انتخاب هایی از شعرهای فردوسی و نظر فردوسی درباره مذهب

از فردوسی

کسی کو خرد را ندارد ز پیش

دلش گردد از کرده‌ی خویش ریش

توانا بود هر که دانا بود

ز دانش دل پیر برنا بود

از این پرده برتر سخن‌گاه نیست

ز هستی مر اندیشه را راه نیست.

فردوسی و مذهب

ترا دانش و دین رهاند درست

در رستگاری ببایدت جست

وگر دل نخواهی که باشد نژند

نخواهی که دایم بوی مستمند

به گفتار پیغمبرت راه جوی

دل از تیرگیها بدین آب شوی

چه گفت آن خداوند تنزیل و وحی

خداوند امر و خداوند نهی

که خورشید بعد از رسولان مه

نتابید بر کس ز بوبکر به

عمر کرد اسلام را آشکار

بیاراست گیتی چو باغ بهار

پس از هر دوان بود عثمان گزین

خداوند شرم و خداوند دین

چهارم علی بود جفت بتول

که او را به خوبی ستاید رسول

که من شهر علمم علیم در ست

درست این سخن قول پیغمبرست

گواهی دهم کاین سخنها ز اوست

تو گویی دو گوشم پرآواز اوست

علی را چنین گفت و دیگر همین

کزیشان قوی شد به هر گونه دین

نبی آفتاب و صحابان چو ماه

به هم بستهٔ یکدگر راست راه

منم بندهٔ اهل بیت نبی

ستایندهٔ خاک و پای وصی

حکیم این جهان را چو دریا نهاد

برانگیخته موج ازو تندباد

چو هفتاد کشتی برو ساخته

همه بادبانها برافراخته

یکی پهن کشتی بسان عروس

بیاراسته همچو چشم خروس

محمد بدو اندرون با علی

همان اهل بیت نبی و ولی

خردمند کز دور دریا بدید

کرانه نه پیدا و بن ناپدید

بدانست کو موج خواهد زدن

کس از غرق بیرون نخواهد شدن

به دل گفت اگر با نبی و وصی

شوم غرقه دارم دو یار وفی

همانا که باشد مرا دستگیر

خداوند تاج و لوا و سریر

خداوند جوی می و انگبین

همان چشمهٔ شیر و ماء معین

اگر چشم داری به دیگر سرای

به نزد نبی و علی گیر جای

گرت زین بد آید گناه منست

چنین است و این دین و راه منست

برین زادم و هم برین بگذرم

چنان دان که خاک پی حیدرم

دلت گر به راه خطا مایلست

ترا دشمن اندر جهان خود دلست

نباشد جز از بی‌پدر دشمنش

که یزدان به آتش بسوزد تنش

هر آنکس که در جانش بغض علیست

ازو زارتر در جهان زار کیست

نگر تا نداری به بازی جهان

نه برگردی از نیک پی همرهان

همه نیکی ات باید آغاز کرد

چو با نیکنامان بوی همنورد

از این در سخن چند رانم همی

همانا کرانش ندانم همی

نژند = افسرده, پژمرده, سرگشته, خشمگین

تنزیل = فرو فرستادن - نازل کردن

لوا = درفش رایت علم - بیرق اختر

سریر =تخت, تخت‌پاشاهی

خرد بهتر از هر چه ایزد بداد ستایش خــــرد را به از راه دادخرد رهنمای و خرد دلگشای خرد دست گیرد به هر دو سرای

شعری درباره ایران از فردوسی

در این خاک زرخیز ایرانزمین

نبودند جز مردمی پاک دین

همه دینشان مردی و داد بود

وزآن کشور آزاد و آباد بود

نگفتند حرفی که ناید به کار

نکشتند تخمی که ناید به بار

چو مهر و وفا بود کیششان

گنه بود آزار کس پیششان

همه بندة پاک یزدان پاک

همه دل پر از مهر این آب و خاک

پدر در پدر آریائی نژاد

ز پشت فریدون نیکو نهاد

بزرگی به مردی و فرهنگ بود

گدائی در این بوم و بر ننگ بود

کجا رفت آن دانش و هوش ما

که شد مهر میهن فراموش ما

که انداخت آتش در این بوستان

کز آن سوخت جان و دل دوستان

چه کردیم کین گونه گشتیم خوار

خرد را فکندیم زین سان ز کار

نبود این چنین کشور و دین ما

کجا رفت آئین دیرین ما

به یزدان که این کشور آباد بود

همه جای مردان آزاد بود

در این کشور آزادگی ارج داشت

کشاورز خود خانه و مرز داشت

گرانمایه بود آنکه بودی دبیر

گرامی بد آنکس که بودی دلیر

نه دشمن در این بوم و بر لانه داشت

نه بیگانه جائی در این خانه داشت

اگر مایة زندگی بندگی است

دو صد بار مردن به از زندگی است

بیا تا بکوشیم و جنگ آوریم

برون سر از این بار ننگ آوریم

به یزدان که هرگز جهان آفرین

نه با بنده ای مهر ورزد نه کین

ز نیک و بدت هر چه آید به سر

ز خود بین و وز کردة خود شمر

از آن روز دشمن به ما چیره گشت

که ما را روان و خرد تیره گشت

از آن روز این خانه ویرانه شد

که نان آورش مرد بیگانه شد

چو نا کس به دهکد خدائی کند

کشاورز باید گدائی کند

چو دانش پژوهنده بیند زیان

که بندد به دانش پژوهی میان

به یزدان که گر ما خرد داشتیم

کجا این سر انجام بد داشتیم

بسوزد در آتش گرت جان و تن

به از بندگی کردن و زیستن

اگر مایة زندگی بندگی است

دو صد بار مردن به از زندگی است

بیا تا بکوشیم و جنگ آوریم

برون سر از این بار ننگ آوریم

بیاریم آن آب رفته به جوی

مگر زان بیابیم باز آب روی

شود مردمی کیش و آئین ما

نگیرد خرد خرده بر دین ما

ز فردوسی ام آمد این گفته یاد

که داد سخن را چو او کس نداد

چو ایران نباشد تن منمباد

بدین بوم و بر زنده یک تن مباد

سرشت من از مهر میهن بود

من از میهن و میهن از من بود

شعری زیبا از فردوسی

چو زین بگذری مردم آمد پدید

شد این بندها را سراسر کلید

سرش راست بر شد چو سرو بلند

به گفتار خوب و خرد کاربند

پذیرندهٔ هوش و رای و خرد

مر او را دد و دام فرمان برد

ز راه خرد بنگری اندکی

که مردم به معنی چه باشد یکی

مگر مردمی خیره خوانی همی

جز این را نشانی ندانی همی

ترا از دو گیتی برآورده‌اند

به چندین میانجی بپرورده‌اند

نخستین فطرت پسین شمار

تویی خویشتن را به بازی مدار

شنیدم ز دانا دگرگونه زین

چه دانیم راز جهان آفرین

نگه کن سرانجام خود را ببین

چو کاری بیابی ازین به گزین

به رنج اندر آری تنت را رواست

که خود رنج بردن به دانش سزاست

چو خواهی که یابی ز هر بد ، رها

سر اندر نیاری به دام بلا

نگه کن بدین گنبد تیزگرد

که درمان ازویست و زویست درد

نه گشت زمانه بفرسایدش

نه آن رنج و تیمار بگزایدش

نه از جنبش آرام گیرد همی

نه چون ما تباهی پذیرد همی

ازو دان فزونی ازو هم شمار

بد و نیک نزدیک او آشکار

در این خاك زرخیز ایران زمین

نبودند جز مردمی پاك دین

همه دینشان مردی و داد بود

وز آن کشور آزاد و آباد بود

چو مهر و وفا بود خود کیششان

گنه بود آزار کس پیششان

همه بنده ناب یزدان پاك

همه دل پر از مهر این آب و خاك

پدر در پدر آریایی نژاد

ز پشت فریدون نیکو نهاد

بزرگی به مردی و فرهنگ بود

گدایی در این بوم و بر ننگ بود
کجا رفت آن دانش و هوش ما

که شد مهر میهن فراموش ما
که انداخت آتش در این بوستان

کز آن سوخت جان و دل دوستان

چه کردیم کین گونه گشتیم خار؟

خرد را فکندیم این سان زکار

نبود این چنین کشور و دین ما

کجا رفت آیین دیرین ما؟

به یزدان که این کشور آباد بود

همه جای مردان آزاد بود

در این کشور آزادگی ارز داشت

کشاورز خود خانه و مرز داشت

گرانمایه بود آنکه بودی دبیر

گرامی بد آنکس که بودی دلیر

نه دشمن دراین بوم و بر لانه داشت

نه بیگانه جایی در این خانه داشت

از آنروز دشمن بما چیره گشت

که ما را روان و خرد تیره گشت

از آنروز این خانه ویرانه شد

که نان آورش مرد بیگانه شد

چو ناکس به ده کدخدایی کند

کشاورز باید گدایی کند

به یزدان که گر ما خرد داشتیم

کجا این سر انجام بد داشتیم

بسوزد در آتش گرت جان و تن

به از زندگی کردن و زیستن

اگر مایه زندگی بندگی است

دو صد بار مردن به از زندگی است

بیا تا بکوشیم و جنگ آوریم

برون سر از این بار ننگ آوریم

اگر مایلید راجع به فردوسی بخوانید و راجع به شعرهای او به این صفحه مراجعه بفرمایید

http://www.honar-adab.blogfa.com/cat-3.aspx

انتخاب هایی از شعرهای فردوسی و نظر فردوسی درباره مذهب

مطالب مشابه :

اشعاری در مورد علم و دانش

شعر دانش آموز خوبم حسام الدين زارعي از پایه ی پنجم درباره ي روز معلم

چهل حدیث زیبا درباره علم و دانش-1

شعر بسیار زیبا درباره شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها

نمونه ای از اشعار عبادنسب

شعر درباره بابای مدرسه

انتخاب هایی از شعرهای فردوسی و نظر فردوسی درباره مذهب

ادبیات در دبستان