بيوگرافي شهر شيراز

مقدمه

شیراز یکی از کلانشهرهای ایران، و مرکز استان فارس، در جنوب غربی ایران واقع است. این شهر در ارتفاع ۱۴۸۶ متری از سطح دریا و در منطقه کوهستانی زاگرس وقرار داشته و آب و هوای معتدلی دارد که به سبب آن معروف است. همچنین این شهر دارای جاذبه‌های جهانگردی فراوانیست و به عنوان شهر شعر، شراب و گل معروف است شهرشیراز با ۱۲۰۴۸۸۲ نفر جمعیت، ششمین شهر پرجمعیت ایران، پس از شهرهای تهران، مشهد، اصفهان، تبریز و کرج محسوب می‌گردد.

شيراز پيش از اسلام

نام شیراز نخستین بار در لوح گلی عیلامی متعلق به ۴۰۰۰ سال پیش آورده شده‌است. در این لوح شیراز، «Tiraziš» نامیده شده‌است که در فارسی باستان «شیرازیش» تلفظ می‌شده. همچنین نام شیراز در مهرهای رسمی ساسانیان، مکشوفه در شرق شیراز به چشم میخورد.

در کتیبه‌های میخی کشف شده در تخت جمشید نیز نام شیراز آورده شده‌است. شیراز شهر مهمی در دوره هخامنشیان بوده‌است.

شيراز پس از اسلام

پس از حمله اعراب به ایران و انحطاط شهر استخر، اهمیت شهر استخر به شیراز منتقل شد. در قرن چهارم و پنجم هجری قمری سلسله آل بویه فارس، شیراز را به پایتختی برگزیدند و مساجد، قصرها، کتابخانه و حصاری در آن بنا نمودند. در حمله چنگیز خان مغول، شیراز از تخریب و قتل عام در امان ماند چرا که حکمرانان محلی به پرداخت مالیات به مغولان رضایت دادند. شیراز همچنین از قتل عام تیمور نیز در امان ماند زیرا شاه شجاع، فرماندار فارس تسلیم شد.

در قرن سیزدهم میلادی، بدلیل رونق علم، فرهنگ و هنر، شیراز به دارالعلم مشهور شد. تعداد زیادی از شاعران، صوفیان و فیلسوفان مشهور ایرانی در شیراز متولد شده‌اند که سهم مهمی در به شهرت رسانیدن شیراز داشته‌اند. از بین انها میتوان سعدی، حافظ، روزبهان و ملاصدرا را نام برد.

در دوره صفویه و حکومت شاه عباس، شیراز تحت زمام امام قلی خان دارای رونق بود و وی بناهای با شکوهی در شیراز ساخت. پس از حمله افغانها به ایران و سقوط صفویه، دوران نزول شیراز آغاز گشت و سپس با شورش حکمرانان محلی در دوره افشاریان بر علیه نادر شاه، این وضع بدتر گشت. نادر شاه سپاهی را روانه شیراز کرد و شهر پس از چندین ماه محاصره سقوط کرد. پس از این حمله بسیاری از بناهای با شکوه شیراز از بین رفت و جمعیت شیراز به ۵۰۰۰۰ نفر، یعنی ربع جمعیت قرن پیش از آن تنزل یافت.

شیراز باز بسرعت رونق یافت. کریم خان زند شیراز را به‌عنوان پایتخت سلطنت خود برگزید. وی با استخدام ۱۲۰۰۰ کارگر، اقدام به ساخت قلعه‌ای در مرکز شهر و خندقی دورتادور شهر نمود. وی همچنین به ساخت مسجد، حمام، آب انبار و بازار اقدام نمود. در دوره زندیه همچنین شیراز دارای سیستم آبیاری و زهکشی گردید. پس از کریم خان، جانشینان وی موفق به حفظ سلسله زندیه نشدند و پس از روی کار آمدن قاجارها، آقا محمد خان قاجار پایتخت را به تهران منتقل نمود. در دوره قاجاریه نیز شیراز از اهمیت خاصی برخوردار بوده‌است و حکمرانی شیراز همواره به‌عنوان امتیاز ویژه‌ای بوده که به حکمرانان داده میشده‌است. بسیاری از باغها و ساختمانهای شیراز در این دوره ساخته شده‌است. نوسازی شیراز از دوره پهلوی آغاز گشت. در این دوره چندین بیمارستان، دانشگاه و کارخانه در شیراز ساخته شد که مهم‌ترین آنها را بترتیب میتوان بیمارستان نمازی، دانشگاه شیراز و پالایشگاه نفت شیراز دانست.

پس از انقلاب، احیا و مرمت آثار تاریخی مورد توجه قرار گرفته‌است که از مهم‌ترین کارهای انجام گرفته میتوان به احیای ارگ کریم خان، مرمت و بازسازی آرامگاه خواجوی کرمانی و دروازه قرآن، حمام وکیل و حافظیه اشاره نمود

جغرافیا

شیراز در ارتفاع ۱۴۸۶ متری از سطح دریا در دامنه کوه‌های دراک، بمو، سبز پوشان، چهل مقام و باباکوهی (از رشته‌کوه زاگرس) و در فاصله‌ ۹۱۹ کیلومتری‌ جنوب تهران واقع‌ شده‌ است. این شهر دارای آب و هوای معتدلی است. یک رود فصلی از وسط شهر عبور می‌کند که به رودخانه خشک معروف است و تنها در فصل زمستان و بهار آب دارد. این رود به دریاچه مهارلو واقع در جنوب شرقی شیراز میریزد.

مناطق شهری

کلانشهر شیراز به ۹ منطقه شهری بخش شده‌است که هر منطقه دارای یک شهرداری منطقه‌ایست.

اقتصاد

کشاورزی همواره بخش مهمی از اقتصاد شیراز و حومه آن بوده‌است که دلیل آن فراوانی آب در این منطقه نسبت به بیابانهای اطراف است. تولیدات کشاورزی این شهرستان عبارت‌اند از: انگور، نارنج، خرمالو، ازگیل، شلیل، انار، برنج، گندم. این شهر در تولید فرش و گل نیز معروف است.

شیراز با دارا بودن کارخانجات الکترونیکی متعددی از جمله صاایران، زیمنس، ITMC، صنایع مخابراتی والکترونیک ایران و تکصا قطب الکترونیک کشور محسوب میشود.

شیراز همچنین یکی از سه قطب صنایع دستی ایران است. از صنایع دستی شیراز میتوان به خاتم سازی، معرق کاری، قالی بافی و منبت کاری نام برد.

صنایع مهم شیراز عبارتند از: صنایع الکترونیک، پالایشگاه نفت، مجتمع پتروشیمی، کارحانه سیمان، صنایع لاستیک سازی، صنایع نساجی

شهرک صنعتی بزرگ شیراز نیز صنایع کوچک و بزرگ بسیاری را در خود جای داده‌است. این شهر همچنین قطب الکترونیک ایران می‌باشد و صنایع فناوری اطلاعات از بزرگترین صنایع این شهر به شمار میرود که با شهرهای بزرگی در زمینه تبادل صنایع فناوری اطلاعات در جهان مانند مونیخ و برلین (در زمینه کارخانجات زیمنس) در ارتباط میباشد.

اقتصاد شیراز در آغاز قرن بیستم

در گزارش هیئت بازرگانی هند بریتانیا اعزامی به جنوب شرق ایران که در ۱۹۰۵ میلادی ۱۲۸۳ خورشیدی منتشر شده‌است وضعیت شیراز این‌گونه ترسیم شده‌است.

جمعیت: ۶۰ هزار نفر.
سرمایه تجار در بانک شاهنشاهی ایران شعبه شیراز: ۶۰ میلیون تومان.
محصولات صادراتی:محصولات اصلی صادراتی:تریاک، پنبه، فرش، خورجین، صمغ، بادام، کشمش، خشکبار، هلو، پوست روباه، گوسفند، اسب، شاخ و...
حجم صادرات: پنبه، تقریبا ۱۴ تا ۱۵ هزار عدل(هر عدل حدود ۷۴ کیلوگرم)، بیشترین حجم پنبه به روسیه صادر می‌شود. ۴۸۰۰ تا ۵۰۰۰ لول تریاک، (تریاک به کشورهای چین، بریتانیا و آمریکا صادر می‌شود.). ۳۶ هزار کیسه تنباکو (هر کیسه ۴۵ و سه دهم کیلوگرم.)، صادرات تنباکو در انحصار ادارهٔ تنباکوی ترکیه‌است. در ۱۹۰۴، ۶۰۰ عدل فرش از شیراز به خارج از کشور صادر شده‌است که مقصد این صادرات عمدتا شبه جزیره عربستان، ترکیه و مصر بوده‌است.

فرهنگ

شیراز به شهر شعر، شراب، باغ و گل و بلبل معروف است. باغ در فرهنگ ایرانیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و شیراز از قدیم به داشتن باغهای بسیار و زیبا مشهور بوده‌است. برای مثال شیراز از دوران باستان باغ‌های انگور فراوانی داشته و همین باعث شهرت جهانی شراب شیراز در دنیا شده‌است. امروزه بیشتر باغهای این شهر در شمال غربی شهر و در مناطق قصر دشت، کشن(کوه شن)، چمران و معالی آباد واقع شده‌ اند. تعدادی از باغهای شیراز از لحاظ تاریخی بسیار حایز اهمیت هستند و به عنوان مراکز مهم توریسیتی بشمار می‌آیند. معروفترین این باغها میتوان از باغ ارم، باغ عفیف آباد، بقعه هفت تنان، باغ دلگشا و باغ جهان نما نام برد.

سوغاتهای عمده شیراز خاتم، آبلیمو، آبغوره و بهار نارنج مسقطی می‌باشند و معروفترین خوردنی شیراز فالوده شیرازی است. از دانشمندان بزرگ شیرازی نیز میتوان به قطب الدین شیرازی اشاره نمود.

شیراز نقش ویژه‌ای در فرهنگ ایران دارد و شاعران بسیاری از این دیار برخاسته‌اند. از میان آنها سعدی و حافظ شهرت جهانی دارند. آرامگاه این دو شاعر یزرگ همواره پذیرای جهانگردان بسیاری از سراسر جهان است. از دیگر شاعران معروف شیرازی میتوان به اهلی شیرازی، شوریده شیرازی(شاعر روشندل شیرازی)، قاآنی شیرازی و وصال شیرازی اشاره نمود.

زبان

نوشتار اصلی: لهجه شیرازی

لهجه شیرازی یکی از لهجه‌های زبان فارسی است. از زمان تشکیل شیراز بزرگ لهجه شیرازی به سه گونهٔ شیرازی میانه، شیرازی پودنکی و شیرازی قصردشتی بخش شد. با اینکه تمامی لهجه‌های شیرازی از یک لهجه یعنی لهجه اصیل سرچشمه می‌گیرند. اما اصلاحاتی که در لهجه‌های منشعب وجود دارد گاهاً باعث می‌شود که این تصور حاصل شود که این لهجه از ریشه با هم متفاوتند.

شیراز در اشعار پارسی

که یارب پارس را مهد امان دار
به سعدی برج طالع توامان دار __سعدي

سلام ای شهر شیخ و خواجه شیراز
سلام ای مهد عشق و مدفن راز
سلام ای قبله تقدیس و تقوا
سلام ای قلعه سیمرغ و عنقا
سلام ای شهر عشق و آشنایی
سلام ای آشیان روشنایی
بهار پوستانت بی زمستان
دعایت کرده سعدی در گلستان
که یارب پارس را مهد امان دار
به سعدی برج طالع توامان دار
به تیر این دعا پیر دل آگاه
مغول را کرد دست فتنه کوتاه
دل و دلبستهٔ ایران توباشی
گل و گلدستهٔ ایران تو باشی
...
اگر من دیهقان یا شهریارم
گدای عشق این شهر و دیارم —محمدحسین بهجت تبریزی

گردشگري

جاذبه‌های گردشگری:

بيوگرافي شهر شيراز

مطالب مشابه :

چرا شهردار شیراز و استاندار فارس نباید جزو رجال ملی باشند؟ + پی نوشت

آغاز عملیات اجرایی آزادراه بوشهر ـ برازجان ـ شیراز!!!!!

230 مصوبه حاصل سفر هیات دولت به فارس

اخبار شیراز ...

عسلویه در یک نگاه

بيوگرافي شهر شيراز

جاده جدید راهی به سوی توسعه آینده

wtc - ورزشگاه شیراز و سرمایه گذاری های شیراز , ...

فاصله خنج تا لامرد فارس 60 کیلو متر کوتاه تر می شود.