معرفی کتاب نقش فضا در معماری ایران

معرفی “کتاب نقش فضا در معماری ایران”

( هفت گفتار درباره ی زبان و توان معماری)

تألیف: محمد رضا حائری

نشر: دفتر پژوهشهای فرهنگی

معرفی کتاب نقش فضا در معماری ایران

در بخشی از پیشگفتارکتاب می خوانیم:

کتابی که پیش رو دارید مجموعه ای از فکرها و طرح هایی است که از سال ۱۳۵۲ هنگامی که در سال دوم دانشکده معماری و شهر سازی درس می خواندم و برای اولین بار به چند شهر من جمله کاشان سفر کردم – شکل گرفتند، وتا امروز که با چشم هایی معمارانه، فرصت سفر کردن به بسیاری از شهر های کشورو چند شهر در هندوستان، ترکیه، آفریقای شمالی، اروپا و آمریکا، نصیبم شده شده و توانستم حضور در فضای معمارانه و شهر سازانه را در مقیاس هایی متفاوت تجربه کنم، دریافته ام که آن فکر ها و طرح ها، که به چگونگی به ثمر رسیدن معماری معاصر ایران مربوط هستند، همچنان مطرح و قابل پیگیری و گفتگو می باشند.

موضوع هفت گفتار کتاب:

گفتار اول: نوشتن برای نزدیک تر شدن معماران

گفتار دوم: شناخت شناسی معماری ایران

گفتار سوم: معماری مبتنی بر تعریف مجدد و متجدد گذشته: سنت، بوم، تاریخ(باستان شناسی)، ساختن بدون معماری در تجربه تهران

گفتارچهارم: آموختن ماندگاری از موسیقی ایران

گفتارپنجم: امروز و آینده معماری ایران

گفتار ششم: نوآوری و خلاقیت در معماری ایران

گفتارهفتم: پیوند های معماری ایران با آینده

نویسنده بیان می کند که دستاوردهای کتاب به طورخلاصه شامل موارد زیر است:

۱٫ شناخت معماری از غیرمعماری

۲٫ تشخیص مصالح جاودانی و جهانی معماری

۳٫ تشخیص عوامل تکامل بخش معماری ایران

۴٫ کشف زبان معماری ایران از طریق بسط ادبیات آن

۵٫ عصریت در معماری ایران

۶٫ دیده بانی و نقد گذشته و حال

۷٫ روش شناسی معماری ایران- طی مرحله شناخت

نویسنده در تشخیص مصالح جاودانی و جهانی معماری اشاره می کند؛ بررسی های تاریخی و جهانی – با نگاهی متفاوت از آنچه تاریخ هنر شناسان انجام داده اند- حاکی از آن است که معماری در تمامی اعصار و سراسر فرهنگ ها بر اساس سازمان دهی خلاق فضا و نور محقق شده است. جسمیت یافتن بنا و شهر با توسل به مصالح ساختمانی، محقق شدن معماری را گواهی نمی کند، مگر آنکه فضا و نور در محصول تجسم یافته به شیوه ای خلاق حضور داشته باشند. با تکیه بر وجود این دو مصالح مصالح معمارانه، یافتن مشابهت های بسیار بین الگوهای فضای معماری ایران و جهان کار مشکلی نخواهد بود.

فضا در معماری ایران در سه گونه، به طور همزمان و هم مکان در درون یک ساختار متمرکز و متوالی سازمان یافته است. این سه گونه عبارتند از: فضای باز، فضای سرپوشیده و فضای بسته. ساختار فضایی عبارت است از: فضایی مرکزی که گرداگرد آن لایه های فضایی عمودی و افقی در درون شبکه ای نامرئی ترکیب شده اند. در این لایه و شبکه ی فضایی، هر جزء فضا- که می تواند باز، بسته یا سر پوشیده باشد- با دارا بودن امکان بسط عمودی و افقی، بسط نوری و بسط چشم اندازی از تشخیص، توانایی ترکیب و تشخُص برخوردار است. با تکیه بر این مصالح( فضا و نور) و با این شیوه های سازماندهی، معماری ایران همواره از غنای فضایی برخودار بوده است.

همچنین در تشخیص عوامل تکامل بخش معماری ایران بیان می کند؛ سازمان یابی خلاق فضا در معماری ایران، در ارتباط متقابل با شیوه زندگی شکل گرفته است. استقرار فضاهایی متنوع در درون شبکه ای آگاهانه و نامرئی متشکل از خصوصی ترین تا عمومی ترین فضا، امکان تحقق تجربه های گوناگون برای حضور آدمی را فراهم آورده است. این توان در معماری ایران، از طریق رعایت طیف گسترده ای از حریم های فضایی و فضای بینا بینی میسر شده است …

در صفحه ی ۲۶ در باره ی شناخت شناسی معماری ایران می خوانیم:

دانستن اینکه چرا معماری ایران کمتر شناخته و مطرح شده در خور توجه است. انتشار ادبیات مربوط به معماری یونان و روم باستان در مقیاس وسیع و ادغام ایران در فرهنگ اسلامی، که باعث شد تا هنر ایران را در جهان به نام هنر و معماری اسلامی معرفی کنند، در ناشناس ماندن معماری ایران بی تأثیرنبوده است. دیگر آنکه تحولات سیاسی و نظامی پی در پی در قلمرو آنچه ایران نامیده می شده، به تخریب و زوال آثار معماری ایران منجر شد و به علاوه امکانات شناسایی و شناساندن آن ها را نیز تحت الشعاع قرار داد. در زمان حاضر نیز به رغم آن پایه های معتبری که دیگران برای ما فراهم آوردند و معماری ما را به خودمان معرفی کردند، ما آنگونه که شایسته ی این آثار است و همانگونه که امروزمان تهی از معماری است، کوششی در خور توجه به عمل نیاورده ایم…. آنچه در اینجا مطرح است، به کارهایی مربوط می شود که به دست متفکران، اندیشمندان و معماران ایرانی و خارجی، این جا و آنجا مطرح شده است و می تواند پایه های تأسیس اندیشه معماری ایران را مجدداً استوار سازد.

معرفی کتاب نقش فضا در معماری ایران

مطالب مشابه :

معرفی کامل رشته مهندسی معماری

پروژه اتاق بیمار ۲۰۲۰: طرحی از NXT Health برای بیمارستان های آینده

نمونه اسکچ های عماد زند

اسکچ با آبرنگ

آشنایی با استادان

دانلود سوالات کنکور ارشد 90 معماری به همراه پاسخ تشریحی

معرفی کتاب نقش فضا در معماری ایران