه های داینامیکی و میکروکنترلر ها استفاده می شود.

برد مربوط به ایجاد افکت Delay و Reverb با تنظیمات دستی ، در دستگاه D&D 8600
مشخصات کلی افکت Delay عبارتند از :

1- زمان بین تکرار ها
2- تعداد تکرار ها
3- سطح افکت در صدای خروجی

تقریبا تمامی دستگاه های ایرانی و خارجی که دارای افکت باشند ، جز در موارد خاصی ، دارای این افکت می باشند ، اما در خیلی از موارد ، موارد 1 و 2 توسط کاربر قابل تنظیم نیست و بعضا با انتخاب شماره ی افکت مختلف ، می توانید تنظیمات پیشفرض کارخانه را استفاده کنید. در دستگاه هایی نیز این موارد در اختیار کاربر قرار داده شده است تا بتواند به تنظیمات مطلوب دست یابد. به طور مثال ، در پاورمیکسرهای سری قبل دایناکورد ، افکت های Delay ، دارای قابلیت تنظیم نبودند که در نوع جدید این قابلیت لحاظ شده است.

دستگاه TP-1702 نیز مانند اکثر پاورمیسکرهای صندوقی D&D ، دارای یک افکت Delay با تنظیمات مورد نیاز است. ولوم اول در این قسمت ، مربوط به تنظیم زمان بین تکرار ها می باشد. این ولوم یک ولوم پله ای بوده ، و با افزایش آن ، سرعت تکرار ها بیشتر و زمان بین آنها کمتر می شود. گاهی اوقات بیان می شود که چرا این ولوم یک ولوم پیوسته نیست ؟ علت این است که در این صورت ، با چرخش آن در هنگام مداحی ، صدای نا خوشایندی تولید می شود و لذا در طراحی ، برای جلوگیری از اشتباه کاربر ، از یک ولوم پله ای استفاده شده است. لذا زمانی که شما بخواهید زمان افکت را تغییر دهید ، افکت به طور کلی قطع شده تا زمانی که مداح دوباره به خواندن ادامه دهد. در صورت نیاز ، شخصا برای تغییر این ولوم زمانی را انتخاب می کنم که مداح در حال خواندن نمی باشد یا فاصله ی هرچند کمی که برای تعویض سبک ایجاد شده است. علاوه بر این ، شاید در طول یک مراسم ، شما فقط یکی دوبار نیاز به تغییر این پارامتر داشته باشد. (مثلا تغییر از روضه به سینه زنی - یا واحد و شور) لذا پیشنهاد می کنم قبلا از شروع مراسم ، با مداح هماهنگ کنید ، مقدار مناسب برای سبک های روضه ، ذکر و واحد را پیدا کنید و در هنگام مداحی ، در واقع مناسب ، آن را تغییر دهید. البته در هیئت فوق ، طی دو جلسه گذشته ، از یک نوع تنظیم برای تمامی سبک ها استفاده کردم و نتیجه هم با توجه به شنیده ها ، رضایت خوبی را به همراه داشت.

در پایین این ولوم ، یک دکمه برای تعیین زمان کلی بین تاخیر ها می باشد که باید آن را در وضعیت "بیرون" یا Long (زمان های طولانی تر ) قرار دهید.

ولوم دوم ، مربوط به تعداد تکرار ها می باشد. شخصا مقدار این ولوم را از مقدار وسط ، افزایش نمی دهم ، چرا که باعث درهم رفتن تکرار ها و اذیت شدن مداح و مستمعین خواهد شد. همچنین در زمان خواندن شور ، مقدار آن را از روضه کمتر خواهم کرد.

ولوم سوم نیز سطح افکت را تعیین می کند. در زمان روضه ، با توجه به صدایی که می شونید ، سطح افکت را بین موقعیت وسط تا 3/4 تغییر دهید. البته تنظیم این ولوم ، به سطح ولوم افکت لاین ورودی نیز بستگی دارد که به آن نیز اشاره خواهم کرد.

در تصویر زیر ، تنظیمات مورد استفاده توسط بنده را مشاهده می کنید :

در هر لاین ورودی نیز یک ولوم برای تعیین مقدار صدای ارسالی از لاین به قسمت افکت ، وجود دارد که با توجه به نوع سبک (روضه - شور - ذکر - واحد) باید تنظیمات جداگانه ای روی آن اعمال کنید. برای اینکه مفهوم این ولوم را بهتر متوجه شوید ، در نظر بگیرید که شما پشت میکروفون می گویید : سیب !

حال ، دستگاه با استفاده از افکتور خود و تنظیماتی که شما اعمال کرده اید ، چند سیب را تکرار می کند که رفته رفته ضعیف می شوند. همانطور که گفته شد ، زمان بین این تکرار ها با ولوم اول و تعداد آنها با ولوم دوم قابل تنظیم است. اما ولوم افکت در لاین چه تاثیری دارد ؟

جواب این است که هرچقدر این ولوم بیشتر باشد ، پس از سیبی که خودتان می گویید ، سیب های تکرار شده توسط دستگاه از لحاظ حجم و شباهت ، "پررنگ" تر و واضح تر می شوند. حتی با افزایش خیلی زیاد این ولوم ، سیب دومی که دستگاه می گوید از آن چیزی که خودتان گفته اید قوی تر است !

بنابرین در زمانی که مداح می خواهد ذکر بگوید ، باید مقدار این ولوم را طوری تنظیم کنید که ذکر خود مداح و ذکر تکرار شده توسط دستگاه شباهت بسیار زیادی به هم داشته باشند و بدین ترتیب یک ذکر و صدای پیوسته ای ایجاد خواهد شد. ( معمولا در حدود بیشتر از 3/4)

اما در زمانی غیر از ذکر ، در صورتی که مقدار این ولوم زیاد باشد ، قطعا تکرار ها مزاحم بوده ، بنابرین آن را در حدود 1/2 تنظیم نمایید.

تنظیمات اعمال شده روی لاین ها نیز در تصویر زیر قابل مشاهده است :

توضیحات :

افزایش مقدار ولوم High ، صدای زیر (فرکانس های بالا) را افزایش می دهد و مقدار آن بستگی به جنس صدای خواننده ، میکروفون ، نوع بلندگو و موارد اینچنینی دارد. به طور کلی افزایش این ولوم میزان وضوح صدا را افزایش می دهد و مقدار صحیح آن صدا را بسیار دلنشین خواهد کرد. افزایش بیش از حد این ولوم در بعضی موارد باعث ایجاد فیدبک (سوت) خواهد شد.

ولوم Mid ، باند فرکانسی میانی را تحت تاثیر قرار می دهد. این باند فرکانسی ، برای واضح بودن صدا لازم است و در صورت کاهش آن ، صدا دارای نوعی کمبود و خفگی می باشد. افزایش بیش از حد این ولوم باعث ایجاد فیدبک شده و صدا را شبیه به صدای پخش شده از یک بلندگوی بوقی خواهد کرد !

ولوم Low ، باند فرکانسی پایین را تحت تاثیر قرار می دهد. این ولوم را می توان تعیین کننده میزان کوبش ، طنین و Bass صدا دانست که مقدار آن بعضا در زمان ذکر گفتن می تواند مقداری افزایش پیدا کند. همچنین انتخاب مقدار مناسب برای این ولوم ، طنین دلنشینی به صدا خواهد داد که مورد علاقه بسیار از مداح ها می باشد.

ولوم Mon ، صدای ارسالی به لاین Monitor را کنترل می کند که شاید در آینده بیشتر به آن پرداختیم و فعلا مورد بحث ما نمی باشد.

ولوم Gain ، مقدار حساسیت لاین ورودی را تنظیم می کند و هر چقدر بیشتر شود ، گیرایی میکروفون و لاین افزایش پیدا کرده و مقدار نا مناسب (زیاد) آن می تواند باعث ایجاد فیدبک و با اعوجاج (دیستروت) شدن صدا بشود. لذا موقعیت آن را طوری تنظیم کنید که هم گیرایی میکروفون مناسب باشد و هم فیدبک ایجاد نشود.

ولوم Vol نیز ولوم کلی لاین را تنظیم می کند و زمانی که می خواهید ولوم یک لاین را افزایش یا کاهش دهید ، می توانید از آن استفاده کنید.

قسمت دیگر این دستگاه ، کنترل های مربوط به آمپلیفایر های خروجی می باشد. این دستگاه دارای 3 آمپلیفایر جداگانه است ک می توانید از آنها برای قسمت های مختلف یک هیئت استفاده کنید و بدین ترتیب روی فیدبک نیز کنترل داشته باشید ( بلندگوی نزدیک به مداح دارای ولوم کمتر باشد). در ادامه ، تصویر مربوط به تنظیمات این قسمت را مشاهده می کنید :

ولوم های مربوطه نیز از لحاظ توضیح ، شبیه به ورودی های لاین می باشند ، با این تفاووت که در اینجا ، شما با تغییر این ولوم ها ، صدای کلی پخش شده را تغییر می دهید. به طور مثال تفاووت بلندگو ها را نیز می توانید با تفاووت تنظیمات در این قسمت جبران کنید. ولوم این قسمت نیز ولوم کلی آمپلیفایر می باشد که باید در تنظیم آن نیز احتیاط کنید. افزایش این ولوم علاوه بر تاثیر روی فیدبک ، می تواند احتمال احتمال سوختن بلندگو را نیز افزایش دهد( در صورتی که بلندگو دارای رنج توانی مناسب نباشد).

احتمال دارد در آینده ، موارد دیگری به این نوشته اضافه شوند که در این صورت ، تاریخ آخرین ویرایش ذکر خواهد شد. نظرات و سوالات احتمالی خود را در بخش نظرات مطرح فرمایید.

با تشکر
التماس دعا

تجربه کار با TP-1702

مطالب مشابه :

شروع کار با میکسر ها ؟

پاور آمپلیفایر ها - قسمت پنجم (پایانی) : راه اندازی پاورها

پاور میکسر حرفه ای محصول کمپانی Dynacord ( دایناکورد ) مدل PM 502

میکسر صوتی 6,10,16,22 کانال محصول کمپانی Dynacord ( دایناکورد ) سری CMS 3

تجربه کار با TP-1702

فیزیک صدا و اکو و میکروفن