ایمنی و اطفا حریق در ساختمان

دستورالعمل ایمن سازی ساختمانها در برابر حوادث آتش سوزی " طراحی و اجرا تأسیسات اطفاء حریق"

به منظور تدوین یک شیوه نامه مدون جهت اجرای صحیح و استاندارد شبکه سیستم های اطفاء حریق ساختمانها و همچنین همسان سازی شیوه های اجرای آنها، آیین نامه و دستورالعمل اجرای سیستمهای اطفاء حریق ساختمانها با مرور استانداردهای معتبر جهانی نظیر NFPA و B.S و ضوابط و مقررات سازمان آتش نشانی ، مقررات ملی ساختمان و نشریات 111و112 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور(محافظت ساختمان در برابر حریق) پیش نویس حاضر توسط انجمن مهندسین مکانیک استان گلستان تهیه تا پس از بررسی و ویرایش در کمیته تخصصی مکانیک سازمان نظام مهندسی ساختمان گلستان جهت اجرای رسمی آماده و ابلاغ گردد.
***دستورالعمل ایمن سازی ساختمانها ومجتمع های مسکونی در برابر حریق :
گروه الف- ساختمانهای مسکونی یک تا چهار طبقه بالای پیلوت
ساختمانها ومجتمع های مسکونی که واحدهای تشکیل دهنده آنهاکمتراز10واحدباشنددراینگروه قرار میگیرند.(مطابق مبحث17مقررات ملی ساختمان مجتمع های مسکونی بیش از10واحد در ردیف ساختمان های عمومی قرار میگیرند.)

تاسیسات موردنیازحفاظت وایمنی دربرابر حریق این گروه از ساختمانهابایدبشرح زیرباشد.
1-نصب یک عددکپسول 6کیلوگرمی پودر خشک درپاگردراه پله هرطبقه، بارعایت کلیه ملاحظات نصب الزامیست.
2-نصب یک عددکپسول6کیلوگرمی پودرخشک درپیلوت ، زیرزمین و موتورخانه های تاسیسات ساختمان با رعایت کلیه ملاحظات محل نصب الزامیست.
3-نصب یک عددکپسول 3کیلوگرمی دی اکسید کربن در مجاورت تابلوهای برق ودرموتورخانه های آسانسوربارعایت کلیه ملاحظات محل نصب الزامیست.
*ملاحظات:بطور کلی محل نصب کپسولهای آتشنشانی باید قابل رؤیت ودسترس ساکنان بدور ازنورمستقیم خورشید،لوازم وتأسیسات وتجهیزات گرمازاومصون از صدمات فیزیکی باشد.
_کلیه کپسولهابایدهمواره آماده بکارباشدو تاریخ اعتبارآنها کنترل ودرصورت لزوم تعویض یا تجدید شارژگردند.
_آموزش ساکنان،نصب راهنما و دستورالعمل نحوه استفاده از سیستم اطفاء حریق در ساختمان الزامیست.
گروه ب-ساختمانهایا مجتمع های مسکونی 5تا6طبقه بالای پیلوت، وساختمانهای 4طبقه بالای پیلوت باتعداد 10واحدوبیشتر(برابر مبحث 17مقررات ملی ساختمان مجتمع های مسکونی 10 واحدوبالاتردر ردیف ساختمانهای عمومی قرارمیگیرند)

_کلیه ساختمانهاومجتمع های مسکونی 5تا6 طبقه بالای پیلوت وتمامی ساختمانهای عمومی(برابر تعریف مبحث 17مقررات ملی ساختمان)دراین گروه قرارمیگیرند.
_تأسیسات اطفاءحریق وسیستم های حفاظت وایمنی مورد نیاز ساختمانهای گروه ب علاوه برموارد ذکرشده جهت ساختمان های گروه الف الزاماًباید شامل تأسیسات اطفاءحریق نوع ترتیپ هوزریل مطابق استاندارد B.S.5306 باشد.
1_طراحی ومحاسبه واجرای شبکه آب آتشنشانی ترازنوع هوزریل با انشعاب 1اینچ برای جعبه های آتش نشانی مجهز به شیلنگ های لاستیکی فشار قوی"4/3باتأمین فشار30psiدرسرنازلهاو دبی 8GPMبرای ساختمان های این گروه الزامیست.
2-مسئولیت طراحی سیستم های اطفاء حریق این گروه از ساختمانها بعهده مهندس طراح می باشد.
3_مهندس طراح باتوجه به نیازهای فوق الذکر بایستی هدودبی پمپ وحجم منبع ذخیره آب آتش نشانی را(برای مدت 30دقیقه)با رعایت کلیه ضوابط ومقررات مربوطه طراحی و محاسبه نماید.(ضریب هد پمپ5-8psi/100ftتوصیه میگردد.)
4-جنس لوله های آتش نشانی تر میتواند ازنوع فولادی گالوانیزه با اتصالات دنده ای ویا فولادی سیاه با اتصالات جوشی با وزن متوسط مطابق DIN2440 باشد.
کلیه لوله های رایزری در سیستم تر باید بصورت توکار و در داخل داکتها اجراگردند.

5-منبع ذخیره آب آتش نشانی ، پمپ های آتش نشانی ومحل استقرار آنها
منبع ذخیره آب آتش نشانی باید درمحلی مناسب در پیلوت ویا زیرزمین و در نزدیکترین فاصله از پمپ های آتش نشانی نصب گردد.برای جلوگیری ازراکدماندن آب درمنابع ذخیره آب آتش نشانی ومحدودیت فضای نصب توصیه میگردد.حجم منبع ذخیره آب آتش نشانی به حجم منبع ذخیره آب شرب اضافه ومنبع ذخیره واحد بارعایت کلیه ملاحظات نصب گردد.
6_کل سیستم وشبکه لوله کشی، سیستم پمپاژومنبع ذخیره آب الزاماً بایددربرابر تغیرات جوی، خوردگی ویخ زدگی وسایر آسیب های احتمالی محافظت گردند.
7-نصب جعبه های آتش نشانی درتمام طبقات در محلهای قابل رؤیت ودسترسی ساکنان الزامیست.
_ارتفاع نصب جعبه آتش نشانی ازکف تمام شده CM120میباشد.
_طول شیلنگ جعبه ها باید به اندازه ای باشد که تا فاصله 5متری دورترین نقطه هر طبقه راپوشش دهد.
_بدیهی است تعدادو محل نصب    جعبه های آتش نشانی ، تعدادو نوع ومحل کپسولها باتوجه به زیربنای ساختمان توسط مهندس طراح تعیین میشود.

_قطر لوله رایزر درساختمانهای این گروه نباید کمتر از 2,1/2"باشد.
_طراحی، محاسبه واجرای شبکه اطفاء حریق اتوماتیک ازنوع اسپرینگلربرای پارکینگ های درب بسته و فاقد تهویه در زیرزمین این گروه از ساختمانها الزامیست.
(در محاسبه حجم مخزن ذخیره آب آتش نشانی20% دبی اسپرینگلرهاتوصیه میگردد.)
6- توصیه میشودازیک مجموعه بوستر پمپ آتش نشانی شامل تابلو برق تجهیزات کنترلی منبع دیافراگمی وشیرآلات مربوطه جهت تأمین فشار آب استفاده گردد.این سیستم با توجه به محاسبات هدودبی برای پمپ توسط مهندس طراح انتخاب میگردد.
گروه ج-ساختمان ها و مجتمع های مسکونی 7 طبقه بالای پیلوت و بیشتر

کلیه-ساختمانها و مجتمع های مسکونی 7طبقه بالای پیلوت وبیشتر و همچنین ساختمانهای گروه ب با زیر بنای بیش از5000متر مربع و تمامی ساختمانهای خاص(مظابق مبحث17مقررات ملی ساختمان)جزء ساختمانهای گروه ج محسوب یشوند.
تأسیسات اطفاء حریق و سیستم های حفاظت وایمنی مورد نیاز ساختمانهای گروه ج علاوه بر موارد ذکرشده ساختمانهای دوگروه (الف وب)الزاما بایدشامل تاسیسات شبکه لوله کشی سیستم خشک مستقل از شبکه لوله کشی مستقیم تر مطابق با استاندارد NFPA باشد.علاوه بر آن در این گروه از ساختمانها تأمین برق اضطراری ویژه سیستم اطفاء حریق الزامیست.

1-مسئولیت طراحی سیستمهای اطفاء حریق، محاسبات سایز لوله ها، تعیین تعداد رایزرها،دبی هدپمپ ها، ظرفیت منابع ذخیره آب ،انتخاب نوع و تعداد جعبه های آتش نشانی و کپسولهای آتش نشانی بعهده مهندس طراح می باشد.
2- دراین گروه از ساختمانها طراحی، محاسبه و اجرا شبکه آب آتش نشانی از نوع تر، تیپ هوزریل با انشعاب 1" برای هر جعبه و جعبه های آتش نشانی مجهز به شیلنگ لاستیکی فشار قوی "4/3 با تأمین فشار 30psi در سر نازلها و دبی 8GPM مطابق گروه ب و طراحی و نصب کپسولهای آتش نشانی مطابق گروه الف الزامیست.
3- طراحی ، محاسبه و اجرای شبکه آب آتش نشانی نوع خشک با جعبه های فایر باکس به انشعاب "1,1/2 برای هر فایر باکس مجهز به شیرفلکه فشارقوی و کوپلینگ" 1,1/2بهمراه شیلنگ 1,1/2" از نخ پرلون الزامیست.
4- در سیستم خشک نصب یک عدد شیر تخلیه آب در پایین ترین قسمت لوله رایزرها و یک شیراتومات تخلیه هوا در بالاترین قسمت رایزرها و نصب یک عدد شیر یکطرفه بهمراه کوپلینگ 2,1/2" قابل دسترس    مأموران آتش نشانی جهت تزریق آب از خارج ساختمان الزامیست.بدیهی است این شیرها و اتصالات مربوطه باید از نوع فشار قوی باشد و حداقل تحمل فشار کار سیستم را داشته باشند.

- در ساختمانهای این گروه سایز لوله های رایزر شبکه تر حداقل" 2,1/2و شبکه خشک حداقل "4می باشد.
- طراحی،محاسبه و اجرای شبکه اطفاء حریق اتوماتیک از نوع اسپرینگلر برای پارکینگهای احداث شده در فضاهای درب بسته، زیرزمین و یا همکف و فاقد تهویه الزامیست.
5- جعبه های آتش نشانی(هوزریل)نوع تر و فایبر باکس نوع خشک باید در کلیه طبقات در محلهای مناسب، قابل رؤ یت و دسترس ساکنان و در ارتفاع 120cm از کف تمام شده نصب گردند و در صورتی که هر دو سیستم در یک جعبه تعبیه گردد ،هر سیستم باید با درب مجزا از هم متمایز گردند.
- طول شیلنگ جعبه های آتش نشانی باید به اندازه ای انتخاب گردد که تا فاصله 5 متری دورترین نقطه را پوشش دهد.
ملاحظات: این سیستم در شرایط عادی فاقد آب بوده و تنها در شرایط اضطراری توسط خودروهای حامل آب آتش نشانی جهت تأمین آب برای اطفاء حریق مورد بهره برداری قرار می گیرد.
6- جنس لوله های آتش نشانی سیستم خشک باید فولادی سیاه مطابق DIN2441 (لوله های وزن سنگین) با اتصالات جوشی باشد.
7- حجم منبع ذخیره آب وسیستم پمپاژ آتش نشانی و محل استقرار آنها مطابق ساختمانهای گروه ب می باشد.

ملاحظات: طبق ضوابط و مقررات مربوطه، استخرها و یا چاههای آب جزء منابع ذخیره آب آتش نشانی محسوب نمیشوند.
-    بدیهی است تعداد، محل و نوع جعبه ها، نوع و تعداد و محل کپسولهای آتش نشانی با توجه به زیربنای ساختمان توسط مهندس طراح تعیین میگردد.
البته باید توجه داشت که آماده بکاربودن و امکان استفاده بهینه از شبکه ، دستگاهها و تجهیزات اطفاء حریق ساختمانها در گروههای مختلف، (الف و ب و ج) امکان پذیرنمی باشد مگر آنکه نحوه استفاده از تجهیزات اطفاء حریق به ساکنان آموزش و همچنین سرویس و نگهداری متناسب و مداوم توسط افراد ذیصلاح در دستور کار مدیران این ساختمانها قرارگیرد.

ایمنی و اطفا حریق در ساختمان

مطالب مشابه :

ساخت سیستم اطفاء حریق تمام هوشمند خودرو در دانشگاه آزاد اسلامی واحد کهنوج

ایمنی و اطفا حریق در ساختمان

سیستم اعلام و اطفاء حریق

آموزش سیستمهای اعلام و اطفاءحریق اتوماتیک

طراحی ساختمان

پروژه اموزش و نصب سیستم های اعلام حریق

اطلاعات و تصاویر کامل تر از برج مانیا

سیستمهای اعلان حریق

آدرس شرکتها در زمینه ایمنی

آشنایی با انواع سیستمهای اعلام حریق