آشنایی کامل با رشته مهندسی برق

۱۰ رشته برتر فنی مهندسی به ترتیب اولویت بازار کار: 
1- مهندسی برق 
گرایش قدرت
گرایش الکترونیک 
گرایش کنترل و ابزار دقیق
گرایش مخابرات
گرایش مهندسی پزشکی (بیوالکتریک)
۲- مهندسی مکانیک 
گرایش طراحی جامدات
گرایش حرارت و سیالات
۳- مهندسی عمران 
گرایش عمران
گرایش نقشه برداری
گرایش آب
۴- مهندسی صنایع 
گرایش برنامه ریزی و تحلیل سیستم ها
گرایش تولید صنعتی
گرایش تکنولوژی صنعتی
گرایش ایمنی صنعتی
۵- مهندسی شیمی 
گرایش صنایع پتروشیمی
گرایش طراحی فرایندهای نفت
گرایش صنایع پالایش
گرایش صنایع گاز
گرایش صنایع غذایی
۶- مهندسی کامپیوتر 
گرایش نرم افزار
گرایش سخت افزار
۷- مهندسی مواد 
گرایش متالورژی صنعتی
گرایش متالورژی استخراجی
گرایش سرامیک
۸- مهندسی هوافضا
۹- مهندسی معماری
۱۰- مهندسی فناوری اطلاعات (IT)

هدف

رشته الكترونيك يكي از رشته‌هاي صنعتي مادر محسوب مي‌شود و تمام علوم و فنون موجود به نحوي با اين علم پيوند خورده‌اند . به نحوي كه از وسايل روزمره زندگي تا پيچيده‌ترين فن‌آوري‌هاي فضايي حضور اين علم به وضوح قابل مشاهده است. بي‌شك براي يافتن جايگاه مناسب اين علم در كشورمان بايست مباني آموزش اين رشته با استحكام و براساس برنامه‌ريزي علمي پايه‌گذاري شود رشته الكترونيك درهنرستانها از اساسي‌ترين و نقطه‌ شروع مناسب براي فراگيري اين علم محسوب مي‌شود.علم الکترونیک همگام با پیشرفت روزافزون تکنولوژی هم اکنون در کلیه امور مربوط به زندگی انسانها رخنه کرده و در حال پیشرفت می باشد و در آینده تزدیک کل زندگی انسانها را تحت تاثیر خود قرار میدهد .هم اکنون رشته الکترونیک مهمترین رشته فنی و مهندسی در دانشگاها و هنرستانها میباشد و کسانی که از نظر علم ریاضیات و فیزیک دارای قدرت درک و تحلیل بالا تری هستند در این رشته می توانند به موفقیتهای بیشتری دست پیدا کنند . برخلاف ذهنیتهایی که برای بعضی ها پیش آمده در نهایت یک فارغ التحصیل رشته الکترونیک را تعمیر کار رادیو و تلویزیون می پندارند ، در حالیکه اینطور نیست . رشته الکترونیک دارای گرایشهای مختلفی است که همگام با پیشرفت علم روز است مثل مکاترونیک بیوالکتریک وکنترل و... که در آینده نزدیک بازارکار بیشتری در انتظار فارغ التحصیلان این رشته خواهد بود .

اهداف تدوین رشته الکترونیک :

1- تعمیر وسایل الکترونیکی ساده خانگی

2- طراحی و ساخت فیبر مدارهای الکترونیکی

3- مونتاژ قطعات الکترونیکی روی برد مدار چاپی

4- نصب و راه اندازی تجهیزات ساده الکترونیکی

5- نصب و راه اندازی آنتن مرکزی برای ساختمانهای کوچک

6- سر پرستی بخش های کوچک مونتاژ

7- کار با دستگاه های اندازه گیری

8- خواندن نقشه های الکترونیکی

9- طراحی و ساخت تقویت کتتده ها

10- آشنایی با سیستم های مخابرات و ارتباطات

11- آشنایی با مدارهای دیجیتالی و سخت افزار رایانه

12- ادامه تحصیل در دوره کاردانی پیوسته گرایش های الکترونیک

دروس تخصصی و عمومی سال دوم :

1- مبانی برق: درک اصول الکتریسیته به منظور فراگیری موضوعات علمی وعملی برق

2- رسم فنی: ترسیم سه نما، مجهول یابی- برش وپرسپکتیو و پلان ساختمان و سیم کشی آپارتمان یک طبقه

3- اصول اندازه گیری الکتریکی: آشنایی با دستگاه های اندازه گیری و طریقه استفاده از آنها

4- الکترونیک عمومی 1: آشنایی با مبانی الکتریسیته و اصول الکترونیک، شناسایی قطعات والما ن های الکترونیکی مدارات دیودی وتقویت کننده های ترانزیستوری

5- کارگاه مقدماتی مکانیک: ساخت وسایل فلزی ساده

6- کارگاه سیم کشی 1: خواندن نقشه های تاسیسات الکتریکی ساختمانهای کوچک و اجرای آنها

7- کارگاه الکترونیک مقدماتی: انجام ترانس پیچی- تهیه مدارچاپی و مونتاژ مدارهای الکترونیکی ساده

8- آزمایشگاه اندازه گیری الکتریکی: شناخت قطعات الکترونیکی و کاربرد صحیح دستگاههای اندازه گیری متداول.

دروس تخصصی و عمومی سال سوم:

عناوین دروس تخصصی این رشته همراه با اهداف کلی هر درس به شرح زیر می باشد

9- مدارهای الکتریکی: تحلیل مدارهای جریان مستقیم و مدار های RLC در جریان متناوب یک فاز وسه فاز

10- الکترونیک عمومی 2: آموزش مدارهای پایه الکترونیک و قطعات الکترونیک صنعتی

11- مبانی مخابرات و رادیو: آموزش مبانی مخابرات و گیرنده های رادیویی

12- مبانی دیجیتال: آشنایی با اصول مدار های دیجیتال و تحلیل مدارهای ساده دیجیتالی و کاربرد آنها در دیگر مدارهای الکترونیکی

13- کارگاه الکترونیک عمومی: آموزش مفاهیم عملی و مدار های کاربردی در رشته الکترونیک

14- آزمایشگاه مبانی مخابرات ورادیو: توانایی تعمیر گیرنده های رادیو یک موج- چند موج و تلفن و نصب و راه اندازی سیستم های آنتن مرکزی وتقویت کننده های صوتی(PA)

براي‌احراز‌‌شغل‌آينده‌در‌‌رشته‌هاي‌فني‌‌خصايص‌وتوانايي‌هاي‌زير‌مورد‌نياز‌‌است:

1- نيازمندي هاي بدني:

1-1- قدرت و سلامت جسماني

2-1- توانايي و مقاومت در برابر خستگي

3-1- سرعت استفاده از اعضا ، به ويژه دست ها

4-1-قدرت تحلیل بالا و دقت کافی به ويژه در رشته الکترونیک

2- نيازمندي هاي حسي و ادراكي :

2-2- در رشته هاي فني نياز به سرعت ادراك مي باشد.

3 -نيازمندي هاي رواني:

1-3- سرعت انتقال(هوش)

2-3- قدرت استدلال

3-3- استعداد تجسم فضايي

4-3- دقت و سرعت در محاسبه

5-3- استعداد تجزيه و تحليل داده ها و آمارها در اغلب رشته هاي فني

4 – مهارت هاي تحصيلي:

1-4- داشتن اطلاعات رياضي و آماري

2-4- سلامت و رواني كلام در حد امكان در زبان خارجي(انگليسي)

3-4- داشتن اطلاعات تخصصي اوليه

4-4- استعداد طراحي و انتقال

5- نيازمندي هاي عاطفي و شخصيتي:

1-5- قدرت و دشواري كار تحت فشارهاي رواني

2-5- قدرت انطباق و سازگاري

3-5- قدرت كنترل و تسلط به خويشتن

6- علايق و رغبتهاي مورد نياز:

1-6- علاقه به امور فني

2-6- علاقه به تحقيقات و پژوهش

3-6- علاقه به تحول و تغييرات

4-6- علاقه به كنجكاوي و جستجو

7- نيازمندي هاي شخصي و اجتماعي:

1-7- درك رفتار ديگران

2-7- متانت و بردباري در امور

3-7- مطلوب بودن رفتار

4 -7- سازگاري با محيط

فعاليت ها و كوشش هاي مورد نياز رشته هاي فني:

1- دقت و تمركز فكري

2- تجزيه و تحليل مسائل

3 - خلاقيت و ابتكار

4 - تصميم گيري

5 - برنامه ريزي

6- نشستن براي‌انجام كارهاي محاسباتي و كامپيوتري

7- حركات بدني ونيروي جسماني با توجه به رشته‌ي انتخابي

نحوه ادامه تحصيل هنرجويان:

كليه هنرجويان شاخه فني وحرفه اي،پس ازپايان دوره سه ساله واخذ ديپلم مي توانند به طرق ذيل در سطوح بالاترادامه تحصيل نمايند:

1- بدون گذراندن دوره پيش دانشگاهي در آزمون سراسري دوره كارداني پيوسته شركت نموده و پس از احراز قبولي در يكي از آموزشكده‌هاي فني‌و‌حرفه‌اي سراسر كشور ادامه تحصيل داده و موفق به اخذ مدرك كارداني شوند.

2 - بدون گذراندن دوره پيش دانشگاهي در آزمون ورودي آموزشكده هاي وابسته به دانشگاه جامع تكنولوژي (علمي_ كاربردي) شركت نموده و پس از احراز قبولي ادامه تحصيل داده و موفق به اخذ مدرك كارداني شوند.

3- بدون‌گذراندن‌دوره ‌پيش‌دانشگاهي‌و‌ با توجه به شرط معدل در دانشگاه ‌آزاد‌اسلامي ثبت ‌نام نموده و در دوره كارداني پيوسته ادامه تحصيل دهند و موفق به اخذ مدرك كارداني شوند.

4- در‌آزمون تغيير ‌رشته يكي از دوره هاي پيش‌ دانشگاهي هنر، علوم ‌رياضي، علوم ‌تجربي، علوم انساني و علوم و معارف اسلامي شركت نموده و پس از احراز قبولي، دوره‌ي مذكور را گذرانده و سپس از طريق آزمون سراسري دانشگاههاي دولتي و آزاد اسلامي ادامه تحصيل داده و موفق به اخذ مدرك كارشناسي شوند.

5- فارغ التحصيلان تعدادي از رشته هاي كارداني پيوسته فني و حرفه اي كه دوره كارشناسي ناپيوسته رشته تحصيلي آنان مصوب گرديده است،مي توانند درآزمون ورودي مربوط شركت نموده و پس از احراز قبولي، در دانشگاههاي طرف قرارداد وزارت آموزش و پرورش ادامه تحصيل داده و موفق به اخذ مدرك كارشناسي شوند.

6- كليه فارغ التحصيلان دوره كارداني پيوسته،مي توانند بدون گذراندن دوره پيش دانشگاهي در آزمون سراسري دانشگاههاي دولتي و آزاد اسلامي شركت نموده و پس از احراز قبولي ادامه تحصيل دهند.

- الکترونيک به دانش و فن آوري عبور ذرات باردار در يک بار و خلاء مي باشد. به بيان ديگر در اين دانش به مطالعه حرکت بارهاي الکتريکي و کنترل حرکت آنها براي ايجاد اثرات مطلوب مورد نظر مي باشد.

دانش الکترونيک امروزه بوجود آورنده سيستمها و ابزارهاي پيچيده اي است که در بسياري از محصولات روزمره زندگي و شاخه هاي مهندسي و پزشکي مورد استفاده قرار مي گيرد.

با توجه به آنچه که گفته شد کارداني فني الکترونيک يکي از رشته هاي آموزش عالي در نظام دانشگاهي است، که هدف عمومي آن تربيت کاردانها فني الکترونيک است که داراي دانشهاي لازم در زمينه الکترونيک صنعتي، وسايل اندازه گيري و وسايل صوتي و تصويري که دقيقاً مربوط به وسايل همان بخش از صنعت طراحي گرديده ، مي باشد.

از آنجا که تکنولوژي مربوط به صنعت الکترونيک به صورت گسترده در همه جا و از جمله در کشور ما شالوده اي براي پيشرفت در صنعت برق محسوب مي شود، دوره يادشده براي تربيت افراد کارآمد در جنبه هاي عملي در زمينه رفع نيازهاي صناعي است که به نوعي با الکترونيک در ارتباط هستند.

رشته الکترونيک يکي از رشته هاي مهم در مورد امور ارتباطات در دنيا داراي حائز اهميت مي باشد. در ايران اين رشته در مورد ارتباطات با دنيا اهميت زياد دارد، به طور کلي دانشجوياني در اين رشته پذيرفته مي شوند و داراي موفقيت مي شوند که داراي هوش بالايي باشند و علاقه به ابلاغ و نوع آوري باشند و بتوانند خودشان را با تکنولوژي در دنيا هماهنگ بکنند

دانش آموختگان رشته برق الکترونيک با کسب دانش و مهارتهاي لازم در زمينه هاي ذيل

قادر به فعاليت خواهند بود:

1- در زمينه انتقال نظرات و روشهاي مورد تأييد مهندسان به کارگران

2- تهيه و تفسير نقشه هاي مورد تأييد مهندسان و پياده کردن آنها بوسيله کارگران فني

3- اين افراد مي توانند به تعمير قطعات الکتريکي همچون تلويزيون و قطعات مشابه بپردازند.

4- در برخي بخشها مي توان از اين افراد به عنوان سرپرست بخش از آنها استفاده کرد.

5- از اين افراد مي توان در تدريس بعضي دروس در سطح پائين استفاده کرد .

گسترش شبکه: مشتمل بر تعمیم خط ارتباطی ساده، ادوات سویچینگ ، ارتباط بین مجموعه کاربرها و ...

در گرایش سیستم، طراحی سیستمهای مخابراتی، مودولاسیونها و دمودولاسیونها(تطبیق اطلاعات به کانال ارتباطی برای ارسال و دریافت)،رمز کننده ها و آشکار کننده های اطلاعات، همچنین فلیترهای مختلف که می توانند امواج مزاحم یا پارازیت را از امواج اصلی تشخیص و آنها را حذف کرده و تنها امواج اصلی را آشکار کنند.
گفتنی است که امروزه با توسعه مخابرات بی سیم، ارتباط نزدیکتری بین دو گرایش میدان و سیستم ایجاد شده است. برای نمونه در گوشی تلفن همراه ما هم تجهیزات مربوط به مدارهای مخابراتی و هم تجهیزات مربوط به فرستنده و هم آنتن گیرنده را داریم. از همین رو یک مهندس مخابرات امروزه باید از هر دو گرایش بخوبی اطلاع داشته باشد تا بتواند یک دستگاه بی سیم را طراحی کند.
مهندس مخابرات می تواند جذب وزارتخانه ها و شرکتها نظیر: شرکت مخابرات، صدا و سیما، صنایع، دفاع و سازمانهای مختلف خصوصی و دولتی شود.
همچنین یک مهندس خوب باید، کارآفرین باشد یعنی به دنبال استخدام در موسسه یا وزارتخانه ای نبوده بلکه به یاری آگاهی های خود، نیازهای فنی و صنعتی کشور را یافته و با طراحی سیستم ها و مدارهای خاصی این نیازها را برطرف سازد. کاری که بعضی از فارغ التحصیلان ما انجام داده و خوشبختانه موفق نیز بوده اند.
امروزه با توسعه صنایع کوچک و بزرگ در کشور، فرصت های شغلی زیادی برای مهندسین برق فراهم شده است و اگر مشاهده می شود که بعضی از فارغ التحصیلان این رشته بیکار هستند، به دلیل این است که این افراد یا فقط در تهران دنبال کار می گردند و یا در دوران تحصیل به جای یادگیری عمیق دروس و در نتیجه کسب توانایی های لازم، تنها واحدهای درسی خود را گذرانده اند.

توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه
دانشجوی برق باید ذهنی خلاق و تحلیل گر داشته باشد.
مهندسی برق نیز مانند مابقی رشته های مهندسی بر مفاهیم فیزیکی و اصول ریاضیات استوار است و هر چه دانشجویان بهتر این مفاهیم را درک کنند، می توانند مهندس بهتری باشند. در این میان گرایش مخابرات وابستگی شدیدی به فیزیک و ریاضیات دارد. دروس اصلی این رشته بخصوص در شاخه میدان شامل الکترومغناطیس و امواج می شود.
داشتن ضریب هوشی بالا و تسلط کافی بر ریاضیات، فیزیک و زبان خارجی از ضرورتهای ورود به این رشته است.

درسهای تخصصی مهندسی برق- مخابرات
از درسهای پایه و اصلی موثر در مهندسی مخابرات می توان به درسهای ریاضی مهندسی تجزیه و تحلیل سیستمها، مدارهای الکتریکی، الکترونیک و الکترومغناطیس اشاره کرد.

بعضی از درسهای تخصصی عبارتند از:مخابرات 2: شامل تجزیه و تحلیل و طراحی شبکه های مخابراتی دیجیتالی است. مطالب درسی با مروری بر تجزیه و تحلیل سیگنالها و سپس فرآیندهای تصادفی شروع شده و به دنبال آن به بررسی اجزای یک سیستم (مجموعه) مخابراتی دیجیتال در حالت کلی می پردازد و چگونگی بهینه سازی سیستم برای انتقال پیام با حداقل خطای ممکن را بررسی می کند.

میدان و امواج: درس میدان و امواج به بررسی رفتار امواج الکترومغناطیس در محیطهای مختلف طبیعت می پردازد. محیطها به قسمت های هادی و نیمه هادی و عایق تقسیم بندی شده و عوامل رفتاری امواج در این محیطها از قبیل اتلاف نیرو، انعکاس کلی یا شکست بررسی می شود.

الکترونیک 3: مبحث اول این درس مربوط به پاسخ فرکانسی است که به طور اجمالی عوامل مربوط به کاهش بهره در فرکانسهای بالا و پایین (در واقع بالاتر و پایین تر از پهنای باند میانی) و روشهای به دست آوردن فرکانسهای قطع بالا و پایین را در تقویت کننده های ترانزیستوری مورد بررسی قرار می دهد. در مبحث دوم پایداری تقویت کننده های فیدبک مورد توجه قرار می گیرد.

مدارهای مخابراتی: درس مدار مخابراتی به بررسی ساختار و یا طراحی مدارهایی می پردازد که در فرکانسهای بالا کار کرده و یا به نوعی در ارسال پیام در گیرنده و فرستنده نقش دارند. در این درس ابتدا با نویزهای حرارتی، ترقه ای و... آشنا شده و راههایی برای محدود کردن نویز پیشنهاد می شود، سپس مدارهای تشدید و تبدیل امپدانس که به منظور انتقال حداکثر توان به کار می روند مورد بحث قرار می گیرد

آنتن ها و انتشار امواج: این درس به بحث در مورد نحوه انتشار امواج الکترومغناطیسی می پردازد. مباحث مطرح شده در این درس به صورت نظری و عملی است، به عبارتی از نحوه تشعشع یک منبع الکترومغناطیسی ساده شروع کرده و با توسعه آن به مطالعه ساده ترین آنتن عملی می پردازد.

مایکروویو: این درس در ابتدا پس از تعریف محدود مایکروویو از نظر فرکانس و تقسیم بندی امواج مایکروویو به بررسی انتقال امواج با فرکانس بالا با حداقل تلفات در محیطهای مختلف می پردازد. سپس عناصر غیرفعال مایکروویو شامل تضعیف کننده ها، تغییر فازدهنده ها و کوپلرهای جهت دار معرفی می شود.

میکروپروسسور: این درس را به جرات می توان از جذابترین و پرکاربردترین درسهای برق دانست زیر در دنیای امروز که تمامی وسایل مکانیکی آنالوگ جای خود را به وسایل دیجیتالی می دهند، داشتن اطلاعات کافی در مورد نحوه کارپروسسورها از اولین نیازهای یک مهندس برق می باشد. با ترکیب مطالب این درس با هر کدام از درسهای دیگر می توان طرحهای بسیار جالب و پرکاربردی را طرح ریزی کرد.

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر
فارغ التحصیل در مقطع کارشناسی برق که مدرک خود را در یکی از چهار گرایش الکترونیک، مخابرات، قدرت و کنترل می گیرد، می تواند در یکی از این گرایشها یا رشته ای که برق زیر مجموعه ای برای آن تعریف شده، ادامه تحصیل نماید. این رشته به صورت: مهندسی برق- الکترونیک، برق- قدرت، برق- مخابرات (شامل گرایش های: میدان، سیستم) برق- کنترل، مهندسی پزشکی (گرایش بیوالکتریک)، مهندسی هسته ای (دو گرایش مهندسی راکتور و مهندسی پرتو پزشکی، مهندسی کامپیوتر (معماری کامپیوتر، هوش مصنوعی و رباتیک) است. برای تحصیل در مقطع دکترای تخصصی، می توان، در هر یک از زیرشاخه های تخصصی‌تر گرایشهای یاد شده میزان مورد نیاز واحدها را اخذ کرد و رساله دکتری را در همان موضوع خاص ارائه داد. مسلم است این زیر شاخه ها، گرایشهای تخصصی تر این چهار گرایش است. امکان ادامه تحصیل در کلیه گرایشهای یاد شده در مقطعهای کارشناسی ارشد و تا حد زیادی در دوره دکتری، در داخل کشور وجود خواهد داشت. رشته برق به دلیل کاربردی بودن آن در بسیاری از علوم مهندسی دیگر، برای فارغ التحصیلان امکان تحصیل در بسیاری گرایشها و دانشها را فراهم می کند.