شروع غذای جامد

سن مناسب برای شروع غذای تکمیلی و جامد: توصیه سازمان بهداشت جهانی این است که نوزاد در 6 ماه اول زندگیش به طور انحصاری از شیر مادر تغذیه شود که البته اگر شما در شیردادن نوزادتان دچار مشکل باشید باید به او شیر خشک دهید. این توصیه به این خاطر است که سیستم گوارشی نوزاد پیش از 6 ماه هنوز نابالغ است و قادر به هضم غذاهای دیگر جز شیر نمی باشد. برخی از مادران یا به توصیه پزشک و یا به خاطر اینکه فکر می کنند کودکشان آمادگی شروع غذای جامد را دارد، غذای کمکی را از 4 ماهگی آغاز می کنند. اگر این کار به دستور پزشک باشد هیچ ممانعتی ندارد در غیر این صورت باید دقت بسیار کنید با انتخاب درست غذای کمکی فشاری به سیستم گوارش فرزندتان وارد نیاورید، پس از 6 ماهگی دیگر شیر برای نیازهای کودک در حال رشد کافی نیست و شما کم کم، باید به او غذاهای تکمیلی نیز بدهید تا پاسخگوی رشد سریع او باشید. یکی از دلایل مهمی که کودک به غذای تکمیلی یا جامد پس از 6 ماهگی نیاز دارد، این است که آهن ذخیره شده در بدن نوزاد که از دوران بارداری شما از بدن شما گرفته است تنها تا 6 ماه پاسخگوی نیاز کودک است و پس از 6 ماه نوزاد دیگر آهن ذخیره شده در بدن ندارد لذا باید آنرا از منابع غذایی دریافت کند. شروع غذای جامد دیرتر از 7-6 ماهگی نیز مناسب نمی باشد زیرا که هرچه کودک شما به خوردن شیر بیشتر عادت کند سخت تر پذیرای غذای جامد خواهد بود. در ابتدا با چند قاشق پس از هر وعده شیر شروع کنید و کم کم به انواع غذاها اضافه کنید تا اینکه در هنگام یکسالگی کودکتان بتواند غذای سفرۀ خانواده میل کند. . راهنمایی برای آسان و ایمن ترکردن شروع غذای جامد: ·همواره بر طبق میل کودکتان و با سرعت او پیش روید. زمان غذا دادن را تا جائیکه او تمایل دارد ادامه دهید. ممکن است در ابتدا فرزند شما مدت زمان زیادی را صرف غذا خوردن کند. او باید یاد بگیرد که غذای جامد را از محلول دهانش، توسط زبان به عقب دهان براند و برای اینکه او در این کار خبره شود ممکن است طول بکشد. ·میزانی که فکر می کنید او می تواند بخورد را برایش کشیده و گرم کنید. اگر برای او زیاد بکشید، غذا را حرام کرده اید زیرا که غذای دست خورده نوزاد را هیچ گاه نباید نگه داشته و دوباره گرم کنید. دیل آن این است که آنزیم هایی که در بزاق دهان نوزاد وجود دارد با هر قاشق با باقی غذا آمیخته شده و این آنزیم ها با سرعت بسیار کم شروع به تجزیه غذا می کنند (همان عمل هضم شدن که در بدن انجام می گیرد) بنابراین اصلاً نباید غذای دست خورده را دوباره گرم کرد. همچنین گرم کردن غذایی که پیشتر گرم شده است مضر می باشد. ·هرگز غذایی که گرم شده و یا پیشتر فریز شده است را فریز نکنید. ·همواره در هنگام غذا خوردن کودکتان کنارش باشید تا خدای ناکرده غذا به گلوی او نپرد و اگر پرید سریع بتوانید عکس العمل نشان دهید. ·در صورت امکان زمانی را برای غذا دادن او انتخاب کنید و که هر دو شما سرحال و در حال آرامش باشید. ·هیچگاه کودکتان را به غذا خوردن مجبور نکنید. اکثر کودکان خود ظرفیت معده شان را می دانند و می دانند کی به ندازه کافی غذا بخورند. اگر مدت زمان زیادی صرف کنید تا او را وادار به غذا خوردن کنید کم کم او یاد می گیرد که با نخوردن غذا کلی می تواند توجه شما را به خود جلب کند. ·پس از اینکه کودکتان به خوردن غذای جامد عادت کرد، سعی کنید غذاهای متنوعی را که خانواده اتان می خورید برای او نیز درست کرده و با همزن برقی و یا پشت قاشق آنرا کاملاً نرم کرده و به کودک خود بدهید. بدین ترتیب کم کم او به همه طعم ها عادت کرده و در خوردن غذا وسواسی نمی شود. برای گرم کردن غذای کودک از مایکروویو استفاده نکنید زیرا که یکنواخت گرم نمی کند. . علایم آمادگی برای شروع غذای جامد در کودکان: هنگامیکه علایم زیر را در فرزندتان مشاهده کنید می دانید که او برای شروع غذای جامد آمادگی دارد. البته ممکن است او همه این علایم را با هم نداشته باشد: ·او می تواند گردنش را کامل بالا بگیرد. ·به راحتی می تواند در صندلی غذای مخصوص کودک بنشیند. ·با فک و لبهایش حرکاتی مانند جویدن انجام می دهد. ·وزنش به میزان زیادی افزایش پیدا کرده است. (حدوداً دو برابر هنگام تولدش شده است). ·هنگامی که شما غذا می خورید او تمایل به گرفتن غذای شما نشان می دهد. ·هنگامی که قاشق در دهانش می گذارید، می تواند دهانش را به روی قاشق ببندد. ·می تواند غذا را از سمت جلوی دهان به عقب دهانش جابجا کند. ·حتی پس از 8 تا 10 بار شیرخوردن علایم گرسنگی نشان می دهد. . انتخاب نوع غذا: شروع غذای جامد برای کودک تازه غذا خور شده را می توانید به چهار مرحله تقسیم کنید و بر طبق سن کودک این چهار مرحله را اجرا نمایید. . مرحله اول: بهترین غذا برای شروع، فرنی برنج است. نه تنها برنج بسیار مغذی و انرژی زا است بلکه هضم آن برای دستگاه گوارش نیز آسان بوده و معمولاً کودک را دچار مشکل نمی کند. همچنین احتمال حساسیت زا بودن برنج نیز بسیار ضعیف است. یک یا دوقاشق آرد برنج را با شیری که معمولاً کودکتان استفاده می کند آمیخته و بجوشانید. پس از اینکه برای کودک ایده خوردن غذای جامد جا افتاد می توانید موارد زیر را نیز امتحان کنید. ·پوره نرم و صاف شده سبزیجات از قبیل هویج، هویج زرد و سیب زمینی. ·پوره میوه ها از قبیل موز، سیب، گلابی و یا عنبه پخته شده. ·فرنی با آرد ذرت یا ارزن و اکنون می توانید حریره بادام نیز به فرنی اضافه کنید. پس از هر وعده شیر به کودک چند قاشق پوره یا فرنی بدهید و منطبق با میل و اشتهای او غذا دادن را ادامه دهید. هدف مهم در این مرحله این است که کودک به ایده خوردن غذا از طریق قاشق عادت کرده و بتواند عمل غذا را از دهان به حلق بلعیدن را یاد بگیرد. بنابراین اگر او اشتیاقی به خوردن غذای جامد نشان نمی دهد صبر و حوصله به خرج دهید و نگران نباشید برای او هنوز شیر منبع اصلی تغذیه می باشد. . مرحله دوم: در این مرحله شیر همچنان غذای اصلی کودک باقی می ماند. اما با توجه به آمادگی شما و کودکتان می توانید کم کم به حجم غذای تکمیلی اضافه کرده و بر طبق اشتهای کودکتان آنرا زیاد کنید. اکنون می توانید غذای جامد را از یک وعده در روز به دو وعده و به تدریج به سه وعده در روز افزایش دهید. در این زمان می توانید لبنیات مانند ماست و پنیر پاستوریزه را به غذاهای کودک نیز اضافه کنید. بهتر است که تنها یک بار در روز به او فرنی داده و سعی کنید مواد غذایی دیگر را نیز به او بشناسانید. تقریباً می توانید هر آنچه را که در خانه درست می کنید به صورت پوره در آورده و نرم کرده و به کودک بدهید. البته به خاطر داشته باشید که هیچ نوع نمک و شکری تا پیش از یک سالگی به غذای کودک اضافه نکنید. سعی کنید تا حد امکان غذای کودک را در منزل تهیه کرده و از دادن غذای آماده مخصوص کودک پرهیز کنید. در این صورت کودک به غذاهای خانواده عادت کرده و در آینده کمتر در غذا خوردن وسواسی می شود و همچنین شما خود از تازه و خوب بودن مواد به کار رفته در غذا اطمینان دارید. می توانید غذای کودک را به طور زیاد درست کرده و بلافاصله پس از پختن (البته اجازه دهید که خنک شود) در قابلمه های مخصوص ذخیره کردن غذای بچه در فریزر، فریز کنید. بدین ترتیب در وقت نیز صرفه جویی کرده اید و کمتر نیز خسته می شوید. سپس هر زمان که خواستید از غذاهای فریز شده استفاده کنید، کافی است که آنرا هنگام صبح از فریزر درآورید تا زمان ناهار، آماده گرم کردن شود. غذاهای دیگری که در این مرحله می توانید استفاده کنید عبارتند از : ·گوشت و مرغ کاملاً پخته آسیاب و نرم شده. ·پوره عدس یا دال ·ماست پر چرب ·در این زمان می توانید از شیر پر چرب گاو برای پخت و پز مثل سس سفید استفاده کنید. . مرحله سوم: در این مرحله غذای جامد قسمت اعظم تغذیه کودک شما را در بر می گیرد. بنابراین بسیار حائز اهمیت است که با انتخاب صحیح مواد غذایی، اطمینان حاصل کنید که همه مواد مغذی و ویتامین ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن او به او می رسد. البته همچنان کودکتان باید شیر مادر و یا شیرخشک به میزان 500 میلی لیتر در روز نیز مصرف کند. سعی کنید در روز دو تا سه وعده به او غذاهای نشاسته دار از قبیل نان، برنج و سیب زمینی بدهید. میوه ها و سبزیجات می توانند غذاهای انگشتی بسیار خوبی باشند که خود کودک می تواند در دست گرفته و بخورد. حتماً 2 تا 3 وعده میوه و سبزیجات به او بدهید. حداقل یک وعده در روز به او گوشت قرمز یا سفید ، تخم مرغ و یا بنشن از قبیل لوبیا و عدس بدهید. گوشت قرمز مانند گوشت گوسفند و گوساله منبع بسیار خوبی برای آهن می باشند. تخم مرغ که البته باید کاملاً پخته و زرده اش کاملاً سفت باشد یک غذای بسیار مقوی، آسان برای پختن و منبع ارزان برای تأمین پروتئین می باشد. در این مرحله غذای کودک می تواند کمی غلیظ تر و دارای تکه های کمی بزرگ باشد تا کودک عمل جویدن را تمرین کرده و یاد بگیرد. حتی اگر تا این زمان کودکتان دندان در نیاورده است ولی فک کودک بسیار قوی است و می تواند عمل جودیدن را به خوبی انجام دهد. در این مرحله دادن غذاهایی که کودک بتواند خود به دست بگیرد و خود گاز بزند بسیار مفید می باشد زیرا که نه تنها او را به جودیدن و گاز زدن ترغیب می کند بلکه به او غذا خوردن بدون کمک دیگران را نیز کم کم یاد می دهد. تکه میوه های پوست کنده از قبیل سیب، هویج، موز، تکه پنیرهای سفت مانند پنیر پیتزا، نان می توانند غذاهای انگشتی بسیار خوبی برای کودک باشند. سعی کنید از دادن بیسکویت های شیرین و شیرینی به کودک خودداری کنید در غیر اینصورت او به خوردن شیرینیجات عادت کرده که نه تنها در آینده می تواند باعث اضافه وزن او شود بلکه به دندانهای او نیز آسیب رسانده و همچنین از رسیدن مواد مغذی لازم به بدن او جلوگیری می کند. . مرحله چهارم: هنگامی که کودکتان کاملاً به خوردن غذای جامد عادت کرد، او باید همراه شما سه وعده کامل غذا شامل صبحانه، نهار و شام داشته باشد. البته غذای او همچنان باید له شده و یا به قطعات کوچک خورد شود. و ما بین غذاها نیز در حدود ساعت 10 و 15 یک غذای سبک و سالم، ترجیحاً میوه میل کند. اما همچنان خوردن شیر اعم از شیر مادر و یا شیر خشک درحدود ml 500 باید در برنامه روزانه او باشد. اگرکه تا به حال کودک شما شروع به چهاردست و پا رفتن و یا حتی راه رفتن کرده باشد، او به انرژی بیشتری نیاز دارد بنابراین اطمینان حاصل کنید که میزان کافی غذا به او می رسد. هر چند که برای بزرگسالان مصرف کم چربی و یا چربی های گیاهی توصیه می شود ولی برای کودکان نباید چربی را در غذایشان کم کرد بلکه آنها به روغن حیوانی و روغن گیاهی و همچنین به لبنیات پر چرب نیاز دارند. به او حداقل سه تا چها بار غذاهای نشاسته و هم چنین میوه و سبزیجات بدهید. از دادن تنقلات از قبیل شیرینی، پفک، چیپس و نوشابه خودداری کنید زیرا که این مواد بدون اینکه به کودکتان مواد مغذی برسانند شکم او را پر کرده و اشتهای او را برای خوردن غذاهای سالم می گیرند. به یاد داشته باشید که همواره در هنگام غذا خوردن کودک در کنار او باشید و هیچگاه او را تنها نگذارید. زیرا که خدای نکرده در صورت پریدن لقمه به گلوی او می توانید سریعاً عکس العمل نشان دهید. سعی کنید که خود نیز همراه کودکتان غذا خورده به این ترتیب او از همان ابتدا آداب غذا خوردن و بر سر سفره یا میز نشستن را می آموزد. . غذاهایی که برای کودک باید اجتناب شود: از بدو تولد فرزندتان یکی از مهم ترین مشغلیات ذهنی شما غذا دادن و سیر نگه داشتن او می باشد. که البته این دقت بسیار لازم و ضروری می باشد. زیرا اگر شما از همان ابتدا در انتخاب نوع غذا برای فرزندتان دقت به خرج ندهید می توانید او را به عادات تغذیه ای نادرست عادت داده و یا بدتر از آن به سیستم گوارش و سیستم ایمنی بدن او آسیب برسانید. بیشتر پزشکان معتقدند که قبل از یک سالگی از دادن غذاهای زیر به کودکتان خودداری کنید. ·سفیده تخم مرغ ·شکلات ·غذاهای دریایی مانند میگو و خرچنگ ·اسفناج ·نمک ·عسل ·شیره قند یا شکر ·آجیل درسته ·پاپکورن ·آب نبات ·انگور درسته ·هویج خام ·کشمش ·تکه بزرگ گوشت یا مرغ . نکته: اگر در خانواده شما سابقه حساسیت وجود دارد در دادن مرکبات و ماهی نیز احتیاط به خرج داده و اول مقدار کمی به کودک بدهید تا مطمئن شوید که فرزند شما به آنها حساسیت ندارد. در مورد غذاهایی که می تواند باعث خفگی شوند، در هنگام دادن این غذاها به کودک اطمینان حاصل کنید که آنها را به اندازه های کوچک بریده و یا خورد یا رنده کنید. غذاهایی که ارزش غذایی ندارند و باید از دادن آنها به کودک پرهیز کرد و یا به میزان خیلی کم به او داد: ·آب نبات ·پفک ·چیپس ·نوشابه های گازدار ·شیرینی . تمایل کودک به خوردن غذا به تنهایی: در حدود یک سالکی بسیاری از کودکان وارد مرحله ای می شوند که می خواهند استقلال خود را نشان داده و کارهایشان را خود انجام دهند. یکی از روشهایی که آنها استقلال خود را نشان می دهند، غذا خوردن به تنهایی است. برای بسیاری از پدران و مادران راحت تر است که خود غذا دهان کودکاش بکنند، زیرا که این روش سریعتر و با ریخت و پاش کمتری نیز می باشد. ولی توصیه می شود اگر کودکتان تمایل نشان داد که می خواهد خود قاشقش را برداشته و لقمه به دهانش کند، به او اجازه این کار را بدهید. البته بهترین روش این است که هر دو با هم این کار را بکنید زیرا که کودک 12 یا 13 ماهه هنوز خود نمی تواند به تنهایی غذا بخورد. بهترین کار این است که یک قاشق و چنگال به او داده و در حینی که او سعی به برداشتن لقمه می کند شما با یک قاشق دیگر به او غذا بدهید و یا هنگامیکه او خواست لقمه را در دهانش بگذارد در گرفتن قاشق به او کمک کنید تا او غذای درون قاشق را برنگرداند. راه دیگری که می توانید توسط آن کودکتان را به غذا خورردن به تنهایی عادت دهید استفاده از چنگال مخصوص کودکان که نوک آن تیز نیست، می باشد. کودکان از اینکه سعی کنند یک تکه گوشت و یا سبزیجات را به سر چنگال زده و به دهان ببرند بسیار لذت می برند. غذا خوردن به تنهایی یک مرحله مهم از رشد و نمو کودک محسوب می شود، لذا با کمک کردن به او و آموزش دادن و اینکه در مقابل او خود نیز غذا بخورید سعی کنید او را به این کار تشویق کنید. با بیشتر شدن هماهنگی میان چشم، دست و دهان کودک او بهتر می تواند به تنهایی غذا بخورد به یادداشته باشید که تا اینکه کودک بتواند خود به طور کامل به تنهایی غذا بخورد چند ماهی طول می کشد و این پروسه می تواند با ریخت و پاش بسیار همراه باشد. بنابراین برای جلوگیری از ناراحتی، بهتر است که در زیر صندلی غذای کودک یک سفره و یا یک تکه پارچه بی مصرف پهن کنید تا اگر او غذا به روی زمین ریخت باعث کثیفی فرش و یا موکت شما نشود. . مشکلات تغذیه ای: با اینکه شما همه تلاش خود را برای تغذیه سالم فرزند خود انجام می دهید باز هم ممکن است مشکلات تغذیه ای برای او پیش آید. در این حال در ابتدا بر ماهیت مشکل واقف شده، سپس با آرامش و با کمک گرفتن از پزشک اطفال در برطرف کردن آن بکوشید. در زیر نمونه ای از این مشکلات لیست شده است: . · کمبود یا فقر آهن: اگر کودک شما دچار کمبود آهن باشد، معمولاً علایم آن مشخص می باشد. رنگ پریدگی، کمبود انرژی و خواب زیاد، سفید و یا کمرنگ بودن ناخن ها همه می توانند نشانه فقر آهن باشد. البته ممکن است فقر آهن بدون هیچ علامت خاصی نیز وجود داشته باشد. هنگامی که فقر آهن در کودکان بوجود می آید، علت اصلی آن کم بودن آهن در غذای آنها می باشد و آهن، سلول های قرمز خون را تقویت می کند تا آنها بتوانند هموگلوبین تولید کنند، هموگلوبین مسئول انتقال اکسیژن به سرتاسر بدن می باشند. معمولاً نوزادان با ذخیره آهن تا حدود 6 ماهگی به دنیا می آیند. تغذیه نوزاد با شیر مادر و یا شیر خشک غنی شده با آهن در این 6 ماه کمک می کند تا ذخیره آهن دوباره پر شود. بنابراین پس از 6 ماهگی که کودک کمتر شیر خورده و به غذایش، غذای جامد و تکمیلی نیز اضافه می شود، ممکن است آهن کمتری دریافت کرده و دچار فقر آهن شود. بنابراین هنگامی که غذای جامد را برای کودک شروع می کنید باید دقت نمایید تا غذاهای حاوی آهن حتماً در هر وعده غذایی کودک به او برسد. اگر که فکر می کنید کودک شما دچار کمبود آهن است، پزشک او می تواند با یک آزمایش خون ساده میزان هموگلوبین خون او را اندازه گرفته و در صورت پایین بودن سطح آن برای کودکتان قطره آهن تجویز کند. مصرف ویتامین c به همراه غذاهای دارای آهن توصیه می شود، زیرا که ویتامین های c مانند آب پرتقال به جذب آهن در بدن کمک می کند. همچنین از دادن چای به کودک پس از غذا و یا نزدیک به وعده غذائیش خودداری کنید زیرا که چای از جذب درست آهن در بدن جلوگیری می کند. . · یبوست: داشتن یبوست، شرایطی که بدن مدفوع سفت و خشک تولید می کند، در کودکان بسیار رایج می باشد. اگر که وجود یبوست به دلیل این است که کودک شما مایعات و مواد غذایی ملین به میزان کافی مصرف نمی کند، برطرف کردن آن ساده می باشد. ولی اگر یبوست به صورت مزمن در آید، باعث می شود که عضلات روده ضعیف شده و در نتیجه عمل مدفوع کردن (اجابت مزاج) مشکل تر نیز می شود. در این حال ممکن است کودک شما از ترس اینکه با اجابت مزاج دچار درد می شود از دستشویی کردن خودداری کند و جلوی خود را بگیرد که این نیز خود مشکل را سخت تر می کند. برای پیشگیری از این وضعیت سعی کنید مایعات به میزان زیاد به او برسانید. آب، آب میوه رقیق شده و آب آلو بسیار کمک می کننده می باشند. همچنین غذاهایی که دارای فیبر بالا هستند برای درمان یبوست بسیار مفید می باشند. نان سبوس دار، بروکلی، غلات و نخود فرنگی دارای میزان فیبر بالا می باشند. البته مصرف بیش از اندازه فیبر هم مناسب نمی باشد. برای اینکه بدانید مصرف چقدر فیبر برای کودکتان مناسب است عدد 5 را به سن او اضافه کنید. به عنوان مثال برای کودک یک ساله، 6 گرم فیبر در روز لازم است. تا زمانیکه کودکتان دچار یبوست است سعی کنید غذاهایی که شکم را سفت می کنند از قبیل برنج، موز و پنیر به او کمتر بدهید. از هنگامیکه غذای جامد را به کودکتان معرفی می کنید حتماً میوه را در وعده های غذایی او بگنجانید به این ترتیب او به خوردن میوه عادت کرده که منبع بسیار خوبی برای ویتامین است و همچنین از یبوست کودک نیز جلوگیری می کند. البته مصرف بیش از اندازه برخی از میوه ها از قبیل زردآلو، آلو و شلیل می تواند اثر معکوس داشته و باعث اسهال کودک شود. . · حساسیت غذایی: حدود 5% از کودکان دارای حساسیت غذایی هستند. در این کودکان سیستم دفاعی بدن برخی از مواد غذایی را بعنوان ماده مزاحم تلقی کرده و برای دفع آن شروع به تولید آنتی بادی می کند. این آنتی بادی ها می توانند باعث ایجاد حساسیت پوستی (دانه های قرمز بر روی پوست)، اسهال و پر آب شدن چشم شوند. حساسیت غذایی به دو صورت می تواند ر خ دهد: - اول اینکه حساسیت بلافاصله پس از خوردن غذا ظاهر می شود. بدین صورت که پس از صرف غذا گلوی کودک متورم شده و او شروع به عطسه می کند، این حالت می تواند توأم با ریزش اشک و پر آب شدن چشم و یا خارش زبان نیز باشد. در موارد نادر تورم گلوی کودک به اندازه ای می شود که می تواند تنفس او را دچار مشکل کند در این صورت باید فوراً کودک را به قسمت اورژانس مرکز درمانی یا بیمارستان ببرید. - دسته دوم حساسیت ها آنهایی هستند که علایم آن پس از چند روز بروز پیدا می کند. این علایم معمولاً با دانه های قرمز بر روی پوست و یا به هم ریختن شکم کودک همراه است. برای اینکه مطمئن شوید که کودک شما حساسیت به غذایی خاص ندارد. هنگامیکه می خواهید برای او غذای جدید را شروع کنید بهتر است که هر غذا را با دادن میزان کم شروع کرده و بین هر غذای جدید چند روز فاصله بگذارید تا در صورت بروز حساسیت بدانید کدام غذا باعث ایجاد حساسیت شده است. با دانستن غذایی که کودکتان به آن حساس است باید آنرا از وعده غذایی او حذف کنید. در برخی از کودکان امکان این وجود دارد که حساسیت به غذای خاص خود به خود با گذشت زمان برطرف شود. بنابراین پس از یک ماه می توانید دوباره غذای مذکور را به میزان کم به او داده تا عکس العمل او را به آن غذا بدانید و معمولاً اغلب آلژی ها به غذا از 9 نوع ماده غذایی ایجاد می شوند. این غذاها عبارتند از: لبنیات، غذاهای دریایی، گندم و غذاهای درست شده از آن، آجیل، بادام زمینی، سفیده تخم مرغ، مرکبات، لوبیاو افزودنی و چاشنی های غذا. بنابراین پیش از دادن این غذاها به کودکتان بیشتر مراقب و گوش به زنگ آثار حساسیت باشید. اغلب کودکان دچار حساسیت غذایی ، پس از 3 سالگی این حساسیت را از دست می دهند و می توانند همه جور غذایی را بخورند. مطلب دیگری که باید مراعات کنید در ارتباط با باقالی می باشد و برخی از افراد به طور ژنتیکی دچار کمبود آنزیم فسفات 6 گلوکز در بدنشان هستند. این افراد با خوردن و یا بو کردن باقالی تازه دچار بروز حالتهایی شبیه به حساسیت می شوند. این علایم عبارتند از ورم لبها، صورت و بدن، تنگی نفس و در حالتهای خیلی شدید حتی رفتن به کما نیز می باشد. . · عدم تحمل لاکتوز: لاکتوز، قند موجود در شیر است. در برخی از افراد آنزیمی که مسئول شکستن و تجزیه لاکتوز است که لاکتاز نامیده می شود، به اندازه کافی وجود ندارد. بنابراین در حدود چند ساعت پس از مصرف شیر در این افراد، آنها دچار نفق، دل درد و یا حتی اسهال می شوند. کودکان مستعد به داشتن عدم تحمل لاکتوز معمولاً در سنین 3 تا 4 سالگی آنرا نشان می دهند، زیرا که این سنینی است که احتمال توقف ساخت این آنزیم، وجود دارد. اینکه کودکان پیش از این سن به عدم تحمل لاکتوز دچار شوند بسیار نادر می باشد. برخی از نوزادان و کودکان کمتر از سه سال ممکن است به طور موقت و بر اثر یک مریضی مربوط به دستگاه گوارش و یا بر اثر مصرف آنتی بیوتیک به این امر ابتلا شوند، ولی همانطور که گفته شد این فقط موقت است و برطرف می شود. در این مدت بهتر است با پزشک اطفال مشورت نمایید تا برای کودکتان شیر بدون لاکتوز تجویز نماید. اگر که شما فکری می کنید کودکتان دچار عدم تحمل لاکتوز است، لبنیات را از غذای او حذف نکنید از آنجائیکه لبنیات قسمت عمده کلسیم مورد نیاز کودک را فراهم می کند، باید جزو غذاهای اصلی کودک باشد. حتی کودکانیکه نمی توانند لاکتوز را تحمل کنند می توانند به میزان کم لبنیات را با سایر مواد غذایی مصرف کنند همچنین می توانید برای آنها شیر و لبنیات بدون لاکتوز تهیه نمائید. ماست و پنیر نیز بسیار مناسب هستند زیرا که در مرحله درست شدن آنها لاکتوز تجزیه می شود. . چگونه می توان مطمئن شد مواد مغذی کافی به کودک می رسد. نوزادان و کودکان نیز مانند بزرگسالان به پنج گروه اصلی مواد مغذی، هیدرات کربن، چربی، پروتئین، ویتامین و مواد معدنی نیاز دارند. در شش ماهه اول زندگی این مواد را از شیر مادر و یا شیر خشک گرفته و پس از آن باید با غذاهای متنوع و سالم بگیرند. از آنجائیکه معده کودک بسیار کوچک می باشد و نمی تواند حجم زیادی را در هر بار تحمل کند، بنابراین باید غذاهایی برای کودک آماده کرد که با حجم کم هم بتوانند تمام مواد مغذی را به او برسانند. کودکان از سن 1 تا 5 سالگی سرعت رشدشان کندتر می شود. بنابراین در مقایسه با سال اول تولدشان به میزان کالری کمتری نیاز دارند. بسیاری از مادران و پدران دارای کودک خردسال فر می کنندکه کودکشان به اندازه کافی غذا نمی خورد. ولی آنچه که به نظر شما کم و ناکافی می آید، می تواند برای معده کم حجم کودکتان سیر کننده و کافی باشد. آنچه که در غذای کودک باید دقت کرد نه تنها حجم غذای او بلکه کیفیت و تنوع غذایی نیز می باشد. راهنمایی زیر کمک می کند تا بدانید که عادات غذایی کودک خردسال شما، مواد مغذی کافی را به او می رساند. . · قدم اول: میزان رشد کودک را تحت نظر داشته باشید. از منحنی رشد برای ثبت قد و وزن کودکتان استفاده کنید و در هر بار ویزیت پزشک قد و وزن او را بر روی منحنی بکشید. اگر وزن و قد او در منحنی 50% و یا بالاتر قرار دارد، به این معناست که او به میزان کافی، انرژی از غذاهای متنوع می گیرد. اگر که کودک شما از یک خط منحنی رشد به خط پایین تری نزول کند، این امر می تواند نشانه ای برای وجود مشکل تغذیه ای و سوء تغذیه باشد. اگر کودک شما از ابتدا در .اطراف یکی از خطوط زیر 50% بوده و بر روی همان خط به تدریج بالا آمده است، به احتمال زیاد مشکلی برایش وجود ندارد. ولی اگر او در طی چندماه به اندازه یکی از این خطوط منحنی رشد پایین آمده باشد، بعنوان مثال از خط 50% به 25% نزول یافته باشد، این احتمال می رود غذای کافی به او نمی رسد. اولین نشانه فقر غذایی، کم و آهسته شدن آهنگ رشد کودک می باشد. اگر که فرزند شما بر روی منحنی قد به اندازه یک خط پایین بیاید حتماً با پزشک مشورت نمایید زیرا که آن می تواند دلیل جدی تری علاوه بر کمبود تغذیه داشته باشد. البته به یاد داشته باشید که پیش از اینکه نگران شوید، دو دلیل طبیعی برای کم شدن و یا ثابت ماندن وزن کودک در منحنی رشد وجود دارد. کودکان بر اثر تحرک بیشتر از قبیل چهار دست و پا راه رفتن و دویدن انرژی بیشتری می سوزانند ممکن است بر روی منحنی رشد کمی پایین آیند این حالت می تواند در هر زمان از 9 ماهگی تا 2 سالگی رخ دهد. دلیل دوم بسته به فرم بدن کودکتان دارد. معمولاً کودکانی که کشیده هستند و قدشان سریع تر رشد می کند ممکن است که به روی منحنی وزن کاهش داشته باشند بعنوان مثال کاملاً طبیعی است که فرزندتان به روی منحنی قد روی خط 75% و بر روی منحنی وزنی به روی خط 25% باشد. · قدم دوم: او را از نظر کمبود مواد غذایی چک کنید. با چک کردن کامل بدن نوزاد می توانید از سر تا به پا در صورت وجود کمبود و مواد مغذی در بدن او به آن پی ببرید. هر یک از علایم زیر می توانند دلیل کمبود مواد مغذی باشد در صورت مشاهده هر یک از این علایم با پزشک اطفال مشورت نمایید. مو: موی کم پشت، شکننده، خشک و مو خوره دار پوست: رنگ پریده، پوست خشک و پوست پوست و چروک دار و یا اینکه به صورت شل به ماهیچه وصل باشد. پوست به آسانی و سریع حتی در جاهائیکه در معرض زمین خوردن نیستند کبود شود، داشتن مویرگهای نمایان در زیر پوست و دیر خوب شدن زخمها چشم ها: حلقه تیره در اطراف چشم و گود افتادن چشم لب ها: وجود شکاف در اطراف لب که دیر خوب می شوند. لثه: لثه نرم که به راحتی نیز خون می افتد. دندان: دندان های بدون دوام با پوسیدگی های زیاد. زبان: کم رنگ و صاف (بدون پرز بودن) ناخن ها: شکننده، نازک استخوان ها: پاهای قوس دار (به اصطلاح پرانتزی)، دنده های بالا آمده بیشتر علائم بالا نشان دهنده کمبود ویتامینها و مواد معدنی و یا به طور کلی کمبود مواد مغذی به طور بسیار جدی می باشد. اگر کودک شما به مقدار کم دچار سوء تغذیه باشد ممکن است یک یا چند تا از نشانه های بالا را داشته باشد و یا اصلاً هیچ علایم ظاهری نداشته باشد. . ·قدم سوم: قدم اول و دوم شما به شما نشان می دهند که آیا کودک شما دچار کمبود مواد مغذی هست یا نه. ولی اینکه شما بدانید که فرزندتان تغذیه ایده آل را برای رشد ایده آلش دریافت می کند را تنها از طریق آنالیز تغذیه ای می توانید دریابید. . طریقه انجام آنالیز تغذیه ای برای یک هفته همه آنچه را که فرزندتان می خورد را یاد داشت کنید. نوع غذا ومقدار آنرا برحسب گرم، تعداد قاشق و یا تکه ها را یادداشت کنید. سپس با یک متخصص تغذیه که در زمینه آنالیز تغذیه ای تجربه دارد ملاقات کنید. آنالیزهای تغذیه ای از یک برنامه کامپیوتری استفاده می کنند که می تواند داده های شما را گرفته و مقدار کالری، پروتئین، هیدرات کربن، چربی، ویتامین، مواد معدنی و فیبر دریافتی کودکتان را محاسبه کند. سپس متخصص تغذیه این مقدار را با مقدار ایده آل مورد نیاز سن کودک شما مقایسه می کند. اگر که فرزندتان ماده خاصی را کمتر از مقدار ایده آل دریافت کند، متخصص تغذیه با نوشتن دستور غذایی برای شما، سعی به جبران آن ماده می کند. ممکن است که فرزند شما به استفاده از قرص های مکمل از قبیل مولتی ویتامین و یا کلسیم و .... نیز نیاز داشته باشد. این پروسس می تواند هزینه بر و وقت گیر باشد. ولی اگر که شما همواره این نگرانی را دارید که کودکتان به مقدار کافی غذا نمی خورد این روش بهترین راه برای اثبات آن است. البته آنالیز تغذیه ای شما هنگامی دقیق است که شما اطلاعاتی را که از تغذیه کودکتان جمع می کنید دقیق و بدون غلط باشد. البته اگر شما بخواهید خود نیز با صرف دقت و بدست آوردن اطلاعات تغذیه ای از طریق کتاب و یا اینترنت می توانید بدون کمک گرفتن از متخصص تغذیه، میزان دریافتی مواد مغذی را در کودکتان محاسبه کنید.

شروع غذای جامد

مطالب مشابه :

شروع غذای جامد

تغذیه کودکان ۱ تا ۳ سال

تغذیه کودک در دو سالگی

صندلی داغ

دکوراسیون داخلی منزل

رفتارهای تغذیه ای کودکان کوچکتر از 3 سال

تغذیه کودکان نوپا وپیش دبستانی1

راهنمای خرید سیسمونی

دانش غذا دادن به کودکان...