ویژگی یک مقاله علمی پژوهشی

ویژگی های يک مقاله علمیپژوهشی

۱) مقدمه:
در اين نوشته به ويـژگي‌هـاي کلّي يک مقاله علمي - پژوهشي براي انتشــار در نشرياتـي که مقـالات آنها مـورد داوري قرار مي‌گيرند (Refereed Journals) پرداخته شده است. اين نشريات يا مجلّه‌ها پس از دريافت مقاله آن را براي داوري نزد سه يا چند نفر از داوران که به موضوع مورد بحث مقاله آشنايي دارند ارسال مي‌دارند. پس از دريافت نظرات و پيشنهادات داوران، در صورتي که مقاله قابلّيت انتشار داشته باشد، نشريه مقاله مورد بحث را منتشر مي‌نمايد. چارچوب‌هاي آورده شده در اين نوشته نيز مي‌تواند براي مقاله‌هاي ارسالي براي همايش‌هاي علمي که مقالات آنها داوري مي‌شوند مورد توجّه قرارگيرد.

2) معیارهای یک مقاله علمیپژوهشی:
توصيه جدّي مي‌شود که معيارهاي زير در هر مقاله علمي - پژوهشي مورد رعايت قرارگيرند. رعايت اين معيارها باعث انسجام و استحکام مقاله شده و امکان پذيرش آن را در يک مجله علمي - پژوهشي افزايش مي‌دهد.

الف- مرتبط بودن مطالب و کامل بودن:
• تمام موضوعات مطرح شده‌اند.
• استدلال‌ها و بحث‌ها در کليت متن مرتبط هستند.
• منابع و مراجع ادبيات تحقيق آورده شده‌اند.
• منطق و پيوستگي بين استدلال‌ها رعايت شده است.

ب- برخورداري از يک سازمانمنسجم:
• مقاله از يک ساختار شفاف مفهومي برخوردار است.
• عنوان‌ها و زير‌عنوان‌هاي مناسب، صحيح و مرتبطي به کار برده شده‌اند.
• نظام ارجاع دهي با ثبات و مناسب است.

ج- برخوردارياز يک محوريّت تحقيقي در کلّيت و ترکيب مقاله:
• تفکر خلاق، ترکيب و استدلال ظهور و بروز دارد.
• دقت فکري در باره عنوان اصلي ديده مي‌شود.
• مفاهيم مرتبط به نحو مناسبي تحقيق شده‌اند.
• استدلال‌ها و اثبات‌ها به وسيله مدارک و مستندات يا ارجاعات پشتيباني شده‌اند.
• شواهد کافي براي فهم موضوع وجود دارد.
• ادبيات تحقيق مورد نقد و تحليل قرار گرفته‌اند.
• ارتباط لازم بين ادبيات تحقيق و موضوع مورد تحقيق مقاله ارائه شده است.

3- ساختار عموميمقاله
يک مقاله تحقيقي به طور کلي مي‌تواند در برگيرنده ساختاري مشابه ساختار زير باشد.
3-1) عنوانمقاله:
• پرهيز از عنوان‌هاي کلي و روزنامه‌اي؛
• استفاده از صفت و موصوف‌هاي لازم براي گوياتر نمودن عنوان؛
• دارا بودن جذّابيت براي جذب مخاطب؛
• فشرده و مختصر و يادآوردني؛
• پرهيز از اصطلاحات نامأنوس و اختصار
• توجه به اين نکته که عنوان يک برچسب است نه جمله.
3-2) نام نويسنده/نويسندگان:
• مشخص کردن نام و رابطه عضويتي نويسنده يا نويسندگان.
3-3) چکيده:
• دربرگيرنده (معرفي کلي و گوياي تحقيق / بيان هدف و قلمرو تحقيق، اهميت کلّي تحقيق ، مروري فشرده بر ساختار مقاله، اشاره کلّي به نوآوري‌ها و دستاوردهاي مقاله)؛
• پرهيز جدي از آوردن مراجع، فرمول و علامت‌هاي ويژه؛
• رعايت کوتاهي و فشرده بودن ( در حد يک بند و سقف 200 تا 250 کلمه)؛
• توجه به اين نکته که تعداد افرادي که چکيده را مي‌خوانند بسيار بيشتر از کساني است که مقاله را مي‌خوانند.
3-4) کليدواژه‌ها:
• تا سقف پنج کلمه و يا اصطلاح
3-5) مقدمه:
• تعريف مسئله و قلمرو تحقيق؛
• طرح اهميت تحقيق؛
• طرح سوابق تاريخي موضوع؛
• طرح طبقه‌بندي‌ها و شاخه‌هاي مرتبط با موضوع؛
• ارائه تعاريف اصطلاخات اصلي و علائم و اختصارات؛
• مروري کلي بر بقيه مقاله.
• اين بخش مي‌تواند با بخش بعدي ترکيب شود.
3-6) بررسي ادبيات موضوع/ سابقه تحقيق:
• طرح سابقه بر اساس يک نظم زماني/ ديدگاهي/مکتب فکري يا هر طبقه‌بندي ديگر؛
• طرح ارتباط ادبيات مورد بررسي با موضوع تحقيق؛
• بيان نقاط قوّت، ضعف و محدوديت‌هاي ادبيات موضوع؛
• صرف نظر از طرح مطالب شخصي و تعصب آميز؛
• طرح يافته‌هاي موافق و مخالف در ادبيات؛
• ارائه روند و سير تحقيق و طرح جهت‌گيري آن؛
• نقد و بررسي تئوري‌هاي طرح شده؛
• مشخص کردن محدوده زماني مورد بررسي؛
• برقراري ارتباط بين ادبيات موضوع با موضوع مورد تحقيق.
3-7) بدنهاصلي مقاله:
• متشکل از يک تا چند بخش و در برگيرنده اصل تحقيق و مطالعه نظير روش و متدولوژي، فرضيات، مدل رياضي.
3-8) نتايج ارایه خروجي‌هاي آزمايش‌ها ، مدل‌ها يامحاسبات.
3-9) بحث در بارهنتايج:
• استخراج اصول،روابط و ارائه تعميم‌هاي ممکن؛
• ارائه تحليل مدل يا تئوري؛
• ارائه ارتباط بين نتايج و تحليل‌ها.
• جمع بندي و نتيجه‌گيري طرح نتايج مهم و پيامدهاي آنها؛
• بيان استثناء ها و محدوديت‌ها؛
• طرح افق‌هاي تحقيقاتي براي ادامه و توسعه تحقيق.
3-10) سپاسگزاري (در صورت نياز):
• قدرداني از مؤسسات و يا اشخاصي که در به ثمر رسيدن تحقيق و يا بهتر انجام شدن فعاليت‌هاي مربوط به مقاله تأثيرگذار بوده‌اند.
3-11) منابع:
• ارائه فهرست مرتب شده منابع.
3-12) پيوست‌ها (در صورتنياز):
• ارائه مطالب ضروري براي فهم و پشتيباني از مطالب اصلي مقاله.

4) موارد ويرايشي
• رعايت ملاحظات دستوري در جملات و سعي در نوشتن جملات کوتاه و گويا؛
• شماره گذاري عنوان بخش‌ها و زيربخش‌ها؛
• شماره گذاري روابط و فرمول‌ها؛
• ارائه شرح مفيد و گويا در بالاي جداول و پائين شکل‌ها؛
• شماره گذاري جداول و شکل‌ها به طور جداگانه؛
• ارجاع دهي به هر جدول و يا هر شکل در متن از طريق شماره مربوطه؛
• رعايت دندانه‌گذاري مناسب به منظور تفکيک بهتر و خواناتر نمودن نوشتار؛
• پرهيز از شکسته‌شدن کلمات در دو خط متوالي (نظير "مي" در آخر خط و "شود" در ابتداي خط بعدي)؛
• پرهيز از کپي‌کردن تصاوير ناخواناي مراجع و منابع، سعي در بازطراحي آنها با ذکر دقيق مأخذ در ذيل آنها.

5) نکات ويژه
• سعي جدي در ثبات رويه‌هاي اتخاذ شده در نوشتار مقاله (مانند اندازه حروف، ضخامت خطوط در جداول و شکل‌ها، نوع خطوط لاتين در کلمات لاتين, فاصله شماره‌ها با متن يا روابط)؛
• الگوبرداري از ساختار آخرين مقالات منتشر شده در نشريه يا ژورنال هدف (نشريه‌اي که قصد داريد مقاله خودرا براي انتشار ارسال داريد)؛
• ارائه مقاله کامل شده به اشخاص مطّلع و مرتبط با موضوع مقاله و دريافت نظرات آنان و انجام عمل بالعکس در مورد آنان؛
• واگذاري تهيه مقالات مروري به محققان با تجربه و نويسندگاني که در زمينه مورد بررسي صاحب نظر بوده و لااقل چند مقاله در اين رابطه منتشر نموده‌اند؛
• اطمينان از دسترسي به مقالات مرجع مربوط به موضوع مقاله به ويژه مقالات جديد؛
• رعايت امانت، صداقت و اخلاق از اصول مهم هر فعاليت علمي و تحقيقي است. مراعات نمودن اين اصول از ضرورت بسيار بالائي برخوردار است.

برای اطلاع از چگونگی تشویق ارایه کنندگان مقاله به آیین نامه تشویق پژوهشگران در همین وبلاگ مراجعه فرمایید .

ویژگی یک مقاله علمی پژوهشی

مطالب مشابه :

3 همکار آملی در نقد و بررسی کتب جدید التالیف حائز مقام کشوری شدند

اقدام پژوهی

حمید محمد نسب مدیر جدید آموزش و پرورش آمل شد

همایش ، کنفرانس ، کنگره ، سمینار ، سمپوزیوم و... کدام نام صحیح است ؟

30 درصد مسافران نوروزی از طریق محور هراز وارد مازندران می‌شوند

ویژگی های دبیر همایش

ویژگی یک مقاله علمی پژوهشی

آزمون علمی آینده سازان

فراخوان همایش :" تربیت اسلامی و فضای مجازی: چالش ها و راه کارها "