نمونه سوالات تشریحی دین و زندگی ( معارف )2 پیش دانشگاهی همراه با پاسخنامه
نمونه سوالات تشریحی
دین و زندگی ( معارف ) پیش دانشگاهی
همراه با پاسخنامه
درس هفتم :پايه هاي استوار
1)آيه شريفه ( ن و القلم وما يسطرون) بيانگر كدام معيار تمدن اسلامي است ؟
ایجاد زندگی مبتنی بر علم ، تفکر، خرد ورزی و دوری از خرافات
2) عباس بن عبدالمطلب درباره نماز رسول خدا به اتفاق حضرت خديجه (س)و امام علي (ع) چه گفت ؟
برادر زاده ام محمد با من چنين گفته است پروردگار آسمان و زمين همسو مرا فرمان داده كه نمازبگذارم و به خداوند سوگند كه امروز از كران اين سرزمين پهناور هيچ كس را جز اين سه تن نمي شناسم كه براين آيين باشند .
3)باگذشت نيم قرن ازدعوت پيامبر (ص) چه تاثيري درسرزمين هاي اطراف ايجاد شد ؟
نام اين پيام آور بزرگ سرزمين هاي اطراف مكه را درنورديد قلب ها را تسخير كرد برسرزبانهاي بخش عظيمي از مردم متمدن آن زمان جاري گشت
4)درقرن اول بعثت دامنه ي اسلام تا كدام نواحي گسترش يافت ؟ شهر هاي بزرگ آسياي و آفريقاي و اروپايي
5)درحال حاضر براي بازنگري به تمدن اسلامی دركدام نكات بايد تامل داشته باشيم ؟
- ويژگيهايي تمدن مورد نظر پيامبر
- و این که تمدني كه به نام تمدن اسلامي پديد آمده چه ميزان به معيارهاي مورد نظر پيامبرنزديك بود
- و بالاخره اینکه امروزه مسئوليت ما چيست و دررابطه با ين تمدن چه اقداماتي بايد انجام شود ؟
6)لازمه گذر از دوره جاهلي به عصر اسلام چه بود ؟*گذر از عصر جاهليت به عصر اسلام نيازمند چه نوع تغييري است ؟
تغيير درنگرش انسانها وتحولي بنيادين درشيوه زندگي فردي و اجتماعي مردم بود
7)رسول خدا (ص) رسالت خودرا چگونه ، با چه پيامي و از كجا آغاز كرد ؟
دراولين روز دعوت مردم به رسالت آسماني خود دردامنه كوه صفا ايستاده و اين گونه ندا سرداد كه اي مردم بگوييد معبودي جز الله نيست تا رستگار شويد
8)معيارهاي تمدن متعالي اسلام را بنويسيد .
1) برقراري توحيد و مبارزه با شرك – آشنايي مردم با حقيقت معاد و مبارزه با عقايد خرافي پيرامون معاد
2)ايجاد حكومت و نظام اجتماعي برپايه قوانين الهي و عدل وقسط
3)ايجاد زندگي مبتني برتفكر و علم به دور از خرافات
4)ايجاد جامعه اسلامي با محوريت معنويت و اخلاق همراه با بهره مندي متعادل از نعمتهاي دنيا
5)تبيين جايگاه خانواده به عنوان كانون رشدو تربيت انسان و احياء منزلت زن و ارزش هاي اصيل او
6)جبهه گيري بر اساس معیار های حق و مخالفت و دوری از باطل و طاغوت
9)محور رسالت رسول خدا (ص) چه بود ؟ مبارزه با شرك
10)در قرآن كريم در مورد دعوت تمدن هاي موجود به توحيد چگونه به پيامبر (ص) فرمان داده شده است ؟
بگو اي اهل كتاب (يهوديان ومسيحيان ) بياييد هم سخن شويم روي يك عقيده مشترك بين ما و شما ، كه نپرستيم جز خدا و هيچ چيز را شريك او قرار ندهيم و بعضي از ما بعضي ديگر را به جاي خدا به خدايي نگيرد
11)دركنار د عوت به توحيد كدام نگرش مورد توجه پيامبر (ص) قرارگرفت و اين امر چه تاثيري برياران و پيروان آن حضرت داشت ؟
اعتقاد به آخرت ، و این امر موجب تغيير نگرش ياران و پيروان ايشان نسبت به جهان هستي و تحول در شيوه ي زندگي آنان گشت
12)پايه اصلی تمدن اسلامی را بنويسيد ؟
اعتقاد به توحيد و پرستش خداي يگانه
13) اولين پايه ي تمدن اسلامي كه توسط پيامبر اكرم (ع) بنيان گذاشته شد چه بود ؟
ايجاد حكومت و نظام اجتماعي بر پايه قوانين الهي و عدل و قسط بود
15)رسول خدا آمده بود تا مردم را از ------- نجات دهد و جامعه اي برپايه ---------- بنا كند
حكومت و ولايت طاغوت و ستمگران - قوانين الهي
14)آيه 13 سوره حجرات به كدام يك از اقدامات رسول خدا (ص) درتاسيس تمدن اسلامي اشاره دارد ؟
ايجاد حكومت و نظام اجتماعي بر پايه قوانين الهي و عدل و قسط
15)ترجمه ی آن بخش از آيه 13 سوره حجرات را كه به مبارزه با تبعيضات نژادي اشاره دارد بنويسيد ؟
اي مردم ما خلق كرديم شما را زن و مرد و قرارداديم شما را ملت ملت و قبیله قبيله تا يكديگر را بشناسيد
16) وجود كدام ياران و پيروان درجمع اصحاب رسول خدا (ص) بيانگر عدم توجه اسلام به نام ونسب است ؟كساني چون سلمان ، مقداد ، ابوذر ، بلال ، ياسر ، عمارو مادرش سميه كه از بردگان آزاد شده و تهي دستان و افراد عادي جامعه بودند
17) رسول خدا (ص) بر ويرانه هاي كاخ اشرافيت جاهلي كدام بنا را برپا ساخت ؟
بنايي با شكوه برپايه كرامت ها و فضيلت هاي انساني
18) پيامبر (ص) به مردم درباره عدل چه مطالبي را به مردم مي آ موختند ؟
اساس جهان برعدل بناشده و زندگي آدم ها بدون عدل دوام نخواهد داشت
19)با تشديد درگيريِ اسلام با مشركان وستمگران خداوند چه فرماني به رسول خدا ابلاغ فرمود ؟
تشويق پيامبر بر ايستادگي و مقاومت در برابر مشركان وعدم تبعيت از هوس هاي آن ها
20)آرمان رسول خدا (ص) دربرقراري عدالت اجتماعي چه بود ؟
اين بود كه مردم را ازحكومت و ولايت طاغوت و ستمگران نجات دهد و نظامي برپايه قوانين الهي بنا كند ، مظلوم به آساني حق خود از ظالم بستاند و امكان رشد براي همه انسان ها فراهم باشد ، نه اين كه نعمت ها و ثروت هاي زمين درانحصار گروهي محدود باشد
21)جامعه ي ساخت پيامبر (ص) چگونه جامعه اي بود ؟ جامعه عدالت محور
22)يكي از جنبه هاي عدالت خواهي رسول خدا (ص) را نوشته و اقدام آن حضرت را دراين راستا بنويسيد ؟
مبارزه با تبعيض نژادي و امتياز ات اشرافي - ايشان همه امتيازات اشرافي را لغو كرد و هيچ قومي را برقوم ديگر برتر ندانست
23)دعوت پيامبر (ص) درچه جامعه اي آغاز شد ؟
درجامعه اي كه نشانه هاي بسيار اندك ازتعقّل و تفكّر و دانايي د رآن يافت مي شد
24) چرا جامعه معاصر پيامبر (ص) به عصر جاهليت ناميده مي شود؟
چون در آن زمان تفكر و تعقل اندك بوده و زندگي شان سرشار از خرافات و مظاهر جهل بود
25) برخي از نشانه ها و مظاهر جهل و خرافه پرستي در دوره جاهلي را بنويسيد
شعر مي سرودند اما براي شراب ،شكار ، غارت ،عشق حيواني و بت - براي آمدن باران آتش مي افروختند - اگرگاو ماده آب نمي خورد گاو نر را مي زدند تا ديو پنهان شده درشاخ هاي اوخارج شود
26) اقدامات پيامبر (ص) با تكيه برقرآن كريم در از بين رفتن آداب جاهلي چه بود ؟ دعوت به تفكر وتعقل تدبّر و خردورزي
27)اولين آيات نازل شده برپيامبر(ص) حاكي از كدام حقيقت است ؟ برتري علم ودانش نسبت به جهل
28)ترجمه آيه ي 9 سوره زمر را بنويسيد (قل هل يستوي الذين يعلمون والذين لا يعلمون انما يتذكر اولوالالباب)؟
بگو آيا مساوي هستند كسانيكه مي دانند با كسانيكه نمي دانند اين ياداوري است براي صاحبان خرد
29)كتاب آسماني پيامبر (ص) به چه كساني برتر ي دارد ؟ دانايان
30)كدام عوامل موجبات شكست سد جاهليت و خرافه گرايي را فراهم آورد ؟
دعوت تدريجي آيات قرآن كريم به تفكر تدبر و خرد ورزي ، تشويق هاي دائمي رسول خدا و جوامع آن را مشتاق علم ساخت
31)وضعيت علم آموزي درايران هم عصر دوره ي جاهلي چگونه بود ؟ فقط بخشي از مردم حق آموختن داشتند
32)رسول خدا (ص) درمورد دعوت به علم چه فرمودند ؟ طلب علم برهر مردو زن واجب است
33)ديدگاه رسول خدا دررابطه با علم آموزي چيست ؟
نه تنها همه را دعوت به علم آموزي كرد بلكه فرمود طلب علم وبرهر مرد و زن و اجب است
34) ويژگي هاي انسان تربيت شده درمكتب پيامبر (ص) چيست ؟
افرادي كه هم از زيبايي هاي جهان آفرينش و نعمت هاي خداوند بهره صحيح مي برند و همه با بندگي و راز و نياز با خداوند متعال و پاي بندي به اخلاق ، خود را براي تقرّب الهي و رستگاري جاودانه آماده مي سازند انسانهایي كه درعين توجه به معنويت و اخلاق ازجامعه كنارگيري نمي كنند و براي عزت و آسايش مردم مي كوشند و اين را نيز وسيله اي جهت رستگاري خود قرار مي دهند
35)مردم چگونه باید خود را براي تقرب و رستگاري آماده كنند ؟
مردم كه درعين توجه به معنويت و اخلاق ازجامعه كنارگيري نمي كنند و براي عزت و آسايش مردم مي كوشند و اين را نيز وسيله اي جهت رستگاري خود قرار مي دهند
36)خداوند كدام ديدگاه را درمورد استفاده از نعمت های دنیا درآيه 33 سوره اعراف (قل انما حرم ربي الفواحش ما ظهر منها و ما بطن. .. ) اعلام فرمود ه است ؟
ديدگاه متعال نسبت به بهره مندي از نعمت هاي دنيا و این که زندگي دنيا و استفاده از لذات دنيا براي رسيدن به آخرت درست است یعنی اسلام با استفاده از نعمت هاي دنيا و لذّات آن مخالف نيست بلكه با گناه و زشتي مخالف است و جامعه اسلامی نه تنها باید با اخلاق ترین و معنوی ترین ، بلکه باید آباد ترین جامعه باشد
37) رسول خدا چه افرادي رانكوهش مي كردند و چه كساني را هواپرست مي شمردند ؟
كساني كه فقط عبادت کرده و از مردم کناره گیری کرده و به خود و خانواده خود بی توجه بودند را نکوهش کرده
و کسانی که فقط به لذات دنیا سرگرم بودند و فقط به جمع ثروت و کسب قدرت می پرداختند را هوا پرست معرفی نمود
38)وضعيت فردي و اجتماعي زنان را درعصر جاهلي بررسي كنيد ؟
زن كالايي دركنار ساير كالاها بود و از کمترین حقوق از جمله حق مالكيت برخوردار نبود و تولد دختر درخانواده سرافكندگي آن خانواده را به دنبال داشت و زن صرفا به ابزاري براي هوس راني هاي جنسي مرد تبديل شده بود
39) دراسلام خانواده چگونه كانوني است ؟
كانون رشد و تربيت انسان هاي با فضيلت حافظ عفاف و پاكدامني و مانع اصلي فساد ونابساماني هاي اجتماعي است
40)برنامه رسول خدا (ص) در احياي منزلت زن چه تحول عميقي رادرجامعه جاهلي به وجود آورد ؟
زن منزلت انساني خود را كسب كرد، استقلال مالی به دست آورد ، حضور زن درجامعه با عفاف و پاكدامني توام شد ، رابطه زناشويي به محيط خانواده اختصاص يافت و استفاده ابزاري از زن ملغي گرديد تا خانواده كانون رشد فضايل اخلاقي و دوستي و مودت گردد و محيط جامعه از فسادو بي بند و باري محفوظ بماندو حريم عفاف و عزت زن حفظ شود
41)آيه 97 سوره نحل (من عمل صالحا من ذكر و انثي و هو مومن . . .)درباره يكساني مقام زن و مردم چه فرمايشي دارد ؟ و بيانگر چه موضوعي دراسلام است ؟
هركس كار شايسته كند چه مرد و زن درحالي كه مومن باشد اورا حيات مي بخشم بازندگي پاكيزهاي و قطعا پاداش مي دهيم آنان را به بهترين از آن چه انجام مي داند
موضوع : در رسيدن به حيات طيّبه و قرب الهي جنسيت مطرح نيست ، ملاك ايمان وتقوا است
42) روابط بين ملت ها قبل ازاسلام چگونه بود ؟پيامبر در روابط بين ملت ها چه تحولي ايجاد كرد و چه اقدامي انجام داد ؟
پادشاهان و روساي قبايل و اشراف و بزرگان معمولا روابط خود با ديگران را بيشتر بر اساس منافع مادي زير سلطه درآوردن قبايل و سرزمين هاي يكديگر تنظيم مي كردند و مردم را درجهت همين اهداف سوق مي دادند رسو ل خدا اين صفت بندي ها و جبهه گيري هارا مردود اعلام كردو فرمود: دو جبهه اي كه واقعا درمقابل هم قراردارند حق و باطل است و روابط ملت ها باید بر اساس حق و عدل باشد
43)جبهه حق و جبهه باطل را معرفي كنيد ؟
جبهه حق ، جبهه يكتاپرستي ، عدالت خواهي ، كرامت هاي اخلاقي و دريك كلام ولايت الهي است جبهه باطل ، جبهه مشركان ، ستمگران ، مفسدان و به تعبير ديگر ولايت طاغوت و شيطان است
44) با توجه به آيه 9 سوره صف ( هو الذي ارسل رسوله بالهدي و دين الحق ليظهره علي الدين كله و لو كره المشركون) قرآن هدف رسول خدا را چه چيزي معرفي مي كند ؟
پيروزي و غلبه دین حق برهمه ي اديان و هدايت مردم است
45) آيه 29 سوره فتح (محمد رسول الله والذين معه اشداء علي الكفار مينهم ) رابطه ميان مومنان و كفار را چگونه عرضه مي نمايد؟
محور كار مسلمانان بايد ايجاد وحدت و مهرباني ميان خود و برخورد شديد با كافران باشد يعني يار مظلوم و دشمن ظالم باشد
46) رسول خدا از مسلمانان مي خواهد كه با هم كيشان خود وبا ظالمان چگونه باشند ؟
با هم كيشان خود درسراسر جهان پيوند برادري برقرار كنند و ماند اعضاي يك خانواده از يكديگر دفاع نمايند با ظالمان و مفسدان مبارزه كنند ويارستمديدگان و مستضعفان باشند
درس هشتم
1.هرتمدني نتيجه چيست ؟ هر تمدنی نتیجه همّت و تلاش يك ملت يا ملت ها براي رفع نيازهای مادي و معنوي است
2-عظمت هر تمدن وابسته به چيست ؟ عظمت هر تمدن بستگي نزديكي به توانمندي آن ملت براي رفع مجموعه آن نيازها دارد
3-تفكر و خردورزي و علم آموزي چه ميزان مورد توجه تمدن اسلامي بوده و به سمت آن حركت شده است ؟
براساس تاكيد اسلام برتعقل و خرد ورزي ، مسلمانان به تفكر عقلي و دانش هاي برخواسته ا ز آن رو آوردند و خدمات بزرگي به بشريّت كردند
4-نياكان ما به چه ميزان به انديشه و تفكر توجه داشته اند ؟
نياكان ما درجهان اسلام توانستند علوم و دانش بشري را به پانصد شاخه برسانند شوق وعلاقه آنان به دانش سبب شد كه دربسياري شهر ها دركنار هر مسجد مدرسه اي نيز بنا كنند
5-دانش مسلمين دربرگيرنده ي كدام حوزه ها بود ؟
حوزه هاي مختلف علوم مانند تفسير، فقه ، اخلاق ،عرفان ، فلسفه ، فيزيك ، رياضي ، نجوم ،زيست شناسي و پزشكي را به طور متعادل و همه جانبه دربرمي گرفت
6- كدام رشته ها درتاريخ اسلام توسعه فراوان يافت ؟ منطق ،فلسفه ، كلام
7- تمدن قرون وسطايي و مسيحي را با انديشه ي مسلمانان مقايسه كنيد
تمدن قرون وسطايي مسيحي با تضاد دين و عقل آغاز شد و تاوقتي كه انديشه هاي مسلمانان وارد اروپا نشده بود تفكر عقلي جايگاه مناسبي نداشت اما براساس تاكيد اسلام برتعقل و خرد ورزي ، مسلمانان به تفكرعقلي و دانش هاي برخاسته از آن روي آوردند و خدمات بزرگي به بشريت كردند
8- كتاب شفا را معرفي كنيد ؟ يك دايره المعارف در منطق ،رياضيات ،علوم طبيعي و فلسفه است و بخش فلسفي آن هنوز هم از مهم ترين كتاب هاي فلسفي جهان محسوب مي شود
9- سخن ملا صدراي شيرازي را درهماهنگي ميان دين و تفكر عقلي بنويسيد ؟ نمي شود قوانين دين برحق الهي كه چون خورشيد روشن و درخشان است با دانش استدلالي يقيني مخالفت داشته باشد و مرده باد آن فلسفه اي كه قوانين آن با كتاب و سنت پيامبر و ائمه اطهار مطابقت نداشته باشد
10- كدام تلاش هم پاي تلاش هاي علمي و ازجلوهاي زيباي تمدن اسلامي محسوب مي شود ؟
يكي از جلوه هاي زيبای تمدن اسلامي آن است كه درطي آن، هم پاي تلاش در حوزه هاي علوم تجربي- رياضيات- فلسفه و منطق و شاخه هاي علمي نيز براي تبيين معارف قرآن كريم و سيره ي پيشوايان دين مانند علم تفسير، حديث شناسي ، فقه ، اصول فقه، كلام، عرفان وعلم اخلاق تاسيس شد
11-يكي از ويژگي هاي فرهنگ علمي دوره اسلامي را نوشته و مختصرا توضيح دهيد
عدم اختصاص علم به طبقه يا قشر و یا جنس خاص بود و توجه زنان به دانش جايگاه آنان را درخانواده ارتقا بخشيد و توانايي شان را درتعليم و تربيت فرزندانشان تقويت كرد
12- عوامل فكري افول تمدن اسلامي را در قرن های بعدي بنويسيد
1- يك جريان ظاهر گرا و سطحي نگر كه با تعقُّل در دين مخالفت مي كرد ا جتهاد واستنباط احكام دين را جايز نمي شمرد و براي منزوي كردن فلاسفه و حكماي اسلامي تلاش مي نمود (اشاعره)
2- جريان ديگر مربوط به گروه هايي از متصوفه بودكه به جاي حضور فعّال درجامعه و ايفاي مسئوليتهاي اجتماعي درگوشه خانقاه ها به رياضت مي پرداختند و زمينه ساز ركود و سستي درجامعه مي شدند
13- زندگي سياسي و روابط اجتماعي پيامبر برچه اساسي بنا شده بود و چه آموزشي دراين رابطه به مردم داده بودند ؟
پیامبر عدل و مساوات را اساس زندگي سياسي و روابط اجتماعي قرار داده و با رفتار و گفتار به مردم آموخته بود كه حاكم و رهبر مسلمين بايد برمبناي قانون الهي و بدون هيچ گونه ستمگري عمل كند
14- نظام اداري و سياسي ، بعد از رسول خدا (ص)چگونه ادامه يافت ؟
بعد از مرگ پیامبر ، شرايط دگرگون شد حاكمان بني امُيِّه و بني عباس كه خود را جانشين رسول خدا مي دانستند شيو ه اي سلاطين ايران و روم را در پيش گرفتند و حكومت هاي خود كامه و مستبد تشكيل دادند و توجه آنان به مردم كاهش يافت چاپلوسان گرد آنان جمع شدند و حق جويان و عدالت پيشگان منزوي گرديدند و يا درمبارزه عليه ستمگران به شهادت رسيدند
15- كدام عوامل باعث می شد تا ستمگران برخي ظواهر را مراعات كنند ؟
به علت آموزش هاي موثر قرآن كريم و احادیث رسول خدا و اهل بيت بزرگوار و حضور ياران با وفاي ايشان و افزايش آگاهي هاي مردم ، ستمگران ناچار بودند ظواهر را مراعات كنند
16-قيام امام حسين دربرابر يزيد با كدام هدف و چه تاثيري صورت گرفت ؟
اين قيام بزرگ با تاثير عميق خود ابتدا پايه هاي حكومت يزدي و بني اميه را ويران كرد و سپس به مدرسه دائمي تبديل شد تا مسلمانان درآن مدرسه درس جهاد و با ستمگران را بياموزند
17-حاكمان بني اميه و بني عباس با چه انتقادها و از سوي چه كساني مواجه بودند ؟
آنان از اعتراض و مبارزه ي آگاهان و انديشمندان جامعه و در راس آنان ،اهل بيت پيامبر درامان نبودند
18-مبارزات سياسي قبل از ظهور اسلام را با مبارزات سياسي در دوره ي اسلامي مقايسه كنيد
تاقبل از ظهور اسلام مبارزات سیاسي معمولا ميان پادشاهان ، سلاطين و روساي قبايل براي فتح قلمروي يكديگر پديد آمد اما در دوره اسلامي به علت افزايش آگاهي هاي مردم از حقوق و مسئوليت هاي خويش مبارزه ي مردم با حكومت براي برقراري عدالت شكل مي گرفت
19- تحول مهمي را كه پس از ظهور اسلام درنظام سياسي واجتماعي رخ داد را بنويسيد
توجه به حقوق اقشار مختلف جامعه و تدوين قوانين ازجمله قوانين اقتصادي قضايي و سياسي توسط فقيهان
20- تدوين قوانين فردي و اجتماعي توسط فقها چه تاثيري برنظام زندگي دارد ؟
نظام زندگي فردي واجتماعي درچارچوب معيني قرارمی گيرد - مفهوم قانون و عمل به قانون توسعه می يابد - نظام حكومتي از شكل ابتدایي آن خارج می شود و حالتي پيشرفته پيدا می كند
21- اولین و دومين اثر هنري – ادبي اسلام چيست ؟ قرآن و نهج البلاغه
22-هنر وادب درتمدن اسلامي برمحور ----------و---------و--------- پديد آمد معناي متعالي - اخلاق - عدالت
23-جلوه گاه اصلي انواع گوناگون هنر و ادب درتمدن اسلامي چيست ؟
مُصحف قرآن و مكان هاي مذهبي
24- ويژگي مهم هنراسلامي را بنويسيد : حضور در متن زندگي مسلمان
25- حضور هنر درزندگي مسلمانان سبب چه امري شد ؟
مسلمانان بسياري از پيام هاي اسلامي رادر قالب هايي بسيار زيبا و جذاب درمقابل چشمان خود بيابند و از آن ها تاثير بپذيرند
26- كدام هنرها همواره منعكس كننده كلام خداوند درجامعه اسلامي بوده است؟ خوشنويسي و معماري
27- كدام هنر قبل از اسلام سابقه اي نداشته و بيانگر احساس پاك مسلمان ها در قبال آيات قرآن است ؟خوشنويسي
28- عدم تفكيك ميان هنرو صنعت در دوره اسلامي چه فايده اي داشت ؟ نيازي نبود كه مردم براي ديدن هنر به موزه ها و يا مكان خاصي بروند بلكه آن را همواره درزندگي خود مي يافتند و از آن لذت مي بردند
29- درهنر اسلامي به كدام اصول توجه ويژه اي شده است ؟
اصل اول : دوري از كارهاي كه مي تواند آميخته با شرك شود و يادآور انديشه هاي شرك آميز باشد
اصل دوم : رعایت عفاف و حفظ حریم زن و خود داری از فساد اخلاقی
30- شروع تمدن اسلامي تا اوج و شكوفايي و سپس افول آن را به طور خلاصه بيان كنيد
شكوفايي تمدن اسلامي در سه حوزه ي علم و شاخه هاي آن، نظام حكومتي و سياسي و ادب و هنر بود ، اين دوره با ظهور اسلام آغاز شد و به سرعت راه شكوفايي را پيمود و درقرن هاي سوم تا قرن هفتم هجري دراوج خود قرارداشت اما درهمين قرن ها به تدريج راه سراشيبي در پيش گرفت و گرچه در دوره ي صفوي با فرازهايي همراه بود اما درقرن هاي دوازده و سيزده هجري به پايين ترين درجه خود رسيد .
درس نهم : نگاهي به تمدن جديد
1-اروپا شاهد سه تمدن بوده است آن سه را مختصرا بيان كنيد؟
تمدن اول - مربوط به قبل ا زميلاد حضرت مسيح كه در قرن هاي ششم تا چهارم قبل از ميلاد در اوج خود بود
تمدن دوم- در قرن چهارم ميلادي با گسترش مسيحيت دراروپا و آغاز حاكميت كليسا بر زندگي سياسي و اجتماعي مردم آغاز شد و تا قرن هاي پانزدهم و شانزدهم ادامه يافت ( قرون وسطی)
تمدن سوم – (تمدن جدید) با افول قدرت كليسا در قرن های پانزدهم و شانزدهم شروع شد و هم چنان ادامه دارد
2-تاثيرگذاري بيشتر مسلمانان برتمدن جديد غرب به چه عاملي بستگي دارد ؟
به توانمندي هوشياري وكرامت نفسِ بيشتر آنان
3-براي داوري صحيح و منصفانه درمورد تمدن جديد غرب ، شناخت چه چيزهايي ضروري است ؟
ابتدا نگرش غالب و عمومي سازندگان اين تمدن و بنيادهاي فكر ي آنان را بشناسيم و سپس به گسترده ترين حوزه هاي اين تمدن نظركنيم و پيامدهاي آن را مورد نقد و بررسي قراردهيم
4-نگرش غالب سازندگان تمدن جديد غرب نسبت به جهان را بنويسيد
جهان در اين ديدگاه بيشتر منحصر به همين جهان مادي است – مراتب غیب یا انکار می شود و یا هیچ ارتباطی با این جهان ندارد – خدا از این جهان غایب است و هیچ نظارت و دخالتی ندارد
5- نگرش غالب سازندگان تمدن جديد غرب نسبت به انسان را بنويسيد
انسان در اين ديدگاه يك موجود زنده طبيعي مانند ديگر موجودات زنده شناخته شده ولي پيچيده تر است با يك سري نيازهاي طبيعي و مادي - آزادي و حق هر كسي در برآوردن نيازهاي طبيعي و تمايلات مادي را فقط آزادي و حق ديگران محدود مي كند - انسان محور همه چيز است و هيچ كس حتي خداوند محدود كننده نيست
6- نگرش غالب سازندگان تمدن جديد غرب نسبت به دين را بنويسيد
نگاه تمدن جديد كه متاثر از حاكميت كليسا در قرون وسطي و درتقابل با انديشه هاي ديني پديد آمده عموما نگاهي منفي گرا است – در این دیدگاه ، دین یک امر شخصی و مربوط به راز و نیاز با خداست که ارتباطی با زندگی اجتماعی و سیاسی بشر ندارد – برخی هم دین را داروی دردهای روحی و برخی نیز دین را جادو و خرافه و علت عقب ماندگی جوامع تلقی می کنند.
7- پيامدها و نتايج تمدن جديد در چند موضوع قابل بررسی است ؟
علم و شاخه هاي آن – نظام حكومتي و سياسي – فرهنگ و هنر
8-پيامدها و نتايج تمدن جديد غرب در حوزه علم و شاخه های آن را بنويسيد (پيشرفت علم و ساخت ابزارهاي دقیق و كارآمد باعث ايجاد چه تغييراتي شده است ؟)
توانايي تصرف در طبيعت – امكان بهره مندي بيشتراز مواهب طبيعي و رفاه مادي – توليد انبوه كالا
9-كشف و ساخت چه چيزهايي زندگي درجهان امروز را متحول كرده است (4 مورد )
1-صنعت چاپ 2- الكتريسيته 3-ساخت ماشين 4-ساخت وسايل ارتباطي مانند تلفن و غيره
10-موفقيت تمدن جديد درگسترش علم ،كدام احساس را پديد آورد ؟
این احساس که علم تجربي تنها رمز موفقيت و سعادت ملت هاست و جامعه اي كه اين راه را بپيمايد كليد خوشبختي را به دست آورده است
11-توانايي تصرف درطبيعت چه مسائل و توانمندي هایي را به دنبال داشت ؟
كشف قوانين طبيعي و ساختن ابزارهاي دقيق و كارآمد سبب شده است كه آدمي بتواند در طبيعت تصرف كند و تغييراتي را در آن به وجود آورد ، معادن را استخراج كند ، كوه را براي ساختن تونل بشكافد ، گياهان را دست كاري ژنتيكی كند
12- آثار تخريبيِ تصرف در طبيعت را نام بريد ؟
منابع طبيعي روبه پايان است - محيط دريا ها و اقيانوس ها آلوده گردیده ، تعادل تركيبي گازهاي جوی به هم خورده – بسیاری از جنگل ها از بین رفته – مواد بسیار خطرناک و زیان آور ساخته شده است.
13- نحوه ي زندگي انسان امروز از نظر رفاهي با انسان هاي قرون قبل چه تفاوت هايي دارد ؟
امروزه بسياري از انسان ها در ساختمان هاي محكم و بادوام زندگي مي كنند آسمان خراش هاي ده ها طبقه شهرهاي بزرگ را پركرده است و سايل گرم و سرد كننده ي صنعتي، طبخ غذاهاي متنوع با اجاق گاز و دستگاه هاي برقي كه زندگي را بسيار راحت كرده و . . . امروزه زندگي بسيار راحت تر از سده هاي قبل شده است.
14- آثار منفي توليد انبوه كالا را درامور مادي بنويسيد
توليد فراوان كالاها گرچه درابتدا نيازهاي طبيعي مردم را رفع مي كرد اما در بسياري از موارد بيش از نياز طبيعي بازار بود به همين جهت كارخانه داران با استفاده از جاذبه هاي تبليغات نيازهاي كاذب درمردم به وجود آوردند تا آنان را به تنوع طلبي بكشانند و مصرف گرایي را به گونه اي سرسام آور افزايش دهند تا خودشان به سود بيشتري برسند
15- آسيب اصلي درتوليد انبوه كالا چيست و نتيجه آن چه مي باشد ؟
توليد انبوه کالا بهره برداري از منابع طبيعي را به سرعت افزايش داد و به تخریب ساختار طبيعي محيط زيست انجاميدو سبب شد كه در سراسر دنيا زباله هاي زياد توليد شود و محيط زيست به شدت آسيب ببيند
16- پيا مدها و نتايج تمدن جديد غرب درحوزه نظام حكومتي و سياسي در چند حوزه قابل بررسی است ؟
1-افزايش فاصله ميان انسان هاي فقير و غني درجهان 2-ظهور پديده ي استعمار 3- جهان نظامي شده و محصور د رتسليحات
17- توجه گسترده به حقوق ، قانون وساختار حكومت درتمدن جديد غرب چگونه پديد آمد ؟
پس از گذر از قرون وسطي و شكل گيري دوره جديد دردولت هاي اروپايي
18- آگاهي غربیان به قانون و حقوق چگونه اتفاق افتاد و چه آثاري را به دنبال داشت ؟
آگاهي غربیان به قانون و حقوق ابتدا با ترجمه ي آثار اسلامي اتفاق افتاد فوايد زیادي براي تمدن جديد داشت از جمله این که مردم با حقوق خود در مقابل دولت ها ودر رابطه با يكديگر آشنا شدند و به تاسيس قانون براي آن پرداختند وبراي صيانت ازآن ها سازمان هایي تاسيس كردند
19- منظور از ليبراليسم چيست توضيح دهيد ؟
به علت نگاهي كه در تمدن جديد به انسان دين وحكومت شد نظام هاي سياسي وقوانين ومقررات فقط دغدغه ي اين را داشتند كه انسان ها بتوانند به طور مسالمت آميز در كنار يكديگر زندگي كنندتا در رهگذر آن هر انساني بتواند آن طور كه مي خواهد نيازهاي طبيعي وخواسته هاي نفساني خود را برآورده سازد مطابق اين ديدگاه هيچ قانون الهي وجود ندارد كه انسان ها را در شيوه ي زندگي هدايت كند وبراي آنان جهت تعيين نمايد اين انديشه ليبراليسم نام دارد
20- زيربناي بيشتر نظام هاي سياسي و قوانين اجتماعي درتمدن غرب چه انديشه اي است ؟ ليبراليسم
21-چگونه فاصله ميان انسان هاي فقير و غني درجهان افزايش يافت ؟
شكل گيري نظام سياسي جديد بر پايه ي قدرت سرمايه داران ونفع طلبي فزاينده آنان از يك سوء وامكان توليد انبوه كالا به وسيله ي ماشين هاي صنعتي ازسوي ديگر، به تدريج توليد كنندگان كوچك را از رده خارج كرد و صاحبان سرمايه وصنعت، منابع طبيعي اكثر نقاط جهان را به بهاي اندكي خريدند و يا با قدرت نظامي خود تاراج كردند وكالاهاي خود را باقيمت بسيار سنگين به مردم همان سرزمين ها فروختند بدين ترتيب بخش كوچكي از جهان روز به روز غني تر شد و بخش اعظم جهان در فقر وتنگدستي فرو رفت
22- پديده استعمار چگونه به وجود آمد ؟ و چه آثاري براي ساير ملتها داشته است ؟
توليد انبوه كالا ونياز به بازارهاي كشورهاي ديگر احتياج به منابع طبيعي ان كشورهاونيز روحيه ي توسعه طلبي وفزون خواهي سبب شدكه سرمايه داران وقدرتمندان كشورهاي غربي كشورهاي ديگررا به خصوص درآسيا وافريقا هدف قرار دهندوبه بهاي استعمار(يعني آباد كردن) بسياري ازاين كشورهارا تصرف كنندوذخاير باارزش وگران قيمت آن ها از آثار باستاني وكتاب هاي خطي تاجواهرات ومنابع طبيعي و معدني رابه كشور خود ببرند و براي آن ملت ها فقر ونيازمندي را بر جا گذارند فرهنگ مستقل ملت ها را ازبين ببرند و حاكمان وابسته ومزدور خود را بر مردم مسلط سازند وآن هارا به صورت بازاري جهت مصرف كالاي خود درآورند
درس دهم : برنامه اي براي فردا
1-دو تجربه موفق ايران اسلامي درتمدن حاضر كدام است ؟
آفريدن انقلاب اسلامي و پيروزي در دفاع مقدس
2-تاثير دو تجربه موفق ايران اسلامي برجهان امروز چه بوده است ؟
انقلاب اسلامی و 8 سال دفاع مقدّس ، اعتقاد مردم جهان را در باره تاثير ايمان به غيب در پيروزي هاي مادي و اثرات مثبت حكومت مبتني بردين مبين اسلام افزايش داد و آنان را نسبت به نظم ستم پيشه ي جهاني آگاه تر كرد و براي رسيدن به معنويت و عدالت مشتاق تر و تشنه تر ساخت و رسيدن به اين ارزش ها را خواست عمومي بسياري ا ز ملت ها قرار داد
3- سه هدف بزرگ ايران اسلامي در رابطه باتمدن جهانی اسلام چيست ؟
- تجديد حيات تمدن اسلامي براساس معيارهاي اصيل ديني
- كمك به رفع كاستي هاي تمدن كنوني
- آماده سازي جهاني براي ظهور منجي بزرگ بشريت و موعود پيامبران الهي
4-آيا اين اهداف دور از دسترس هستند ؟ چرا ؟
شايد درنگاهي ابتدايي به اين سه هدف بزرگ و مقايسه ي آن ها با توان و قابليت هاي موجود ، كساني باشند كه چنين طرحي را يك بلند پروازي بپندارند و رسيدن به آن اهداف را دور از دسترس تلقي كند اما اين يك تلقّي ظاهري و سطحي نگر از توانمندي ذاتي مردم هوشمند جامعه و جوانان و نوجوانان پاك انديش ما و ناشي از عدم آشنايي با آموزه هاي بيدار كننده و حيات بخش اسلام مي باشد
5- رسيدن به اهداف و انجام مسئوليت بزرگ و حساس نيازمند چه چيزهايي است ؟
نيازمند برنامه اي است كه ما را به آن سطح لازم از توانمندي ارتقا دهد و قدرت لازم براي ايفاي نقش درجهان كنوني را به ما ببخشد
6-براي رسيدن به اهداف سه گانه ، دركدام حوزه ها بايد فعاليت نمود ؟
تقويت توانايي هاي فردي – تحكيم بنيان خانواده – تقويت بنيا ن هاي جامعه خود – حضور موثِّر و فعّال درجامعه جهاني
7-درحوزه تقويت توانايي هاي فردي انتخاب كدام برنامه ها پيشنهاد شده است ؟
تلاش براي كسب آگاهي دقيق از تمدن اسلامی– تقويت ايمان و اراده
8- شناخت گذشته و مقايسه ي آن با عصر حاضر چگونه ما را راهنمايي مي كند ؟
گذشته در بردارنده تجربه ها ي فراوان است كه عوامل پيروزي ها و شكست ها را به مانشان مي دهد و بصيرت و روشن بيني ما را بالا مي برد شناخت دنياي جديد نيز جهت درك درست واقعيت ها و انتخاب روش هاي موثر ضروري و لازم است
9-براي مشاركت درايفاي نقش درتمدن جهاني در حوزه فردی و تقویت ایمان و اراده ، نيازمند چه صفاتي هستيم ؟
اعتقاد راسخ به دين - عزت نفس – توكل و اعتماد به خداوند – شجاعت – پايداري – عزم و اراده ي قوي و طهارت نفساني
10-درحوزه ي تحكيم بنيان خانواده چه اقدامي لازم ا ست و چه نتيجه اي دارد ؟
مواظبت و حراست از بنيان خانواده مانع گسترش بسياري ازمشكلات اخلاقي و فرهنگي مي شود كه هم اكنون تمدن جديد بدان گرفتار شده است بنابراين لازم است راه هاي حراست از بنيان خانواده را بيابيم و درجامعه تبليغ كنيم
11-آيا حضور فعال درجهان و تاثير برآن تنها با اقدامات فردي ميسّراست ؟ توضيح دهيد
حضور فعال در جهان و تاثير گذاري برآن با اقدامات فردي پراكنده ميسر نيست ، هريك از ما علاوه برخود سازي فردي و به فعليّت رساندن قابليت ها و استعدادهاي خود ، لازم ا ست بكوشد جامعه ي خودرا به شاخص هاي تمدن متعالي اسلام نزديك كند و به جامعه اي اسوه و نمونه براي ديگران تبديل نمايد
12- درحوزه ي تقويت بنيان هاي جامعه خود چه اقداماتي پيشنهاد شده است ؟
همراه كردن ديگران با خود – تلاش براي پيشگام شدن درعلم و فناوري – استحكام بخشيدن به نظام اسلامي – تقويت عزت نفس عمومي
13- پيشرفت هاي علمي چه تاثيري در تقويت يك ملت دارد ؟
پيشرفت علمي پايه هاي استقلال یك ملت را تقويت مي كند و مانع تسلط بيگانگان مي شود
14- تذكر مقام معظم رهبري درباره ي پيشگامي درعلم و فناوي را بنويسيد ؟
مقام معظم رهبري دراين باره اين گونه تذكر مي دهند که بايد علم را كه مايه ي اقتدار ملي است همه جدي بگيرند و دنبال كنند كشوري كه مردم آن از علم بي بهره باشند هرگز به حقوق خود دست نخواهند يافت نمی شود علم را گدایی کرد ، علم درون جوش و درون زا است ، باید استعداد های یک ملت بکار افتد تا به معنای واقعی کلمه عالم شود
15- مهمترين عامل براي حضور كارآمد درميان افكار عمومي جهان چيست ؟
استحكام و اقتدار نظام حكومتي يك كشور
16- مهمترين عوامل استحكام نظام اسلامي را ذكر كنيد
- استحكام پايه هاي اقتصادي
- تلاش براي كاهش فقر و توسعه عدالت درهمه ابعاد
- تقويت اتحاد ملي ، انسجام اسلامي و مشاركت عمومي
- عمل به وظيفه مقدس امر به معروف و نهي ازمنكر
17- تقويت عزت نفس عمومي يعني چه ؟ شرح دهيد
ایجاد خود باوری - ملتي كه به توانايي خود ايمان و باور دارد وعبارت ما مي توانيم را نه صرفا درلفظ ، كه در عمل بيان مي كند قله هاي افتخار را به سرعت فتح خواهد كرد ايمان و باور به اين كه ما مي توانيم زنده كننده تمدن اسلامي و بزرگ ترين نيروي محركه ، براي پيمودن راه و گذر از گردنه هاي سخت است
18- چرا پيام اسلام پيامي براي همه مردم تلقي مي شود ؟
پيام اسلامي پيامی براي فطرت همه انسان هاست هرانسان حقيقت طلب و روشن ضميري كه جوياي حقيقت باشد درمواجهه با اين پيام جذب آن مي شود و تحت تاثير قرار مي گيرد آنچه اهميت دارد انتخاب روش هاي درست براي انتقال اين پيام است
19- براي حضور موثر و فعال درجامعه ي جهاني چه برنامه هايي پيشنهاد مي كنيد ؟
تاكيد برمحتواي عقلاني و خردمندان هاي دين – استفاده از بهترين كارآمد ترين ابزارها براي رساندن پيام – طرح عام ترين و بنيادی ترين تعاليم ديني درعرصه جهاني - مبارزه با ستمگران و تقويت فرهنگ جهاد و شهادت
20- چه رابطه اي ميان يك پيام و روش تبليغ آن وجود دارد ؟ توضيح دهيد
ميان يك پيام و روش تبليغ آن بايد تناسب منطقي و معقول برقرار باشد از اين رو حق را نمي توان با روش هاي نادرست به ديگران رساند
21- روش هاي تبيلغي قرآن متكي برچه اموري است و لازمه به كارگيري اين روش ها چيست ؟
دانش استوار - اندرز نيكو - مجادله به شيوه اي كه نيكوتر است
لازمه به كارگيري اين روشها، تقويت عقل و خرد و تامل خردمندانه دراسلام است به طوري كه بتوانيم معقول و خردمندانه از دين الهي دفاع كنيم و پاسخگوي پرسش هاي جويندگان حقيقت باشيم
22- چرا استفاده از بهترين و كارآمد ترين ابزارها براي رساندن پيام ضرورت دارد ؟
امروزه ابزارهاي رساندن پيام بسيار متنوع و گسترده است اين ابزارها به همان ميزان كه مي توانند دراستخدام حق قرار گيرند مي توانند حامل پيام هاي باطل باشندو به گمراهي مردم كمك كنند
23- چرا درتبليغ اسلام بايد از نيازهاي عمومي آغاز كرد ؟
طرح ديدگاه اسلام درباره اين موضوع هاي عمومي راهي براي مبارزه با انديشه هاي باطل و ايجاد فرصت براي جذب حق طلبان است
24-عام ترین و بنیادی ترین تعالیم دینی در عرصه جهانی کدامند؟
1ـ توحید 2ـ رسالت انبیاء 3ـ کرامت 4ـ معاد و زندگی اخروی
5ـ عدالت و مبارزه با ستم 6ـ کرامت انسانی 7ـ منزلت خانواده 8ـ خردورزی و زندگی سالم
چند نکته پایانی
1ـ یکی از رسالت های اصلی انبیاء ، مبارزه با ظلم و برقراری عدل در روابط جهانی و گسترش حق و حقیقت است.
2ـ افرادی هستندکه نه تنها حق پذیر نیستند بلکه همیشه سد راه حق جویی و حق پرستی هستند. چون عدالت منافع آنها را بر هم می زند.
3ـ دعوت به حق و عدالت با سخن و شعار محقق نمی شود.
4ـ برای برقراری باید موانع و حق پرستی در کل جهان زدوده شود.
5ـ زدودن موانع حقیقت جز با جهاد و صبر و شهادت امکان پذیر نیست.
شیوه برقراری و ارتباط و برخورد با غیر مسلمانان بر اساس آیات قرآن کریم (بر اساس آیات 8و9 سوره ممتحنه – صفحه 183 کتاب)
1ـ به نیکی رفتار کردن و برقراری روابط متقابل بر اساس عدل و قسط
2ـ مبارزه و دفاع از حریم اجتماع مسلمانان در صورت حمله به آنها به جامعه اسلامی
3ـ عدم برقراری رابطه و روی گردانی از اهل باطل و نپذیرفتن ولایت طاغوت← و ان تولوهم و من یتولهم .....
فردای روشن:
نکات :
1ـ تلاش برای بازسازی تمدن اسلامی و اصلاح جهان یکی از قدیمی ترین آرمان ها و اهداف انبیاء الهی است که با تحقُّق حکومت
حضرت ولی عصر جامعه عدل جهانی محقق خواهد شد.
2ـ جامعه بشری امروز بیشتر از هر زمان دیگری به دنبال عدالت و مساوات است و از تبعیض و بی عدالتی رنج می برد.
3ـ بشر امروز به دنبال سعادت و خوش بختی واقعی و آرامش دورنی است.
4ـ ایمان و همت و عزم راسخ ما در پیشبرد اهداف متعالی اسلام نقش اساسی دارد.
5ـ انشاءالله تحقق تمام مظاهر تمدن متعالی اسلام با ظهور حضرت حجت (ع) محقق خواهد شد.
مطالب مشابه :
چگون ميتوان باورهاي ديني را در دانش آموزان نهادينه كرد
درباره اجراي طرح نتايج امتياز و هر سؤال اين نتايج از آزمون هاي مختلف براي
راهکارهای نوین تعلیم و تربیت
درباره اجراي طرح نتايج امتياز و هر سؤال اين نتايج آزمون هاي پياپي مي
نمونه سوالات تشریحی دین و زندگی ( معارف )2 پیش دانشگاهی همراه با پاسخنامه
پايه هاي استوار. 1)آيه شريفه هر تمدنی 7- پيامدها و نتايج تمدن جديد در چند موضوع قابل
بررسی تولید نسخ خطی در قلمرو فرهنگ و تمدن اسلامي- ايراني
است كه بر حسب طرح و نقش هاي معين بر فهرست هاي ايراني هر فهرست هاي آستان
روشهای تربیت دینی،نمونه اي از روشهاي تربيتي قرآن ، شیوه آموزش برخی مفاهیم دینی
ديني و پياده نمودن اين مسائل از جمله حجاب كه در جامعه كنوني از هر سو در معرض تيرهاي
hانسان شناسی در اسلام
و تحليل هر كدام از پرسشهاي هاي تاريخي مثل تمدنها در آزمونهاي تكويني
برچسب :
آزمون طرح آيه هاي تمدن نتايج هر استان