طرح جلد کتاب

طرح جلد کتاب:
جلد پوششي است که براي تبليغ و محافظت از محصول فرهنگي- تجاري توليد مي شود.

طرح جلد مي تواند براي نشريه يا کتاب و يا حتي بروشور و کاتالوگ طراحي شود. ولي در اين بخش از بحث، منظور از طرح جلد، جلد کتاب است. جلد کتاب داراي حداقل سه بخش اصلي است: روي جلد، عطف و پشت جلد که امکان دارد بخش هاي لب گردان، رول باند و قاب جلد نيز به آن اضافه شود. البته قاب جلد بيشتر براي کتب نفيس (مانند ديوان اشعار) و يا مجموعه هاي چند جلدي که الزامي است با يکديگر ارائه شوند، تهيه مي گردد. پر اهميت ترين بخش در طراحي جلد بطور مشخص روي جلد است.

در اين بخش عنوان کتاب، عنوان نويسنده يا نويسندگان و مترجم يا مترجمان و بطور معمول تصوير تزئيني- مفهومي آورده مي شود. عنوان کتاب معمولاً در نيمه بالاي روي جلد قيد مي شود.اين امر به دليل آن است که در صورت چيدمان کتاب ها بر روي يکديگر (در ويترين کتابفروشي ها) کتاب هاي رو، عنوان کتاب هاي زير را نپوشانند. عنوان نويسنده بسته به اهميت عنوان کتاب، شهرت نويسنده و جنبه ها و اصول زيبا شناسي، نزديک عنوان کتاب (پايين يا بالاي آن) و يا در پايين کتاب و با فاصله از عنوان کتاب آورده مي شود.
اندازه ي قلم نوشتار در طرح روي جلد تابع قانون مشخصي نيست اما آنچه بديهي است اندازه عنوان کتاب بايد با اختلاف قابل توجهي از ديگر نوشته ها بزرگ تر و يا بصورتي مناسب داراي ديد لازم باشد. (استفاده از رنگ هاي ويژه، محل قرار گيري و ...)

در عطف کتاب، با توجه به فضاي در اختيار (تعداد صفحات و به پيروي از آن پهناي عطف) عنوان کتاب، نام نويسنده و عنوان و نشانه ناشر قيد مي شود. در قسمت پشت جلد نيز آرم و عنوان ناشر، قيمت کتاب، توضيحات احتمالي درباره کتاب، مؤلف و ... قيد مي شود. (پشت جلد در عين حال ممکن است فاقد يک يا تمامي عوامل ذکر شده باشد) معمولاً بنگاه هاي انتشاراتي بزرگ و مطرح براي جلد کتاب خاص خويش يک يونيفورم مشخص تعيين و سپس بر اساس آن هر کتاب را طراحي مي کنند.

ابعاد کتاب (رقعي، خشتي، رحلي و ...) را سفارش دهنده مشخص مي کند، (اگر چه مسلماً ناشر بر اساس موضوع و مخاطب و البته مسائل فني و اقتصادي اين ابعاد را تعيين مي کند) همچنين ميزان پهناي کتاب (عطف) و تعيين اين اندازه بر اساس تعداد صفحات انجام مي گيرد: براي هر 100 صفحه ، در صورتي که کاغذ کتاب 70 گرمي ايراني باشد، حدود 6 ميلي متر و در صورتي که کاغذ تحرير 70 گرمي خارجي باشد، حدود 5/4 ميلي متر پهنا در اختيار خواهيم داشت.

طراحي جلد از جمله گونه هاي گرافيک است که بدليل بستر کار (زمينه هاي فرهنگي) و مدت زمان درگيري بالاي محصول و مخاطب، امکان بروز خلاقيت هاي گرافيکي و توقع کشف و دريافت اين خلاقيت ها از سوي مخاطب، موجود است.
استفاده از تايپوگرافي نيز مي تواند جايگاه ويژه اي در نحوه ارائه عنوان در جلد کتاب داشته باشد. البته اين شيوه بيشتر براي عناوين کوتاهي که براي مخاطب داراي پيشينه ي ذهني هستند مناسب است.

علاوه بر اين، شيوه ي تايپوگرافي در کتب ويژه ي کودکان توصيه نمي شود. نحوه چيدمان عناصر بصري نيز ترجيحاً به گونه اي خواهد بود که به سمت داخل کتاب حرکت داشته باشد، خواننده را به باز کردن آن ترغيب کند. (همچون ديگر موارد چيدمان در صفحه آرايي) تقسيم بندي فضاي عطف مي تواند به جذابيت طرح جلد بيفزايد ولي بدليل محدوديت هاي تکنيکي (بويژه در ايران) در صورتي که زمينه عطف را با نوارهاي رنگي از روي جلد متمايز مي کنيد، بهتر است اين نوار بر روي جلد و بخش پشت آن نيز امتداد داشته باشد، زيرا همانگونه که اشاره شد در صورتي که نوار مورد نظر دقيقاً در قسمت عطف قرار داشته باشد، در هنگام صحافي امکان آنکه خط تا، دقيقاً در محل مورد نظر قرار نگيرد وجود دارد و اين امر سبب مي شود خطي از رنگ نوار بر روي جلد قرار گيرد و يا بخشي از رنگ جلد به سمت عطف برود که در هر حال سبب لطمه زدن به طرح خواهد شد.

در طراحي کتب نفيس و وزين (از نظر موضوع و البته حجم صفحات) امکان طراحي روکش جلد نيز ميسر خواهد يود.

روکش جلد، جلدي است که معمولاً بر روي مقوا يا کاغذ (گلاسه) ارائه مي شود و در بسياري موارد همتن طرح روي جلد بر روي آن منعکس مي شود. ابعاد روکش جلد متناسب با جلد خواهد بود. بلنداي آن برابر با بلنداي جلد و پهناي آن برابر با پهناي جلد در حالت باز شده به اضافه دو لب برگردان به اندازه هاي دلخواه خواهد بود. (معمولاً اين اندازه کمتر از 6 سانتيمتر نخواهد بود) اين لب برگردان ها از محل تاخور به سطح داخلي جلد تا زده مي شوند و از اين طريق روکش جلد را مستقر مي کنند.

طرح جلد کتاب

مطالب مشابه :

طرح رو جلد بیان معماری و مبانی طراحی بچه های طبری در شهرسازی

79 - طرح جلد - شیت بندی آلبوم

طرح جلد کتاب

طرح نهایی کارشناسی معماری

طرح روي جلد آلبوم

پروپزال نویسی و طرح نهایی معماری

دانلود کتاب چگونه معمارانه طراحی کنیم جلد ۲