عبور اتوبوس تندرو از مسير كندرو!

در شهرهاي بزرگ و پرترافيك دنيا لازم بود، سامانه حمل و نقلي براي عموم مردم در نظر گرفته شود كه با ايجاد مسيرهاي ويژه و با دادن اولويت عبور به اتوبوسها در تقاطعها، سبب افزايش سرعت ناوگان حمل و نقل شود. اين سامانه به سامانه اتوبوس تندرو يا Bus rapid transit معروف شد.

به گزارش خبرنگارخبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه اصفهان، اولين سامانه اتوبوس تندرو يا B.R.T در مردادماه 86 و در تهران راه اندازي شد. شايد شكست طرح منوريل و تراموا در تهران، شهرداري اين شهر را به سمت B.R.T سوق داد. رخدادي كه اينك در اصفهان نيز با همان دليل و البته با تفاوتهايي فاحش در شرف وقوع است.

آيا نصف جهان B.R.T مي خواهد؟!

در اينكه B.R.T سودمند است و به دليل خصوصيات منحصر بفردش مانند حركت تند با كمترين توقف، كاهش تردد وسايل شخصي و به دنبال آن كاهش ترافيك، كاهش آلودگي شهرها، هم سطح بودن اتوبوس با ايستگاهها كه شرايط مطلوبي را براي سالمندان و معلولان فراهم مي آورد و كم هزينه بودن آن گوي سبقت را از ساير شيوه هاي حمل و نقل درون شهري،حداقل در ايران (و البته پس از مترو) ربوده است، شكي نيست؛ به گفته مدير ترافيك شهري شهرداري اصفهان، B.R.T با وجود كاربرد مشابه با تراموا، تنها يك چهارم آن هزينه بهره برداري مي خواهد، و با استفاده از آن در اصفهان ميزان آلودگي از 10 كيلوگرم در هر كيلومتر به چهار كيلوگرم در هر كيلومتر كاهش مي يابد! يعني حدود 60 درصد كاهش آلودگي خواهيم داشت. اين صحبتهاي مدير ترافيك شهري قابل تامل است. از آنجايي كه شهر اصفهان جزو نادر شهر موزه هاي دنيااست كه در هر خياباني و حتي زير آن آثاري برجا و يا كشف نشده از تاريخ چند هزار ساله ما دارد، وجود شبكه هاي حمل و نقل ريلي مانند تراموا و يا سامانه اتوبوس تندرو يا B.R.T بسيار مطلوب، حتي مطلوب تر از مترو به نظر مي رسد. هرگز از ياد نخواهيم برد، ستمي را كه مترو بر اصفهان روا داشت و روا مي دارد!

همه چيز درباره B.R.T اصفهان

حسین حق شناس، مشاور معاونت حمل ونقل ترافيك شهرداري اصفهان و عضو هيات علمي دانشكده حمل و نقل دانشگاه اصفهان درباره فازهاي مختلف اجراي اين طرح به خبرنگار ايسناي اصفهان مي گويد: از حدود 5-4 سال پيش نتيجه مطالعات نشان داد كه لازم است مسيرهاي جدا شده اي براي اتوبوسهايي ويژه در راستاي حمل و نقل عمومي طراحي شود. در همان زمان مطالعه شبكه B.R.T براي اصفهان شروع و 5 خط پيشنهاد شد، كه هم اينك احداث خط ميدان قدس– بلوار شفق مراحل اجرا را مي گذراند.

وي با بيان اينكه از دو سال پيش فازهاي 1 و 2 طرح كه شامل نقشه هاي اجرايي و ديتيل ها( نقشه جزييات) بوده را پشت سر گذاشته ايم، خاطر نشان كرد: اينك به فاز اجرا رسيده ايم و طرح در حال اجرا مي باشد.

مهندس صلواتي، كارشناس ارشد عمران گرايش حمل و نقل و مدير پروژه B.R.T اصفهان نیز درباره مسيرهاي پيش بيني شده به ايسنا مي گويد: مسيرهاي پيش بيني شده شامل قائميه – میدان قدس با 5/5 كيلومتر طول در حال ساخت فاز اول و شامل10 ايستگاه است كه 7 ايستگاه نزديك تقاطعهاي هم سطح مي باشد و در3 تاي ديگر از طريق پلهاي عابر پياده مكانيزه، مسافران به ايستگاهها دسترسي مي يابند.

وی افزود: ميدان جمهوري – ميدان آزادي كه به موازات خط شمالي – جنوبي مترو مي باشد.ميدان انقلاب-ملک شهر ،ميدان احمد آباد – صمديه به سمت خميني شهر و ميدان احمد آباد – خوراسگان از دیگر مسیرها است كه سعي داريم عمليات اجرايي آن را در نيمه دوم امسال شروع كنيم.

او عرض ايستگاهها را بين 2 تا 8 متر متغير، طول آنها را بسته به تعداد اتوبوس پيش بيني شده در حال توقف در آن بين 20 تا 40 متر و عرض لاين ويژه تردد براي اين اتوبوسها را 80/3 معرفي مي كند.

چرا مسير كم تردد انتخاب شد؟!!

با توجه به عدم گسترش شعاعي شهر اصفهان و با در نظر گرفتن گسترش نامتقارن آن در جهت شمالي- جنوبي، بيشترين بار ترافيكي را در مسيرهاي شمالي- جنوبي شاهديم، اما اينك و براي شروع كار تقريبا مسيري شرقي – غربي براي خط اول B.R.T در نظر گرفته شده است. اين يك ابهام به حساب مي آيد.

حق شناس در پاسخ به اين سوال ايسناي اصفهان كه چرا اولين مسير براي آغاز بناي B.R.T اصفهان در جهت شرقي- غربي و از منطقه اي با ترافيك روان شروع شد؛ مي گويد: درست است، اولويت اول در راستاي شمالي-جنوبي است، اما ما در اين جهت ساخت مسير شمالي- جنوبي متروي اصفهان را داريم و با توجه به اينكه مترو از زير سطح عبور مي كند بالطبع در اين مسير پر تراكم هم مي توانست عبور كند، اما ما براي عبور B.R.Tدر اين مسير با مشكل روبر مي شديم. در واقع ما از نظر حمل و نقلي مي گوييم اين شبكه مطلوب است، اما از نظر اجرا و تصميم گيري يك سري پارامترهاي ديگر وارد مي شود كه بيشتر مديريتي است و مباحث اجرا، همچنين آثاري كه اجراي طرح براي مردم دارد اولويت مهمتري پيدا مي كند. به عنوان مثال مسير ميدان جمهوري اسلامي- ميدان آزادي اولويت بيشتري از نظر تردد مسافر دارد، اما در اين مسير پر تردد، بهم ريختگيهاي ناشي از احداث طرح مشكلاتي را براي مردم به وجود مي آورد به همين سبب مسير فعلي براي شروع طرح انتخاب شد.هم چنین در آینده پایانه ای در غرب اصفهان ساخته می شودکه همه خطوط اتوبوسرانی حومه غربی اصفهان به آنجا ختم شده وهمین خطوط که اینک تا میدان آزادی امتداد می یابد خذف می شود.

چه بر سر درختها مي آيد؟!!

حق شناس درباره مباحث زيست محيطي طرح B.R.T اصفهان مي گويد: ما در اجراي طرح B.R.T اصفهان بر خلاف تهران محدوديتهاي زيادي را فضاي سبز برايمان به وجود مي آورد و در تصميم گيريها حرف اول را فضاي سبز مي زند.به همين خاطر هم ما بر خلاف تهران كه فضاي وسط خيابانها را براي لاين B.R.T در نظر گرفتند، نمي توانستيم فضاي وسط بلوارها را برچينيم، از اين رو از لاين سوم خيابان در مسير رفت و در مسير برگشت و در مجاورت فضاي سبز وسط بلوار استفاده كرديم و در مكانهايي كه قرار است ايستگاهي ساخته شود ملزم شديم كه ايستگاههايي با معماري تركيب شده با درخت داشته باشيم.

مهندس صلواتي، مدير طرح اما آب پاكي را روي دستمان مي ريزد و در پاسخ به اين سوال كه آيا شاهد قطع شدن هيچ درختي نخواهيم بود؟ مي گويد: نمي توانيم بگوييم حتما يك درخت هم قطع نمي شود، اما كمترين تخريبها و دخل و تصرفها را خواهيم داشت.فكر كنم كمتر از 10 درصد دخل و تصرف داريم، كه آن هم بيشتر به ساخت ايستگاهها مربوط مي شود و سعي مي كنيم، درختان كهنسال را قطع نكنيم و بيشتر درختاني مانند شمشاد و ... را قطع خواهيم كرد!

B.R.T اصفهان مي لنگد!

اما در طرح B.R.T اصفهان ابهاماتي وجود دارد كه به زعم نگارنده، موفقيت اين طرح را در هاله اي از ابهام فرو مي برد. اولين مشكل ناشي از عرض كم خيابانهاي اصفهان است. از آنجايي كه بناي خيابانها در شهر تاريخي اصفهان به سالهاي دور باز مي گردد، عرض كم آنها اينك دردسر ساز شده است. همچنين وسط بيشتر خيابانهاي اصفهان فضاي سبز و درخت وجود دارد كه جاذبه هاي شهر را دو چندان نموده است. همين مشخصه ها سبب مي شود به جاي عبور B.R.T از وسط خيابان، از لاينهاي مجاور فضاي سبز كه متعلق به خودروهاي سواره رو است استفاده شود، به دنبال آن يك لاين از سواره رو ها گرفته مي شود و قطعا ترافيك سنگين تر خواهد شد.

مهندس صلواتي در اين باره مي گويد: ما خودمان همه اينها را مي دانيم، مي دانيم كه ترافيك بيشتر مي شود، زمان بندي تقاطعها و چراغهاي قرمز هم طولاني تر مي شود. اما ما دقيقا تصميم داريم براي شخصي ها محدوديت به وجود بياوريم تا به حمل و نقل عمومي روي آورند. به تدريج از 6 ماه ديگر ترافيك سنگين عكس مي شود و ميل مردم به استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومي بيشتر خواهد شد، البته به شرطي كه سامانه هاي مختلف حمل و نقل يكپارچه در شهر عمل و همپوشاني كنند.

بايد منتطر ماند و ديد آيا پيش بيني مهندس صلواتي و دوستانش درست از آب در مي آيد و آيا مردم به استفاده از شبكه هاي حمل و نقل عمومي علاقه نشان خواهند داد؟! بي شك چنين چيزي قبل از هر چيز فرهنگ سازي و يكپارچگي در عملكرد ساير دستگاهها مانند خودرو سازان را مي طلبد.

دومين مشكل به ساخت زير گذرهايي بر مي گردد كه طي چند سال اخير يكي پس از ديگري در اصفهان ساخته شد و اين كار منتقداني را نيز بر افروخت. وقتي اين زيرگذرها جلوي B.R.T سبز مي شوند و موجب تلفيق خط ويژه آن با سواره روها، بايد منتظر اتفاق باشيم. كمترين آن مي تواند افت شديد ميانگين سرعت B.R.T و به دنبال آن ترافيك سنگين تر و بيشترين آن مي تواند تصادف و برخورد اتوبوس تندرو هنگام تداخل خطش با سواره ها باشد. همچنين به دليل گذر B.R.T از كندروهاي زير گذر در بالا و پيش بيني ايستگاه در كند روها! آنهم كندروهاي غير استاندارد و كم عرض اصفهان بايد منتظر گره هاي ترافيكي باشيم. عبور اتوبوس تندرو از كندرو تناقضي آشكار با خود دارد! اگرچه مدير پروژه اين را مشكل نمي داند و حق شناس هم حضور مداوم پليس را براي جلوگيري از پارك حاشيه اي در كند روها چاره درد مي داند، با اين وجود بايد منتظر ترافيك در كند روها باشيم.

بايد منتظر ماند

به هر صورت شهرداري اصفهان مصمم شده است طرح B.R.T را به ثمر نشاند. اينكه آيا اتوبوسهاي تندرو كه در خيابانهاي عريض تهران جواب داده اند در خيابانهاي كم عرض اصفهان هم جواب مي دهند و اين طرح تا چه اندازه بر سيماي شهري اصفهان بخصوص فضاي سبزش سايه مي اندازد، بايد منتظر ماند و ديد. اميد آنكه سرنوشت B.R.T اصفهان با سرنوشت متروي آن گره نخورد.

نویسنده: احسان مرادی

عبور اتوبوس تندرو از مسير كندرو!

مطالب مشابه :

خطوط اتوبوس تندرو BRT تهران

نقشه جدید و کامل خطوط BRT تهران

نقشه 1387 موبایل

عبور اتوبوس تندرو از مسير كندرو!

پاسخ انتقادات از BRT

لبخند؛رضایت؛ سرعت با BRT

مرکز آموزش شهدای وظیفه نزاجا 01