چرا معلمان روش سخنراني را براي تدريس انتخاب مي كنند؟( 1 )

چرامعلمان روش سخنراني را براي تدريس انتخاب مي كنند؟

معلمان در بهترين شرايط بين 4 تا 6 سال مي‎توانند به مسائل حرفه‎اي علمي آشنا شوند يا روشهاي تدريش و فنون معلمي را بيامورند اما بايد توجه داشت كه اين افراد 12 تا 18 سال از معلمان خود الگو گرفته‎اند و سعي مي‎‏كنند مانند معلمان خود تدريس كنند، به همين خاطر روش‎هاي نوين تدريس ، تحول لازم را پيدا نكرده است
از ديگر دلايل ترجيح روش سخنراني به روش‎هاي فعال، تشويق اولياي مدارس مي‎باشد. در اين روش نظم بيشتري ارائه مي‎گرد،‌ كلاس‎ها بي‎سر و صداتر و مدرسه آرامتر مي‎باشد.
مواقعي پيش مي‎آيد كه چاره‎اي جز استفاده از روش سخنراني نيست. امكانات در حدي نيست كه ما را ياري دهد و امكان استفاده ار روشهاي ديگر وجود ندارد.
در كلاسهاب 40، 50 و 60 نفره معلم ناچار به استفاده از روش سخنراني مي‎باشد و مجبور است با روش سخنراني درس را در كلاس پيش ببرد. ممكن است معلم بتواند از روشهاي فعال آموزش در چنين كلاسهايي استفاده كند اما اكثر معلمان روش سخنراين را براي پيش برد كلاس ترجيح مي‎دهند.
يكي از مزاياي روش سخنراني در تمام مقاطع تحصيلي،كم هزينه بودن اين روش آموزش است، البته طبيعي است كه در اين روش در مقاطع تحصيلي پايين‎تر ترجيح داشته باشد اما در مقاطع تحصيلي بالاتر قابل تحمل‎تر مي‎باشد .
يكي از سؤالهاي مهم در آموزش دروس به روش سخنراني اين است كه آيا مي‎توان اين روش غيرفعال را به روش فعال تبديل كرد؟
اگر معلم بتواند روش سخنراني را به روش پرسش و پاسخ تبديل كند تا حدودي از مشكلات روش غير فعال سخنراني مي كاهد
نكته:
اگر معلم تسلط كافي بر موضوعات درسي نداشته باشد قادر به طرح پرسش و پاسخ هدايت دانش‎آموزان در پاسخ‎هاي دريافتي نخواهد بود.
از ديگر موارد استفاده از اين روش انتقال نقش سخنران به مخاطبين مي‎باشد در اين صورت براي يكي از دانش‎آموزان داوطلب شده نقش سخنران را آموزش داده و به او ياد مي‎دهيم كه چگونه سخنراني نمايد. با اين عمل تا حدودي اين روش غيرفعال را به سوي فعال شدن سوق داده‎ايم .
آيا روش سخنراني مانند ديگر روشهاي تدريس ار مقررات خاصي پيروي مي‎كند؟
در اين روش قوانين پيچيده‎اي وجود ندارد بطوريكه كافي است كه سكوت در فضاي آموزشي حاكم باشد،‌ مزاحمتي براي سخنان ايجاد نشود،‌ زبان گويا و گوش شنوايي وجود داشته باشد تا روش سخنراني بكار گرفته شود.
البته به دو روش مي‎توان مقرراتي را وضع نمود :
الف) روش سخنراني سنتي كه در اين روش هيچ پرسش و پاسخي در خلال سخنراني انجام نخواهد شد.
ب) همزمان كردن پرسش و پاسخ و سخنراني .
آيا طرح سؤال از سوي مستعمين منجر به انتهاي سخنراني مي‎شود؟
اگر سؤالي از سوي شنونده مطرح شود در همان لحظه بايد به آن پاسخ داده شود و جواب دادن در آخر كلاس امري غيرممكن بنظر مي‎رسد.

روش آمورش سخنراني

نام "سخنراني‎" حالتي غيرفعال و پويا را در ذهن تداعي مي‎كند اما در روش‎هاي فعال آموزش جغرافيا ما از سخنراني استفاده مي‎كنيم مشخصات اين روش را توضيح مي‎دهيم :
روش سخنراني يكي از متداول‎ترين روش‎هاي تدريس در بسياري از علوم از جمله جغرافيا مي‎باش، علت اينكه انتخاب اين روش به عنوان يكي از بهترين روش‎هاي آموزش است به دو جهت مي‎باشد.
1. بيان مشخصات روش تدريس
2. سخنراني شاخصي براي تأثير روش‎هاي فعال مي‎باشد.
ما با قياس يك روش غيرفعال مشخص مي‎كنيم چرا بين روش‎هاي فعال و غيرفعال فرق گذاشته مي‎شود؟

چگونه مي توان يك روش غيرفعال را به روش فعال تبديل كرد

روش سخنراني آشناترين روش تدريس براي معلمان مي‎باشد. يونانيان از جمله كساني هستند كه ازاين روش استفاده كردند، اين روش ساده‎ترين و كم هزينه‎ترين روش تدريس براي هر موضوعي و در هر زماني مي‎باشد.
اين روش با شيوه‎هاي مختلف مورد استفاده كساني كه روش‎هاي فعال را مي‎شناسند قرار مي‎گيرد و با استفاده از اين بخشهايي از روشهاي فعال تدريس را انجام مي‎دهند.

مطالعات جديد درباره مغز و شيوه يادگيرى مغز براى معلمان و والدين، ديدگاه هاى جديدى درباره تدريس و يادگيرى ايجاد كرده است .پژوهش هاى جديد هم يافته هاى نوينى را عرضه كرده است و هم به نوسازى برداشت هاى قديمى درباره يادگيرى كمك كرده. يافته ها، نشان دهنده آنند كه ايده چپ برتر يا راست برترى مغزى ، گمراه كننده است .مغز پيچيده تر از آن است كه چنين اظهار نظرى درباره آن بشود .ما در رياضى با يك نوع كاركرد و در موسيقى با كاركرد نوع ديگرى از مغز، روبرو نيستيم.
پژوهشگران اعلام كردند كه پژوهش هاى مغز محور،جدا از جنبش آموزش و پرورش نيستند،بلكه آنها رويكرد هايى هستند كه آموزش و پرورش را منتفع مى كنند. با آن كه برخى پيشنهادهاى پژوهشى مغز محور،دير به بار مى نشينند،ولى بينش ها و چشم اندازهاى عملياتى هم عرضه مى كنند، حتى براى ساختمان سازى و آماده سازى فضاى بازى در مدارس .
اريك جنسن، در كتاب جديد خود با عنوان «تدريس مبتنى بر مغز» اظهار مى كند كه همگى در صدديم تا راه حل هايى براى مسائل و چالش هاى آموزش و پرورش بيابيم و بايد در كاربرد يافته هاى جديد تا حدودى احتياط كنيم .آنگاه كه فردى رويكرد خاص سازگار با مغز براى ارتقاى يادگيرى معرفى مى كند، بواقع، آن گام نهايى براى يادگيرى و تدريس نيست.
انرژى براى يادگيرى
اگرچه مغز انسان بالغ، فقط دو درصد از وزن بدن او را تشكيل مى دهد،ولى به تنهايى بيست درصد از انرژى جسمانى را مصرف مى كند .انرژى مصرفى مغز از طريق خون پراكسيژن تدارك و اكسيژن مصرفى مورد نياز از طريق شش ها تأمين مى شود. مغز انسان در هر ساعت به گردش ۸ گالن خون يا در هر روز تقريباً ۲۰۰ گالن (۶۰۰ تا ۸۰۰ ليتر) خون نياز دارد .توازن الكترونيكى مناسب با كاركرد مغز از طريق آب بدن به دست مى آيد. براى حصول اين توازن، هر فرد بالغ بايد ۶ تا ۱۲ ليوان آب بنوشد.
هانافورد(۱۹۹۵)،از دست دادن آب بدن در ساعات حضور دانش آموزان در كلاس درس را عاملى براى آسيب هاى يادگيرى، تنبلى و بى حالى اعلام كرده است .خوب، شيرهاى آب يا آبخورى هاى مدارس پيش دبستانى در خارج از كلاس درس قرار دارند و دانش آموزان بندرت در طى ساعات درس مى توانند به آب دسترسى داشته باشند.
عامل حياتى ديگر بر كاركرد مطلوب مغز،اكسيژن است .بدون هواى تازه،نمى توان انتظار داشت كه مغز كاركرد مناسبى داشته باشد .از اين رو در طراحى ساختمان مدارس و در پيش بينى تسهيلات و تجهيزات مدارس، نبايد تأمين هواى تازه كلاس هاى درس مورد غفلت قرار گيرد.
هنگام يادگيرى، سلول هاى مغز-نرون ها- اطلاعات را تقريباً با سرعتى بيش از ۳۰۰ كيلومتر در ساعت انتقال داده يا مورد تبادل قرار مى دهند.هر نرون مى تواند هزاران سيگنال يا علامت را از ساير منابع نرونى، بدون آن كه با آنها ارتباط فيزيكى داشته باشد، دريافت كند.نرون ها، پيام ها را بيشتر به صورت شيميايى تبادل مى كنند. (جنسن)
انرژى لازم براى فعاليت نرونى، انرژى الكتريكى و شيميايى است .ماهيت عمل نرون ها،مغز را به يك پردازشگر الكتروشيميايى تبديل كرده است. الگوى يادگيرى مغز از زمان تولد و بنا به ديدگاهى از دوره جنينى آغاز مى شود .شيوه پاسخ و سازگارى فرد با محيط،نحوه زيست و يادگيرى مغز را تعيين مى كند. مدارس، يكى از مراكز عمده بر ايجاد تغيير در الگو هاى يادگيرى دانش آموزان است.
بسيارى بر اين باورند كه وراثت، محدوده هاى يادگيرى را شكل مى دهد، ولى اين باور،گمراه كننده است .آنچه روشن است، اين كه محيط قبل از آموخته ها يا افكار پيشين بر رشد مغز تأثير مى گذارد.به تازگى، بسيارى از دانشمندان به اثر محيط و وراثت در رشد مغز،سهم ۵۰ درصدى قايل شده اند. يعنى۵۰ درصد وراثت و ۵۰ درصد محيط.
بازى، ورزش، تجربيات عملى و انواع فعاليت هاى چالش برانگيز، منبع اصلى يادگيرى هستند.با اين همه، هنوز مدارس بر خلاف الگو هاى يادگيرى دانش آموزان طراحى مى شوند .براى نمونه، استخر از محيط هاى محرك و چالش برانگيز براى كودكان دوره ابتدايى و راهنمايى اند،ولى مدارس به ندرت به آن دسترسى دارند،حتى در مدارس،اين امكان ايجاد نمى شود كه دانش آموزان بتوانند دو گلدان گل پرورش دهند.
محيط هنرى
يادگيرى بهينه زمانى به وقوع مى پيوندد كه، مغز به صورت مناسبى به چالش كشيده شود.زمانى كه فعاليت يادگيرى، همراه با تهديد و فشار روانى باشد، كارايى مغزى پايين مى آيد. (هارت)
يادگيرى از طريق بصرى و عملى سبب مى شود مغز يادگيرنده،ارتباطات قوى تر و تازه ترى پديد آورد. موسيقى، معمارى، نقاشى و ساير هنرها بر يادگيرى مؤثراند. معمارى و نماى مدارسى كه با اصول و اسلوب مناسبى طراحى شده اند از نظر زيبا شناسى تحريك كننده اند.چنين محيط هاى آموزشى اى، با رشد مغز در رابطه بوده و سبب فعاليت مغزى بيشترى مى شوند.
فعاليتهاى جسمانى
براى رشد كاركردهاى مغزى،فعاليت جسمانى، بسيار حائز اهميت است . فعاليت هايى چون دويدن، پريدن و شنا كردن، سبب تقويت عقده هاى پايه، مخچه و جسم پينه اى مى شود.ورزش و تمرين بدنى، اكسيژن، زيادى را به مغز مى رساند و بر ميزان ارتباط بين نرونى مى افزايد. جنسن اظهار مى كند كه يادگيرى از طريق پياده روى، حركات كششى، رقص و ساير فعاليت هاى جسمانى ارتقاء يافته و بهتر صورت مى گيرد.
آيا مدارس، فضاى حركتى مناسبى براى دانش آموزان در نظر گرفته اند؟ چند درصد دانش آموزان مى توانند به فعاليت جسمانى مورد علاقه خود بپردازند، آيا كلاس درس براى تحرك دانش آموزان مناسب است ؟ اين سؤال ها و ده ها سؤال ديگر از اين دست، برخاسته از وقايع مربوط به مغز و به تبع آن مربوط به محيط هاى مدرسه اى نه چندان مطابق با اصول استاندارد است.
رنگ و نور
پژوهش هاى مربوط به مغز نشان مى دهد كه ميزان و نوع رنگ بر يادگيرى اثرگذار است . برين گزارش كرده است كه رنگ هاى گرم و نور پردازى درخشان و چشم زننده،بر ميزان گرفتگى عضلانى، سرعت تنفس، ضربان قلب،فشار خون و فعاليت مغزى مى افزايد.نور ناكافى در محيط سبب خستگى چشم مى شود .تركيب رنگى نامتجانس محيط ممكن است سبب كاهش واكنش و اختلال در انجام كار باشد. نور كافى و رنگ آميزى مناسب سبب بهبود پردازش بصرى اطلاعات و كاهش فشار روانى مى شود.
ميزان گرما و صداى محيطى
پژوهش ها تأييد مى كنند كه محيط يادگيرى مناسب بايد از نظر دما مطلوب بوده و عارى از صداهاى مزاحم باشد. ناراحتى جسمى و صداهاى آزاردهنده، پيام هاى نامناسبى به مغز مى فرستد.دريافت پيام مخرب از سوى مغز،عملكرد مخچه را، كه پردازشگر اصلى مغز به شمار مى آيد، با اختلال همراه مى كند.
عوامل محيطى
اهميت محيط يادگيرى را نمى توان دست كم گرفت .مغز در محيط هاى ايمن و بهداشتى، خلاق، چالش برانگيز و سازگار كننده،بيشتر مى آموزد .در طراحى مدارس نبايد فراموش شود كه محيط طراحى شده، محيطى براى رشد مغزى و ارتقاى يادگيرى دانش آموزان است، هر گونه قصور مى تواند آثار زيانبار و جبران ناپذيرى را پديد آورد.
منبع : سايت اينترنتى فكر نو

روش سخنراني

اين روش که سابقه اي طولاني در نظامهاي آموزشي دارد به ارائه مفاهيم به طور شفاهي از طرف معلم و يادگيري آنها از طريق گوش کردن و يادداشت برداشتن از طرف شاگرد مي پردازد. در اين روش يک نوع يادگيري و رابطه ذهني بين معلم و شاگرد ايجاد مي شود.

مراحل اجراي روش سخنراني

مرحله اول: آمادگي براي سخنراني
- آمادگي از نظر تجهيزات (آيا در سخنراني از وسايل آموزشي استفاده خواهد شد؟)
- آمادگي عاطفي (آيا من با آسودگي سخنراني مي کنم؟)
- آمادگي از نظر زمان (آيا زمان کافي براي آماده شدن وجود دارد؟)

مرحله دوم: مقدمه سخنراني
1- ايجاد رابطه بين معلم و شاگرد (معلم در ابتداي صحبت با دانش آموزان گپي بزند. لطيفه اي تعريف کند و ...)
2- جلب توجه شاگردان: با فعاليتهايي همچون طرح سوال، بخث و گفتگو، استفاده از وسايل بصري مي توان به اين مهم دست پيدا کرد. در جلب توجه شاگردان، روايت نکات زير مي تواند بسيار مفيد باشد: الف: شناخت علايق و خواسته هاي شاگردان (توجه به عواملي همچون سن، جنس، وضع اجتماعي، اقتصادي و ...)
ب: ايجاد انگيزش (در فرآيند تدريس، بهتر است به شاگرد گفته شود موضوع مشکل ولي قابل فهم و حل مي باشد.)
ج: بيان صريح هدفها و نکات مهم سخنراني
د: استفاده از پيش سازمان دهنده: ارائه پيش سازمان دهنده باعث دسته بندي اطلاعات، حفظ کردن آنها مي شود.
ه) پيش آزمون و فعال کردن آگاهي و اطلاعات شاگردان: آزوبل مي گويد: «يادگرفته هاي قبلي فراگيران مهمترين عامل در يادگيري آنهاست».

مرحله سوم: متن و محتوي سخنراني
1- جامع بودن محتوي: متن سخنراني بايد تمام اهداف آموزشي را در بر داشته باشد. شاگرداني که سخنراني معلمانشان جامعيت بيشتري داشته باشد بهتر ياد مي گيرند.
2- سازماندهي منطقي محتوي: اسکينر معتقد است وقتي مواد آموزشي خوب سازماندهي شوند. يادگيري آسانتر مي شود زيرا سازماندهي قدرت درک مفاهيم را افزايش مي دهد.
3- استقرار توجه شاگردان در طول ارائه محتوي
الف: تغييردادن محرک: تنوع در به کارگيري محرکها سبب بالا رفتن انگيزه يادگيري خواهد شد. بين تنوع در حرکات و حالات چهره معلم و پيشرفت تحصيلي شاگردان، رابطه مستقيم وجود دارد. تغييرات تُن صدا در هنگام صحبت متناسب با موضوع در يادگيري تأثيرگذار است. تحقيقات نشان داده است که رابطه تغيير محرک و پيشرفت تحصيلي در دبستان منفي و در دبيرستان مثبت است.
ب: تغيير کانالهاي ارتباطي: با تعييردادن ارتباط از سمعي به بصري احتمال تغيير مناسب در الگوي رفتاري به وجود مي آيد. بزرگسالان نظام آموزش بصري را بر سمعي ترجيح مي دهند. (استفاده از اسلايد، نمودار، عکس و ساير رسانه هاي بصري)
ج: فعاليت جسمي: يادگيري بايد به صورت فعالانه انجام شود. معلمان مي توانند روش تدريس خود را با امکان درگيري جسمي و فکري شاگردان در روند يادگيري، غني تر سازند. مثلاً با زنگ تفريحهاي کوتاه مدت در بين سخنراني، تکرار پاسخ شاگردان و استفاده از اسامي در مخاطب قراردادن آنها، موجب ايجاد توجه بيشتر در فرآيند تدريس شوند.
د: استفاده از طنز: کاربرد طنز در تدريس، ميزان توجه و يادگيري شاگردان را افزايش مي دهد (البته شوخيهايي که مربوط به مطلب تدريس شود).
ه: شور و حرارت سخنران: تحقيقات بيانگر اين نکته است که مطالبي که با ذوق و شوق از جانب معلم ارائه شود بيشتر و بهتر ياد گرفته مي شود. (آهنگ صدا، تغيير حالات چهره، ارتباط چشمي)
و: پرسش و پاسخ در حين سخنراني: سوال کردن از شاگردان مي تواند تأثيرات مطلوب زير را داشته باشد:
- تأکيد - تمرين - خودآگاهي - توجه - استراحت کوتاه - تکرار
مرحله چهارم: جمع بندي و نتيجه گيري
بعد از اتمام سخنراني معلم مي تواند:
الف: از شاگردان بخواهد که بعضي از نکات مهم درس را به خاطر بياورند يا نظر خود را درباره آنها بگويند.
ب: به سوالهاي شاگردان پاسخ گويد.
ج: نکات مهم و اساسي درس را گوشزد و مرور کند.
در پايان يک جلسه سخنراني، معلم بايد با شاگردان وارد مسائل غيررسمي شود تا خشکي و يکنواختي درس کاهش يابد و شاگردان در جلسات ديگر با رغبت بيشتر شرکت کنند.

محاسن و محدوديتهاي روش سخنراني
الف) محاسن

روش سخنراني، مختص کلاسهاي پرجمعيت است. روش بسيار ارزاني است. اين روش مي تواند تا حد زيادي با برنامه معلم تطبيق يابد. با توجه به موقعيتهاي زماني و مکاني و مجموعه تجهيزات، روش سخنراني بسيار انعطاف پذير است موقعيت سخنراني ممکن است سبب تقويت اجتماعي، ذوق زيبايي، علاقه، اعتماد به نفس و کاهش احساس تنهايي شود.

ب) محدوديت روش سخنراني

در اين روش، چون معلم متکلم وحده است شاگردان چندان فعال نيستند. بيشتر از حس شنوايي استفاده مي شود. قدرت تکلم شاگردان چندان تقويت نمي شود. تفاوتهاي فردي در آن منظور مي گردد. و محدوديت روش سخنراني بيشتر متعلق به عدم کاربرد صحيح آنهاست. اين روش، مستلزم وجود برخي از خصوصيات شخصيتي مانند صدا، روش سخنگويي، رواني سخن، آرامش و نظم و ... است.

چرا معلمان روش سخنراني را براي تدريس انتخاب مي كنند؟( 1 )

مطالب مشابه :

روش تدريس خواص كوليگاتيو طبق مدل E5

روش های تدریس ،فنون كلاس‌داري و بررسي نحوه تدريس موفق در کلاس

معرفی رشته

معرفی رشته های کارشناسی ارشدشیمی

روش های تدریس شیمی در دبیرستان های کشور های توسعه یافته

چرا معلمان روش سخنراني را براي تدريس انتخاب مي كنند؟( 1 )

مواد آزمون تخصصي و عمومي استخدام پيماني آموزش و پرورش از سوي مركز سنجش آموزش و پرورش اعلام شد.

مواد آزمون عمومی و تخصصی استخدام پیمانی آموزش و پرورش ( قبل از ثبت نام حتما این اطلاعیه را مطالعه فر

بخشنامه اعزام به خارج معلمان