بینی

تحول عرصه هاي مختلف رشته هاي علمي را به سرعت در مي نوردد. امواج اين تحول شايد بيش از ساير رشته ها، عرصه هاي پزشكي را متحول ساخته است. از جمله اين رشته ها مي توان به تغيير و تحولات چشمگير در رشته رينوپلاستي (جراحي زيبايي بيني) اشاره كرد. تحولاتي كه پايه بسياري از باورهاي علمي قبلي را متزلزل و رويكردهاي نوين را جايگزين ساخته است. كاهش سن شروع جراحي عمل بيني، بازسازي بيني به جاي كوچك ساختن آن و... در كنار استفاده از ابزارهاي تشخيصي دقيق مانند آندوسكوپ، همه و همه انقلابي عظيم در رشته جراحي زيبايي بيني به پا كرده است. برپايي دومين سمپوزيوم تازه هاي رينوپلاستي كه اول تا سوم خردادماه در تهران برپا شد، فرصتي پديد آورد تا با تني چند از متخصصان رشته گوش، گلو و بيني پيرامون مباحث مرتبط با اين رشته به گفت وگو بنشينيم.

اختلالات تنفسي، شايع ترين اختلال عملكردي بيني پس از جراحي رينوپلاستي به شمار مي رود. دكتر «سيدهادي صميمي اردستاني» عضو هيات علمي اجرايي «دومين سمپوزيوم تازه هاي رينوپلاستي» مهم ترين اقدام براي كاهش اين اختلال را آشنايي جراح با ساختار داخلي بيني دانسته و مي گويد؛ «آندوسكوپ براي ارزيابي داخلي بيني ابزاري مناسب است. در مواردي مشاهده شده كه فرد پس از عمل جراحي زيبايي به دليل اختلال در تنفس مراجعه مي كند و پس از بررسي با آندوسكوپ مشخص مي شود قبل از عمل جراحي، بيني وي داراي پوليپ بوده و جراح بي توجه به پوليپ درون بيني، نسبت به عمل رينوپلاستي اقدام كرده است. اين در حالي است كه بسياري از مشكلات دروني بيني از جمله پوليپ حين عمل زيبايي قابل درمان است.»

استفاده از آندوسكوپ در كشور از حدود هفت سال پيش فراگير شده و متخصصان گوش و گلو و بيني قبل از جراحي زيبايي از اين ابزار بهره مي گيرند. هرچند آندوسكوپ وسيله يي گران و استفاده از آن نيازمند آموزش و ممارست است، اما در جراحي هاي زيبايي بيني وسيله يي بسيار ضروري به شمار مي رود.

باورهاي جديد در زمينه رينوپلاستي

در گذشته رويكرد اكثر جراحان بيني، برداشت هرچه بيشتر از غضروف و استخوان بيني و كوچك سازي اين عضو بود. اما اين نگرش طي سال هاي اخير كاملاً متحول شده تا جايي كه براساس باور جديد، بيني عضوي تنفسي به شمار مي رود كه تغييرات زيبايي در اين عضو تنها تا حدي مجاز است كه اختلالي در كاركرد اصلي بيني ايجاد نكند. دكتر «ابوالحسن قيصري» عضو ديگر كميته علمي اين سمپوزيوم در اين زمينه مي گويد؛ «بيني هاي شبيه بيني ايرانيان علاوه بر شكل دادن به هنگام عمل، نيازمند بازسازي است. به اين معنا كه روش قبلي كه بر حذف بخش هاي اضافه بيني تكيه داشت و اين عمل منجر به اختلالات تنفسي و تغيير شكل بيني در درازمدت مي شد، امروزه متحول شده است. به صورتي كه با استفاده از پيوندهاي غضروفي، فرد در عين حال كه داراي يك بيني مناسب مي شود، وضعيت تنفسي طبيعي وي نيز حفظ مي شود.»

دكتر «بابك ساعدي» متخصص گوش، گلو و بيني در مورد سن شروع اعمال جراحي نيز اظهار مي دارد؛ «پيشرفت هاي انجام شده در رشته رينوپلاستي، تئوري قديمي در مورد رشد بيني و اينكه اعمال جراحي افراد زير 18 سال را جايز نمي دانسته اند، منسوخ ساخته است. در حقيقت بسياري از پژوهش هاي صورت گرفته، پايان سن بلوغ را ملاك زمان مناسب براي اعمال جراحي دانسته اند. هرچند بر احتياط و دقت عمل جراح در اين سنين بيشتر تاكيد شده است.»

اعمال جراحي ثانويه بيني

بسياري از افرادي كه در گذشته مورد عمل جراحي بيني قرار گرفته اند، به دليل رعايت نشدن استانداردهايي كه در بالا به آنها اشاره شد (مانند برداشت بي رويه از استخوان و به ويژه غضروف) براي اعمال جراحي مجدد به پزشك مراجعه مي كنند. هرچند هنوز هم با وجود پيشرفت هاي فراوان در عرصه اين رشته برخي جراحان براي عمل رينوپلاستي از شيوه هايي قديمي بهره گرفته و مشكلاتي را پس از عمل براي بيمار پديد مي آورند.

دكتر «قيصري» در مورد اين افراد مي گويد؛ «مشاهده مي شود حتي برخي افرادي كه به تازگي مورد عمل جراحي رينوپلاستي قرار مي گيرند، جراح بي توجه به حفظ اسكلت، مقاومت بيني و نقش فيزيولوژيك آن به گونه يي جراحي مي كند كه نياز به عمل مجدد در مورد اين افراد ضروري به نظر مي رسد. در صورت برداشت بيش از حد از بافت بيني، بهره گيري از گرفت هاي غضروفي بيني از بخش هايي مانند تيغه بيني، لاله گوش و در موارد نادر، غضروف دنده يا استخوان هاي ديگر براي بازسازي مي تواند به ترميم نقاط از دست رفته به منظور استحكام بيني كمك كند.»

مردان متقاضي عمل جراحي زيبايي

مراجعه مردان طي سال هاي اخير به متخصصان براي انجام جراحي زيبايي بيني افزايش يافته، اين در حالي است كه به عقيده دبير دومين سمپوزيوم تازه هاي رينوپلاستي، اكثر مرداني كه خواستار عمل جراحي زيبايي بيني هستند، دچار زمينه هاي بيماري هاي عصبي و اختلالات رفتاري بوده كه اين مشكل نيازمند بررسي است. دكتر «محمود صدوقي» با اشاره به افزايش تقاضاي عمل جراحي زيبايي بيني در مردان مي گويد؛ « بيشتر آقايان مراجعه كننده در گروه سني 15 تا 30 سال قرار دارند كه به دليل مسايل جواني و حالات اين مقطع سني، داوطلب جراحي زيبايي بيني هستند.» به گفته اين جراح متخصص اكثر اين تقاضاها غيرضروري است و تنها در صورتي كه فرد دچار سانحه شده باشد يا در مواقعي كه فرد دچار نقص هاي مادرزادي و ژنتيك است، جايز است آقايان را مورد عمل رينوپلاستي قرار داد، در غير اين صورت عمل رينوپلاستي به صرف زيبايي براي آقايان ضرورت ندارد.

در عمل رينوپلاستي درمان بايد مقدم بر زيبايي باشد. ملاك هاي زيبايي مردان با زنان متفاوت و شامل مواردي همچون شخصيت، وقار و رفتار است. از ديگر سو ساختار بيني آقايان (داشتن بيني درشت، پوست ضخيم، استخوان هاي بزرگ و...) با خانم ها متفاوت است و اين امر سبب شده كه اعمال جراحي رينوپلاستي آقايان چندان با موفقيت همراه نباشد. افرادي كه از نظر شخصيت رفتاري دچار اختلال هستند، مثلاً بسيار باريك بين و ايده آليست هستند، وقتي از عمل خود نتيجه مورد انتظار را دريافت نمي كنند، بيشتر با مشكل روبه رو مي شوند كه اين امر اعمال جراحي مكرر را در بسياري از موارد به همراه دارد. از طرف ديگر همين نارضايتي ها شكايات را افزايش داده است.

اما به عقيده دكتر «مهدي خواجوي» نايب رئيس انجمن جراحان گوش، گلو و بيني، فراگير شدن عمل جراحي بيني ارتباطي به اختلالات شخصيتي ندارد، بلكه مهم مد است. به گونه يي كه هركس فكر مي كند اگر بيني اش را عمل نكند از اطرافيانش كمتر است. وي محدوديت هاي اجتماعي و فرهنگي را از ديگر علل گرايش جوانان به رينوپلاستي برشمرده و مي گويد؛ «در جايي كه جوان نتواند بسياري از نيازهاي عاطفي، اجتماعي، فرهنگي و.... خود را برآورده كند، به ظواهر دل خوش مي كند. اين در حالي است كه پديده جراحي زيبايي بيني در ميان جوانان اروپايي شايع نيست.»

ميانسالان متقاضي عمل جراحي زيبايي بيني

هرچند آمار متقاضيان عمل رينوپلاستي طي سال هاي اخير در ميان افراد ميانسال رو به افزايش است، اما به گفته دكتر «ساعدي» اعمال جراحي كه صرفاً جنبه زيبايي دارند، براي بيشتر افراد ميانسال و مسن به دليل شرايط بيهوشي و ريسك عمل در اين افراد توصيه نمي شود. از ديگر سو نبود قابليت لازم براي اعمال جراحي زيبايي در پوست و نسوج پس از 40 سالگي از عمده دلايلي است كه متخصصان، اعمال جراحي زيبايي را در سنين بالا توصيه نمي كنند.

دكتر «رزم پا» نيز ويژگي آناتوميك بيني در سنين بالا، پوست نازك، كاهش چربي زير پوست و محو شدن عضلات را كه باعث شكنندگي بيني مي شود در كنار مواردي همچون ضعف مكانيسم هاي نگهدارنده بيني از ديگر عواملي برمي شمارد كه شانس يك عمل موفق را در سنين بالا كاهش مي دهد.

اما دكتر «رزم پا» در سخنراني ارائه شده خود در اين سمپوزيوم مي گويد؛ «گرچه به علت ويژگي هاي تشريحي و رواني، افراد مسن كمتر مناسب براي رينوپلاستي هستند، ولي با انتخاب مناسب بيمار، نتايج بسيار رضايت بخشي حاصل خواهد شد. به همين دليل باور مردم به امتناع از جراحي زيبايي بيني در سنين بالا نياز به تجديدنظر دارد.»

وي مساله مهم در انتخاب بيمار را مشخص كردن انگيزه وي براي جراحي دانسته و ادامه مي دهد؛ «بيماران با اختلالات واضح بيني كه جراحي آنها به دلايلي به تعويق افتاده، براي عمل مناسب تر هستند. همچنين نياز به ترميم بيني بعد از تصادفات و ضرب ديدگي ها و مواردي خاص وجود دارد كه بايد به دقت بررسي شده و در موارد مبهم، مشاوره روانپزشكي خواسته شود. اين پزشك متخصص آشنايي به تنوع ساختماني و عملكرد بيني به منظور انتخاب تكنيك مناسب جراحي را ضروري دانسته، مي افزايد؛ «روش جراحي بيني در سنين بالا به گستردگي آن در سنين پايين نيست و بسيار محافظه كارانه است.»

عمل جراحي بيني توسط متخصصان رشته هاي غيرمرتبط

دبير اجرايي اين سمپوزيوم نيز با هشدار نسبت به مراجعه افراد براي اعمال جراحي زيبايي بيني به متخصصان رشته هاي غيرمرتبط جراحي مي گويد؛ «اين اقدام، سلامت و زيبايي افراد را به مخاطره انداخته است.» دكتر «اميرآروين سازگار» انتخاب جراح مناسب براي جراحي بيني را نخستين گام براي انجام عمل موفقيت آميز مي داند و تصريح مي كند؛ «هر مراجعه كننده عمل جراحي بيني، بايد انتظارات خود را با توجه به خصوصيات فردي خود تطبيق دهد. به عبارتي، هر بيني به هنگام جراحي تا حدي قابليت اصلاح دارد و طبيعي است كه بيني با ايراد كمتر، بهتر اصلاح (عمل) مي شود.»

در مجموع بايد گفت، هر بيني ويژگي هاي خاص خود را دارد كه با بيني ديگر متفاوت است و متاسفانه افراد بدون در نظر گرفتن اين مورد، با مقايسه خود با ساير افرادي كه عمل جراحي انجام داده اند يا طبق الگويي ذهني، از پزشك جراح انتظارات غيرواقعي دارند.

جراحي هاي متعدد يك پديده نسبتاً شايع است كه فرد يا در ابتدا به جراح غيرمتبحر مراجعه مي كند يا اينكه جراح كار خود را صحيح انجام داده، اما انتظارات بيمار غيرواقعي است. معاينه پيش از جراحي و مشاوره مناسب پزشك به بيمار براي برنامه ريزي عمل، بسيار مهم است و در صورتي كه پزشك پيش از عمل براي مشاوره با فرد داوطلب عمل جراحي، وقت كافي بگذارد، نتيجه آن به مراتب رضايت بخش تر است و مشكلات بعد از عمل نيز پيش نمي آيد.

دكتر «سازگار» يادآور مي شود؛ «هر بيني پس از عمل جراحي، براي قضاوت نتيجه عمل به فرصت زماني حداقل يك ساله نياز دارد و توصيه مي شود پس از سپري شدن اين زمان از جراحي مجدد بيني اكيداً خودداري شود.»

بینی

مطالب مشابه :

مصاحبه با مولفان كتاب : دكتر سيد بهنام علوي مقدم و دكتر رضا خيرآبادي

تحول در جراحي بيني با ديدگاه هاي نوين پزشكي

آشنایی با دبیرستان مشیر سیاهکل

بینی

دعوت ۱۶۰۲ نفره نخبگان استان فارس از جليلي و لنکرانی

در سمينار حاكميت خدمات باليني اعلام شد: دستور العمل علمي براي ارزشيابي دروني بيمارستان ها طراحي مي ش

دعوت ۱۶۰۲ نفره نخبگان استان فارس از جليلي و لنكراني براي كانديداتوري+ اسامي

فهرست مقالات سومين كنگره پژوهشهاي روانپزشكي و روانشناسي در ايران

ادامه رسيدگي به لايحه حمايت خانواده و تصويب موادي از آن.(7)