نقشه های توپوگرافی:
منحنی‌های میزان
منحنی‌های میزان خطوط فرضی هستند که تمام نقاط واقع در آنها دارای ارتفاع یکسان نسبت
به سطح دریا و یا یک مبدا مشخص هستند. منحنی‌های میزان علاوه بر مشخص نمودن وضعیت پستی
و بلندی ناحیه ارتفاع و شیب واقعی محل را نیز مشخص می‌نمایند.
فواصل منحنی‌های میزان بیانگر مسافت عمودی بین دو منحنی هستند. این فاصله معمولا برای
تمام منحنی‌های متوالی ثابت نگهداشته می‌شود. مگر در مواقعی که ارتفاع منطقه معینی
مانند قله و غیره را نشان دهند.
نخستین مجموعهٔ چندبرگ نقشهٔ توپوگرافی از سرتاسر یک کشور «Carte géométrique de la
France» فرانسه بود که در سال ۱۷۸۹ کامل شد. نقشه‌های توپوگرافی توسط ارتش و با هدف
سهولت طرح‌ریزی برای جنگ و نیز تعیین محل‌های دفاعی ایجاد شد. بنابراین اطلاعات پیرامون
ارتفاع، از اهمیت به سزایی برخوردار بوده‌است. پس از آن نقشه‌های توپوگرافی به یکی
از منابع پایهٔ ملی کشورهای پیشرفته در طراحی زیرساخت‌ها و بهره‌بردای از منابع تبدیل
شد. در آمریکا در سال ۱۸۷۹ نقشهٔ توپوگرافی سرتاسر آمریکا تهیه شد که تا امروز نیز
باقی مانده‌است.
قوانین مربوط به منحنی‌های میزان
خطوط تراز به طرف بالادست رودها یا به طرف بالادست دره خم می‌شوند. در محل دره‌ها این
منحنی‌ها ، شکل V بوجود می‌آورند که نوک آن به طرف بالادست رود است و بطرف بالادست
رود منحنی میزان پی‌درپی ارتفاعات بالاتری را نشان می‌دهند.
خطوط تراز در قسمت‌های فوقانی تپه‌ها منحنی‌های بسته‌ای را بوجود می‌آورند. قله تپه
بالاتر از بالاترین منحنی میزان بسته قرار دارد.
گودال‌های (فرورفتگی‌های) فاقد راه خروجی را با منحنی‌ها بسته هاشوردار نشان می‌دهند.
هاشورها طوری زده می‌شوند که نوک خط‌های هاشور طرف داخل گودی را نشان دهند.
فاصله خطوط تراز در دامنه‌های کم‌شیب بیشتر می‌شود.
فاصله خطوط تراز در دامنه‌های پرشیب کم می‌شود.
خطوط تراز دارای فواصل یکسان نشانگر دامنه‌های دارای شیب یکنواخت است.
خطوط تراز در موارد استثنایی همچون صخره‌های آویزان ، از روی یکدیگر عبور نکرده و همدیگر
را قطع نمی‌کنند.
تمام خطوط تراز ، در نهایت یا در روی خود نقشه یا در حاشیه نقشه بسته می‌شوند.
یک خط تراز بالا هیچ وقت بین دو خط تراز پایین‌تر از خود قرار نمی‌گیرد و بالعکس ،
به عبارت دیگر تغییر در جهت شیب زمین همیشه با تکرار خطوط تراز هم ارتفاع به صورت دو
خط تراز جداگانه هم ارتفاع و یا برروی یک خط ترازی که دور می‌زند همراه است.
ارتفاع نقاط مرتفع بین خطوط تراز در بسیاری از جاها همچون تقاطع جاده‌ها ، قله کوهها
و سطح دریاچه داده می‌شود.
پستی و بلندی
پستی و بلندی (رلیف) نشانگر اختلاف ارتفاع بین دو نقطه است. رلیف حداکثر ، حاکی از
اختلاف ارتفاع بین بلندترین و کوتاهترین نقاط مورد نظر است. رلیف ، فاصله عمودی بین
خطوط تراز متوالی به کار رفته در نقشه است را تعیین می‌کند. وقتی برجستگی کم باشد از
فواصل عمودی کمی چون 10 یا 20 پا استفاده می‌نمایند. در نواحی مسطح مثل یک دره رودخانه‌ای
پهن یا جلگه‌های مسطح از فاصله عمودی 5 پا استاده میکنند. در کوههای ناهموار جایی
که برجستگی صدها پا باشد از فواصل عمودی 50 یا 100 پا استفاده میکنند.
مقیاس نقشه
مقیاس (Scale) نقشه ارتباط بین مسافت یا سطح را روی نقشه نسبت به مسافت یا سطح در روی
زمین را نشان می‌دهد. این مقدار را عموما به صورت نسبی همچون یا 1:24000 نشان می‌دهند.
صورت معمولا 1 است و نشانگر فاصله روی نقشه است و مخرج یک عدد بزرگ است که نشانگر فاصله
در روی زمین است. بدین ترتیب 1:24000 به معنی آن است که یک واحد روی نقشه معادل 24000
برابر همان واحد روی زمین است.
این امر بستگی به اندازه واحد ندارد. اغلب ، یک مقیاس ترسیمی ، یا پاره خطی ، مفیدتر
از مقیاس کسری است، زیرا اندازه گیری فاصله با آن آسانتر است. مقیاس پار‌خطی ، شامل
پاره‌خطی است که به فواصل مساوی تقسیم شده که نمایانگر فواصل مساوی روی نقشه است. برای
اندازه گیری دقیق کسری از واحد ، معمولا یک قسمت در طرف چپ ، به واحدهای کوچکتری تقسیم
شده است.
رنگ‌ها و علائم
هر رنگ و علامتی که در نقشه توپوگرافی سازمان زمین شناسی آمریکا بکار رفته دارای معنی
خاصی است. معنی هر رنگ به قرار زیر است:
آبی - برای آب
سیاه - سازه‌های دست انسان مثل خانه ، مدرسه ، کلیسا ، جاده و غیره
قهوه‌ای - خطوط میزان
قرمز - نواحی شهری ، جاده‌های مهم ، خطوط تقسیم زمین‌های عمومی
تهیه مقاطع توپوگرافی
برای پی بردن به حالت طبیعی پستی و بلندی سطح زمین در هر مسیری می‌توان مقاطع توپوگرافی
را تهیه نمود. در تهیه مقاطع معمولا فاصله عمودی به خاطر بزرگی کوچکتر از مقیاس افقی
نشان داده می‌شود. جهت رسم یک مقطع ، ابتدا باید یک صفحه کاغذ را که دارای خطوط افقی
و موازی هم می‌باشد در موازات مسیر مورد نظر برای تهیه مقطع قرار داده و سپس از محل‌های
برخورد مسیر با خطوط میزان عمودی بر خطوط موازی کاغذ خارج نمود.
خطوط موازی که هر کدام بیانگر یک ارتفاع عمودی معلوم هستند با ارتفاع خطوط میزان مورد
نظر مطابقت داده شده و علامت گذاشته می‌شود. این عمل باید برای تمام نقاط تقاطع مسیر
مقطع و در محل‌های برخورد با خطوط میزان انجام گیرد. که از اتصال این نقاط به هم مسیر
مورد نظر حاصل خواهد گردید.
محاسبه شیب زمین از خطوط میزان
برای پیدا کردن شیب کلی زمین در یک مسیر محدود و معینی اول فاصله افقی ابتدا تا انتهای
مسیر مورد نظر را اندازه گرفته و سپس اختلاف ارتفاع مبدا تا انتهای مسیر را از خط میزان
اول و آخر قرایت کرده و سپس فاصله عمودی را بر افقی تقسیم می‌نمایند. عدد حاصل زاویه
شیب مسیر را نشان خواهد داد.
نمونه هایی از نقشه توپوگرافی با منحنی میزان
نقشه های توپوگرافی و اهمیت آن در جغرافیا:
"توپو" در لغت به معنی جا، مکان و محل آمده است.بنابراین توپوگرافی در لغت به معنی
ترسیم مکانخواهد بود اما در اصطلاح نقشه خوانی ؛ نقشه های توپو گرافی نقشه هایی هستند
که با استفاده از خطوط هم ارتفاع ، نمایشی از وضعیت ناهمواری ها ی یک مکان را ارایه
می دهند.از این جهت مشخص ترین ویژگی نقشه های توپوگرافی وجود خطوط هم ارتفاع یا منحنی
های میزان است.اگر چه اطلاعات دیگری نیز بر روی نقشه های توپوگرافی وجود دارد از جمله
عناصر طبیعی و انسانی نظیر چشمه ها، چاه ها ، خطوط هيدروگرافیکی ، مناطق مسکونی ، مختصات
جغرافیایی ، مقیاس ، جهات شمال و غیره.
گفتیم که برای نمایش وضع ناهمواری ها بر روی نقشه های توپوگرافی از خطوط منحنی میزان
استفاده می کنند. حال ببینیم این منحنی ها چه هستند و چه ویژگی دارند. خطوط منحنی میزان
یا خطوط تراز هیچ گاه یکدیگر را قطع نمی کنند زیرا الگو ها ومدلهایی هستند که اگر به
طور فرضی یک برجستگی را از سطح افق تا بالاترین نقطه ، به شکل صفحاتی بریده و قطع کنیم؛در
نتیجه این کار خطوط پیچ و خم دار و بسته ای بوجود می آیند که با یکدیگر موازیند.
با انجام این آزمایش شاید موضوع روشن تر شود.یک سیب زمینی درشت را از قسمت عرض به دو
بخش مساوی تقسیم کنید.یکی از نیمه ها رااز سطح بریده شده روی میز قرار دهید. در واقع
اکنون یک مدل فیزیکی از یک ناهمواری را پیش روی خود دارید. حال با ماژیک دوایری را
روی بدنه این سیب زمینی از نزدیکی قاعده تا نزدیکی راس آن به فواصل معین رسم کنید.سیب
زمینی را از از محل خطوطی که ترسیم کرده اید برش دهید . ناهمواری مصنوعی شما اکنون
به تعدادی برش تبدیل شده است. از بزرگترین برش کار را آغاز کنید و با قرار دادن آن
روی کاغذ ، خطی پیرامون آن با مداد رسم کنید .و سپس خطوط برش های کوچکتر را به ترتیب
تا کوچکترین برش روی همان شکل قبلی اضافه کنید.به این ترتیب شما نقشه ای توپوگرافی
از ناهمواری مصنوعی خود تهیه کرده اید. هر یک از خطوطی که رسم کرده اید ، نمایانگر
ارتفاع معینی از پدیده مورد نظر شماست. و صد
البته برای ترسیم یک کوه در اندازه واقعی
، امکان برش آن به حلقه های متعدد وجود ندارد .پس براس رسم منحنی میزان های یک کوه
چه راهی وجود دارد؟
برای ترسیم منحنی های میزان یک ناهمواری بزرگ از عکسهای هوایی و دستگاه تبدیل استفاده
می شود.در آنجا هم با استفاده از خاصیت برجسته بینی ، ناهمواری را با صفحات افقی فرضی
به فواصل معین برش می دهند .هر صفحه ای که آنرا قطع کند براساس شکل ناهمواری در محل
قطع شده خطوط پیچ و خم داری ایجاد می کند و همچنان که اشاره شد در بخش پایینی ناهمواری
بزرگتر و در بخش بالایی (قله) کوچکتر خواهد بود. فاصله صفحه هایی که زمین را قطع می
کنند متساوی البعد می نامند.مقدار واقعی ارتفاع نقاط را با عددی که بر روی منحنی های
اصلی نوشته می شود ، مشخص می کنند.فاصله قائم دو خط تراز متوالی را فاصله تراز می گویند.به
این ترتیب علاوه بر این که ارتفاع نقاطی که روی منحنی های تراز هستند را می توان معین
کرد ؛ ارتفاع نقاطی که بین منحنی های میزان نیز قرار دارند قابل محاسبه است.( در بخش
اندازه گیری فاصله ها ارائه می شود)
در بخش پایینی نقشه های توپوگرافی اندازه و فاصله منحنی های میزان اصلی و فرعی نوشته
شده است. در نقشه های توپوگرافی ایران ؛ منحنی های میزان معمولا با رنگ قهوه ای روشن
نشان داده شده اند.منحنی های اصلی پر رنگ تر و ضخیم تر و عدد ارتفاعی روی آنها نوشته
شده است.،منحنی میزان های عادی که کم رنگ تر و نازک تر هستند ، بدون عدد ارتفاعی می
باشند.و منحنی میزان های حد واسط یا فرعی که معمولا در مناطق کم شیب وجود دارد و از
آنها برای نمایش یک سطح نسبتا هموار با تغییر ارتفاع نامحسوس استفاده می شود؛ بدون
عدد ارتفاعی به صورت نقطه چین نمایش داده می شوند. فاصله منحنی های میزان در نقشه های
توپو گرافی ایران در زیر مقیاس خطی نوشته شده است که بدین شرح هستند:
1-در نقشه های1:50000 فاصله منحنی های اصلی 100 متر ؛ فاصله منحنی های عادی 20=5: 100متر
و فاصله منحنی های فرعی 10=2: 20 متر می باشد.
2-در نقشه های 1:250000 فاصله منحنی های اصلی 500 متر ؛ فاصله منحنی های عادی 100=5:
500 متر و فاصله منحنی های فرعی 50=2: 100 متر است.
3-در نقشه های 1:500000 فاصله منحنی های اصلی 1000 متر ؛ فاصله منحنی های عادی 200=5:
1000 متر و فاصله منحنی های فرعی 100=2: 200 متر است.
نقشه های تو پو گرافی چه اهمیتی دارند؟
در تمام مطالعات دقیق جغرافیایی نیاز به یک نقشه مبنا یا نقشه پایه وجود دارد.اگر چه
دقیق ترین نقشه های پایه ، عکسهای هوایی هستند اما به دلیل مشکلات تهیه عکسهای هوایی
و اطلاعات اضافی روی آنها و مشکلات فنی ناشی از اعوجاج تصویر و تغییر ارتفاع پرواز
نمی توان همیشه از آنها استفاده کرد. به این جهت نقشه هایی که بتوانند اطلاعات اولیه
و دقیقی را در اختیار جغرافیدانان بگذارند از اولویت زیادی برخوردارند. به نقشه هایی
که واقعیت ها را ثبت کرده باشد ، مرز ها مشخص گردیده باشند و مطالب مورد نیاز روی آنها
یادداشت شده باشند و گسترش مکانی مشاهدات به طور دقیق روی آن ثبت شده باشد ؛ نقشه پایه
میگوییم.انتخاب نقشه پایه در مطالعات جغرافیایی بسیار اهمیت دارد.
. نقشه پایه تا حدودی چگونگی تجزیه و تحلیل و شکل نهایی نمایش داده ها را به صورت آماری
و ترسیمی معین می کند. در بین انواع نقشه های پایه موجود، نقشه های توپوگرافی به دلیل
ارائه اطلاعات اولیه مورد نیاز جغرافیدانان ، بهترین در نوع خود محسوب می شوند.
از این رو اهمیت نقشه های توپوگرافی بخصوص نقشه هایی که مقیاس بزرگ دارند در اغلب پروژه
های تحقیقاتی جغرافیا ، ثابت شده است. نقشه های توپوگرافی اختصاصا سطح خشکی ها را به
نمایش می گذارد. برای مطالعه کف دریا ها واقیانوسها و نمایش ناهمواری های آن ، از نقشه
های باتیمتریک ( ژرفاسنجی) استفاده می شود. که مشابه نقشه های توپوگرافی هستند.
در تهیه نقشه های زمین شناسی ، خاک شناسی ، پوشش گیاهی و ژئومورفولوژی ؛ از نقشه های
توپوگرافی به عنوان نقشه پایه استفاده میکنند.و اطلاعات تخصص مربوط به هریک از موضوعات
فوق بر روی آن پیاده و گنجانیده می شود.در واقع نقشه های توپوگرافی ، مادر تمامی نقشه
های دیگر مربوط به زمین است.از این جهت یک بار دیگر ویژگی های مهم این نقشه ها را یادآوری
می کنیم:
1-در این نقشه ها ، ارتفاعات را با استفاده از منحنی های میزان یا خطوط هم ارتفاع نشان
می دهند.
2-مقاس این نقشه ها مشخص شده است.
3-در اطراف این نقشه ها ، موقعیت جغرافیایی محل روی نقشه ثبت شده است.
4-علائم هیدروگرافیکی نظیر : آبراهه ها، رودها، چشمه ها، چاهها ، قناتها ، برکه ها
، و باتلاقها روی نقشه مشخص شده است.
5-همه پدیده های طبیعی و مصنوعی نظیر کوهها ، دریاچه های پشت سد ها روی آن دیده می
شود.
6-عنوان نقشه با استفاده از مهمترین نقطه یا بزرگترین سکونتگاه انسانی انتخاب می شود.
چگونه نقشه های توپوگرافی را بخوانیم؟
خواندن نقشه های توپو گرافی بسیار آسان است مشروط بر آن که قواعد زبان مربوط به آن
را به درستی آموخته باشیم.یک نقشه توپو گرافی مقابل خو بگذارید وبه این ترتیب گام به
گام همراه ما باشید.
1-نام نقشه که معمولا مهم ترین نقطه جغرافیای روی نقشه است ، در قسمت بالای نقشه نوشته
شده است
2-در سمت راست و بالای نقشه شماره برگ و شماره سری نقشه ن.شته شده است . این شماره
ها اندکس راهنمای استفاده و یافتن نقشه مورد نظر در آرشیو نقشه هاست . در نقشه های
1:250000 و 1:500000 در سه طرف از نقشه این شماره را درج کرده اند .و از آنجا که نقشه
های توپوگرافی معمولا در فایل های بایگانی نقشه به صورت ورقه هایی روی هم قرار می گیرد
با نگاه کردن به هر گوشه از آن می توان نقشه مورد نظر را یافت و از خارج کردن تمام
نقشه خوداری کرد. در مکاتبات مربوط به نقشه ها نیز از این شماره ها استفاده می شود
تانقشه مورد نظر را بشناسانند. در سمت راست و پایین نقشه نیز همان شماره ها با استفاده
از شبکه اتصال نقشه ها نمایش داده شده است.که قسمت های مجاور مقشه مورد نظر را معرفی
می کند.
3-مقیاس در قسمت پایین نقشه در بخش میانی به شکل عددی و خطی بر مبنای واحد متریک ،
واحد انگلیسی ، بر حسب مایل خشکی و مایل دریایی نوشته شده است .
4-در زیر مقیاس ؛ فواصل منحنی میزان ها ی عادی و فرعی نوشته شده است. در مناطقی که
فاصله منحنی میزان های اصلی کم باشد عدد ارتفاعی یک در میان روی منحنی های اصلی نوشته
شده است.فاصله منحنی های میزان 100 متر است.
5-در زیر مقیاس ؛ سیستم تصویری که براساس آن نقشه را تهیه کرده اند نوشته شده است.
اغلب نقشه های توپوگرافی ایران در سیستم تصویری یونیورس ترانس مرکاتور یا(u.t.m) تهیه
شده است.
6-در قسمت پایین نقشه های 1:50000 و یا در قسمت سمت چپ نقشه های 1:250000 علائم راهنما
ی نقشه ثبت شده است. در نقشه های 1:250000 علاوه بر این اطلاعات ، مختصات بلندترین
نقطه ارتفاعی نیز مشخص شده است.در همین قسمت میزان انحراف مغناطیسی این نقشه در سال
معینی ذکر شده است. عدم سندیت مرز های موجود در نقشه ، وجود یا عدم وجود موانع ارتفاعی
مصنوعی نظیر دکل های رادیویی یا آنتهای مخابراتی ، سال تهیه نقشه ، و منبع پایه در
تهیه نقشه که معمولا عکسهای هوایی در سال معینی هستند نوشته شده است.
7-در نقشه های 1:250000 و1:500000 یک روش ساده تعیین مختصات نقطه ای با تقریب 1000
متر روی نقشه آموزش داده شده است (در انتهای این بخش به اینمساله خواهیم پرداخت) و
در هر دوی این نقشه ها ، خطوط شبکه ای 10 کیلو متری در سیستم (u.t.m) وجود دارد که
در نقشه های 1:250000 آبی رنگ و در نقشه های 1:500000 به رنگ بنفش دیده می شود.از این
شبکه برای تخمین سریع فاصله ها استفاده می شود. ضمن آنکه شبکه بندی 100 کیلو متری را
با حروف لاتین مشخص کرده اند که کار یافتن نقاط را بر روی نقشه سرعت می بخشد.
8-در زیر قسمت مقیاس خطی و در جایی که فواصل منحنی های میزان مشخص شده است، مبنای ارتفاعی
نقشه نوشته شده است . منظور از مبنای ارتفاعی سطحی است که صفر مسطحاتی از آن محل در
نظر گرفته می شود . محاسبات ارتفاعی از مبدا آن نقطه به حساب می آید. در نقشه های توپوگرافی
ایران صفر ارتفاعی دماغه فاو در خلیج فارس است.به این ترتیب نقطه فاو در نقشه های ایران
صفر متر ارتفاع دارد و قله دماوند 5671 متر ؛ نسبت به نقطه فاو اختلاف ارتفاع دارد.
9-در همه نقشه های توپوگرافی از استفاده کنندگان خواسته شده است که اشتباهات و نظرات
اصلاحی خود را به اداره جغرافیایی ارتش که تولید کنند این نقشه ها هستند ، اطلاع دهند.
در بسیاری از مورد محققان جغرافیا در حین مطالعه به مواردی بر خورده اند که بین اطلاعات
نقشه و زمین اختلاف وجود دارد . هر استفاده کننده از نقشه وظیفه دارد موارد اختلاف
را به سازمان تولید کننده نقشه اطلاع دهد.
10-مختصات جغرافیایی : در حاشیه نقشه اصلی ، مختصات جغرافیایی سطحی که در نقشه دیده
می شود ، درج شده است. در هر نقشه 1:50000 ؛ 15 دقیقه عرض و 15 دقیقه طول جغرافیایی
نشان داده شده است.که هر کدام به 3 بخش 5 دقیقه ای تقسیم می شوند.در نقشه های 1:250000
این مقدار به 5/1 درجهطول جغرافیایی و 1درجه عرض جغرافیایی می رسد که در هر دو بعد
به بخشهای 15 دقیقه ای تقسیم بندی دارند.محل تلاقی طول و عرض جغرافیایی در نقشه های
1:250000 یک علامت+ بزرگ وچود دارد.در هر دو ی این نقشه ها یک راهنمای اصالت نقشه وجود
دارد که میزان دقت مسطحاتی و دقت منحنی های میزان را مشخص کرده است که به ترتیب برای
نقشه های ایران 125 و 50 متر است.
11-نگهداری نقشه های توپوگرافی : تهیه نقشه های توپوگرافی امری مشکل است بنابراین از
این اسناد باید به خوبی نگهداری کرد بهترین راه نگهداری نقشه ها لوله کردن و قرار داده
آنها در یک محفظه ضد رطوبت و ضد ضربه است.البته باید نام یا شماره سری نقشه هایی که
در هر محفظه قرار دارند را روی بدنه محفظه درج نمود تا در موقع استفاده مجبور نباشیم
تمام نقشه های تمام محفظه ها را بیرون بیاوریم.البته حمل نقشه در این وضعیت مشکلاتی
هم دارد . چنانچه موضوع حمل نقشه ها بر طول عمر آنها برای شما ارجحیت داشته باشد می
توانید نقشه ها را تا کنید آن هم در جهت های مخالف هم که باز و بسته کردن آنها سریع
صورت گیرد. در این شکل حمل ونقل نقشه ها بسیار آسان خواهد بود اما طول عمر آنها کم
می شود و بزودی از محل تا خوردگی نقشه ها پاره می شوند.استفاده از چسب بی رنگ پهن در
محل اتصال تا شدگی ها تا حدودی مشکل را رفع خواهد کرد.
مطالب مشابه :
نقشه هوایی دانشگاه پیام نور تبریز
كامپيوتر - نقشه هوایی دانشگاه پیام نور تبریز - وبلاگ گروهي دانشجويان كامپيوتر دانشگاه پيام
تغییر مدیریت دانشگاه پیام نور تبریز
دانشجویان مهندسی کامپیوتر پیام نور تبریز یه گشتی میزدم که نقشه هوایی دانشگاه خودمون
فتوگرامتری
شرکت نقشه برداری تبریز منحنی عکسهای هوایی امروزه حداقل در دو رشته بزرگ علمی یعنی
نقشه های توپوگرافی:
شرکت نقشه برداری تبریز برای ترسیم منحنی های میزان یک ناهمواری بزرگ از عکسهای هوایی و
گزارش عملیات شناسایی – کوه های عینالی (شمال تبریز) 19 اسفند ماه 88
کلوب پاراگلایدر تبریز رحمت دوست مشغول بررسی نقشه های هوایی و مسیر دکل های فشار قوی و راه
ساخت نمونه تراموای مدرن (هوایی) در تبریز
تبریز شهر آرزوها - ساخت نمونه تراموای مدرن (هوایی) در تبریز -
آدرس سفارت و کنسولگری آذربایجان در ایران
شرکت خدمات هوایی وجهانگردی مرند سیر نقشه شهر های مهم آدرس کنسولگری در تبریز:
گزارش برنامه قلعه آق گنبدیاهولاکوقالاسی
گروه کوهنوردی یاران تبریز نقشه هوایی منطقه
برچسب :
نقشه هوایی تبریز