صنایع دستی، اشتغال، گردشگری

اشتغال یکی از مباحث مهم و پیچیده اقتصادی-اجتماعی و دغدغه محوری مردم و مسئولین است. بدون تردید تأمین شغل پایدار، مولد و موثر برای نیروی کار وارده به بازار، اصلی ترین موضوع برای برنامه ریزان و تصمیم گیران کشور است. ایجاد فرصت های شغلی برای نیروی آماده به کار تحت تأثیر عوامل گوناگون، بویژه سیاست ها و جهت گیری های اقتصادی دولت در مقیاس کلان دارد. جهت گیری های مربوط به توسعه صنعتی در کشور، سیاست های بازرگانی خارجی در زمینه واردات و صادرات، سیاست های مالی و پولی و سرمایه گذاری، مهمترین مولفه های اثرگذار بر رشد و توسعه و ساختار اشتغال هستند. نرخ رشد فزاينده جمعيت، كمبود منابع سرمايه اي، موانعي كه در راه انتخاب و انتقال تكنولوژي مناسب، وجود دارد، نوعي هشدار براي كشورهاي در حال توسعه جهان سوم است كه براي گسترش فرصت هاي اشتغال و تامين نيازهاي اساسي افراد جامعه خود پيوسته بررسي و تحقيق نمايند و برنامه هاي مناسب و نويني را جهت نيل به هدف مذكور تهيه و به اجراء گذارند. از اين رو در بسياري از كشورهاي در حال توسعه، مهمترين وظيفه سازمان هاي اقتصادي، برنامه ريزي، بررسي و تحليل در زمينه جستجوي راه هاي گوناگون و مناسب جهت ايجاد فرصت ها و امكانات اشتغال است. از جمله راه هاي اشتغال زايي كه برخي اقتصاددانان و سازمان هاي تخصصي اقتصادي بين المللي آن را به كشورهاي جهان سوم توصيه كرده اند، ايجاد و گسترش صنايع سنتي، صنايع كوچك ماشيني است. ايجاد واحدهاي كوچك توليدي باعث توزيع فعاليت هاي توليدي و خدماتي در بخش هاي متعدد و جلوگيري از تمركز توان اقتصادي و سرمايه در دست عده اي معدود مي شود.

حال با یقین به این امر که نیروی جوان و نیازمند به شغل و به دنبال آن بیکاری رو به افزایش است، می توان پیش بینی نمود که به تبع آن بزهکاری و مشاغل کاذب و... در مدت کوتاهی افزایش خواهد یافت، که به منظور جلوگیری از این مشکل اجتماعی و فرهنگی باید با برنامه ریزی مشاغل مرتبط با گردشگری و تنوعی که در ارائه خدمات این صنعت وجود دارد بخشی از کمبودهای اقتصادی جامعه را جبران نمود و از نیروهای جوان و پر انرژی در این صنعت به منظور توانمندسازی نیروی انسانی بهره برد و هنر نسل به نسل رسیده را از استادکاران توانمند این دیار به فرزندانمان انتقال دهیم و نجات بخش آن ها باشیم.

با بیان این مباحث می توان پیشنهاد داد که یکی از گروه های شغلی مورد نیاز شهر و نیروی کار، زنده سازی مشاغل سنتی و تولیدات صنایع دستی می باشد که هم از نظر فرهنگی جزء پیشینه این سرزمین می باشد و هم از نظر ارزآوری و توسعه صنعت گردشگری از نیازهای منطقه است.

گردشگری و صنایع دستی و هنرهای سنتی اثرات متقابل و فزاینده ای بر یکدیگر دارند و توسعه هر یک زمینه ساز توسعه دیگری است. حضور گردشگر در هر منطقه ای تقاضا برای تولیدات دستی و محلی را افزایش می دهد و وجود صنایع دستی و هنرهای سنتی، خود عامل جذب و جلب گردشگر است.

از جمله اقدامات بنیادی که می تواند بستر گشای احیاء و توسعه صنایع دستی باشد، احداث شهرک های صنایع دستی و بازارچه های محصولات دستی و خانگی در مکان های مناسب، با هدف تجمع و تمرکز تولید کنندگان صنایع دستی و هنرهای سنتی در یک مکان مشخص و فراهم ساختن سهولت دسترسی گردشگران و مصرف کنندگان به محصولات صنایع دستی و تلاش در جهت بهبود کیفیت و ارتقاء ابعاد هنری آن می باشد.

در فضاهای امروزی شهرها و همسو با زندگی مدرن دیگر بازارهای قدیم ایران که از مشخصه های بارز معماری ایرانی برخودار بوده اند، جایگاه خود را از دست داده است و رو به فراموشی می روند، در حالیکه بهترین مکان جهت عرضه و رفع نیاز شهروندان می باشد که البته این فضاها در شهرسازی مدرن با محدودیت هایی مواجه هستند که همین امر از اهمیت کاربردی آن ها کاسته است. بازارها و مراکز خرید کنونی اغلب به راسته های خیابانی تبدیل شده است که در شهر پراکنده می باشند و یا به مجتمع های تجاری سر به فلک کشیده تبدیل شده اند که محل عرضه انواع محصولات هستند و تفکیک ناپذیر.

هر مسافر و غریبه ای که به هر شهری وارد می گردد، به عنوان ره آورد سفر برای عزیزان و دوستانش به دنبال مکان های عرضه سوغات و محصولات بومی آن منطقه می گردد که نشان از حضور وی در آن مکان باشد و به عنوان یادگار و خاطره سفر برای وی باقی بماند. بارها از مسافران شهرها این سئوال شنیده می شود که از کجا می توان صنایع دستی یا سوغات این شهر را تهیه نمود؟

راه اندازی شهرک صنایع دستی به منظور حمایت، توسعه و ارتقاء کمی و کیفی در حوزه‌های تولید و بازرگانی، سرمایه‌گذاری، ایجاد استقلال صنفی، حذف واسطه‌های غیر متعارف، ترویج و حفظ و احیاء رشته های بومی و... می‌باشد که زمینه‌های ایجاد زیر ساخت‌های خاص در رشته‌های متنوع را با توجه به فرهنگ و قابلیت‌های موجود کشور فراهم می‌آورد. برای راه اندازی شهرک‌ها و بازارچه‌های صنایع دستی باید پشتوانه علمی و راهکارهایی از جمله مکان قرارگیری آن به لحاظ نزدیکی به شهر برای عرضه تولیدات، جاذبه جمعیتی، فضاهای تاریخی قابل توسعه و... در نظر گرفته شود تا با یک طرح مدون بتواند قابلیت اجرایی داشته باشد.

صنایع دستی و هنرهای سنتی به دلیل عجین بودن با زندگی و معیشت خانواده بسیار منعطف بوده و از سادگی خاصی که باعث جذابیت آن است برخوردار می‌باشد که می‌توان از فضاهای تاریخی مناسب نیز برای این امر استفاده نمود تا علاوه بر رونق اقتصادی در صنایع دستی به توسعه صنعت گردشگری نیز بیانجامد.

با احداث این شهرک ها (بازارچه)، بستر و زمینه لازم برای بهبود کیفیت تولیدات صنایع دستی فراهم می گردد و با تکیه بر استفاده از سیستم های پیشرفته بازاریابی، افق های روشن تری برای گسترش بازارهای محصولات صنایع دستی منطقه ترسیم می شود و از این طریق، هم مشاغل تولیدی مستقیم افزایش می یابد و هم شرایط لازم برای گسترش مشاغل جانبی و وابسته فراهم شود. توسعه فعالیت های صنایع دستی و هنرهای سنتی در قالب شهرک های (بازارچه) صنایع دستی، علاوه بر ایجاد فرصت های شغلی جدید، آثار اقتصادی بالقوه دیگری نیز خواهد داشت که افزایش درآمدهای ارزی غیر نفتی و ارتقاء سطح درآمدی فعالین رشته های مختلف صنایع دستی از آن جمله اند.

این صنایع یک امر راهبردی است که همواره دغدغه دولت‌هاست و نقش بسزایی در امر اشتغال دارد و ایجاد این شهرک‌ها نقش بسیار موثری در تقویت فرهنگ و مسائل اجتماعی خواهد داشت که باید عرضه محصولات، شرایط بازار مصرف، نحوه توزیع، توانایی رقابت و ... نیز مشخص گردد.

صنایع دستی، اشتغال، گردشگری

مطالب مشابه :

کتاب طلایی الموت

یوسف علیخانی و تور کتاب الموت!دوست من آقای رجبی.

نگاهي به صنايع‌دستي استان قزوين

معرفی رشته جاجیم بافی

ملک الموت

بهاریه - محمدعلی حضرتی

صنایع دستی، اشتغال، گردشگری

تاریخچه مختصر جاجیم

وقایع نگاری تاریخ هنرهای ایرانی بخش سوم (سری اول)

مربای زغال اخته