گزارشی از یک مرکز ترک اعتیاد به الکل

گزارشی از یک مرکز ترک اعتیاد به الکل
اولین مرکز تخصصی ترک اعتیاد به الکل با مجوز شهرداری در خیابان استاد حبیب‌اللهی 2 ماهی است که آغاز به کار کرده. اما در این مرکز چه می گذرد؟ خبر آنلاین؛ طهورا شهبازی: از دم در چند پله ای باید بالا رفت تا از راهروی سفید گذشت. همه جا سفید رنگ است. همه چیز تازه است. 2.3 ماهی بیشتر نیست که این مرکز راه افتاده و مراجعه کنندگان مدت زیادی نیست که به این مکان رفت و آمد می کنند. اما یک چیز در این میان کهنه است؛ دردی که همه مراجعه کنندگان به این مرکز دارند، درد وابستگی به الکل.

عمده آنهایی که اینجا جمع شده اند،‌ سابقه تلاش برای ترک الکل دارند. اما هربار اقدام به ترک کرده اند، موفق نشده اند که هیچ، دردی هم به دردهایشان اضافه شده است؛ از این بیمارستان به آن بیمارستان از این کمپ به آن کمپ اما جایی که بفهمند واقعا درد آنها چیست و درمان مخصوص برای بیماریشان، وجود نداشته است.

مراجعات بسیار به بیمارستان لقمان، مواردی که به دلیل مسمومیت به پزشکی قانونی مراجعه می کردند، یا اینکه بر اثر مصرف الکل ضرب و جرح اتفاق می افتاد و تخلفاتی که در رانندگی به وجود می آمد، باعث شد انکار الکلیسم در ایران، رنگ ببازد و معتادان وابسته به الکل از زیر پوست شهر بیرون کشیده شوند.

«تقریبا از سال 86-87 بود که سنگ بنای یک مرکز تخصصی ترک وابستگی به الکل مجزا از مراکز دیگر گذاشته شد. از همان سال ها به صورت مداوم فکر تاسیس چنین مرکزی وجود داشته، به گونه ای که آمارها گرفته و منحنی ها ترجمه می شده و پزشکان جلساتی را با موضوع این بیماری برگزار می کردند اما تا فکرها عملی شود حدود 5.6 سال طول کشید و بالاخره با مجوز بهزیستی مجوزی یکساله به مرکز ترک اعتیاد الکل در غرب تهران داده می شود.»

اینها روایت کاترین وکیلی، مدیر مرکز در مورد مقدمات تاسیس مرکز ترک اعتیاد به الکل است.

با مریض های روانی تو یک اتاق بستری بودم

علی میانسال است. پوست و استخوان شده. شغل آزاد دارد. خواهرش از طریق سایت تولدی دوباره با مرکز ترک اعتیاد به الکل آشنا شده. تا قبل از این یک بار که جانش به لبش رسیده بود به بیمارستانی در اتوبان همت مراجعه می کند که هم مسیرش برایش راحت بوده هم از دوستانش شنیده بوده که معتادان الکلی را بستری می کند. می رود، بستری می شود وبر می گردد: «بار اول که رفتم اصلا نفهمیدم کجا رفتم انقد مسکن بهم زدن که فقط می خوابیدم دوباره پا می شدم و یک مسکن دیگر. با آدم مثل حیوان رفتار می کردند. با مریض های روانی در یک اتاق بستری بودم. 15روز به زور آنجا را تحمل کردم. وقتی مرخص شدم بعد از یک سال دوباره مصرف را شروع کردم.»

اما پس از این ماجرا اعتیادش بدتر شده است؛ از صبح که از خواب بیدار می شده صبحانه را کنار می زده و مشروب را وسط می کشیده تا شب.

علی حرف های زیادی برای گفتن دارد «6 ماه پیش و برای بار دوم به اصرار خانواده دوباره رفتم همان بیمارستان. باز همان شرایط. این‌دفعه بدتر. اما روز دوم گفتم من را از اینجا ببرید. دست و پایم را بستند. به خانواده ام گفتم دوباره که از اینجا بیایم بیرون، به طرز فجیعی مصرف می کنم. و آمدم بیرون و دوباره شروع کردم به خوردن الکل.»

علی یکی از ۲۰۰ هزار معتاد به الکل ایرانی است. هرچند که در این عدد شک و شبهه وجود دارد. اما آمارها نشان می دهد در سال های گذشته 150 نفر به خاطر مسمومیت ناشی از مصرف الکل جان خود را از دست دادند. خردادماه سال قبل هم که با مسمومیت 355 جوان رفسنجانی، رکورد مسمومیت الکلی در یک روز را شکسته و هنوز معلوم نیست چه تعدادی دیگر در زمره مسمومیت و مرگ و میر ناشی از مصرف الکل قرار خواهند گرفت. اما فرمانده نیروی انتظامی کشور دو سال قبل از وجود 200هزار معتاد به الکل در کشور خبر داد و این همزمان با شکایت هایی بود که مسئولان وزارت بهداشت از مصرف بالای الکل در جامعه مطرح کرده بودند.

این در حالی است که هفته گذشته دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر درباره آمار مرتبط با کسانی که به الکل وابستگی دارند و مبارزه با مصرف الکل گفت: «مبارزه با قاچاق مواد الکلی در اختیار نیروی انتظامی ولی اعتیاد به این مواد متولی خاصی ندارد. البته ما با توجه به قدم‌های قانونی موجود نامه‌ای را خطاب به رئیس‌جمهوری ارسال و ابعاد این موضوع را برای وی ترسیم کردیم و امیدواریم طبق دستور رئیس‌جمهوری سازمانی به‌عنوان متولی دراین‌باره تعیین شود.»

به عقیده رحمانی فضلی درحال حاضر اعتیاد به الکل در کشور نگران‌کننده نیست اما میزان کم آن زیبنده نظام ما نیست.

اما نکته قابل تامل اینجاست که سازمان بهداشت جهانی نیز اعلام کرد ایران کشور نوزدهم دنیا از نظر میزان مصرف بالای الکل به ازای هر مصرف‌کننده است.

البته دکتر رضا افشاری رئیس جامعه سم‌شناسی پزشکی آسیا و اقیانوسیه درباره تعداد معتادان به الکل در ایران می گوید: «در سال ۹۱ سند ملی الکل در کشور معرفی شد که بر اساس آن بیش از یک میلیون نفر در کشور الکل مصرف می‌کنند. مصرف‌کنندگان الکل در ایران ۳۰ درصد زن و ۷۰ درصد مرد هستند البته به طور کلی در جهان مسمومیت با الکل در مردان بیشتر از زنان است. با این اوصاف با توجه به 30 درصد مصرف کننده زنی که در کشور وجود دارد هنوز هیچ زنی به مرکز ترک اعتیاد الکل مراجعه نکرده است.»

دوره بستری الکلیسم 3 تا 5 روز است

طبقه اول مرکز در چند اتاق خلاصه می شود. اتاق مدیریت، اتاق مددکاری، اتاق انتظار و اتاق پزشک مرکز. طبقه دوم 4.5 تخت را در خود جا داده است که به بخش بستری بیماران اختصاص دارد. از دستگاه شوک گرفته و ساکشن تا دستگاه نوارقلب چون تجربه نشان داده یک مریض الکلی فقط مریض الکلی نیست و در کنارش مریضی هایی همچون چربی خون و مشکل قلبی دارند.

سید داوود میرترابی مشاورمرکز در خصوص نحوه پذیرش معتادان به الکل می گوید: «معمولا افرادی که به اینجا مراجعه می کنند مشمول تعریف الکلیسم می شوند. در نتیجه فردی که به ما مراجعه می کند از آنها تست هایی گرفته می شود بر اساس این تست ها به آنها کدی داده می شود. با انتقال کد روی نمودار می‌توان فهمید که این شخص به بستری نیاز دارد یا درمان سرپایی برای فرد کفایت می کند. که دوره بستری بین 3 تا 5 روز است.بستری کردن بیمار به این دلیل است که ترک الکل در روزهای ابتدایی ممکن است سبب تشنج و یا مشکلات حاد دیگری شود که به مراقبت های خاص نیاز دارد.»

50 روزه که پاکم و کلا از مشروب متنفر شدم

«دوباره شروع کردم به مشروب خوردن. خانمم ولم کرد، رفت و دختر 4 ساله ام را با خودش برد. خودم از خودم متنفر بودم تا اینکه اومدم اینجا. باز ذهنیت بدی داشتم. اوایل چیزی متوجه نمی شدم. فقط بهانه می آوردم. اما بعد از 3روز دیدم خیلی بهتر شدم. دیدم محیط اینجا بد نیست، خیلی خیلی فرق می کند. الان 50 روز است که پاکم و کلا از مشروب متنفر شده ام.»

به گفته مدیران مرکز، مراجعات به دلیل شروع تازه کار مرکز زیاد است اما افرادی که اقدام به ترک کرده اند تا به حال به 20 نفر رسیده اند که با توجه به عدم آگاهی افراد از این مرکز و ترک وابستگی الکل به نظر رقم راضی کننده ای می آید.

ترک الکل کار آسانی هم نیست

دکتر آذرخش مکری روانپزشک درباره ترک وابستگی به مواد الکلی معتقد است: «ترک الکل با ترک مواد مخدر، فرق دارد و از نظر بدنی می تواند خطر ساز باشد. نمی توان از کسی که الکلیک است و به صورت دائم الخمر، الکل مصرف می کند یکدفعه الکل را گرفت، زیرا باعث تشنج می شود فشار خون فرد بالا می رود و حتی خطر مرگ نیز دارد. به همین دلیل معمولا ترک الکل در مرحله حاد فرآیند نسبتا حساسی است که یا باید در بیمارستان بستری شوند یا هر روز و یک روز درمیان توسط پزشک ویزیت شوند تا داروهای آرام بخش و ضدتشنج مصرف کنند.»

به گفته او بعد از این مرحله الکل خیلی وسوسه انگیز می شود: «افسردگی شدید می آورد.اشتهایشان بر می گردد لرزش دستشان از بین می رود و دیگر خطر فشار خون ندارند. این مرحله مبارزه با ولع به الکل و افسردگی است که به روان درمانی درازمدت احتیاج دارد. در کنار همه اینها باید به بدن بیمار هم توجه شود. زیرا الکل تاثیرات مخربی مخصوصا روی کبد دارد.»

سن مصرف الکل در کشور به 20 سال رسیده است

مشروبات الکلی غالبا از کشورهای همسایه و به طور قاچاق به ایران وارد می شود. سه نوع از انواع اصلی آن از جمهوری آذربایجان، ترکیه و کردستان عراق وارد کشور می‌شود. متاسفانه برخی نیز از الکل سفید که در داروخانه ها توزیع می شود، به عنوان مشروب الکلی استفاده می کنند.

در ایران به دليل پار‌ه ‌اي از مشكلات، تا كنون تحقيقات عميق و گسترده ‌اي در اين زمينه مصرف الکل صورت نگرفته است. اما تحقيقي كه پيرامون ميزان شيوع مصرف موادمحرک، انواع داروهاي روان‌گردان، الكل و سيگار روی 8 هزار جوان 15 تا 35 سال مناطق 22‌ گانه تهران صورت گرفته است نشان مي‌دهد كه متوسط سن مصرف الكل به 20 سال رسيده و 26.5 درصد از جواناني كه به مصرف الكل روي آورده‌اند، سابقه مصرف اين گونه مشروبات در خانواده خود را داشته ‌اند.

نتايج پژوهش انجمن جامعه‌شناسي ايران نیز كه در دولت نهم بر 1500 دانشجوي 18 تا 24 ساله انجام شد نشان داد كه 25 درصد دانشجويان، مصرف الكل را بدون اشكال مي‌دانستند. از اين تعداد، 20 درصد اعلام كرده بودند كه الكل مصرف مي‌كنند و 5 درصد هم گفته بودند كه وسوسه شده‌اند اين كار را انجام دهند.

الکل ترک دارد؟

مرکز به حضور آنها در اجتماع اهمیت می دهد. کلاس هایی را هر هفته در طبقه پایین ساختمان برگزار می کنند که شامل کلاس های روانشناسی می شود. در حین ترک اجازه رفتن به پارک دارند. اردوهای تفریحی با افرادی که ترک کرده اند برگزار می کنند و بیماران با هم در تماس هستند.

حسین جوان است. رد زمان را می شود در چهره اش دید. حلقه ای سیاه رنگ دور چشمانش را گرفته. بی حوصله جواب می دهد. 10 سال است که الکل مصرف می کرده از قبل ازدواج. تا اینکه خانمش هم متوجه می شود و بعد از مدتی توافقی جدا می شوند. بارها تصمیم به ترک گرفته بوده بیمارستان های مختلف را امتحان کرده: «یک روش علمی نداشتند. فقط می خواستند روی تخت بخوابی. نمی تواندی تصور کنید من چه می گویم. می رفتیم الکل ترک کنیم با داروهای اعصاب آشنا می شدیم که یک مدت با الکل میکس می کردم و می خوردم. همه آخرش به یک نقطه می رسند. خیلی ها هم می میرند.»

او از حضورش در این مرکز راضی است. 53 روز است که ترک کرده. می گوید خیلی کار رویشان انجام می شود. اردوهای تفریحی و کلاس های مختلفی دارند که هیچ جا مثل آن را ندیده است.

دکتر آذرخش مکری در مورد عدم بازگشت دوباره مصرف الکل می گوید: «برای جلوگیری از اینکه فرد دوباره به سمت مصرف الکل نرود قرص هایی است ولی به تنهایی نمی توانند کارساز باشند من به شخصه فعالیت های اجتماعی را توصیه می کنم. چون این افراد اکثرا زندگی انفرادی پیدا می کنند.»

به گفته او برای کنترل مصرف الکل یا هر ماده مخدردیگری باید گلوگاه ها بسته شود یعنی جاهایی که همه متفق القول هستند که باید جلوی آن گرفته شود. به عنوان مثال کشورهای غربی با وجود اینکه مصرف مشروب آزاد است اگر فرد در هنگام مستی رانندگی کند زندان درازمدت خواهد داشت. وقتی فرد نتواند رانندگی کند نتواند مشاغل حساس داشته باشد غیر مستقیم مصرفش را کم خواهد کرد. تجربه و علم نشان داده که وقتی دو گلوگاه مهم را می بندیم فرد ترغیب به ترک در مکان های دیگر هم می شود.

حسین از ترک الکل خوشحال است در عین حال واقع بین هم است. می داند که با ترک الکل همه مشکلات سریع حل نمی شود. می داند که ترک الکل یکسری مشکلات روانی و جسمی دیگری هم دارد که با گذر زمان حتما این مشکلات هم از بین خواهند رفت. حسین شاید یکسری چیزهایی را در پی مصرف الکل از دست داده باشد اما «شاید بهتر شده که یکسری چیزها را از دست دادم. الکل شاید محکی بوده. به هر حال سعی می کنم اصلا به گذشته فکر نکنم.»

فتوای علما در مورد ترک الکل

در میان مجازات ها و حدهایی که برای افراد مصرف کننده مشروبات الکلی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در نظرگرفته شده است شاید ترس هایی را به جان معتادان الکلی بیندازد تا از مراجعه به مراکز ترک اعتیاد گریزان باشند. مرکز ترک الکل برای راه اندازی این مرکز فتاوی ای هم از علمایی مانند سید حسین موسوی تبریزی گرفته است.

آیت الله سید حسین موسوی تبریزی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم این ترس و نگرانی را غیرضروری دانسته و گفته بود: «از نظر اسلامی خوردن مشروبی که مست کننده باشد حرام است. اگرفردی در منظر عمومی در حال خوردن مشروب باشد، حد بر او جاری می‌شود و ۸۰ ضربه شلاق مجازات او است»

به گفته او؛ اما اگر کسی به الکل اعتیاد پیدا کرده باشد، بیمار محسوب می‌شود و باید درمان شود: «اگر کسی به الکل هم مانند مواد مخدر اعتیاد پیدا کرده باشد و پزشکان تشخیص دهند که نیازمند فرایند درمان است، شلاق ندارد، باید او را به مراکزی برد تا بتواند الکل‌ را ترک کند اما اگر می‌توانست ترک کند و ترک نکرد باید مجازات شود.» منبع:میگنا

گزارشی از یک مرکز ترک اعتیاد به الکل

مطالب مشابه :

مشاوره اینترنتی

مشاوره روانشناسی رایگان- اینترنتی

نشانی روان شناسان و مشاوران دارای پروانه تخصصی از سازمان نظام روان شناسی و مشاوره جمهوری اسلامی ايرا

انتخاب روان درمانگر خوب!

3 رازی که دست مردان را رو می کند!!!

آزمون خانه ــ درخت ــ آدم House – Tree – Person test

توصيه ها و شرايط مشاور در ازدواج

با بیمار روانی چگونه رفتار کنیم؟

زوج درمانی (couple therapy)

گزارشی از یک مرکز ترک اعتیاد به الکل