بهداشت دامداران
بر اساس گزارشهای سازمان بهداشت جهانی از میان 1709 عامل بیماری 833عامل از طریق حیوانات به انسان منتقل می شود گزارشهای موجود در کشور نشان می دهد فراورده های لبنی وگوشت الوده شایع ترین مواد غذایی هستند که موجب ابتلای انسان به این بیماری ها نظیر تب مالت وسیاه زخم وبیمارهای انگلی و غیره می شوند دامداران شامل افرادی هستند که با حیوانات اهلی سر وکار دارند وغالبا به فعالیت های کشاورزی می پردازند واز این رو جهت بررسی مشکلات شغلی وبه تبع از انان نیاز به برسی موضوع در تمامی زمینه ها وجود دارد
اهمیت بهداشت دام
1 – تامین سلامت دام
2- تامین مواد غذایی و پروتئین حیوانی برای مصرف انسان ( افزایش تولید )
3- کمک به تامین سلامت جامعه ،کنترل و پیشگیری بیماریهای قابل انتقال از حیوان به انسان ( وجود بیش از 400 نوع بیماری قابل انتقال از حیوان به انسات که سلامت انسان و جامعه را مورد تهدید قرار میدهد )
4- با ایجاد محیط سالم برای دام محیط زندگی انسانها نیز که در ارتباط با دام هستند سالم میگردد
5- ایجاد زمینه برای تجارت خارجی
6- کمک به افزایش در آمد دامداریها
دامداری از ديدگاه بهداشت حرفه اي:
v دامداری صنعتي : به دامداری گفته مي شود كه درآن مكاني به نام كارگاه وجود دارد كه درآن كارگاه كارگران تحت سرپرستي كارفرما فعاليت دارند.
به استناد ماده 85 قانون كار كليه مقررات كارگاه در بخش دامداری صنعتي اعمال مي گردد.
اين واحدها شامل : مرغداري ها ، گاوداريها ، پرورش طيور صنعتي ،پرورش ماهي
v دامداری سنتي :در دامداری سنتی محل پرورش دام معمولا در کنار محل سکونت انجام میشوددر اين گروه بايستي به اولويت هاي زير توجه نمود:
بيماريهاي مشترك انسان ودام ، سموم وعوارض آن ، خطر ماشين آلات كشاورزي
معاينات اين گروه بايستي جهت سرپرستان خانوار درهر روستا با هماهنگي خانه بهداشت انجام گردد.
عوامل زيان آور درمحيط كار دامداری
1- عوامل زيان آور فيزيكي (سروصدا ،ارتعاش ،اشعه مضر،گرما وسرما)
2- عوامل زيان آور شيميائي ( گردوغبار ، گازوبخارات ، سموم وآفت كش ها )
3- عوامل زيان آور بيولوژيك (قارچها ، انگلها ، باكتريها ، ويروسها )
4- عوامل زيان آور ارگونومي ( طرز كار نامناسب ، ابزار كار نامناسب وحمل بار )
سروصدا:
یکی ازعوامل زیان اور در دامداری سرو صدای حاصل از ماشین الات وابزار الاتی است که در جابجایی علوفه و وسایل مورد نیاز تهیه خوراک دام استفاده می شود .
عوارض ناشي ازسرو صدا :
- كاهش شنوائي ودر تماسهاي طولاني مدت ايجاد سنگيني گوش
- بالا رفتن فشار خون وضربان قلب
- ناراحتي هاي رواني مانند اثر بر خواب وروابط اجتماعي
- اثرات واختلالات رواني – هيجان – تحريك پذيري
- كاهش راندمان كاري
- افزايش ريسك حوادثكارگران در معرض :
- - رانندگان تراكتور- كمپاين و...
- كارگراني كه با اره برقي چوب بري كار مي كنند
- متصديان تلمبه خانه ها وموتورهاي آب
- كشاورزان در معرض ماشين آلات كشاورز
- كنترل سروصدا :
- بازديد مرتب وسرويس به موقع ماشين آلات
- جدا كردن ويا محصور كردن عامل ايجاد صدا ( اطاقك براي تراكتور)
- كاهش ساعت تماس با صدا
- انجام معاينات پزشكي وتست شنوائي سنجي
- استفاده از وسايل حفاظت فردي
- ارتعاش :
- ارتعاش عاملي است كه به عضلات بدن فرصت كافي جهت استراحت
- نمی دهد وعضلات براي مدت طولاني در حال انقباض باقي مي مانند. عوارض ناشي از ارتعاش :
- 1- اختلالات ستون فقرات
- 2- اختلالات گوارشي
- 3- اختلالات عصبي ورواني
- كارگران در معرض:
- رانندگان تراكتور وكمباين وماشين آلات كشاورزي مرتعش
- كارگراني كه با اره برقي چوب بري كار مي كنند
- كنترل ارتعاش :
- - تغيير قطعات يا وسايلي كه در دستگاه موجب لرزش مي شود
- تغيير صندلي ثابت تراكتور با پوشش نرم وقابل ارتجاع
- استفاده از دستكش وكفش هاي مخصوص
- اشعه مضر :
- نور خورشيد به طور طبيعي داراي اشعه ماوراء بنفش بوده كه قرار گرفتن در معرض مستقيم نور آفتاب خطراتي براي انسان ايجاد مي كند.
- دامداران بیشتر در معرض ان قرار دارند
-
- عوارض ناشي از اشعه :
- سوختگي پوست با درجات متفاوت
- آسيب به چشم
- ايجاد چين وچروك در صورت
- در تماس هاي طولاني مدت سرطان پوست
- كارگران در معرض :
- كشاورزان در مناطق روباز ، ماهيگيران ،دامداران ،جنگلبانان وچوپانان
- كنترل اشعه مضر:
- استفاده از كلاه لبه دار وپوشش مناسب تمام قسمت هاي باز بدن
- استفاده از سايبان در هنگام استراحت
- خودداري از كار درساعت 12-16 به دليل اينكه بيشترين اشعه مضر دراين ساعت به زمين مي رسد
- استفاده از عينك مخصوص
- استفاده از كرم هاي محافظ پوست
- پوشش مناسب وخوداری از کار در ساعت 12-16 بهترین راه حل کنترلی درمقابل اشعه
- عوارض ناشي از اشعه :
- سوختگي پوست با درجات متفاوت
- آسيب به چشم
- ايجاد چين وچروك در صورت
- در تماس هاي طولاني مدت سرطان پوست
-
- گرما :
- اگر ميزان حرارت ورطوبت محيط كار زياد باشد عوارضي ايجادمي گردد.
- عوارض ناشي از گرما:
- گرمازدگي ( كار در محيط گرم وخشك )گرمازدگی به صورت ناگهانی ظاهر شده وفرد بیهوش می شودبرای کمک به این افراد باید انها را در درون اب سرد ویخ قرار داد و به محض این که درجه حرارت بدن پایین امد بدن انها را با پوشاک گرم نگه داشت ورساندن مایعات(مخصوصا اب ونمک وشربت )به بیمارضروری است
- جوشهاي گرمائي ( كاركردن در محيط گرم ومرطوب )
- اختلالات عصبي – رواني
- خستگي گرمائي (كارگراني كه در حين كار عرق زيادي مي كنند )
- كارگران در معرض:
- كشاورزان ،دامداران ،جنگلبانان ،ماهيگيران وچوپانان
- از بین کارگران دامداران بیشتر در معرض این عامل قرار دارند كنترل گرما :
- پوشش مناسب واستفاده از لباسهاي نخي وگشاد
- نوشيدن مايعات خنك به مقدار زياد
- رعايت زمان استراحت وكار
- رعايت بهداشت فردي واستحمام مرتب
- خنك كردن بدن
-
سرما :
مطلوبترين حرارت براي زندگي 21 درجه سانتيگراد با رطوبت 50 درصد وجريان هوائي درحدود 10 سانتيمتر درثانيه مي باشد
وقتي بدن درمعرض سرماي شديد قرار ميگيرد سيستم دفاعي ديگر قادر به مبارزه نمي باشد وبه تدريج حرارت مركزي بدن كاهش مي يابد .
عوارض ناشي از سرما :
- سرمازدگي عمومي ( لرز شديد ،دردشديد عضلاني بخصوص درناحيه پشت گردن ،بالا رفتن فشارخون ،افزايش تهويه ريوي ) ، كهير وسرخ شدن پوست ، مرگ دراثر سرمازدگي همراه بيهوشي
- سرمازدگي موضعي (يخ زدگي اندامهاي دست وپا وقطع عضو)
كارگران درمعرض :
- كشاورزان ،دامداران،ماهيگيران ،جنگلبانان ،چوپانان
كنترل سرما:
- استفاده از پوشش مناسب ولباس گرم
- استفاده از غذا ونوشيدني گرم درمحيط گرم
- استفاده از چادرهاي مخصوص براي گرم شدن
- رعايت فواصل استراحت وكار
- استفاده از كفش ،كلاه ودستكش مناسب وعدم پوشيدن كفش يا دستكش تنگ ولباس خيس
4.عوامل زيان آور بيولوژيكي :
آندسته
از عوامل هستند كه منشأ حيواني و يا گياهي دارند مانند بيماريهاي مشترك انسان و
دام.
به جز بيماريهاي ناشي از تماس با دام ، بيماريهاي انگلي نيز وجود دارند كه بيشتر
در محيطهاي مرطوب انتشار مي يابند ، مبتلا شدن به كرم كدو – آسكاريس و مانند آنها
از جمله نمونه هاي آن مي باشد.
· بيماريهاي ناشي از انگلها و قارچها :
درماتوفيتوز:
درماتوفيتوز عفونت قارچي مزمن پوست ، مو و ناخن است كه مي تواند باعث كچلي سر ،
ناخن ، پا و غيره شود. آلودگي مي تواند مستقيم و يا غير مستقيم باشد. در صورت اول
آلودگي به طور مستقيم از شخص بيمار به شخص سالم در اثر تماس مستقيم و نزديك سرايت
مي نمايد.
در آلودگي غير مستقيم شخص سالم توسط اشيايي كه با شخص بيمار تماس داشته آلوده مي
شود.افرادي كه با دامها و يا پشم و مو سر و كار دارند چون دامداران و كشاورزان به
انواعي از كچلي ممكن است مبتلا گردند.
در حال حاضر درماتوفيتوز را از راه موضعي و يا عمومي درمان مي كنند. در درمان
موضعي از داروهايي چون ميكونازول ، كلوتريمازول و در درمان عمومي از گريزئوفولوين
مي توان استفاده نمود.
هيستوپلاسموز:
قارچ عامل اين بيماري خاك مرطوب سطحي را بويژه اگر با فضولات برخي
پرندگان غني شده باشد ترجيح مي دهد. اين بيماري بيشتر دامنگير كشاورزان، دامداران
، كارگران مرغداريها و كساني كه با گرد و غبار سروكار دارند مي گردد.
هيستوپلاسموز ممكن است علائمي را بروز دهد كه تب و خستگي ، بيقراري ، كم خوني ،
بزرگ شدن كبد و طحال ، لاغري ، درد عضلات و اختلالات گوارشي از آنجمله اند.
آسپرژيلوز:
نوعي بيماري قارچي است كه بيشتردر كشاورزان ، كارگران سيلوها و پرنده
فروشان ديده شده است. همهء انواع شايع قارچهاي آسپرژيلوز كه در انسان بيماري توليد
مي كنند بر روي برگهاي مرده ، دانه هاي انباري ، تودهء خاكبرگ ،علوفه و ساير مواد
گياهي در حال فساد به سر مي برند.
مهمترين راه آلودگي انسان با آسپرژيلوز از راه تنفس مي باشد البته امكان ورود
آسپرژيلوز به بدن از راههاي گوارشي و پوستي نيز وجود دارد.
از نظر پيشگيري ، رعايت بهداشت فردي و استفاده از وسايل حفاظتي مانند ماسك و دستكش
در محيط هايي كه امكان آلودگي وجود دارد و همچنين رعايت بهداشت مواد غذايي مؤثرند.
بيلارزيوز:
بيماري عفوني انگلي است كه در اثر رشد كرمهايي در بدن انسان بوجود مي
آيد. كارگران كشاورزي و آبياري در مناطقي كه اين بيماري وجود دارد به اقتضاي شغلي
در معرض خطر ابتلا مي باشند و در صورت تماس با آب آلوده به تخم اين كرم به بيماري
مبتلا مي شوند ( عامل بيماري معمولا" از راه پوست وارد مي شود).
جهت پيشگيري از بيماري ، آموزش افراد به منظور اجتناب از دفع ادرار و مدفوع در
نزديكي و داخل آبها ، پرهيز از استحمام در آبهاي آلوده و مشكوك و درمان همگاني در
مناطقي كه عده زيادي از افراد به اين بيماري مبتلا هستند بسيار مؤثر است.
كرمهاي قلابدار:
لارو اين كرمها ازراه پوست و لوله گوارش وارد بدن انسان مي شود. در
صورت ورود ازراه پوست يا مخاط ، وارد جريان لنف و خون شده و پس از يك هفته اقامت
در ريه از راه ناي به لوله گوارش مي رود.در صورت ورود از راه دهان مستقيما"
به روده رفته و پس يكبار پوست اندازي بتدريج به كرم بالغ تبديل مي شود.
كرم قلابدار در مناطق گرم و مرطوب تا نواحي معتدل بويژه در مناطقي كه برنجكاري
فراوان است ديده مي شود. بيماريهاي مشترك بين انسان و حيوان :
راههاي انتقال بيماري در انسان و حيوانات:
همانطور كه ذكر شد نوع بالغ انگل در داخل روده باريك سگ و نوزاد آن ( كيست
هيداتيك) در بدن نشخوار كنندگان و انسان است ، لذا انسان و نشخوار كنندگان با
خوردن تخم انگل (از طريق آب ، سبزي و علوفه آلوده) و يا تماس انسان با سگ به
بيماري مبتلا مي شوند.
علائم بيماري:
در سگ هيچ علامت مشخصه اي معمولا" وجود ندارد.
در حيوانات نشخوار كننده و انسان علائم بيماري بستگي به گرفتار شدن عضو آلوده دارد
تب مالت:
بيماري تب مالت كه در حيوان به نام بيماري سقط جنين واگير ناميده مي شود يكي از
بيماريهاي عفوني قابل انتقال بين انسان و حيوان مي باشد كه با نامهاي ديگري نظير
تب مواج ، تب ديوانه و تب مديترانه اي نيز ذكر شده اند.
علائم بيماري:
علائم اين بيماري بصورت حاد ، تحت حاد يا مزمن ظاهر مي شود كه مي تواند با علائمي
نظير تب ممتد يا مواج يا نامنظم با دوره هاي متفاوت ، سردرد ، ضعف و لاغري ، عرق ،
لرز ، درد عضلات ، افسردگي ، از دست دادن وزن و درد عمومي بروز نمايد.
راههاي سرايت بيماري تب مالت:
1- تماس مستقيم با بافتهاي حيواني آلوده نظير خون ، ترشحات واژن و ترشحات جنين سقط
شده دام.
2- مصرف شير خام و فرآورده هاي لبني آلوده خصوصا" پنير تازه ، خامه و سرشير
3- انتقال تنفسي از طريق ذرات موجود در هواي آغل و اصطبل آلود
آنفلوانزاي پرندگان :
پرندگان وحشي و مهاجر ناقل آن هستند و مي توانند ويروس را به پرندگان خانگي و
انسان
منتقل كنند. در صورت ابتلا پرندگان خانگي آنها سريعا" بيمار مي شوند و
معمولا" بصورت گروهي مي ميرند و انسان نيز از راه تنفسي به بيماري مبتلا مي
شود كه به علت در تماس بودن با پرنده يا مصرف تخم مرغ خام يا گوشت خام يا نیم پز
پرندگان مي باشد. در انسان نيز در صورت عدم تشخيص به موقع و يا عدم درمان صحيح و
سريع منجر به مرگ مي شود.
حيوان گزيدگي :
به گزش انسان توسط حيوانات خونگرم اهلي و وحشي حيوان گزيدگي مي گويند. در مورد
گربه و گربه سانان چنگ زدن نيز به عنوان حيوان گزيدگي محسوب مي شود.
بعد از گزش يا چنگ زدن بايستي محل را بلافاصله با آب و صابون حداقل به مدت 10
دقيقه شستشو داد و روي زخم ايجاد شده را نبايد به هيچ عنوان پانسمان نمود و يا
بخيه كرد مگر در موارد خونريزي خيلي شديد كه بعد از شستشو بايد سريعا" جهت
انجام واكسيناسيون بر عليه ويروس هاري به محل اختصاص داده شده به اين منظور مراجعه
نمود و واكسنها را طبق دستورالعمل تزريق نمود.
سیاه زخم:
آلودگي انسان يا ناشي از تماس با حيوانات آلوده است و يا اينكه در نتيجه كار با
پشم ، مو ، پوست و جلد اين حيوانات صورت مي گيرد. از اينرو در كساني كه با حيوانات
اهلي چون گاو ، گوسفند ، بز و خوك سروكار دارند مثل كارگران صنايع پشم و پوست ،
قاليبافي ، دباغي ، چرم سازي ، بافندگان و ريسندگان ، چوپانها ، قصابها لبنياتيها
و كشاورزان ديده مي شود.
اين بيماري در 3 فرم پوستي ، ريوي و گوارشي ممكن است تظاهر نمايد:
در فرم پوستي ميكروب از راه پوست وارد بدن شده و بيماري پوستي با اشكال مختلف را
بوجود مي آورد. ابتدا دانه قرمز رنگي در نقاط باز بدن از قبيل دست ،صورت ، بازو ،
و گردن ايجاد مي شود كه با خارش شديد همراه است و سپس تاولهايي به آن اضافه مي
شود.
فرم ريوي كه در نتيجه استنشاق گرد وغبار آلوده با اسپور ميكروب توليد مي شود و به
واسطه تب ، احساس كسالت ، سردرد ، تنگي نفس ، سرفه ، التهاب بيني ، گلو ، حنجره و
شواهد راديولوژيكي مشخص مي شود.
فرم گوارشي در نتيجه خوردن مواد آلوده مانند گوشت آلوده به ميكروب سياه زخم بوجود
مي آيد كه توأم با استفراغ ، درد شكم و اسهال خوني مي باشد.
· بيماريهاي ريوي ناشي از استنشاق گرد و غبار هاي حيواني :
گرد وغبارهاي ناشي از مواد حيواني نظير پر ، شاخ ، مو، پشم ، ابريشم و چرم علاوه
بر اينكه قادرند ايجاد آلرژي نمايند، احتمالا" ممكن است به علت آلودگي
ميكروبي و يا قارچي نيز در نتيجه استنشاق ، سبب بروز بيماريهايي چون سياه زخم ريوي
و غيره گردند.
ريه كبوتر بازان:
فضولات كبوتر و بعضي از پرندگان ديگر حاوي آنتي ژني است كه استنشاق آن سبب بوجود
آمدن ناراحتي در ريه ، شبيه ريه دهقانان را مي كند. تب و لرز ، ضعف ، كاهش وزن ،
سرفه و تنگي نفس از علائم عمده
اقدامات بهداشتی لازم:
- آموزش بهداشت و ايمني و مشاوره از عواملي هستند كه به طور معمول در تأمين همكاري
كارگران و كشاورزان جهت حمايت از سلامتي آنها مورد استفاده قرار مي گيرند.
هدف از آموزش بهداشتي كشاورزان ترغيب آنها براي بكارگيري و ادامه شيوه مناسب كار و
استفاده بهينه از وسايل كار و تصميم گيري براي تأمين حفظ سلامت خود و بهبود شرايط
كار مي باشد.
اين از منازل مسکونی دور بوده تا بو و حشرات باعث ناراحتی افراد نشود
2- جهت محل پرورش طوری انتخاب گردد که حداکثر نور و آفتاب به آن بتابد
3- نور وتهویه باید رعایت شود
4- کف باید صاف بوده و شیب آن به طرف بیرون هدایت شود و نظافت آن ساده باشد
بيماري است.
مطالب مشابه :
نماينده دشت آزادگان بركناري مديركل آموزش و پرورش خوزستان را خواستار شد
نماينده دشت آزادگان بركناري مديركل آموزش و پرورش خوزستان را خواستار شد. به گزارش خبرنگار
روشها و فنون تدریس
مرکز آموزش بهورزی دشت آزادگان روح پژوهش و انتقادگري را پرورش مي دهد و شاگرد فردي خلاق و
بهداشت دامداران ( شهرستان هویزه)
مرکز آموزش بهورزی دشت آزادگان مربوط به تکثیر و پرورش ماهی و کرم ابریشم
اختلالات یادگیری در دانش آموزان
مرکز آموزش بهورزی دشت آزادگان در یک سوی این اختلاف معلمان و مسئولان آموزش و پرورش هستند
بهداشت دامداران
مرکز آموزش بهورزی دشت آزادگان مرغداري ها ، گاوداريها ، پرورش - آموزش بهداشت و
طرح بهداشت کشاورزان
مرکز آموزش بهورزی دشت آزادگان شاغل به آموزش مجازی و ارتباط باعث پرورش
تودیع و معارفه ریاست آموزش و پرورش بستان
تودیع و معارفه ریاست آموزش تودیع و معارفه ریاست آموزش و پرورش فرمانداري دشت آزادگان;
پیام تقدیر مدیر آموزش و پرورش دشت آزادگان بمناسبت حضور در مراسم 22بهمن
پیام تقدیر مدیر آموزش و پرورش دشت آزادگان آموزش وپرورش دشت آزادگان بمناسبت
رای وحدت‌رویه دیوان عدالت اداری درباره نقل‌وانتقال فرهنگیان
جدیدترین خبرهای آموزش و پرورش آموزش و پرورش شهرستان دشت آزادگان به شهرستان اهواز
برچسب :
اموزش و پرورش دشت ازادگان