طرح تحول سلامت؛ زيبا در نظر و معيوب در عمل

براي اين که بخواهيم از يک طرح يا ايده دفاع کنيم بايد به بررسي ويژگي هاي آن بپردازيم. از قصد و نيت مجريان طرح آگاه شويم، ببينيم اين طرح توسط چه کساني اجرا مي شود؟ آيا افرادي که دانه طرح را پاشيده اند زمين مناسبي را براي رشد آن در نظر گرفته اند؟ خودشان هم از فوايد طرحي که روز به روز تبليغاتش پرنگ تر مي شود، استفاده مي کنند؟ جامعه هدف که مي بايست از نتايج طرح بهره مند مي شدند کجاي طرح قرار گرفته اند و اين طرح تا چه حد حالشان را خوب کرده است؟

به گزارش سلامت نيوز به نقل از پيام نو، متن زير بر اساس صحبتي که پيرامون طرح تحول سلامت، شکل اجراي آن، ميزان کارآيي و… با پزشکان و کارشناسان مختلف در بيمارستان هاي متفاوت دولتي و خصوصي داشته ايم به دست آمده؛ طرح تحول سلامت، وقتي کارا خواهد بود که افراد رده بالاي دولتي و حکومتي و نماينده مجلس هم حاضر باشد در بيمارستان دولتي بخوابد. اگر اين طور باشد و زمينه هاي لازم براي اجرايي شدن طرح مهيا شود، در طولاني مدت نتيجه مي دهد اما اگر قرار باشد که به زور و فشار، کاري را انجام بدهند، از اين طرح هم نبايد انتظاري داشت.

عدم صداقت وزارت بهداشت وقتي بيمار بايد درصد کمتري از يک قيمت بيشتر را بدهد!

يک بخش از خدمات طرح تحول سلامت در مورد بيماران است که هزينه کمتري بدهند. از يک سو درست است که بيمار بايد هزينه کمتري پرداخت کند و بسياري از خدماتي که شامل حال بيمه نمي شده، در حال حاضر سعي شده که بخشي از اين خدمات شامل حال بيمه بشود و پيش از اين، بيمار بايد درصدي از خدمات را پرداخت مي کرد که حالا اين درصد کمتر شده اما وقتي قيمت همين خدمات از طرف وزارت بهداشت بالاتر رفته باشد، براي مثال، وزارت بهداشت، هتلينگ بيمارستانش را گران تر کرده باشد، درست است که بيمار بايد درصد کمتري را بدهد اما با توجه به اين که قيمت خدمات بيمارستان ها نسبت به سال گذشته بالا رفته، درصد کمتري از يک قيمت بيشتر را بايد بدهد.

اين که مسئولان طرح مي گويند درصد بيشتري از هزينه را از بيمار نمي گيرند، مهم نيست، مهم اين است که قيمت آن خدمت هم ثابت مانده باشد. دولت قيمت خيلي از خدمات را بالاتر برده و با اين که درصدي را که بيمار بايد بدهد پايين آورده اما اين باعث مي شود که بيمار باز همان پول را پرداخت کند.

حداقل اين است که وقتي وزارت بهداشت آمارهايش را اعلام مي کند و مي گويد ما درصدي را که از بيمارمي گيريم کمتر شده بايد اين صداقت و شفافيت را هم به خرج بدهد و اين را هم بگويد که درست است که مريض درصد کمتري را مي دهد اما ما مجبور بوديم که قيمت خدماتمان را بالاتر ببريم تا بتوانيم سيستم را بچرخانيم. وزارت بهداشت بايد اين وجه را هم در نظر بگيرد که وقتي بخشي از فعاليت هايش را اعلام رسمي مي کند، بخش ديگري را نه، کار صادقانه اي انجام نداده است.

به کام وزارت بهداشت، به نام عوامل بيمارستان

اگر طرح تحول سلامت، شرايطي را فراهم کند که مراجعه کننده به بيمارستان، هزينه کمتري بدهد خيلي خوب است و هيچ ايرادي به آن وارد نيست. اما اصل قضيه اين است که اين طرح بايد براي کساني هم که اين خدمات را با کميت و کيفيت بهتري ارائه مي کنند، تغييراتي ايجاد کند. اين افراد هم بايد منفعتي از اين طرح ببرند و گرنه مجبور کردن افراد به ارائه خدمات بيشتر در حالي که مزد زحمت بيشترشان را مي گيرند، در طولاني مدت جوابگو نخواهد بود.

کساني که اين خدمات را ارائه مي کنند در بيمارستان از پزشک شروع مي شود تا منشي و خدمه اي که در بيمارستان کار مي کند. در مدت اجراي اين طرح، چند درصد پرداختي اين افراد بيشتر شده؟ البته قرار است که پرداخت شود اما در خيلي از بيمارستان ها هنوز اين افزايش پرداخت صورت نگرفته است. پرداختي پزشک ها را گفته اند که بيشتر مي کنند اما هنوز بيشتر نکرده اند. در مورد پرستار و خدمات و منشي و ساير فعاليت ها هم که بر اساس مفاد اين طرح، کارشان بيشتر شده، اين مشکل صدق مي کند. براي مثال بخشي از کارهاي مربوط به بيمار را که در گذشته همراه او انجام مي داد، در حال حاضر و با توجه به اين طرح، بايد خدمه و ساير افراد انجام بدهند؛ بنابراين بايد دستمزد او هم بالا برود. نمي شود که کار بيشتري را به او تحميل کني و همان دستمزد قبلي را به او بدهي و جالب اين که هيچ اسمي هم از او نبري. به اين شکل که ارائه خدمات ارزان تر به را به اسم خود تمام کني در حالي که زحمت اين کار را عوامل بيمارستان با کار بيشتر متحمل مي شوند.

چند درصد مسئولان در بيمارستان هاي دولتي مي خوابند؟

در اين طرح، پزشکان و پرسنل پزشکي بيمارستان را مجبور مي کنند که در سيستم خصوصي کار انجام ندهند. اين در حالي است که در اين مملکت درصد بالايي از خدمات پزشکي، جراحي و… را سيستم خصوصي ارائه مي کند. پزشکي که با سيستم خصوصي کار مي کند به طور مستقيم رابطه مالي با وزارت بهداشت ندارد و درآمد خيلي بيشتري کسب مي کند. اين کار سبب مي شود که درصدي از جامعه که به هر علتي؛ نوبت طولاني، هتلينگ بد و… نمي خواهند به بيمارستان دولتي مراجعه کنند، متضرر شوند.

از سويي مي توان با آمارگيري به پاسخ اين سوال هم رسيد که چند درصد از افرادي که در رده هاي بالاي دولت کار مي کنند يا در مجلس هستند حاضرند در بيمارستان هاي دولتي بستري بشوند؟ البته اين طور نيست که هر کسي براي انجام کارش به سيستم خصوصي مي رود آدم بدي باشد؛ اين افراد از يک جهت محروم هستند که توسط افرادي که در دانشگاه کار مي کنند، درمان شوند و در انتخاب پزشکشان محدود مي شوند. يک عده از افراد جامعه به اين صورت از اين خدمات محروم مي شوند. از سويي، عده اي از پزشک ها هم از کار کردن در سيستم هاي خصوصي محروم مي شوند و نمي توانند درآمد بالاتري داشته باشند؛ پزشک هايي که در تعهد وزارت بهداشت يا در استخدام دانشگاه به عنوان هيئت علمي هستند از طرف دانشگاه مجبور هستند که تنها با سيستم دولتي کار کنند. و اگر با سيستم هاي خصوصي کار کنند يک سري جريمه هايي براي آن ها در نظر گرفته مي شود.

اتحاديه صنفي، نظام پزشکي است نه دولت!

يکي از مهم ترين حرفه هايي که دو نرخه است پزشکي است. براي مثال شما به تعميرگاه مي رويد تا ماشينتان را درست کنيد. هزينه تعميرات در تعميرگاهي که وابسته به شرکت دولتي است مثل ايران خودر با تعميرگاهي که در خيابان است و کاملا خصوصي، تفاوتي ندارد و اين نرخ را اتحاديه آن صنف اعلام مي کند. در پزشکي هم اتحاديه صنفي، نظام پزشکي است. نظام پزشکي براي خدمات پزشکي قيمتي را ارئه کرده که به طور متوسط پنج برابر نرخي است که دولت براي پزشک هايي که در بخش دولتي مشغول به کار هستند، اعلام کرده است. دولت پزشک را مجبورمي کند که با نرخ خودش کار کند در صورتي که نظام پزشکي که واحد صنفي اوست نرخ خدمت را متفاوت از دولت ارائه کرده است. اين پديده اي است که در حرفه نجاري يا مکانيکي وجود ندارد.

دولت با نرخ کمتري اين خدمات را به مردم ارائه مي دهد و سوبسيد آن را پزشکاني مي دهند که دارند در سيستم دولتي کار مي کنند. جالب اين جاست که اگر پزشکي که در سيستم دولتي کار مي کند خطايي مرتکب شود، از او شکايت شود، به دادگاه برود و دادگاه براي او ديه اي تعيين کند، قاضي ديگر نگاه نمي کند که اين خطا در سيستم دولتي اتفاق افتاده يا خصوصي و يک ميزان جريمه تعيين مي کند. بنابراين عملا سوبسيد وزارت بهداشت را پزشک ها و کادر درمان پرداخت مي کنند نه خود وزارت بهداشت.

بيشتر کارهاي بيمار، ارجاع شود تا بيمارستان هزينه هاي کمتري بدهد

جلسات مختلف در بيمارستان ها براي مجريان طرح گذاشته شده. در جلسات توجيهي از پزشک ها و عوامل بيمارستان خواسته اند بسياري از کارهاي بيماران را خارج از بيمارستان انجام بدهند. به اين معني که وقتي بيمار به درمانگاه دولتي مراجعه مي کند، تا جايي که امکان دارد بايد کارهايي مربوط به آزمايش ها و عکس و… را بيرون از بيمارستان انجام دهد و وقتي به بيمارستان مي آيد هزينه کمتري داشته باشد. و اين در حالي است که اگر قرار باشد اين طرح اجرا شود بايد همه نيازهاي بيماران را پوشش بدهد.

عدم شفافيت منابع مالي

منابع مالي اين طرح بايد به صورت شفاف و روشن مشخص باشد. اين که دولت، پولي را براي اين طرح کنار بگذارد و هنوز معلوم نباشد که سال بعد منابع مالي اين طرح از کجا بايد هزينه شود، خود مشکل بزرگي است. بنابراين با مشخص شدن منابع مالي، بايد ساختار بيمارستان ها درست شوند. بعد به پرسنل بگوييد که شما در ازاي خدمت بيشتر، مزد بيشتري را مي گيريد و بعد طرح را اجرا کنيد.

بيمار اگر پول داشته باشد حاضر نيست به بيمارستان دولتي برود

بيمه هاي تامين اجتماعي و خدمات درماني سلامت، براي خدمات بيمارستاني، درصد خيلي کمي از خدمات را پوشش مي دهند.

بيمار نمي تواند يکسره و با حجم بالا به درمانگاه هاي دولتي مراجعه کند و اگر بخواهد در سيستم خصوصي به درمان بپردازد، دفترچه تامين اجتماعي برايش پوششي ايجاد نمي کند. در داروخانه بايد تا ?? درصد هزينه دارو را خودش بدهد. همين الان هم در طرح تحول سلامت فاکتورهاي بيمارستان و داروخانه جدا از هم به بيمار داده مي شوند.

بيمارستان هاي دولتي هم نمي توانند نسبت به حجم زياد بيمار، جوابگو باشند. براي مثال اگر بيمار بخواهد يک سي تي اسکن شکم و لگن انجام دهد، با دفترچه بيمه هم حدود ??? هزار تومان براي او تمام مي شود. حتي در خود بيمارستان هاي دولتي هم در بسياري از خدماتي که وابسته به وسايل و تجهيزات است، بيمه ها ديگر آن چنان که بايد کارايي ندارند. در صورتي که هدف اين بيمه اين نبوده. هدف اين بوده که مثل کشورهاي پيشرفته دنيا بيمار درصد خيلي پاييني از هزينه هاي درمان خود را پرداخت کند.

زماني که عملا نتوانيم به بيمار خدمت زيادي را ارائه کنيم و او در نوبت طولاني مدتي قرار بگيرد تنها شعار داده ايم. اگر به اين بيماران بگوييد که شما اگر پول داشتيد اين جا مي آمديد؟ و حاضر نبوديد اين کار را در بيمارستان دولتي انجام دهيد، بدون شک به شما مي گويند که نخير اگر پول داشتند به بيمارستان دولتي نمي آمدند. علت چيست؟

بيمار دارد پول بيمه در اين مملکت پرداخت مي کند اما نمي تواند از خدمات درماني که باب ميلش است استفاده کند. اگر کسي يک بيماري صعب العلاج بگيرد و تنها دفترچه بيمه تامين اجتماعي داشته باشد کارش بسيار دشوار خواهد بود؛ بسيار دشوار…

اين طرح جايي براي دفاع کردن ندارد

اگر در طرح تحول سلامت، تعرفه ثابت باشد، نرخ خدمات را نظام پزشکي تعيين کند، خدمات دولتي و خصوصي با هم تفاوتي نداشته باشند مثل ساير جاهاي دنيا و کساني که خدمات بيشتري ارائه مي دهند، پول بيشتري بگيرند، جايي براي دفاع کردن از اين طرح باقي مي ماند اما در حال حاضر اين طرح، جايي براي دفاع کردن ندارد.

از سويي از اواخر فروردين اعلام شد که قرار است اين طرح اجرا شود و يک مرتبه از پانزده ارديبهشت آن را اجرايي کردند. در حالي که بيمارستان هاي دولتي ما هنوز هم کشش اين همه خدمات را ندارند. به نظر مي رسد اول بايد پايه هاي يک کار را ساخت بعد آن را اجرا کرد نه اين که اول اين طرح را اجرا کرد و بعد در ضمن آن قصد تقويت بيمارستان ها را داشت. همين الان هم بيمارستان ها نسبت به نياز بيماران پاسخگو نيستند. پس چه طور مي شود به سيستمي که از قبل هم کشش نداشته بخواهيد بار اضافه تحميل کنيد؟

طرح تحول سلامت؛ زيبا در نظر و معيوب در عمل

مطالب مشابه :

دستيابي به پوشش همگاني؛ ادغام بيمه هاي درماني و چالشهاي پيش رو در کشور

بیمه سلامت و مشکلات بيمه‌هاي تكميلي

عنوان و چكيده پايان نامه هاي انجام شده در مقطع كارشناسي ارشد رشته اقتصاد بهداشت در ايران

متغييرهاي موثر در ارزيابي سلامتي مالي شركتهاي بيمه

حسابهاي ملي سلامت

نقش سرمايه‌گذاري‌ها و سيستم‌هاي اطلاعات حسابداري در توسعه بيمه‌هاي عمر

سیستمهای اطلاعات بیمارستان

بررسی نهادی نظام ارجاع و پزشک خانواده

نظام بهداشت و درمان در ايران و جهان

طرح تحول سلامت؛ زيبا در نظر و معيوب در عمل