سوالات علوم سوم راهنمایی

ü      خلاصهای از نظریه های اتمی دانشمندان در رابطه با مدل اتمی:

1.      دموکریت: برای اتم ها،شکل های گوناگونی معرفی کرد.

2.      دالتون :اتم ها را به شکل ذرات کروی تو پر در نظر گرفت.(ساچمه مانند)

3.      تامسون: به وجود بار الکتریکی منفی(الکترون) و بار های مثبت به همان تعداد، در اتم پی برد واتم را مانند کیک کشمشی تصور کرد.

                                                                                             خمیر(بار مثبت)

                        کشمش (بار منفی)

                4.رادرفورد:

A.     اتم دارای هسته کوچکی است که بیشترین جرم اتم را دارد.

B.      درون هسته ذره هایی با بار مثبت به نام پروتون وجود دارد.

C.      الکترون ها، پروتون ها را محاصره کرده اند.

   5. نیلز بور: اظهار داشت که الکترون در یک مدار مانند منظومه شمسی  اطراف هسته در حال چرخش  هستند.

   6.جیمز چادویک: به وجود ذرات بدون بار به نام نوترون پی برد.

ü      ذره های سازنده اتم:

         1-هسته     الف –پروتون (p) ،بار الکتریکی مثبت(+)

اتم                     ب- نوترون(n) ،بدون بار الکتریکی

          2-الکترون:((e،بار الکتریکی منفی(-)

ü    عدد اتمی:

به تعداد پروتون های هر اتم عدد اتمی آن اتم گویند.

ü     عدد جرمی:

به مجموع تعداد پروتون ها و نوترون های هر اتم ،عدد جرمی آن اتم گویند.

•       نکته :

تعداد الکترون ها و پروتون ها در هر اتم در حالت عادی با هم برابر است ولی نوع بار آن ها باهم فرق دارد.

•       نکته:

در کنار هر یک از نمادهای شیمیایی عنصر عددهایی نوشته می شود که عدد بالایی بیانگر عدد جرمی وعدد پایینی بیانگر عدد اتمی آن عنصر است.

                                                           عدد جرمی

                                                       42H e          عدد اتمی

ü   با توجه به عنصر روبرو مقدار موارد خواسته شده را بدست آورید؟

a)  عدد جرمی:   23

b)  عدد اتمی:    11

c)   پروتون :     11                                                        2311N a

d)  الکترون:     11

e)  نوترون:       12

ü     نماد شیمیایی:

علائم و نشانه های ویژه که برای نمایش عناصر بکار می رود،نماد شیمیایی گویند.

ü     نکته نماد ترسیمی اولین بار توسط دالتون به شکل بسیار ساده برای شناختن عناصر بکار رفت.

ü   جدول تناوبی عناصر:

اگر عناصر رابه ترتیب افزایش عدد اتمی آنها کنار یکدیگر قرار دهیم  جدولی بدست می آید که آن را جدول تناوبی عناصر می گویند.

•       نکته:

این کار را  اولین بار توسط شخصی به نام مندلیف صورت گرفت

ü     ایزوتوپ(هم مکان):

اتم هایی که دارای عدد اتمی یکسان ولی جرم اتمی متفاوت هستند در یک خانه از جدول تناوبی عناصر قرار می گیرند که به آن ها هم مکان یا ایزوتوپ کویند.

•       نکته :

جرم ایزوتوپ ها در یک اتم با هم متفاوت است ،زیرا تعداد نوترون ها در آن ها قرار دارد.

                                   پایان فصل اول

ü   فرمول شیمیایی:

نشان دادن عناصر یک ترکیب شیمیایی ،به وسیله نمادهای شیمیایی را فرمول شیمیایی گویند.

مثال:فرمول شیمیایی آب به صورت H2Oمی باشد.

                                                                                     H2O

ü   فرمول شیمیایی هر ترکیب نشان دهنده:

1-    یک ماده از چه عناصری تشکیل شده است.

2-    از هر عنصر به چه تعداد ی در ساختمان یک مولکول آن  وجود دارد.

ü   ترکیب مولکولی:

ماده ای که مولکول ها ، ذره های سازنده آن ها هستند.

ü   پیوند کووالانسی:

نوعی نیروی جاذبه است که اتم ها را در یک مولکول محکم کنار هم نگه می دارد.

ü   مثال های از ترکیب مولکولی:

آب (فراوانترین ترکیب مولکولی)،آمونیاک ، اتانول(نوعی الکل) ، اتیلن گلیکول(ضد یخ)

ü   یون:

به تمام ذرات دارای بار الکتریکی (مثبت ومنفی) یون می گویند.

ü   ترکیب یونی :

موادی که یون ها ذره های سازنده آن ها هستند،ترکیبات یونی گویند.

ü   پیوند یونی :

نوعی نیروی جاذبه میان یون ها با بار همنام در ترکیبات یونی می باشد.(مانند نمک طعام)

ü   نکته:

ü    یک ویژگی مهم ترکیب های یونی:

یکی از مهمترین ویژگی های ترکیب های یونی این است که این ترکیبات به راحتی پس از حل شدن در آب ،پیوند بین یون ها شکسته می شود و می تواند آب را رسانای جریان الکتریسیته نماید.

ü   اسید ها:

مواد ترش مزه هستند که با فلزات و باز ها واکنش می دهند. مثل:سرکه،آبلیمو،ویتامین ث

ü   بازها:

مواد تلخ مزه هستند ، مانند  شوینده ها و جوش شیرین

ü   آمفوتر:

موادی که هم با اسیدها و هم با  بازها واکنش می دهند. مثل:آب

ü   معرف ها(شناساگرها):

موادی هستند که بیانگر محیط های اسیدی یا بازی هستند که این تغییرات معمولا با رنگ همراه است.

                                  آبی رنگ                       محیط بازی+کاغذ لیتموس قرمز

                                قرمز رنگ                     محیط اسیدی + کاغذ لیتموس آبی

                               ارغوانی                   محیط بازی + محلول فنل فتالین(بی رنگ)

پایان فصل دوم

اصولا یکی از ویژگی های سنگ های رسوبی لایه لایه بودن آنها می باشد که با مطالعه قسمت های مختلف این لایه ها می توان به گذشته زمین پی برد.

ü   مطالعه لایه های رسوبی به طریق زیر امکان پذیر است:

1-    حفر چاه ها           2- بررسی دیواره دره ها         3- بررسی دامنه تپه ها

ü   فسیل:

آثار و بقایای موجودات زنده می باشد که قسمت های نرم این موجودات تجزیه شده و قسمت های سخت آنها همراه با تشکیل سنگ به فسیل تبدیل شده است.

ü   شرایط مناسب برای تشکیل فسیل:

1-وجود قسمت های سخت در بدن جانداران ،مثل صدف ،کتین و...

2-فراهم بودن محل مناسب مانند:محیط های رسوبی،صمغ گیاهان ،یخبندان،غار و...

ü   کاربرد فسیل:

1-بررسی تکامل جانداران         3-تهیه جدول زمان بندی برای تعیین قدمت لایه های رسوبی

2-تعیین نوع آب وهوای گذشته ونوع زندگی        4-تامین سوخت و انرژی مانند نفت

ü   دوره های زمین شناسی:

1-دوران پرکامبرین:ظهور حیات بر روی زمین،پیدایش آغازیان وبی مهره های ساده

2-دوران اوایل پالئوزوئیک(حیات قدیم):فراوانی بی مهره ها،وجود گیاهانی مثل جلبک های دریایی

3-دوران اواخر پالئوزوئیک(حیات قیمی):پیدایش سرخس ها ،گیاهان بی گل ونخستین مهره داران

4-دوران مزوزوئیک(حیات میانی):فراوانی خزندگان بخصوص دایناسورها و اولین گیاهان گلدار

5-دوران سنوزوئیک(حیات جدید):فراوانی پستانداران و گیاهان گلدار.

تغییر گونه های جانداران

ü   فرضیه لامارک:

استعمال یا عدم استعمال از یک اندام ،باعث بروز تغییر در گونه های جانداران می داند ،مثل گردن دراز زرافه.

ü   فرضیه داروین:

داروین در مورد چگونگی تغییر گونه ها نظریه انتخاب طبیعی را بیان کرد.وی اعتقاد داشت طبیعت در هر محیط افراد سازگارتر را انتخاب می کند که این سازش بیشتر به صورت رقابت ،همرنگی با محیطو...می باشد.

ü   نظریه دووریس:

عامل بروز صفات ثانویه در جانداران را جهش دانست.

ü   جهش:

به صفاتی که به طور ناگهانی در یک فرد ظاهر شود وقابل ارثی شدن هم هستند.

ü   چگونگی بروز جهش:

عامل انتقال دهنده صفات توسط رشته هایی به نام کروموزوم که در هسته سلول ها وجود دارد شکل می یابد.

•       نکته:

روی کروموزوم رشته های به نام DNAوجود دارد پس هر عاملی که باعث تغییر در ساختمان DNAشود باعث جهش می گردد،این تغییر ممکن است از طریق مواد دارویی،شیمیایی،مواد رادیواکتیوو...صورت می پذیرد.

پایان فصل سوم