مختصری در مورد پسته
ارزش غذائي :
دانش امروز برتري‍هاي پسته را از پاره اي جهات بر بسياري از خوراكي‍هاي مقوي و مغذي از جمله خاويار، ميگو، گوشت قرمزو سفيد و .... را به اثبات رسانيده است.
جدول زير مواد و عناصر موجود در 100 گرم مغز پسته را نشان مي‍دهد:
|
430 ميلي‍گرم 140 ميلي‍گرم 7/7 ميلي‍گرم 972 ميلي‍گرم 150 ميلي‍گرم
|
فسفر كلسيم أهن پتاسيم منيزيم |
6/5 گرم 8/19 گرم 5/53 گرم 2/16 گرم ½ گرم 8/2 گرم |
آب پروتئين چربي هيدرات هاي كربن فيبر عناصر معدني |
مقدار انرژي حاصل از 100 گرم مغز پسته حدوداً 626 كيلو كالري مي‍باشد.
گياه شناسي پسته :
درخت پسته اهلي ) (Pistacia Vera L.) متعلق به تيره سماق (Anacardiaceae) است جنس Pistacia داراي 11 گونه است كه همگي آنها از خود، تربانتين يا سقز ترشح مي كنند.گياهان اين تيره بصورت درخت يا درختچه هستند.
درخت پسته داراي برگهاي مركب شانه اي است و هربرگ يك جوانه جانبي را در برمي‍‍گيرد. اكثر جوانه هاي جانبي به گل آذين اوليه مبدل مي شوند و يك محور اصلي را تشكيل مي دهند كه در سال بعد خوشه پسته را توليد مي كنند. بنابراين اين خوشه هاي پسته به صورت جانبي بر روي شاخه يكساله مي شوند.
از نظر گياه شناسي ميوه پسته در رديف ميوه هاي شفت طبقه بندي مي شود ميوه هاي شفت متشكل از سه قسمت : لايه برون خارجي، لايه ميان گوشتي و لايه درون برسخت هستند كه درون بر، هسته را مي پوشانند. تفاوت ميوه هاي شفت در بخش خوراكي آنها است. در پسته و بادام، هسته (مغز) به صورت خوراكي مي رسد، در حالي كه ساير ميوه جات شفت (زردآلو، هلو)، هسته سخت دارند و ميان برگوشتي بخش خوراكي ميوه مي باشد.
درخت پسته دو پايه است، يعني براي توليد ميوه به وجود هر دو پايه نر و ماده نياز مي باشد و تشخيص درخت نر و ماده از يكديگر به جز از روي گل آنها (آن هم در فصل بهار و به هنگام گل دادن ) ميسر نيست.
البته كارشناسان و باغداران باتجربه از روي اندازه درخت، شكل برگها، شكل جوانه ها و نحوه استقرار آنها برروي شاخه ها، درخت نر را از ماده براحتي تشخيص مي دهند.
گل ها فاقد گلبرگ و غده هاي شهد ساز بوده، بنابراين زنبور عسل را به خود جلب نمي كند و گرده گل توسط باد پراكنده مي شوند. درخت پسته برگ ريز است، بدين معنا كه در پاييز خزان نموده و زمستان را در خواب مي گذراند.
ريشه زائي درخت پسته به صورت محوري و عمودي است و تا عمق بيش از دو متر داخل خاك فرو مي رود. سيستم ريشه زائي عمقي درخت را قادر مي سازد تا به اعماق خاك نفوذ كرده و از آب و مواد موجود در آن به خوبي تغذيه نمايد و از اين رو درختان پسته قابليت سازش با دوره هاي طولاني خشكسالي را دارند.
قدرت توليد ريشه فرعي در درخت پسته خيلي ضعيف است و هرگاه انتهاي ريشه اصلي قطع شود، درخت خشك شده و از بين
مي رود.
مرحله نونهالي درخت پسته طولاني است. تا قبل از پنج سالگي، درختان ميوه كمي توليد مي كنند و از 10 تا 12 سالگي باردهي كامل و اقتصادي درخت آغاز مي شود.
درخت پسته عادت به رشد عمودي دارد، به نحوي كه رشد سريع جوانه انتهائي از رشد جوانه‍هاي جانبي در درختان مسن‍تر جلوگيري مي كند. اين ويژگي‍ها بر نحوه تربيت نهال‍هاي جوان، هرس درختان بالغ و جوان‍سازي درختان مسن تاثير زيادي دارد.
كودهاي آلي :
كودهاي آلي براساس منشاپيدايش به سه دسته عمده : حيواني، گياهي، و مخلوط تقسيم مي شوند.
مزاياي كودهاي آلي :
اين كودها ممكن است بتوانند تمامي عناصر ضروري پر‍مصرف و كم مصرف را براي گياه تامين كنند. اهميت ديگر كودهاي آلي، بهبود و افزايش نفوذپذيري خاك نسبت به آب و هوا و در نتيجه نفوذپذيري ريشه يا گياه مي باشد.
انواع كود هاي آلي:
كودهاي آلي بر اساس منشاء پيدايش به سه دسته عمده: حيواني، گياهي و مخلوط تقسيم مي شوند.
مزاياي كود هاي آلي:
اين كود ها ممكن است بتوانند تمامي عناصر ضروري پر مصرف و كم مصرف را براي گياه تامين كنند. اهميت ديكر كود هاي آلي، بهبود و افزايش نفوذپذيري خاك نسبت به آب و هوا و در نتيجه نفوذپذيريريشه يا گياه مي باشد.
عناصر غذايي مختلف :
ازت (N):
ازت يا نيتروژن يكي از عناصر اصلي مي باشد كه چگونگي رشد و باردهي درختان پسته به آن بستگي دارد. ازت عنصري غذايي است كه كمبود آن رشد باروري و توليد محصول را محدود مي سازد. اكثر توصيه هاي كودي نيز براساس همين عنصر پايه گذاري شده است. براي توليد هر 300 كيلوگرم محصول پسته خشك در هكتار، بيش از 5/6 كيلوگرم ازت مصرف مي شود. ازت همانند فسفر و پتاسيم داراي نقش ساختاري بوده و عملكرد و همچنين اعمال تنظيمي گياه به عهده آنها مي باشد. اگر نصف كود از ته مورد نياز، هنگام گل دادن يعني تقريباً اواخر اسفند و اوايل فروردين ماه (سال‍هاي عادي ) و نصف ديگر زمان مغز گرفتن و پر كردن دانه، اواخر خرداد تا اوايل تيرماه مصرف گردد علاوه بر افزايش ميزان محصول، از ريزش جوانه هاي گل نيز جلوگيري مي نمايد.
درختان ميوه خزان دار از جمله پسته در زمان خواب زمستانه ازت زيادي جذب نمي نمايند، پس دادن كود از ته به زمين بعد از برداشت محصول (شهريور، مهرماه) به علت آغاز دوره خواب گياه وكند شدن قدرت جذب آن، بازده چنداني ندارد. بهتراست در سال هاي كم بار(off) كودهاي از ته را تا حدود 30 درصد كمتر از سال هاي پربار (on) مصرف نمود.
علائم كمبود ازت :
كاهش ميزان ازت برگ باعث كاهش محصول، تاخير در برگ دادن وگلدهي، كاهش رشد طولي و قطره‍اي شاخه ها، قرمز شدن پوست درخت، كوچك و زرد شدن برگها، قرمز شدن رگبرگ‍ها و دمبرگ‍ها و ريزش برگ قبل از پاييز و خصوصاً زمان رسيدن محصول در درختان پر محصول به صورت توام يا مستقل مشاهده مي شود.
معمولاٌ در صورت كمبود ازت در اوايل فصل رشد، برگهاي پايين درخت كم رنگ تر و ريزتر شده و تعداد برگها نيز كاهش يافته و يا به طور كلي رشد تاج درخت كم مي شود. در صورت ادامه كمبود ريزش برگ هاي پيرتر زودتر از معمول انجام مي شود.
فسفر (P):
فسفر يكي از عناصر اصلي و كليدي در توليد پسته به حساب مي آيد كه در بيشتر اعمال فيزيولوژيكي گياه اهميت دارد از جمله در توليد ATP و آنزيم‍ها. با وجودي‍‍كه، در بعضي خاك‍ها كودهاي فسفاته به زمين داده نمي شود اما كمبود اين عنصر كمتر مشاهده مي شود. به نظر مي رسد دليل اصلي آن وجود قارچ‍هاي ميكوريزا در اين خاك‍ها باشد كه به جذب فسفر كمك نموده و درختان كمبودي نشان نمي دهند.
علائم كمبود :
در صورت كمبود فسفر علائمي از قبيل ديربازشدن جوانه ها ، برگهاي سبزرنگ پريده و پيدايش نقطه هاي سوخته با اشكال غير‍يكنواخت، در نزديكي لبه برگهاي مسن‍تر از خود نشان خواهد داد. اين نقاط در طول فصل گسترش يافته تا اينكه تمامي پهنك را فرا گرفته و نهايتاً خشك شده و به زمين مي ريزد.
پتاسيم (K) :
پتاسيم در ساخت پروتئين، آنزيم‍ها، اعمال تنظيمي و ارتباط آب و گياه نقش كليدي را ايفا مي كند. پتاسيم باعث تسهيل نفوذ آب در سلول‍هاي گياهي و كنترل كننده عمل باز و بسته شدن روزنه هاي برگ به هنگام تعرق مي باشد. نياز گياه به پتاسيم بسيار زياد است كه در صورت وجود به شكل قابل جذب و محلول در فاز مايع، به راحتي مي تواند آن را جذب كند. چون تحرك پتاسيم در خاك بسيار كم است، لذا تغذيه گياهان ريشه عميق در خاك‍هاي رسي با كودهاي پتاسه كار مشكلي نمي باشد. براي كود دهي به باغات فاقد پتاسيم در خاك‍هاي داراي بافت سنگين و رسي مي بايد مقادير زيادي از آن را درون شيار كودي ريخته و گرنه درختان پاسخ مناسبي به دريافت كود نخواهند د اد.
كمبود پتاسيم در باغ‍هاي كه در اراضي سبك و شني احداث مي شوند، نيز وجود دارد و مي توان اينگونه باغ‍ها را با مقدار متوسطي كود پتاسه كه هر 2 تا 3 سال به زمين داده مي شود، ترميم واصلاح نمود. بهتر است مقدار محاسبه شده كود پتاسه در چند نوبت در پاييز يا زمستان به همراه ساير كودهاي زمستانه، اواخر ارديبهشت ماه و قبل از رشد مغز به درختان پسته داده شود.
علائم كمبود :
علائم كمبود پتاسيم عبارتند از : تغيير رنگ برگها و پيچيدن حاشيه آنها به سمت بالا. همچنين لبه برگ در قسمت تاخورده به رنگ هاي خاكستري يا مسي در مي آيد. اغلب برگهاي مورد بحث در قسمت‍هاي وسط شاخه ها قرار دارند وهرچه رشد ادامه يابد، شاخه ها كوتاه، كوچك و چند پهلو مي شوند .
نتايج و فرمول هاي كودي در مورد K,P,N :
در خاك‍هاي كه از نظر مواد عالي و پتاسيم غني باشند، ازت و فسفر تاثير معني داري در افزايش محصول داشته و بهترين فرمول كودي 300 گرم از هريك از مواد ازت دار (N) و فسفر (P2O5) به صورت خالص براي هر درخت 600 گرم توصيه مي‍شود. مصرف كود حيواني به تنهايي ميزان محصول را به طور معني داري افزايش مي دهد.
بهترين روش مصرف كودهاي شيميايي به طريق شياري مي باشد كه دو طرف رديف درختان (و يا هر سال يك طرف ) در انتهاي سايه انداز به عرض و عمق 40 سانتي‍متر داده شود. اگر ميزان مواد آلي در خاك زياد باشد مصرف ازت وP2O5 تا ميزان 300 گرم به هر درخت ميزان عملكرد را افزايش داده و اضافه نمودن مواد فوق به ميزان 600 گرم به هر درخت عملكرد را بطور معني داري كاهش مي دهد.
علائم رسيدن ميوه و زمان برداشت :
زماني كه درصد پوست رويي ميوه پسته به راحتي از پوست سخت استخواني جدا شود، زمان برداشت فرارسيده است.
تغيير رنگ پوست رويي از سبز به گلي تا ارغواني نيز نشانه‍اي ديگر از رسيدن ميوه ها است .
در ماه‍هاي آخر فصل تابستان ترك‍خوردگي سطح رويي پوست نرم ميوه‍ها نيز نشاني ديگر از نزديك شدن زمان برداشت پسته است.
برداشت محصول :
پس از رسيدن محصول، برداشت آن بايد سريعاً انجام گيرد. عمليات برداشت بوسيله نيروي كارگر و با دست انجام مي شود زيرا با توجه به شرايط و نحوه كشت درختان عدم انجام هرس فرم، عدم وجود يكنواختي در ارقام و سنين درختان، امكان برداشت مكانيزه محصول وجود ندارد. نحوه برداشت بدين صورت است كه قبل از شروع چيدن محصول، پارچه هاي مخصوص دورويه را زيردرختان پهن كرده، به طوري كه كل سطح زمين زير پوشش تاج پوشيانيده شود سپس هريك از كارگران خوشه هاي ميوه را دردست گرفته و با اندكي فشار به يكي از جهات، خوشه را از محل دم قطع مي نمايند و درون پارچه مي ريزند. محصول هر درخت پس از برداشت در محلي مخصوص (داراي سايه و كف‍پوش مناسب) جمع آوري مي گردد و بلافاصله درون سبدهاي مخصوص ريخته و در كوتاه‍ترين زمان ممكن به محل پايانه فراوري پسته انتقال مي يابد.
حمل و نقل محصول تا محل فرآوري :
محصول برداشت شده در اولين فرصت و ترجيحاً در ساعات خنك روز بايستي به پايانه انتقال يابد. براي انتقال محصول بهتر ست آن را در سبدهاي مخصوصي نگهداري كنند. سبدها در كاميون يا ساير وسائل حمل و نقل كه داراي سقف هستند گذاشته شده و به محل فرآوري محصول انتقال داده شوند. در صورتي كه انتقال محصول به صورت توده دركاميون و يا وانت انجام مي شود بايستي اولاً محفظه بار كاملاً تميز و خشك باشد، ثانيا كف آنها با يك لايه پارچه پوشانيده شود و سپس محصول پسته روي آن بارگيري و انتقال می يابد.
مطالب مشابه :
مختصری در مورد پسته
مختصری در مورد پسته - اگر نصف كود از ته مورد نياز پارچه هاي مخصوص دورويه را
تولید و فروش انواع کود کشاورزی
کود کمپوست فراوری شده از سرخس دریایی مخصوص گل و برای درخت پسته و نهال پسته فروش كود
انواع کودها و مقدار مصرف ان
مخصوص سبزیجات و صیفی جات مخصوص درختان میوه مخصوص کلیه مزارع و گلخانه پسته ، مرکبات و
آئين كار تهيه پسته از مرحله برداشت محصول تا بستهبندي
پسته جام يا بوسيله انبرهاي مخصوص با دست و يا به صورت از آن به عنوان كود
پسته : طلای خندان
گونه های پسته. محصول بسته بندي شده در انبار مخصوص با دماي حدود براي كود دهي به باغات
برچسب :
كود مخصوص پسته