کفش کوهنوردی

بنا به شرایط مورد استفاده ضخامت و تعداد لایه های چرم متفاوت بود . یکی از اشکالات کفش های چرمی زمستانی وزن بالای آنها بود که با اختراع لایه ها و پارچه های جدید با عناوین گورتکس - سیمپاتکس و تینسولیت تا حدی این نقیصه جبران گردیده است .

لایه گورتکس که در انواع پوشاک زمستانی کوهنوردی نیز بکار می رود دارای خاصیت یک طرفه بودن است ؛ یعنی تنها از یک طرف کاملا ضد آب و باد است و در نتیجه از داخل بخار و گرمای ناشی از تعرق و فعالیت را بخارج می فرستد و از خیس شدن پوشاک زیر و سرمازدگی جلوگیری می کند.

لایه سیمپاتکس نیز مانند گورتکس ضد آب و ضد باد و دارای قابلیت تنفسی است . لایه تینسولیت نیز گرمازا بوده و در کفش های زمستانی و سنگین بکار می رود . زیره کفش کوهنوردی نیز از لایه های مخصوصی ساخته می شود که معروف ترین آن ویبرام ایتالیا است . همچنین اخیرا لایه ای شوک گیر نیز ساخته شده که فشار ضربه های وارده به کف پا را کاسته و پا دیرتر خسته می شود و در سرازیری زانوها کمتر آسیب می بیند .
با توجه به پیشرفت هایی که در زمینه ساخت کفش های کوهنوردی بدست آمده و به برخی از آنها در بالا اشاره شد ؛ امروزه برای هر نوع برنامه کوهنوردی و برای هر فصل و منطقه کفش خاصی ساخته شده و مورد استفاده قرار می گیرد و دیگر عنوان کفش های چهار فصل یا همه کاره دور از ذهن می باشد . به عنوان مثال در کفش های مخصوص سنگنوردی نوع کفش برای مرد و زن و همچنین بسته به جنس و نوع سنگ متفاوت می باشد .
بطور کل می توان کفش ها را به 6 دسته بزرگ به شرح زیر تقسیم کرد :
کفش صعودهای هیمالیایی كه سه پوش و یا دو پوش هستند . نوع دوپوش از یک کفش کوچک و تنگ مثل کفش رشته کشتی که بجای بند دارای چسبک است تشکیل می شود و این کفش درون کفش اصلی که بزرگتر است قرار می گیرد .
می توان شب در داخل چادر و کیسه خواب کفش بیرونی را از پا درآورد و از پوش داخلی به عنوان جوراب و یا کفش داخل چادر استفاده کرد . در نوع سه پوش علاوه بر این دو کفش یک لایه گتر بلند نیز بر روی کفش قرار می گیرد که به دور کفش دوخته شده و تمام رویه و اطراف کفش را در بر می گیرد . پوش دوم کفش یا از جنس چرم است و یا از جنس فایبر گلاس که نوع اخیر شبیه کفش های اسکی است .
كفش كوهنوری سنگین در صعود های بلند زمستانی مانند ارتفاعات ایران بکار می روند و دارای یک یا چند لایه فوق الذکر می باشند و قابلیت نصب کرامپون را هم دارند .
كفش كوهنوردی یا کفش نیمه سنگین که برای سه فصل اول سال مورد استفاده قرار می گیرد .
كفش كوهپیمایی یا تركینك کفش هایی سبک است و برای صعود های یک روزه یا چند روزه سبک و کم ارتفاع بکار می رود .
كفش راه پیمایی برای مسیر های ساده و کفی استفاده می شود . شبیه کفش های معمولی ورزشی و یا اسپرتکس های معروف می باشند .
كفش سنگنوردی یا کتان سنگ جهت صعود های داخل سالن و یا سنگنوردی طبیعی بکار می رود

نکات :
بعد از هر برنامه کفش را کاملا تمیز کرده و داخل آن را با روزنامه پر کنید تا هم رطوبت آن گرفته شود و هم حالت و فرم خود را حفظ کند .
هیچگاه کفش خیس را برای خشك شدن در برابر حرارت مستقیم مثل آفتاب و آتش قرار ندهید .

اول فصل زمستان کفش چرمی را کاملا با پیه شتر و یا گوسفند چرب کنید و محل دوخت ها را نیز با موم عسل بپوشانید تا آب وارد کفش نشود . هنگام شب خوابی در برنامه زمستانی کفش ها را با روزنامه پر کرده و داخل یک کیسه نایلنی قرار داده و در انتهای کیسه خواب قرار دهبد تا یخ نزند . در غیر اینصورت صبح روز بعد به پا کردن کفشی مانند آهن غیر ممکن است .

یك جفت كفش مناسب امكان اجرای تكنیك های ظریف و حركات متناسب را فراهم اورده و همزمان سلامت پا و بدن كوهنورد را نیز تضمین می كند...
بدون تردید بسیاری از آسیبهای ورزشی "دشوار "وقت گیر و پر هزینه است و در بسیاری از موارد برگشت به سلامت كامل تحقق نمی یابد.این واقعیت "اهمیت پیشگیری از بروز اسیبهای ورزشی را به خوبی اشكار می سازد .در ورزش كوه نوردی شایع ترین اسیبهای ورزشی "صدمات اندامهای تحتانی و ناحیه كمر هستند.
مفاصل زانوو مچ پا در اندام تحتانی بسیار حساس و اسیب پذیر هستند و نیاز به توجه خاص دارند .ماهیت ورزش كوهنوردی "وارد امدن نیروهای مختلف در جهان و بردارهای گوناگون در زوایای متغیر مفاصل بدن از اندام تحتانی به بالاست .كنترل نیروهای كه بدین شكل در طی راه پیمایی و كوه نوردی به اندامهای بدن وارد می شوند نیاز به درك صحیحی از بیومكانیك بدن دارد و البته طرح این مسئله از حوصله این بحث خارج است.
نتیجه كلی آنكه برای پیشگیری از اسیبهای ورزش كوهموردی در وهله اول نخست به سلامت و بهداشت پا توجه نمودو در این بین اهمیت كفش مناسب و تاثیر آن بر سلامت بدن به وضوح قابل درك است.
با تكنیكی شدن روز افزون ورزشها "الزامادر تجهیزات و لوازم خاص ان رشته نیز همگام با نیازهای ورزشكاران تغییراتی ایجاد می گردد تابهترین نتایج در مطمئن ترین شرایط بدست ایند.
- یك جفت كفش مناسب امكان اجرای تكنیك های ظریف و حركات متناسب و موزون را فراهم اورده و همزمان سلامت پا و بدن كوهنورد را نیز تضمین می كند.
امروزه با بهره گیری از تكنولوژی جدید "تهیه و تولید كفش های كوه نوردی و سنگ نوردی از چنان طیف گستردهای برخوردار است كه هر كوه نورد برای هر منظور و مقصد و اجرای هر تكنیك "می تواند كفش مورد نظر او خواهد بود و در این مرحله شرط اساسی "دقت خود كوه نورد است .
اگر كوه نورد شرایط تخصصی یا حرفه ای خود را از لحاظ مسیر صعود "طول مسیر "اهكی" شنی یا سنگی بودن مسیر "شرایط اقلیمی "عوامل موثر خاكی و اجرای فنون لازمه در هر مسیر را بررسی كرده و در نظر داشته باشد "راحت تر من تواند كفش خود را با توجه به نیازهایش تهیه نماید. در ادامه این مقاله صرفا به ویژگی های كفش و مسایلی اشاره می شود كه كوهنورد برای انتخاب كفش باید انها را مد نظر قرار دهد

كفش كوهنوردی از یك رویه پلاستیكی و یك لایه داخلی گرم كننده تشكیل شده اند كه این كفش ها اصولا برای كوهنوردی های طولانی و یخ نوردی های جدی طراحی شدند ولی پس از ان در میان علاقمندان به صعود در برف و یخ محبوبیت پیدا كرد . رویه پلاستیكی این كفش ها معمولا از پلاستیك سخت تشكیل شده است كه مناسب بستن كرامپون و یا زیر كفشی برای روی برف است. چرا كه شما می توانید بند های كرامپون را هر چه قدر كه می خواهید بكشید و سفت كنید و بدون اینكه فشاری به پاهای خود بیاورید . این كفش ها برای ایستادن روی لبه ها و ضربه زدن با پا مناسب هستند .

از انجا كه این كفش ها واقعاً ضد اب هستند بنابراین برای شرایط سخت و رطوبتی بسیار مناسب هستند . پوش درونی پا را كاملا گرم و جدا از برف و اب نگه می دارد . در جانپناه ها می توان پوش داخلی را بیرون اورد تا نم حاصل از عرق پا زودتر خشك شود . متاسفانه عواملی مثل سفتی و ضد اب بودن و گرم بودن كه باعث استفاده ایده ال از این كفش ها بر روی برف و یخ می شوند در استفاده از این كفش ها بر روی مسیر های پاكوب نكات ضعیف و كم اهمیتی هستند.

انتخاب درست یك كفش كوهنوردی:

سفتی یك كفش روی فنی بودن ان هم تاثیر می گذارد كه لبه های سفت تر باعث ایستادن بهتر روی گیره ها می شوند

طرح آج كفش های كوهنوردی و كوهپیمایی:

یكی از اصلی‌ترین و مهمترین تجهیزاتی است كه در كوهنوردی از آن استفاده می‌شود، و باید در نهایت دقت انتخاب شود. شرایط یك كفش خوب سبكی، مقاوم بودن و حفظ پا در مقابل عواملی چون دما، رطوبت و فشار ناهمواری‌ها می‌باشد و دارای زیره محكم ویبرام باشد.
پاها مهمترین عضو در كوهنوردی می‌باشند، زیرا تمامی فشار كوهنوردی به پاها وارد می‌شود؛ از همین رو باید قبلا پاها را برای كاری كه می‌خواهد انجام دهد آماده كند. پادرد، تاول، میخچه و سرمازدگی پا خیلی سریع می‌تواند یك برنامه لذت‌بخش را به یك ناراحتی و راه‌ماندگی دردناك تبدیل كند.برای مقابله با این حالت هیچ راهی جز آماده‌سازی وجود ندارد.
كفش ورزشی بویژه كوهنوردی از عوامل مهم و اساسی در بهبود كیفیت و نحوه انجام برنامه می‌باشد. در برخی موارد علت بروز حوادث ناگوار در كوه نتیجه استفاده نكردن از كفش مناسب كوه است.
كفش كوه نامناسب تا كنون باعث بروز پیش‌‌آمد‌های ناگوار و حتی به قیمت جان كوهنورد شده. خیلی دیده شده است كه افراد با كفش نامناسب به كوه می‌آیند و قبل از لذت بردن از طبیعت با پاهای آسیب دیده به منزل برمی‌گردند.
باید قبل از اجرای برنامه از انتخاب صحیح كفش برای آن برنامه اطمینان حاصل كنید و از افراد باتجربه كمك بگیرید. سلامت و زندگی كوهنورد در بسیاری از موارد به طور مستقیم به كیفیت و كارائی كفش بستگی دارد.

اندازه كفش كوهنوردی:
اندازه كفش كوه برای راحتی باید به گونه‌ای باشد كه كوهنورد بتواند ساعتها كفش را به‌راحتی و آسانی بپوشد. اندازه كفش مناسب تنها با پوشیدن و راه رفتن مشخص می‌شود.
در این حالت نباید هیچ گونه فشاری بر انگشتان و به‌ویژه در اطراف و گوشه‌های پا وارد شود. كفش نه باید آن‌قدر تنگ باشد كه جریان خون كند شود و نا آن‌قدر گشاد كه از فرمان كوهنورد خارج شود. كفش تنگ موجب بروز ناراحتی و تغییر شكل پا و محدودیت در حركات كوهنورد می‌شود؛ و باعث ایجاد زخم‌های دردناك و میخچه و نارسائی گردش خون، درد و خشكی می‌شود؛ وهمچنین به بروز سرمازدگی كمك می‌كند. كفش گشاد و بزرگ به اندازه كفش كوچك می‌تواند ایجاد ناراحتی كند چرا كه پا در داخل آن می‌لغزد و ایجاد اصطكاك می‌كند و در نتیجه آن اصطكاك موجب بروز میخچه می‌شود.
جلوی كفش باید به اندازه كافی پهن باشد تا انگشتان پا داخل آن حركت كند. هنگام خرید كفش باید جورابی را بپوشید كه هنگام اجرای برنامه از آن استفاده می‌كنید. كفش از مدلی انتخاب شود كه مورد علاقه فرد می‌باشد چرا كه می‌خواهید به طور مرتب بپوشید.
به‌طور كلی برای كفش دقت كنید تا اندازه آن 1 نمره از پای شما بزرگتر باشد و این فضا را توسط جوراب پر كنید، هیچگاه برای اولین بار كفش نو را در یك برنامه سنگین استفاده نكنید.

انواع كفش های كوه پیمایی :

1. كفش های چرمی

2. كفش های الیاف مصنوعی

» كفش های چرمی :
عاملی كه بعضی از كوهنوردان كفش های چرمی را ترجیح می دهند امكانات چند منظوره انهاست. یك كفش كوه پیمایی باید فصل مشتركی از سفتی و سر سختی در برخورد به سنگ هامحكم بودن در هنگام ضربه زدن به برف و یا زمانی كه كرامپون به پا دارید وراحتی كامل در طول صعود باشد. در یك روزه ممكن است كه كفش ها با چیزهای مثل گل و پاكوب و جریانات اب و علف ها و سنگ ریزه ها و برف سفت و صخره های با شیب تند و یخ در حال مبارزه و تماس باشند.

» مشخصات اكثر كفش های چرمی :

1. ساق بلند جهت محافظت و محكم نگهداشتن مچ پا در زمین های سفت
2. تخت ویبرام كه روی مسیرهای لغزنده (برفی) تولید استحكاك می كند
3. لایه ای مابین تخت و قسمت روكش
4. یك لایه نسبتا سفت از جنس پلاستیك یا فلز كه در تخت كفش قرار دارد
5. یك زبانه روی كفش و در قسمت زیر بند كه باعث عدم ورود برف بهدرون كفش می شود
6. دو یا سه لایه چرم در قسمت انگشتان و یا پاشنه پا كه باعث محافظتانگشتان و استحكام كفش می گردد
7. قسمت رویه كه خیلی عریض باز می شود و حتی در حالت های یخ زده هم می توان كفش را از پا در اورد

» كفش های الیاف مصنوعی :
پیشرفت در فن اوری باعث شده است كه بخشی از رویه چرمی كفش ها ازپارچه های الیاف مصنوعی پوشیده شده باشد و

بعضی از این كفش ها مناسب فعالیت های كوهنوردی هستند و از لحاظ ساختاری مانند كفش های چرمی هستند و اغلب این كفش ها بیشتر مناسب راه
رفتن روی مسیر های پاكوب هستن.

» مزیت های كفش های الیاف مصنوعی :
1. وزن كمتر
2. راحتی بیشتر و زمان كمتر برای جا باز كردن یا اب بندی شدن

4. قیمت پایین تر

» امتیازات منفی كفش های الیاف مصنوعی نسبت به كفش های چرمی :

1. ثبات كمتر روی مسیر ها
2. قابلیت ضد اب كمتر
3. استحكام و دوام كمتر
4. سفتی و سختی كمتر در هنگام ضربه زدن با پا در برف هنگامی كه كرامپون به پا دارید

» اندازه مناسب كفش در هنگام خرید :

جهت امتحان كفش كوهنوردی در فروشگاه یك جفت جوراب از نوعی كه در فعالیت های خود به پا می كنید همراه داشته باشید. پای بسیاری از افراد در طول روز باد می كند بنابراین خرید خود را در بعدازظهر یا غروب كه پا در بزرگترین اندازه خود است انجام دهید.

» استفاده از كفی كفش :

انداختن كفی اضافه در كفش باعث ایجاد عایق اضافه و سطح اتكاء بهتری می شود. كفی ها مصنوعی قابلیت جذبرطوبت را ندارند و زمانی كه خیس شوند از اب اشباع نمی شوند و تركیبی منبسط دارند كه به تهویه پا كمك می كند.

كفی هایی كه از چرم و یا پوست بره درست شده اند همگی قابلیت جذب رطوبت را دارند و در هنگام خشك كردن پا باید انها را بیرون در اورد.

کفش در تمام رشته های کوهنوردی، یخ نوردی، سنگ نوردی، جنگل پیمائی، کوهپیمائی سبک و سنگ نوردی سالنی بدون تردید اولین و مهمترین وسیله بحساب می آید.

برای یک کوهنورد به دلیل ذات پیمایش، اولین نکته راحتی پا و در مرحله بعد قابلیت فنی برای منظور و هدف در درجه اهمیت قرار می گیرد و بر خلاف گذشته امروزه دیگر به دوام یک کفش اهمیت چندانی داده نمی شود بلکه به راحتی و قابلیت های فنی آن بیشتر توجه می شود.

برای تولید کفش، چرم همواره مورد توجه انسان قرار داشته و اینک نیز همچنان جایگاه خود را حفظ نموده است. اما بدلیل دستیابی به تکنولوژی مدرن، امروزه از لایه های جایگزین دیگری نیز در ساخت کفش سود می برند.

پس از انقلاب خیره کننده ای که پروفسور ویلیام الگور (W.L Gore) با ساخت لایه ای که به احترام نام او بعد ها لایه های گورتکس نامیده شده به راه انداخت، ابتدا پوشاک های مختلف از این محصول به بازار آمد و طی چند سال اصلاحاتی که در تولید آن به عمل آوردند موجب شد که از این لایه ها برای کفش نیز استفاده شود.
از لایه های دیگری که طی سالیان اخیر در تولید کفش به کار رفته است می توان به sympatex با قابلیت تنفسی و ضد آب و باد بودن آن اشاره کرد، که درست مانند گورتکس عمل می کند. همچنین لایه گرما زای Thinsulate در ساخت کفش های زمستانی و قوی استفاده می شود.

استفاده از این لایه تحولی اساسی در تولید کفش ها ایجاد کرد. به این که چرم نقش کمرنگ تری را ایفا می کند. در عین حال قابلیت تنفس پا نیز مورد نظر قرار گرفت. همچنین این موضوع به تولید کفش های سبک تر نیز بسیار کمک کرد. امروزه کفش هایی تولید می شود که یک لنگه آن با ساق بلند در سایز 43 با 625 گرم وزن از کارایی نسبتا قابل توجهی برخوردارند. این تنوع تولید و ساخت کفش ها همچنین ارتباط کاملا تنگاتنگی با نوع نیاز های مختلف انسان داشته و دارد. امروزه در کوهنوردی صحبت از کفشی که بتوان از آن در برنامه های مختلف بهره مند شد کاملا بیهوده است و باید برای هر برنامه خاص کوهنوردی کفش مخصوص آن را تهیه کرد.

گاهی اوقات در بین کوهنوردان صحبت از کفش های 4 فصل به میان می آید به کار بردن عبارت 4 فصل برای یک کفش بدین معنی است که آن را می توان در تابستان به دلیل عدم تعرق پا و در زمستان از قابلیت ضد آب و باد بودن آن استفاده کرد. این مفهوم استفاده عمومی کفش است و کاربرد تخصصی ندارد بدیهی است کفشی که برای زمستان استفاده می شود قابلیت های خاص خود را دارد و کفشی که در تابستان استفاده می شود، کاملا با آن متفاوت است و نباید انتظار چند منظوره از یک کفش داشت.

امروزه در تولید کفش به صورت تخصصی در حدی توجه می شود که کفش های مخصوص بانوان به صورت مجزا تولید عرضه می شود.

برای تهیه کفش باید به کارایی خاص آن توجه داشت. کفش ها را براساس قابلیت و کارایی تقسیم بندی می کنند، که این نوع تقسیم بندی از جانب کلیه کمپانی های تولید کننده کفش برای معرفی تولیدات خود، هر ساله مورد توجه قرار می گیرد:

1. کفش صعود های هیمالیائی (Expedition) این بخش شامل کفش های 3 پوش و 2 پوش است که بیشتر کاربرد زمستانی دارد.

2. کفش کوهنوردی سنگین (High Mountain) این بخش شامل کفش های سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است که تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند و برخی به دلیل ویژگی لایه های مصرف شده در تولید آن ها قابل استفاده در صعود های بلند زمستانی نیز می باشد.

3. کفش کوهنوردی (Mountaineering)

این بخش شامل کفش های نیمه سنگین کوهنوردی است. برای صعود های چند روزه در 3 فصل قابل استفاده است و برخی از آن ها که لایه گورتکس یا سیمپاتکس دارند برای صعود زمستانی کاملا سبک کاربرد دارند.

4.کفش کوهپیمائی ( Trekking)

شامل کفش های سبک کوهپیمائی است و از آن ها باید در حد صعود های یک روزه انتظار داشت و به دلیل داشتن دوخت در روی کفش نباید از آن ها در مسیر های سنگ لاخی یا فرود از شن اسکی استفاده کرد.

5 .کفش های راهپیمائی Walking

شامل کفش هایی است که در مسیر های ساده قابل استفاده بوده و عموما در کفه آن از شکوک گیر استفاده شده است.
6 . کفش سنگ نوردی (Climbing)

این کفش ها که اصطلاحا کتانی سنگ نیز نامیده می شودند کفش هایی است که فقط برای صعود های سالنی و یا دیواره‌های سالنی استفاده می شود.

گروه الوند آمل - انجمن پزشکی کوهستان ایران

وبیشتر بخوانیددر:
http://www.mountain.blogfa.com/8611.aspx

کفش کوهنوردی

مطالب مشابه :

کفش کوهنوردی

توصیه هایی از جنس تجربات شخصی در صعود های زمستانی بخش دوم

شاهکار موسیقی

کلمات کلیدی

چگونگی دریافت سود سهامداران حقیقی پالایشگاه نفت تبریز اعلام شد ...

گزارش کارورزی و کارآموزی

فركانس و يا جدول پخش امواج راديو هاي ايران (تصحیح جدید) 1390

قیس آوا(پودمان خوراک)غذاهای محلی آذر بایجان

گزارش دوره مربیگری درجه سه کوهپیمایی بانوان(سمیه اسماعیل بیگی)

رزومه دکتر داود محمدی