مهارت های مسئله یابی و تصمیم گیری

تصمیم گیری: مدیران بنا به ضرورت حرفه ای تصمیم گیرنده اند، ولی بیشتر آنان از تحلیل اینکه چگونه به تصمیمی می رسند ناتوانند، با توجه به این واقعیت که تصمیم گیری و مدیریت را می توان مترادف دانست یا جنبه اصلی مدیریت را تصمیم گیری به حساب آورد، اهمیت شناخت فرایند اخذ تصمیم مشخص تر می شود، عموما تمرکز بر لحظه تصمیم گیریست تا کل فرایند طولانی و پیچیده تصمیم گیری و کشف و تعریف متغیرهایی که ما را نهایتا به عمل اخذ تصمیم هدایت می کند. به اعتقاد جورج هوبر" مسئله یابی، تصمیم گیری، انتخاب و حل مسئله با هم تفاوت دارند. مسئله یابی: پیش از آنکه مسئله را بتوان حل کرد باید شناخت، و تعریف صحیحی از آن داشت. یعنی تعین کرد که چه وضعیتی نمایانگر مسئله است وکدام مسئله باید حل شود، این فرایند شناسایی مسئله و تعین اهداف و اولویت بندی آنها را مسئله یابی می نامند. رابط فرایند تصمیم گیری و حل مسئله به صورت زیر است. 1- فعالیت هایی مربوط به تعین وجود مسئله و اهمیت آنها، که به آن مسئله یابی می نامند. 2- فعالیت های مربوط به شناسایی تعریف و تشخیص مسائل 3- فعالیت های مربوط به ساختن راه حل های بدیل 4- فعالیت های مربوط به ارزیابی هر یک از بدیل ها و انتخاب هر یک از آنها 5- فعالیت های مربوط به، به اجراء درآوردن راه حل انتخاب شده مراحل 4،3،2 را تصمیم گیری و مرحله 4 را انتخاب و مراحل 5،4،3،2 را حل مسئله می گویند در زیر مدلی برای مسئله یابی در سازمان ها ارائه شده است فرایند مسئله یابی: برای آگاهی از وجود مسئله میتوان از روشهای رسمی و غیر رسمی استفاده کرد مسئله یابی رسمی: روش اصلی مسئله یابی، یک رویه مستقیم و سه رویه غیر مستقیم دارد رویه مستقیم: در رویه مستقسم مدیر خودش از وضعیت های ایجاد شده زیر به وجود مسئله پی می برد رویه مستقیم: 1- انحراف از تجربیات گذشته: الگوی عملکرد قبلی سازمان برهم می خورد به عنوان مثال فروش کمتر می شود یا هزینه ها ناگهان کمتر می شود، یا میزان جابه جایی کارکنان زیاد می شود، یا مدیران رده بالا استاندارد جدیدی برای عملکرد واحد تعین می کنند. 2- انحراف از برنامه تعین شده: سطح سود از میزان پیش بینی شده کمتر است، یا واحدی بیشتر از بودجه اش خرج میکند، یا انتظارات مدیر برآورده نمیشود. 3- پیشی گرفتن رقبا: سازمان رقیب ممکن است رویه عملیاتی جدیدی به کار گیرد و مدیر مجبور شود رویه های عملیاتی سازمان خود را به روز درآورد تا بتواند همچون گذشته به آن سهزمان رقابت کند، در اینجا عملکرد سازمان رقیب توانسته است مدیر را در وضعیت حل مسئله قرار دهد. رویه های غیر مستقیم: 1- از طریق کارکنان: کارکنان به دو دلیل مسائل آتی را به مدبر گوش زد میکنند. الف: صلاحیت مدیر: کارکنان هر واحد یا بخش در سازمان هیچ کس را صلاحیت دارتر از مدیر مستقیم خود برای اطلاع از وجود مسئله یا نیاز آتی نمی شناسند، از این رو بر مبنای تجربیات گذشته خود، مسائل و نیازها را تشخیص داده و به مدیر گوش زد میکند. ب: انجام وظیفه: کارکنان برای آنکه خود را از هرگونه سرزنش آتی مصون بدارند بنا به تشخیص خود مسائل و نیازهای آتی را به عنوان یک وظیفه به مدیر گوش زد میکنند. 2- از طریق مافوق ها: از هر مدیر کارآمدی انتظار میرود بر فعالیت های حوزه مدیریت تا حد ممکن اشراف داشته باشد و کمتر انتظار میرود از آنچه در خارج از حوزه مدیریت وی می گذرد مطلع باشد، از این رو مدیران عالی، دیگر مدیران سازمان را در مورد مسائل یا نیازهای آتی آگاه می کنند. 3- از طریق راباب رجوع یا مشتری: به عنوان مثال هنگامی که مشتریان از تاخیر در تحویل کالا شکایت دارند، نشانه وجود مسئله. مسئله یابی غیر رسمی: اکثر مدیران قبل از آنکه مسئله عمده ای بر روی طرازنامه یا غیره نشان داده شود یا حتی قبل از آنکه کارکنان با مافوق ها مسئله را به آنها ارجاع کنند از آن آگاهی داشتند، که اطلاعات آن از طریق ارتباطات غیر رسمی و بینش فراهم آمده است. از این رو میتوان نتیجه گرفت که مسئله یابی غیر رسمی امری بینشی است و از کانال های ارتباطی غیر رسمی به وجود آنها میتوان پی برد تصمیم گیری: فرایندی را تشریح میکند که از طریق آن راه حل مسئله ای انتخاب میگردد. انتخاب: به مجموعه فعالیت های فرد برمیگردد که به موجب آن انتخاب یک بدیل از مجموع بدیل ها صورت می پذیرد. بنابراین انتخاب جرئی از تصمیم گیری است. فرایند حل مسئله: به یک دسته فعالیت های گسترده ای که یافتن و به اجرا در آوردن راه حل برای اتلاف یک وضعیت نامطلوب را در بر دارد می گویند، در واقع یافتن جواب هایی برای یک سوال است. انواع مسئله وتصمیم: اطلاعات، اساس تصمیم گیری است به همین خاطر جریان اطلاعات همانند جریان خون برای حیات وسلامت هر واحدی لازم است (( استیز )) انواع تصمیم ها عبارت انداز: 1- تصمیم های برنامه ریزی شده: تصمیم هایی است که برحسب عادت قانون یا رویه اخذ می گردد و برای مسائل ساده و پیچیده به کار می رود، تصمیم های برنامه ریزی شده تا حدی آزادی مدیر را محدود می سازد زیرا سازمان به جای فرد تصمیم می گیرد که چه باید بکند. 2- تصمیم های برنامه ریزی نشده: تصمیم هایی است که با مسائل غیر معمول و منحصر به فرد سروکار دارد در واقع مدیر در برابر اکثر مسائل عمده ای که با آن روبرو است ناچار به اخذ تصمیم برنامه ریزی نشده می باشد. خط مشی های مکتوب و غیر مکتوب سازمان موجب تسهیل تصمیم گیری می شود زیرا بعضی از بدیل ها را حذف یا محدود می کند. هرچه فرد در سلسله مراتب سازمانی بالاتر رود، داشتن توان اخذ تصمیم های برنامه ریزی نشده اهمیت بیشتری می یابد زیرا بیشتر تصمیم هایی که باید بگیرد برنامه ریزی نشده اند. موقعیت های تصمیم گیری: مدیران در تعین چگونگی برخورد با مشکلات غلبا مسئله را در دو حالت در نظر می گیرند که در یک طرف آن وضعیت قابل پیش بینی و در طرف دیگر آن وضعیتی که پیش بینی آن بی نهایت مشکل است قرار دارد که از واژه های اطمینان،مخاطره،و عدم اطمینان برای شرح وضعیت های ثبت شده استفاده می کنند. موقعیت اطمینان: در وضعیت اطمینان می دانیم که در آینده چه رخ خواهد داد در این موقعیت، اطلاعات مورد اطمینان، قابل اندازه گیری، و دقیقی وجود دارد تا بر اساس آن تصمیم گیری شود و در این وضع، آینده قابل پیش بینی است. موقعیت مخاطره: در وضعیت مخاطره میزان احتمال هرگونه نتیجه ممکن معین است، به عبارت دیگر اطلاعات کامل موجود نیست و قابلیت پیش بینی کمتری وجود دارد. موقعیت عدم اطمینان: در این وضعیت میزان احتمال نتیجه گرفتن ممکن و حتی نتیجه را نمیدانیم زیرا اطلاعات ما نسبت به موضوع ناچیز است. حساسیت مدیران نسبت به مسئله یا موقعیت: نوع مسائل و موقعیت هایی را که مدیران برای کار بر روی آنها انتخاب می کنند تحت تاثیر ارزشها و زمینه های قبلی آنان است، اگر عمدتا ارزشهای کارکردی مادی بر مدیر حاکم باشد معمولا او مایل است درباره مسائل عملی نظیر: بازاریابی، تولید یا سود تصمیم بگیرد. اگر گرایش تئوریک بیشتری داشته باشدممکن است به بازدهی بلندمدت سازمان خود علاقه مند باشد، اگر دارای گرایش سیاسی باشد ممکن است بیشتر مایل به رقابت با سازمان ها یا پیشرفت شخصی خود باشد. حساسیت های خاص مدیر نسبت به انواع معین مسائل و فرصت ها گاهی یک امتیاز است، زیرا می توان از احتمالاتی آگاه شود که دیگران نادیده می گیرند ولی اگر نسبت به سایر مسائل فرصت ها حساسیت نداشته باشد خود می تواند یک عیب باشد.

مهارت های مسئله یابی و تصمیم گیری

مطالب مشابه :

سیستم مدیریت پایگاه داده‌ها

مهارت های مسئله یابی و تصمیم گیری

آموزش ایجاد VLAN در سویچ سیسکو

ویندوز 9 رونمایی می‌شود

دانلود بازی اعتیاد آور پرندگان خشمگین در ریو Angry Birds Rio v1.4.0

نحوه ساختن اکانت vpn در ویندوز ویستا

گوگل درایو با ۵ گیگابایت فضای رایگان شروع به کار کرد!

کلاس های آدرس ای پی شبکه IP Addressing subnet mask

امنيت در شبكه رايانه‌اي