پاسخ خود آزمایی ترم دوم ادبیات اول دبیرستان

خودآزمايي درس دوازدهم

1- حتي اگر خود بميرد محبوبش (عشقش ) پايدار بماند و عاشق تر شود و خداوند از عمر او بكاهد و به عمر ليلي بيفزايد .

2- بيت 21- از عمر من آن چه هست بر جاي بستان و به عمر ليلي افزاي

3- احساسات عاشقانه .

4- بیت 8 : فرزند عزیز(مشبه) /ماه(مشبه به) / چو (ادات تشبیه) / زیبایی( وجه شبه ) است که نیامده است .

بیت9 : پدر مجنون(مشبه) که محذوف است / چون(ادات تشبیه) /کعبه (مشبه به) / حلقه در گوش نهاد(وجه شبه)

خودآزمايي درس سيزدهم

1- بيانگر زوال حكومت خوارزمشاهي .

2- آتش هاي ترك : آتش افروزيهاي مغولان ، خون تازيك : خون ايرانيان

3- خون آلودگي ايران كهن و زوال حكومت خود را ديد .

4- در بيت 8- درآن درياي خون در قرص خورشيد / غروب آفتاب خويشتن ديد : منظور آسمان خون رنگ غروب است .

در بيت 12- درآن درياي خون در دشت تاريك / به دنبال سر چنگيز مي گشت : منظور میدان جنگ که از خون کشتگان چون دریایی از خون به نظر می رسید.

5- موج : به كوه گران و به سيماب / رود: به سد روان ، و درياي بي پاياب

6- با بياني حماسي آن را خروشان ، ژرف ، بي پهنا ، كف آلود مانند سدي روان و چون دريايي بي پاياب وصف مي كند .

7- عبور از دريايي عميق بعد از پشت سر گذاشتن جنگي سخت .

8- حكومت وزندگي خود را از دست رفته مي ديد.

9- چون به پاس هر وجب از خاك اين سرزمين سرها و افسرهاي بسيار فدا شده است ، پس بايد قدر وطن را دانست و آن را كوچك و خوار نشمرد.

10- نمونه ها بسيار است ، جانبازي رزمندگان در رها سازي خرمشهر و ... ( تكليف دانش آموزي )

11-چهارپاره، ازچند بند هم وزن تشكيل شده است و هر بند شامل چهار مصراع كه مصراع هاي زوج آن هم قافيه اند و پس از مشروطه در ايران ابداع شده است و شامل موضوعات غنايي و اجتماعي است .

ولي مثنوي : ابياتي به هم پيوسته و طولاني است كه هر بيت قافيه اي مستقل دارد و از دير باز در ادبيات ما رواج داشته است و موضوعات بسيار متنوعي دارد .

خودآزمايي درس چهاردهم

1- مردم بي هنر

2- مغيلان مخفف ام + غيلان (غولان ) = مادر غولان . مغيلان يا خار شتر درختچه اي است كه در صحرا مي رويد، چون باد در لاي بوته ي مغيلان صداي هوهويي توليد مي كرد قدما فكر مي كردند كه اين درختچه ماواي غولان است و غول در زير آن ، بچه گذاشته و صداي زوزه باد صداي بچه هاي غول است . به همين دليل مسافران از نزديك شدن به اين درختچه ها بخصوص در شب واهمه داشتند .

3-- از اصالت موروثي به گوهر اصل و از اصالت اكتسابي به گوهر تن و گوهر هنر نام برده شده است .

4- خرد و دانش .

5- 1- زبان سرخ سر سبز را بر باد مي دهد . 2- تا مرد سخن نگفته باشد / عيب و هنرش نهفته باشد

6- آدمي برديگر جانوران به ده درجه كه در تن اوست بر حيوان برتري يافت : پنج درجه ي دروني و پنج درجه ي بيروني كه پنج درجه دروني عبارتند از : انديشه ، به خاطر سپردن ، تخيل و تشخيص و سخن گفتن و پنج درجه بيروني : قوه ي شنوايي ، بينايي ، بويايي ، لامسه و چشايي و از اين قوه ها و نيروها آن چه جانوران ديگر دارند به پاي نيروهاي آدمي نمي رسد.

7- با بند اول درس ارتباط دارد.

8- وقتي اين را دانستي ، زبان را به خوبي و هنر آموختن عادت بده و زبان را جز به خوب گفتن عادت مده زيرا زبان تو دايم همان چيزي را مي گويد كه تو آن را بدان وادار كرده باشي زيرا گفته اند : هركس زبان او خوش تر باشد ، طرف داران او بيشتر خواهند بود و با داشتن همه ي هنرها ، تلاش كن سخن را در جاي خود بگويي زيرا سخن بيجا حتي اگر خوب باشد ، زشت به نظر مي رسد و از سخن بي فايده دوري كن زيرا سخن بي فايده تماماً زيانكاري است و سخني كه از آن بوي دروغ بيايد و بوي هنر از آن به مشام نرسد ، نگفتنش بهتر است .

پنج مورد از تفاوت ها : 1- زفان = زبان 2- تو او را برآن داشته باشي : تو آن را بدان وادار كرده باشي

3- سخن به جايگاه : سخن به موقع و بجا 4-- سخن نه بر جايگاه : سخن بيجا و بي موقع

5- دوري گزين : دوري كن 6- زشت نمايد : زشت به نظر مي رسد و ...

9- اصالت اكتسابي كه انسان با عقل و خرد خود، آن را كسب مي كند .

خودآزمايي درس متاع جواني

1- مرغ زيبا ، متاع ، گنج

2- زيرا مي گويد معني آن را فقط به هنگام پيري خواهد دانست پس سؤال كردن اكنون بي فايده است. اگرمي تواند اكنون قدر جواني را بداند زيرا جواني ديري نخواهد پاييد .

3- قطعه . زيرا چند بيت هم وزن است كه مصراع هاي زوج آن هم قافيه است و وحدت موضوع دارد .

4- پيام شعر اين است كه : انسان در جواني مغرور نيرو و توان خود است وقتي پير شد متوجه مي شود كه پيري ، قدرتمندان را نيز ناتوان مي كند و پروين نيز همين مفهوم را درشعر خود بيان كرده است و البته پروين مي خواهد قدر جواني را بدانيم زيرا زود مي گذرد و چنين نتيجه گيري در قطعه ي احمد مشكان طبسي نيامده است .

قطعه طبسي دو بيت است ولي ابيات قطعه ي پروين بيشتر است و در قالب مناظره نيز سروده شده است .

خودآزمايي درس پانزدهم

۱- يعني لباس نبايد مثل پوست انسان را عريان و برهنه نشان دهد بلكه به عنوان خانه اي بايدحريم امن او در مقابل نامحرمان باشد و به او آرامش و امنيت ببخشد .

۲ فرهنگ و شخصيت و اعتقاد و ارزش هاي اعتقادي هرفرد در لباس پوشيدن او هويدا مي شود.( پرچمی است که او بر سر درخانه وجود خود نصب کرده است و با آن اعلام می کند که از کدام فرهنگ تبعیت می کند .)

۳- پوچي و دروغين بودن بخش هايي از تمدن غرب . (فرهنگ برهنگي غرب )

۴- برخي معتقدند حجاب محدوديتي براي فعاليت هاي اجتماعي است درحالي كه چنين نيست . پوشش و حجاب به انسان آرامش و مصونيت مي بخشد و باعث مي شود به جاي آراستن ظواهر با آسودگي به فعاليت بپردازد و به جاي اين كه به زن و مرد بودن خود بينديشدبه انسان بودن خود فكر كند و به عنوان قطره اي به درياي جامعه بپيوندد .

۵- فعاليت دانش آموزي

خودآزمايي درس شانزدهم

1- در عهد پيغمبر مسجد جايي بود كه مسلمانان آن جا جمع مي شدند و پيامبر در همان جا كارهاي امت را حل و فصل مي كردند. در دوره هاي بعد اهل حديث حلقه هاي خود را در آن جا بر پا مي كردند و صوفيه براي اعتكاف در مسجد خلوت مي گزيدند و حوزه هايي براي مقابله و تلاوت و تعليم تجويد و قرائت قرآن در آن جا تشكيل مي شد.

2- ناشي از تنوع و اختلاف نژاد اقوامي كه سرزمين آن ها به وسيله ي مسلمانان فتح مي شد.

3- زيرا تمام تصوري كه از زيبايي در ذهن معماران و هنرمندان بوده است در مسجد مجال بروز يافته است . هنرهاي مختلفي از قبيل : معماري در توازن اجزا‌ ، نقاشي در نقوش و الوان كاشي ها ، خوش نويسي در الواح و كتيبه ها ، شعر در موعظه ها ، موسيقي در صداي مؤذن و بانگ قاري و واعظ و صنايع دستي براي تكميل و تزيين اين مجموعه ي الهي به ميدان آمده اند .

4- جلوه هاي گوناگون فرهنگ و هنر اسلامي در طي قرن هاي دراز در بناي مسجد مجال بروز يافته است پس يك مورخ مي تواند با مطالعه در مساجد ، تصوير روشني از تمدن و تاريخ اقوام مسلمان عالم را پيش چشم خود مجسم كند .

5- احياي هنرهاي قديم براي ترميم واصلاح آن چه ازاين ابنيه ي خدايي فرسوده شده است وتعيمرهرچه از آن جمله در حال ويراني است .

6- این كه مردم مساجد را خالي نگذارند و درمساجد شركت داشته باشند .

خودآزمايي درس هفدهم

1- اسليمي : از طرح هاي اساسي و قراردادي هنرهاي تزئيني ايراني مركب از پيچ و خم هاي متعدد كه انواع مختلف آن با شباهت به عناصر طبيعت مشخص مي گردد .(معين)

گرته برداري (گرده برداري ): با خاكه ي زغال و غير آن ، تصوير چيزي را طراحي كردن (معين)

بیرنگ : نمونه و طرحي كه نقاش به صورت كم رنگ يا نقطه چين بر كاغذ مي آورد و سپس آن را كامل رنگ آميزي مي كند ، طرح اوليه / صورتگري : نقاشی

نقطه چيني : خط يا سطحي را به وسيله ي نقطه هاي متعدد پركردن .

2- در دو بند اول درس كه جملاتي شعر گونه به دنبال هم آورده است و همچنين در صفحه ي 126 پاراگراف دوم دست معلم ازوقب حيوان روان شد ، فرود آمد ... به طور كلي نحوه بيان ادبي دركل متن ذوق شاعري نويسنده را به ما گوشزد مي كند.

3- 1- ايجاز و كوتاهي جملات 2- استفاده از كلمات هماهنگ و متناسب 3- پرهيز از تكرار .

4- مسلمانان معتقد بودند خداوند خالق انسان و طبيعت است و شبيه سازي از روي انسان در اسلام شرك به شمار مي آمده است و اگر كسي انساني را به تصوير مي كشيد ، مي گفتند در آخرت بايد درآن روح بدمد و مورد بازخواست قرار گيرد و كشيدن چهره ي انسان را نوعي شرك مي دانستند و به خصوص در مسجد آن را حرام مي دانستند و تاكنون نيز اين عقيده وجود دارد كه نصب عكس در مسجد كراهت دارد.

5- حرفي به كارش بود (كنايه از مشكل داشت ) ، دستي نازك داشت (مهارت خاص و ظریف داشت) ، صورتك به رو نداشت (تظاهر نمي كرد ، ایجاد ترس نمی کرد) و ... .

6- سادگي و صميميت درآن حاكم بود، دل خواه و روان بود . خشك نبود و خنديدن در آن روا بود.

7-- برآمدگي پشت و سم ها ي اسب ، شتابان خط هايي در هم كشيد و علفزاري ساخت و حيوان را تا ساق پا در علف نشاند

خودآزمايي درس هجدهم

1- يكي از راه هاي طنز استفاده از مسائل عادي زندگي و ارتباط دادن آن با مسائل و مشكلات سياسي و اجتماعي است و دهخدا با استفاده از مشاجره پدر ومادر خود مي خواهد كلاهبرداري و دروغگويي وكلا را در زمان خود بيان كند.

2- بسته شدن عقد دختر عمو ، پسرعمو در آسمان ، سي وسه بندم به تكان افتاد . (در پزشكي قديم معتقد بودند كه استخوان هاي بدن آدم با سي وسه بند به هم متصل شده است )

3- بي سواد ، زيرا تفاوت عقد نامه و وكالت نامه را متوجه نمي شود .

4- نويسنده خود نيز با دختر عمويش نامزد بوده و مي دانسته كه جدا كردن نامزد از نامزد چه ظلم عظيمي است .

5- براي اعتراض به دخالتهاي روسيه در امور داخلي ايران و اعتراض به محمد علي شاه عده اي از مبارزان مشروطه در سفارت انگليس و عده اي در شاه عبدالعظيم دست به تحصن زدند.

6- زيرا مي داند مردم از وكيل خير نخواهند ديد همان طور كه مادرش خير نديده بود .

7- ننه ، جاپن ، پتل پورت .

8- تكليف دانش آموزي .

خودآزمایی شعر ناله مرغ اسیر

1-ابوالقاسم عارف قزوینی

2-بیت 4

3-بیت 5

4-دزدیده شدن انگشتر حضرت سلیمان به وسیله صخر جنی و نشستن بر تخت او. / اهرمن محمد علی شاه قاجار است.

5-همت: اهمیت ، مهم، اهتمام / مسلک : سالک، سلک ، سلوک .

خودآزمايي درس نوزدهم

1- يعني آن وقت سروكارت با فراشان خواهد بود كه با چوب دستي هاي خود حساب تو را مي رسند و تو را كتك مي زنند .

2- اوضاع نابه سامان اجتماعی قرن سیزدهم و رشوه گرفتن کارکنان دولت

3- توجهي نشان نداد ، اعتنايي نكرد ، خود را به نفهميدن زد . امروزه ضرب المثل (( خودرا به كوچه علي چپ زد .)) را نيز درهمين معنا به كار مي بريم .

4- حكيم باشي ، آشپز باشي ، حاكم باشي ، قزاق باشي ، تفنگدار باشي و ...

5- سطرچهار : درپيشاپيش آنان يك نفر سرخ پوش ديوچهر و درپشت سرآن ، ده بيست نفر سوار با تيپ مي آيند.

سطر پنجم : به ما گفت راست ايستاده هنگام عبور آن ، كرنش و تعظيم نماييد .

ودرسطر هفتم : آن هم ابداً به روي بزرگوار خود نياورده .

خودآزمايي غزل مرغ گرفتار

1- بيت هشتم - گر شد از جو شما خانه ي موري ويران خانه ي خويش محال است كه آباد كنيد

2- بيت سوم بين گل ، لاله ، شمشاد / بيت ششم : بيستون ، شيرين و فرهاد

3- آزادي

4-با اشاره و تلميح به اين داستان مي خواهد بگويد سختي هاي بسيار بر سرراه آزادي و آزادي خواهان قرار دارد ، مبادا با گفتن و بزرگ كردن اين مشكلات ، آزادي خواهان را نا اميد و مأيوس كنيد .

5- مسائل اجتماعي از قبيل آزادي ، وطن ، بيزاري از ظلم و ...

خودآزمايي درس بيستم

1- مي خواستم بروم ، سوار شو (سوار اسب شو) ، وارد شويم

2- به دو دليل 1- فقر وبينوايي 2- تا وزير بداند كه ناصر خسرو درفضل و دانايي مرتبه ي بالايي دارد و وقتي بر نوشته ي او آگاهي مي يابد بداند كه چه شخصيتي دارد و درچه مرتبه و موقعيت علمي اي قرار گرفته است تا وقتي نزد وزير حاضر مي شود شرمنده نشود .

3- گهي زين به پشت : چون به بصره رسيديم ، از برهنگي و عاجزي به ديوانگان مانند بوديم .

گهي پشت زين : بعد از آن كه حال دنياوي ما نيك شده بود و هريك لباسي پوشيديم .

گاهی پیروزی به انسان رو می کند و گاهی از او روی بر می گرداند.

4- در پايان نتيجه مي گيرد: من اين فصل را آوردم تا مردم بدانند كه به شدتي كه از روزگار پيش آيد نبايد ناليد و از فضل و رحمت كردگار نااميد نبايد شد كه او رحيم است .

5- خورجين بي مقدار و بي ارزش . در مكي ، دمكي .

خودآزمايي پرستو درقاف

1- زيرا خود را به پرستويي تشبيه كرده كه براي يافتن خدا به اوج قاف (مدينه و بقيع ) پر كشيده است مثل سفر پرندگان در منطق الطير عطار كه براي رسيدن به سيمرغ (خدا) به سوي قاف پرواز كردند .

2- یکی به خاطر این که مدینه محل نزول وحی بوده و فرشتگان به آن جا رفت و آمد می کردند و دیگر به خاطر وجود پیامبر و ائمه در آن سرزمین .

3- بوي مدينه مي آيد - شهري سپيد پوش - دوست دارم مدينه را بغل كنم .

4- درآن زمان باران مي باريده است و بوي خوش خاك مدينه از باريدن نم نم باران برخاسته بوده است .

5- امام سجاد(ع) بعد از شهادت شهيدان كربلا هرگز در سايه نياسود و بعد از وفاتش نيز برفراز مزارش گنبدي برپا نشد (گنبد ساخته شد ولي آن را خراب كردند ) اكنون نيز مزارش گنبدي ندارد تا او را از آفتاب و تابش داغ آن مصون بدارد .

6- يعني آن همه عظمت ومعنویت را در قالب عبارات ناقص و اندک بیان کنم.

گر بريزي بحر را در كوزه اي چند گنجد قسمت يك روزه اي

7- زبان درس(( پرستو در قاف)) ساده ، روان و البته مقداري ادبي است .

در((سفر به بصره)) نشانه هايي از كهنگي زبان ، كلمات قديمي ، فعل هاي پيشوندي وساخت هاي كهن دستوري ديده مي شود و البته نثر ساده ي حدود هزار سال پيش است .

خودآزمايي درس بيست و يكم

1- لامسه

2- به علت مشكلات گاهي شكست مي خوردم ولي هيچ گاه نا اميد نمي شدم و دوباره پيش مي رفتم .

3- كتاب را نور خورشيد و ادبيات را بهشت خود دانسته است .

4- رابرت بريل مبدع خط بريل ، رودكي ، دكتر طه حسين ، ابولعلاي معري ، اديب نيشابوري

5- تكليف دانش آموزي .

خودآزمايي درس بيست و دوم

1- آی آد مها.

2- محله ي شميران در تهران .

3- درشعرهايش .

4- نيمامانند مرواريد، شخص نادروارزشمندي بودكه در زمانه ي حقير و درميان مردمي كه او را درك نمي كردند زندگي مي كرد وتا سال ها كسي حرف و شيوه اش را نمي شناخت .

5- درتمام درس جملات كوتاه به كار رفته است .

خودآزمايي درس بيست و سوم

1- انسان (خود شاعر) // در بي هم زباني و تنهايي و بي همدردی

2- كسي كه خار(مشكلات ) مي بيندولي ازچمن مي گويد(زيبايي ها را مي بيند ) و باديدي مثبت به امور نگاه مي كند .

3- در بيت اول قطعه ي سروري : خدا آن ملتي را سروري داد كه تقديرش به دست خويش بنوشت

4- زندگي بايدحركت و تكاپو داشته باشد زيرا زندگي راكد چيزي جز نيستي نيست .

خودآزمايي شعر لاله ي آزاد

1- آبم نم باران است ، فارغ ز لب جويم تنگ است محيط آن جا در باغ نمي رويم (نفي آسايش جويي زيرا اگر به دنبال آسايش بود در باغ مي روييد . )

من لاله ي آزادم خود رويم و خود بويم در دشت مكان دارم ، هم فطرت آهويم (نفي دست پرورد بودن

زيرا آزاد هستم ونياز به باغبان وپرورش دهنده ندارم . )

2- بند سوم : هر صبح نسيم آيد ، بر قصد طواف من

3- صحراي ختن به دليل روييدن زعفران و گياهان خوشبو، معطر و خوشبو است و آهويي كه در اين صحرا مي چرد چون از اين گياهان مي خورد خون در نافه اش به مشك بدل مي شود .

4- بند دوم : بر ساقه ي خود ثابت ، فارغ ز مدد كارم من لاله ي آزادم ، خود رويم و خود بويم

بر فطرت خود نازم ، وارسته ضميرم من آزاده برون آيم ، آزاده بميرم من

5- داستان ليلي و مجنون - درس دوازدهم : از كعبه گشاده گردد اين در

6- بر فطرت خود نازم وارسته ضميرم من آزاده برون آيم آزاده بميرم من ( به فطرت آزاده ي خود افتخار مي كنم زيرا از همه وابستگي ها رهيده ام ، من آزاده متولد مي شوم و بي هيچ وابستگي مي ميرم .)

خودآزمايي درس بيست و چهارم

1- لاله ي دامان كوهسار، سبزه ي بهار ، صوت بلبل ، آبشار ، خاك كشور ، ذوق كودكي ، پند مادر ، بار شكر ، بنفشه ، نازبوي ، آب جو

2- مقصود اين است كه لفظي بسيار ارزشمند است و به دليل عظمت و ارزشش مرا به تعظيم در مقابل خود وا مي دارد.

3- تأكيد بر اهمیت موضوع.

4- شاعر : صفيه ي گل رخسار - لايق شير علي

نويسنده : صدر الدين عيني - كمال عيني .

پاسخ خود آزمایی ترم دوم ادبیات اول دبیرستان

مطالب مشابه :

جواب خود آزمایی زبان فارسی دوم دبیرستان

جواب کلیه ی خودآزمایی های ادبیات فارسی سال دوم دبیرستان

نمونه سوال زبان فارسی سال دوم دبیرستان

نمونه سوال دوم دبیرستان

پاسخ خود آزمایی ترم دوم ادبیات اول دبیرستان

نمونه سوالات خرداد 92

نمونه سوال ادبیات فارسی سال دوم دبیرستان