خازن چیست؟ (Capacitor)

خازن ها قطعات بسیار جالبی هستند با انواع و مدل های مختلف ، مثلا اینا!

یا اینا که از نوع SMD هستن. در کل قطعات SMD به اون قطعاتی میگن که کوچک تر از انواع معمولی ساخته میشن و بر روی سطح بالایی برد های الکترونیکی سوار میشن.مثل قطعات روی مادر برد کامپیوتر و موبایل ها
وظیفه خازن ها دخیره الکترون ها است و مثل یه باطری کوچیک میمونه که با افزایش ولتاژ شارژ میشه و با کاهش ولتاژ خالی یا در اصطلاح دِشارژ میشه.تصور کنید که یه مخزن آب پر از سوراخ درون یه آب راه گذاشتیم، با افزایش سطح آب مخزن پر از آب میشه و با کاهش سطح آب مخزن آب اضافش رو بر میگردونه.
همین پدیده باعث میشه از خازن ها برای کم کردن نوسانات برق تو مدارات استفاده بشه.حتما تا حالا منبع تغذیه های قدیمی رو یه بارم که شده اوراق کردین! همون بشکه ی کوچیک خازن تثبیت کننده ولتاژه.نکته اول اینکه باید همیشه دقت کنید که این نوع خازن ها مثل باطری قطب مثبت و منفی دارن. به این نوع خازن ها خازن الکترولیت میگن.ظرفیت این نوع خازن ها بر روشون نوشته شده که طبیعتا هر چه بیشتر باشه خازن میتونه الکترون بیشتری تو خودش ذخیره کنه.نکته دوم این که محدودیت ولتاژ هم دارند که بر روشون نوشته شده وبه این معنیه که اگه با ولتاژ بیشتری اونو شارژ کنید یا قطب ها شو جابجا بزنید اینطوری میشه!

خازن باد میکنه و در مواقع بحرانی منفجر میشه!
نوع دوم خازن ها که اسم های مختلفی مثل خازن سرامیکی،ورقه ای ، میکا و... دارن هم وجود داره که احتمالا به خاطر شباهتشون به عدس ! به خازن عدسی هم معروفن!

از کاربردهای دیگه خازن ها ساختن فیلتر ، جدا کننده ولتاژ AC از ولتاژ DC ، ساختن تایمر وساختن اوسیلاتورهاز این اصطلاحات نترسید!همشون یه چندتا کاربرد ساده و جالب هستن که با خازن میشه انجام داد.رده بندی ظرفیت خازن ها از کم به زیاد به این شکله که هر واحد 1000 برابر واحد قبلیشه:پیکوفاراد P_ نانوفاراد nF _ میکروفاراد uFالبته واحد های بزرگتری هم هست که البته میشن جزو همون 80 درصد اطلاعاتی که هیچ وقت به درد آدم نمیخورن و دونستنشون وقت تلف کردنِ و فقط برای پر کردن حجم کتابا استفاده میشن!که منم قرار شد هیچ موقع با این اطلاعات وقت کسی رو نگیرم.خوندن حجم خازن ها به این شکله :تو خازن های الکترولیتی روشون نوشته مثلا 100V 50uF یعنی خازن ما صد ولت پنجاه میکرو فاراده.خودتون اینا رو بخونید.

اینم شکل شماتیک خازن الکترولیتی تو مدارات.

تو شکل ظاهری اون طرف خازن که با نوار تیره رنگ مشخص شده منفیه و تو شکل شماتیک اون قسمت که تیره تر پهن تر یا هاشور زدست منفیه.تو خازن های عدسی اگه دیدین فقط یه عدد دورقمی روشون نوشته همون عدد ظرفیت خازن بر اساس پیکوفاراده
22 پیکو فاراد.اگه یه عدد سه رقمی دیدین به جای رقم سومش صفر بزارین و میشه مقدار خازن بر اساس پیکوفاراد 10،000 پیکوفاراد یا به عبارتی 10 نانوفاراد (10nF)1،000،000 پیکو فاراد برابر با 1میکروفاراد220,000pF=220nF
اینم شکل شماتیک خازن عدسی که قطب + و - هم نداره

خازن ها هم مثل مقاومت ها نوع متغییر دارن یعنی با چرخوندنشون ظرفیتش تغییر میکنه.کوچیک تراش رو میگن تریمر و بزرگتراش رو که تو تمام رادیو های قدیمی تر هستن رو میگن واریابل