منبت کاری چیست

در صنایع تزیینی چوب، هنر کنده کاری نقوش بر روی چوب را منبت کاری (Wood Carving) می گویند و منبت كار (Wood Carver) نیز كسی است كه عمل كنده كاری روی چوب را انجام می دهد؛ هر چند نقاشان و معماران نیز نقشی را كه اندكی از زمینه خود بلندتر باشد منبت می گویند. به طور معمول، منبت كار در طبیعت تصرف می كند و تخیل خود را بر چوب اعمال می كند، زیرا با وجودی که در طراحی گل و شاخه و برگ های منبت کاری، از طبیعت الهام گرفته می شود اما مانند آنها در طبیعت موجود نیست.

منبت کاری چوب، هنری است مشتمل بر حکاکی و کنده کاری بر روی چوب براساس نقشه های طراحی شده که منبت کار با استفاده از ابزار منبت این طرح را براساس مهارت خود و نوع طرح در مدت زمان معینی کنده کاری می کند.

در هنر منبت، هنرمندان منبت کار با چند قلم و اسکنه ای فلزی ذهنیات خود را با خطوط کوفی، نقوش اسلیمی، ختایی و گل، مرغ، شیر، فیل، طرح های هخامنشی و ... بر روی چوب کنده کاری می کنند.

در منبت کاری چوب، طرح و نقش بصورت برجسته روی زمینه کار قرار می‌گیرد. البته در برخی دیگر از رشته‌ های هنری چوبی مثل خراطی، ابزار زنی، معرق کاری نیز نوعی کنده کاری اجرا می‌شود، اما نمی‌توان به آنها عنوان منبت کاری اطلاق نمود، زیرا منبت کاری، نوعی کنده کاری غیرهمگن برای رسیدن به نقش برجسته مطابق با طرح های مورد نظر است.

 تصویر (1): طرح منبت کاری اسلیمی بر روی یک درب چوبی

 

تصویر (2): طرح منبت کاری اروپایی بر روی چارچوب یک پنجره چوبی

 

تصویر (3): طرح منبت کاری تایلندی بر روی یک تابلوی چوبی

 

تصویر (4): طرح منبت کاری روسی به صورت پیکره تراشی