آیا معصومین(ع) نیازمند درود وسلام های ما می باشند ؟ - درود معصومین چه گونه است
گفته اند که فایده صلوات بر آن حضرت(صلى الله علیه وآله) براى فرستنده است که بر اثر این عمل پاداش مى یابد، زیرا خداى تعالى درجه و مقامى به آن بزرگوار داده و نعمت هایى به او بخشیده که درود و دعا بر آن چیزى نمى افزاید، البته عده اى گفته اند فایده آن درخواست، بالا بردن درجه و افزوده شدن پاداش آن حضرت(صلى الله علیه وآله) هم هست، زیرا نعمت هاى خدا را اندازه نیست، و بر این گفتار اخبار رسیده از معصومین(علیهم ال سلام ) است که دلالت به مطلب دارد .
معنای صلوات
صلوات در لغت به معنی «دعاست» و نماز را به جهت این که شامل دعا میشود «صلاة» میگویند.
اما صلوات در میان عرف مردم شامل دو چیز میشود:
درود معصومین چه گونه است
معنای اول: سلام و درود بیکران خداوند و فرشتگان و کسانی که ایمان به رسول خدا آوردند، به جهت عظمت، مقام و منزلت آن حضرت صلوات بر محمد (صلی الله علیه و آله) و آلش میفرستند .
معنای دوم: صلوات به معنای نماز است .
عدهای هم صلوات پروردگار عالم را به پنج معنی تقسیم میکنند .
1- به معنای رحم ت
2- به معنای مغفرت
3- به معنای شفاء
4- به معنای تزکیه
5- به معنای کرامت
فرستادن صلوات به ین معنا است که از خدا درخواست میکنیم تا رحم ت خاصی که «صلوات» نامیده شده و ما نمیدانیم حقیقت آن چیست، برای پیغمبر مقرر بفرماید. بزرگان دین گفتهاند صلوات از خدای متعال « رحم ت»، از ملائکه «تزکیه» و از مؤمنین «دعا» است. وقتی دعا میکنیم، از خداوند میخواهیم تا آن رحم ت را خدا بر پیغمبر نازل کند
معنای حروف صلوات از دیدگاه علمای دین
بعضی از علمای دین حروف صلوات را به معنای خاصی به کار بردهاند که عبارتاند از:
«صاد» در صلوات از «صمد» است که از اسماء خداوند است .
«لام» در صلوات از «لطیف» است که از اسماء خداوند است .
«واو» در صلوات از «واحد» است که از اسماء خداوند است .
«هاء» در صلوات از «هادی» است که از اسماء خداوند عالم است.
فضایل صلوات در روایات
رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) فرمودند: «هر کس صد بار بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله) صلوات بفرستد، خداوند صد حاجت او را برآورده میسازد.»
حضرت علی (علیه ال سلام ) میفرماید:«هیچ دعایی به آسمان نمیرسد ، مگر این که دعا کننده بر محمد و آل او صلوات بفرستد.»
صلوات بر اهل بیت(علیهم ال سلام )
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، فِی کُلِّ وَقْتٍ وَ کُلِّ أَوَانٍ وَ عَلَی کُلِّ حَالٍ عَدَدَ مَا صَلَّیْتَ عَلَی مَنْ صَلَّیْتَ عَلَیْهِ، وَ أَضْعَافَ ذَلِکَ کُلِّهِ بِالْأَضْعَافِ الَّتِی لا یُحْصِیهَا غَیْرُکَ، إِنَّکَ فَعَّالٌ لِمَا تُرِیدُ. (دعای 44 صحیفه سجادیه )
فرستادن صلوات به این معنا است که از خدا درخواست میکنیم تا رحم ت خاصی که «صلوات» نامیده شده و ما نمییدانیم حقیقت آن چیسترا برای پیغمبر مقرر بفرماید.
بزرگان دین گفتهاند : صلوات از خدای متعال « رحم ت»، از ملائکه «تزکیه» و از مؤمنین «دعا» است.
خداوند متعال میفرماید: « إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ ؛هم خدا و هم فرشتگان بر پیغمبر اکرم صلوات میفرستند»
انواع رحم ت
رحم ت انواع گوناگونی دارد؛ اما هر رحم تی «صلاة» نیست. «صلاة» تحیّت است، رحم تی است همراه با احترام.
رحم ت شامل موجودات غیرانسانی و غیر ذیشعور نیز میشود . همه چیز مشمول رحم ت خداست؛ حیوانات نیز مشمول رحم تهای دیگری هستند، رحم تهایی که درک میکنند؛ اما هیچ کدام اینها «صلاة» نیست.
سلام ویژه ، چه سلام ی است؟
«صلاة» به عنوان تشبیه، یک سلام ویژه است. انسان وقتی به کسی سلام کند، به او احترام میگذارد. ادای احترام یک امر اعتباری است. در هر طایفه و قومی، مردم برای خود یک نوع ادای احترام دارند.
بعضی کلاه خود را برمیدارند یا بعضی دست به سینه میگذارند ، یا به شکل دیگر.
در زبانهای مختلف الفاظ مختلفی نیز بکار میبرند. اصل کلمه سلام به معنی سلام تی و امنیت است؛ این که میگوییم سلام بر شما، یعنی من به شما امنیت میدهم.
بر همین اساس سلام را رحم ت خاصی به شمار میآورند اما چون به عنوان ادای احترام گفته میشود، تحیت نیز به شمار میرود.
چه کسانی لایق احترام خداوند می باشند ؟
خداوند متعال میفرماید: « إِنَّ اللّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ ؛هم خدا و هم فرشتگان بر پیغمبر اکرم صلوات میفرستند.»( احزاب / 56)
البته خدا در جای دیگر نیز فرموده بر مؤمنین نیز صلوات میفرستیم؛ یعنی مؤمنینی هستند که لایق احترام خداوند هستند. خدا رحم تی که توأم با احترام هست بر آنها نازل میکند ، بعد میفرماید: « یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً؛ شما بر پیغمبر هم صلوات بفرستید و هم سلام . »
فایده فرستادن صلوات برای ما و معصومین علیهم ال سلام چیست؟
درخواست رحم ت چه جایگاهی و چه فایدهای برای ما دارد؟ چرا به ما دستور داده شده تا صلوات بفرستیم؟ مگر پیامبر خدا، فاقد رحم ت الهی است که ما باید برایشان از خداوند رحم ت را طلب کنیم؟
گفته اند که فایده صلوات بر آن حضرت(صلى الله علیه وآله) براى فرستنده است که بر اثر این عمل پاداش مى یابد، زیرا خداى تعالى درجه و مقامى به آن بزرگوار داده و نعمت هایى به او بخشیده که درود و دعا بر آن چیزى نمى افزاید، البته عده اى گفته اند فایده آن درخواست، بالا بردن درجه و افزوده شدن پاداش آن حضرت(صلى الله علیه وآله) هم هست، زیرا نعمت هاى خدا را اندازه نیست، و بر این گفتار اخبار رسیده از معصومین(علیهم ال سلام ) است که دلالت به مطلب دارد.( ترجمه المراقبات، ص 244)
با توجه به اعتقاد ما شیعیان و بر اساس رویات گوناگونی که ما به آن معتقدیم وجود مقدس پیغمبر اکرم و ائمه اطهار صلوات الله علیهم اجمعین و فاطمه زهرا سلام الله علیها واسطهی نزول فیض برای مخلوقات هستند. به ویژه تعبیراتی که در زیارت جامعه کبیره است ، البته منحصر به جامعه کبیره نیست .
در زیارتهای دیگر نیز همچون در زیارت آل یاسین، مخصوصاً آل یاسین کبیر، مضامینی شبیه این مطلب و یا شاید فاخرتر از آن نیز یافت شود؛ « فَمَا شَیْءٌ مِنَّا إِلَّا وَ أَنْتُمْ لَهُ السَّبَبُ وَ إِلَیْهِ السَّبِیل ؛چیزی و خیری از ما بوجود نمیآید، مگر اینکه سبب آن شما هستید.» (بحارالأنوار، ج 99، ص 92، باب 7، «زیارة الإمام المستتر عن الأبصار»)
در زیارت جامعه کبیره این موضوع فراوان ذکر شده است :
بِکُمْ یُمْسِکُ السَّمَاءَ أَنْ تَقَعَ عَلَی الْأَرْضِ إِلَّا بِإِذْنِهِ : به واسطه شما (اهل بیت(علیهم ال سلام )) است که خدای متعال آسمان را نگه میدارد تا روی زمین سقوط نکند .
بِکُمْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ؛ بِکُمْ یُنَفِّسُ الْهَمَّ وَ یَکْشِفُ الضُّر؛ غصهها را به واسطه شما اهل بیت(علیهم ال سلام ) برطرف میکند، دعاها را به واسطه شما مستجاب میکند.
گفته اند که فایده صلوات بر آن حضرت(صلى الله علیه وآله) براى فرستنده است که بر اثر این عمل پاداش مى یابد، زیرا خداى تعالى درجه و مقامى به آن بزرگوار داده و نعمت هایى به او بخشیده که درود و دعا بر آن چیزى نمى افزاید، البته عده اى گفته اند فایده آن درخواست، بالا بردن درجه و افزوده شدن پاداش آن حضرت(صلى الله علیه وآله) هم هست، زیرا نعمت هاى خدا را اندازه نیست، و بر این گفتار اخبار رسیده از معصومین(علیهم ال سلام ) است که دلالت به مطلب دارد
در بعضی روایات تعبیرات بیشتر و آشکارتری وجود دارد در اینکه اهل بیت(علیهم ال سلام ) تنها برای زمان خود و مابعد خود نیستند؛ بلکه پیش از حیات مادی نیز آنها وساطت داشتهاند.
دراینباره در زیارت جامعه آمده است: خَلَقَکُمُ اللَّهُ أَنْوَاراً فَجَعَلَکُمْ بِعَرْشِهِ مُحْدِقِینَ حَتَّی مَنَّ عَلَیْنَا بِکُمْ ؛ در ادامه ین زیارت میفرماید: وَ جَعَلَ صَلَوَاتِنَا عَلَیْکُمْ وَ مَا خَصَّنَا بِهِ مِنْ وَلَایَتِکُمْ طِیباً لِخَلْقِنَا وَ طَهَارَةً لِأَنْفُسِنَا وَ تَزْکِیَةً لَنَا وَ کَفَّارَةً لِذُنُوبِنَا.
شکر عملی نعمت!
بنابراین ؛ اولاً : قدردانى و سپاسگزارى از حضرت پیامبر(صلى الله علیه وآله) امر عقلایى است که او واسطه فیض و اسوه و مربى و راهنماى ماست و از طرفى بهترین مخلوق خداوند و عصاره خلقت.
ثانیاً : او و خاندانش راه و صراط اقوم براى نیل به سوى خداوند که حتى نماز بدون ذکر صلوات بر آنان قبول نیست .
ثالثاً : به دلیل نیاز بشر به کمال و ضعف مفرط او وفور نعمت هاى خداوند بر او عقل حکم مى کند، شکر منعم و سپاسگزارى از او در گفتار و عمل، لذا خداوند فرمود من و ملائکه درود مى فرستیم بر محمد(صلى الله علیه وآله) اى مؤمنین شما نیز چنین کنید لذا از این جهت هم واجب و لازم است، اگر چه بیان شد که نفس صلوات برا فرستنده است و خود راهى و صراطى براى هدایت و به کمال رسیدن بشر است.
فرآوری : زهرا اجلال
گروه دین تبیان
منابع:
کتاب خواص شگفت انگیز صلوات
سایت آیت الله مصباح یزدی
سایت حوزه
درود و صلوات بر پیامبراکرم(ص)
ملائکته یصلون على النبی یا ایها الذین آمنوا صلوا علیه و سلموا تسلیما.» (سوره احزاب/ آیه56)همانا خدا و فرشتگانش بر پیامبر درود مى فرستند ، پس شما اى مؤمنان بر او صلوات بفرستید و سلام گوئید . (تسلیم فرمانش باشید) صلاة: صلاة در ...قشنگ ترین هدیه خدا
زیباترین هدیه ای که تا کنون دریافت کرده و می کنید..اهمیت صلوات بر پیامبر صلی الله علیه و...
فرستادن صلوات و سلام بر پیامبر و آل پیامبر(علیه ال سلام ) از طرف مؤمنین در حقیقت طلب کردن رحم ت بر خودشان نیز است : زیرا در واقع پیامبر(صلی الله علیه و آله ) و ائمه (علیه ال سلام ) واسطه فیض الهی هستند. اگر بر آنها صلوات نفرستیم در واقع خود را از رحم ت الهی م,