رودخانه ها استان سیستان وبلوچستان

پوشش گیاهی استان سیستان و بلوچستان به دلیل شرایط متغیر آب و هوایی متنوع است . جنگل های این ناحیه مانند ناحیه شمال یا باختر ایران به صورت انبوه و متراكم نیست و اغلب به طور پراكنده و به اصطلاح لكه ای است . در ناحیه معروف سرحد كه سلسله كوه های تفتان و پنج انگشت و مورپیچ كشیده شده ، شرایط طبیعی برای رشد و نمو درختان جنگلی بسیار مساعد است و درختانی به وجود آمده كه اگر چه به انبوهی و شكوه جنگل مازندران نیستند ولی در عوض دارای گونه های بسیار نادر و كم یاب است . حدود 2/3 جنگل های این ناحیه را پوشش های جنگلی بیابانی با گونه های تاغ و گز تشكیل می دهند و بخشی از آن را پوشش های جنگلی گرمسیری با گونه های كهور ، كنار ، چش ، توج ، چگرد ، كلیر و حرا (در منطقه گواتر) و جنگل های خشک با گونه های بادام- بنه تشكیل می دهند . این پوشش های جنگلی بسیار پراكنده بوده و اغلب به صورت لكه های کم و بیش بزرگ در ناحیه ی بلوچستان جنوبی ، ارتفاعات تفتان و كوه خفرزند بزمان و كوه خفرزند بزمان و مناطق ارتفاعی سراوان، استقرار یافته اند و در قطعات بسیار كوچک ، تیپ جنگلی به خود می گیرند . در استان سیستان و بلوچستان زندگی جانوری در مناطق حفاظت شده ، تالاب ها و دریاچه ها جریان دارد . حیات وحش منطقه ی حفاظت شده باهو كلات (گاندو) از ارزش های زیست محیطی برخوردار است . این منطقه مأمن تمساح تالابی و منحصر به فرد ایرانی است كه در آبگیر های كم عمق مسیر رودخانه زندگی می كند . این حیوان در مواقع خشكی تا چند متر در زیر آبگیرها نقب زده و در داخل آن ها زندگی می كند . هم چنین شرایط خاص اكوسیستم رودخانه ای این منطقه امكانات زندگی نوعی ماهی عجیب به نام كوهی گل خور با نام علمی PerioPhthalinuse فراهم آورده است كه قادر به زیست در آب های كم عمق و بستر گلی رودخانه هاست .

منطقه حفاظت شده باهوکلات(گاندو) : این منطقه در منتهی الیه گوشه جنوب شرقی کشور در طول مرز ایران و پاکستان قرار دارد . این منطقه از کوه های کم آب و بیابانی تشکیل شده که تا رودخانه سرباز در بلوچستان گسترده شده است . منطقه مزبور مأمن تمساح تالابی و منحصر به فرد ایرانی است که در آبگبرهای کم عمق مسیر رودخانه زندگی می کند . همچنین شرایط خاص اکوسیستم رودخانه ای این منطقه امکانات زندگی نوعی ماهی عجیب به نام ماهی گل خور فراهم آورده است که قادر به زیست در آب های کم عمق و بستر کلی رودخانه ها است .

مناطق حفاظت شده هامون : این منطقه 201062 هکتار وسعت شامل دشت هامون ، دریاچه یا تالاب هامون و رودخانه هیرمند می شود . اهمیت این منطقه بیشتر به دلیل زیستگاه انواع حیوانات وحش ، امکان پرورش ماهی ، وجود انواع پرندگان و تأمین علوفه دام ها از نیزارها و استفاده از نی ها جهت حصیربافی می باشد . پرندگان و جانوران وحشی این منطقه عبارتند از پلیکان و فلامینگو ، پرندگان مهاجر آبی ، تیهو ، زنگوله بار ، کورکر(باقرقره) ، خرگوش ، شغال ، کفتار ، کاراکال ، یوزپلنک ، گراز و آهو .

منطقه حفاظت شده بزمان : این منطقه به وسعت 688،324 هکتار ، منطقه کوهستانی بزمان ، تپه ماهورها و دشت های اطراف این کوه را در بر می گیرد . این منطقه دارای کوهی نسبتاً مرتفع(3497 متر) با دره های آب شیرین و پوشش گیاهی نسبتاً مناسب است . حیوانات وحشی که در این منطقه زندگی می کنند عبارتند از : کبک ،کبک چیل ، تیهو ، دراج ، خرگوش ، کل ، بز ، قوچ و میش . علاوه بر گونه های مختلف وحوش فوق الذکر نوعی خرس سیاه آسیایی که کوچکتر از خرس قهوه ای است ، در سیستان و بلوچستان زندگی می کند . پوشش گیاهی غالب زیستگاه های خرس در این منطقه شامل : ارجن ، کهور ، کنار ، دا ، خرما ، زرشک ، زارچ ، زالزالک ، گز ، توسکا ، زیتون وحشی ، انواع گون و درمنه ، اورس ، بید ، تنگس و نسترن وحشی می باشد که میوه بیشتر این درختان غذای عمده خرس های سیاه را تشکیل می دهد . خرس ها به خرما و داز علاقه ای وافر دارند . پرنده زیبایی به نام مینا با رنگ های سبز ، آبی و سبزه قبا نیز در بلوچستان به وفور یافت می شو د.

پناهگاه حیات وحش(تمساح) در باهو کلات : پناهگاه حیات وحش(تمساح) در باهو کلات نیز یکی دیگر از مناطق حفاظت شده استان سیستان و بلوچستان است که در شهرستان چابهار واقع شده است .

دشت سیستان : این سرزمین یکی از دشت های داخلی ایران است که به طور متوسط 475 تا 500 متر از سطح دریا ارتفاع دارد و آبرفت های رودخانه هیرمند و سیلاب های اطراف آن پوشیده شده است .

دشت لوت : بزرگترین چاله فلات داخلی ایران دشت لوط است و بخشی از آن بین سیستان و بلوچستان قرار دارد . این دشت یکی از خشک ترین و گرم ترین دشت های جهان است و کمتر اثری از آب در آن دیده می شود . حداکثر بارندگی آن در سال حدود 100 میلی متر است . در قسمت غرب دشت لوت بیابان دیگری به نام نمکزار که در فصل بارندگی بسیار صعب العبور می شود وجود دارد . نیمه شرقی دشت لوت را ریگ روان پوشانده است . قسمتی از لوط جنوبی سرزمینی هموار و قابل عبور است .

دره سرسبز : رود خانه سرباز از زیباترین نقاط طبیعی استان کد کف آن اکثرا از گیاهان کهور ، زرشک ، زالزالک گز نسترن و توسکا پوشیده شده است .