اماکن شنا و استخر

اماكن شــنا و ورزشــهاي آبــي

اماكن شــنا و ورزشــهاي آبــي از قبيل استــــخر ها ( سرپوشيده ، روباز ) ايستگاهاي ســـــاحلي ، ســـده ، در ياچه ها ( طبيعي ، مصنوعي ) پلا ژ ها كه ضوابط فدراسيون نجات غريق را از نظر امنيت و سلامت استفاده كنندگان رعايت كنند و مجوز فعاليت و پروانه كار از ادارات تربيت بدني را در يافت كرده باشند بعنوان اماكن مجاز شنا و ورزشهاي آبـــي شنا خته ميشوند. مدير و بهره بردار موظف است قبل از در اختيار گرفتن و اداره آن نسبت به استاندارد نمودن و رفع نقايص اقدام نمايد در غير اين صورت به هر دليلي حادثه اي رخ دهد مدير و بهره بردار مسئول است .

تعاريف استخر

محل نگهداري حجم معيني از آب كاملاً پاكيزه و بهداشتي بمنظور شنا و ساير ورزشهاي آبي را استخر مي نامند و تفاوت اساسي استخر هاي شنا با ساير شناگاهاي و اماکن آبي در حدود و اندازه آ‹ از سويي و كيفيت آب مصرفي آن از سوي ديگر است .

علاوه بر آن موقعيت مكاني و استقرار آن نيز داراي محدوديتهايي است و لذا همجواري با كارخانه ها و موسسات صنعتي يا درماني يا كشاورزي توصيه نشده است .

انواع استخر بطور كلي استخر ها را در دو نوع روباز و سرپوشيده طبقه بندي نموده اند و همچنين نوع كاربردي آنها نيز دسته بندي ديگري ديگري را موجب ميشود مانند استخرهاي شناي قهرماني ، استخر هاي تفريحي ، بهداشتي و درماني كه معمولاً همراه با قسمتهاي ديگري همچون سونا و يا واحد هاي بدنسازي است .اما صرف نظر از هر نوع بايستي داراي ابعاد واندازه هايي باشد كه در زمره استخر هاي استاندارد قرار گيرد.

ابعاد استخر استخر هاي استاندارد ابعاد زير است .

الف : 25*13.5 متر ( در بعضي اماكن ورزشي ابعاد 30* 10 متر وجود دارد )

ب : 33* 16 متر

پ : 50* 25 متر يا 50 *21

عمق استخر ها بسته به نوع كاربردي متفاوت است و معولاً بصورت زير است .

الف : استخر هاي تعليماتي ، مخصوص مبتديان كه معمولاً از عمق 70 سانتيمتر تا ماكزيمم 120 سانتيمتر است . ب : استخرهاي شناي عمومي ، قابل استفاده افراد مسلط به فن شنا از عمق 110 سانتيمتر تا عمق 250 سانتيمتر

پ : استخرهاي شناي قهرماني ، براي شنا و مسابقات از عمق 180 سانتمتر تا 450 سانتيمتر ، براي شيرجه با ارتفاع مختلف تا عمق 10 متر نيز ساخته ميشود.

ج : استخر هاي واترپلو ، براي مردان 30*20 متر با عمق 1.80 و براي بانوان 25*20 متر

ساختمانهاي استخر :

طراحي استخر هاي شنا امروزه تا بع استاندارد مهندسي ساختمان و مهندسي محيط زيست ميباشد .بر اين اساس استقرار استخرها در زمين هاي لغزنده يا رونده يا در حاشيه دامداريها يا تصفيه خانه هاي فاضلاب مغاير هممين اصول است . در طراحي ساختمان مخزن استخرها نوع بتن ، نحوه آرماتور بندي ، نحوه اجراي آب بندها و در زهاي انبساط ، نحوه كار گذاري لوله ها و مجاري تا سيساتي و نوع لوله ها و اتصالات درون بتن ، از اهميت بسزايي برخوردار است . زيرا در صورت وجود احنمال نشتي به دليل عدم رعايت اصول علاوه بر كاهش مداوم آب استخر احنمال نشت مخزن نشت مخزن استخر و يا آسيب ديدگي فونداسيون ساختمانهاي جنبي استخر وجود دارد . تعريف نجات غريق نجات غريق مجموعه اي است از اصول و فنون و مقرارتي كه بر اساس آن براي تامين سلامتي و ايمني مراجعان و استفاده كنندگان از اماكن شنا و ورزشهاي آبي ، نسبت به پيش بيني ، پيشگيري ، تجهيز ، امداد ، حيات بخشي و خدمات كمك رساني به مصدومات و مجرو حان حوادث احتمالي اقدام ميگردد.

انواع استخر از نظر استقرار

الف: استخرهاي روي زمين

در اين استخرها كاسه استخر روي زمين قرار مي گيرد و اتصالات مربوط به آب و فاضلاب و برق به صورت ثابت در نظر گرفته مي شود. ظرفيت اين استخرها متوسط و عمق آن كم ، پيش بيني مي شود. اين استخرها مناسب فعاليت هاي آموزشي و تفريحي است. شيرجه در اين استخرها به علت عمق كم امكان پذير نمي باشد. در اين استخرها امكان نمايش زير آب براي برنامه هاي آموزشي شنا و غواصي امكان پذير است.

ب: استخرهاي بالاي زمين

در اين استخرها كاسه استخر بالاتر از تراز زمين قرار مي گيرد و اتصالات مربوط به آب و فاضلاب و برق به صورت موقت و يا ثابت پيش بيني مي شود. ظرفيت و عمق اين استخرها كم مي باشد. اين استخرها مناسب فعاليت هاي آموزشي و تفريحي است. شيرجه در اين استخرها به علت عمق كم امكان پذير نمي باشد. اين استخرها ممكن است بخشي از سيستم سازه بنا و يا در مقياس كوچكتر به صورت بار روي سقف تلقي شود كه در اين صورت امكان جابجايي پيدا خواهد كرد.

پ: استخرهاي درون زمين

در اين نوع استخرها كاسه استخر به طور كامل درون زمين قرار مي گيرد و كليه اتصالات مربوط به آب و فاضلاب و برق و تاسيسات جنبي به صورت ثابت و دائمي پيش بيني مي شود. اين استخرها با امكان افزايش ظرفيت و عمق ممكن است براي كليه ورزشهاي آبي و مسابقات مورد استفاده قرار گيرد.

استخر هاي شنا برحسب شيوه تصفيه آب

الف : خزينه(FILL – and – DRAW)

اين استخر در واقع چيزي بيشتر از يك وان حمام یا همان جکوزی نيست كه ممكن است به عنوان يك استخر خصوصي مورد استفاده قرار گيرد .

ب : استخر با جريان آب گذرا (FLOW – TROUGH )

طراحي اين نوع استخر زماني ممكن است كه جريان آب كافي از يك رودخانه يا نهر مجاور، قابل حصول باشد. اما چنانچه قرار باشد جريان آب لازم از آب لوله كشي شهر يا چاه تامين گردد، اتلاف يا در واقع اسراف زياد آب را مي بايد مد نظر قرار داد. شهرداريها استفاده از آب شهر براي چنين استخري را مجاز نمي دانند. اگر آب استخر از يك نهر تامين شود، لازم است كيفيت آن از نقطه نظر امكان آلودگي به فاضلاب مورد آزمايش قرار گيرد. در صورت مشاهده آلودگي، به منظور جلوگيري از گسترش بيماريهاي ناشي از آب آلوده، مي بايد با استفاده از ماده ضدعفوني كننده، آب ميكروب زدايي نمود.

پ : استخر با جريان آب در گردش(RECIRCULATING) امروزه عموما اين سيستم تصفيه آب استخر مورد استفاده قرار مي گيرد. اين سيستم تا كنون بسيار پيشرفته شده است و پمپهاي سيركولاتر، فيلترها، كلرزن ها ،ستگاه تزریق ازن و ديگر وسايل ضروري آن توسط كارخانجات بسياري توليد و عرضه مي شوند. روش هاي موثر و عملي كنترل جهت ابقاء حداكثر شرايط بهداشتي و تسهيلات جذاب شنا براي حداکثر نفرات شناگر وبا حداقل هزينه، در اين سيستم ابداع و متداول گرديدده است در يک کلام اين سيستم اقتصادي ترين و ايمن ترين شيوه تصفيه آب استخر مي باشد. در يك استخر با جريان آب در گردش، آب كثيف و مستعمل به طور مرتب با آب فيلتره و تصفيه شده جايگزين ميشود به مفهوم كلمه، تصفيه آب استخر در نتيجه رقيق كردن مداوم آن است. اولين بخش از آبي كه از استخر بيرون كشيده مي شود را مي توان بعنوان آب كاملا كثيف در نظر گرفت. به لحاظ اختلاط دائمي آب تميز ورودي و آب کثيف باقيمانده در استخر هر بخش بعدي خارج شونده مركب خواهد بود از نسبت كمتري از آب كثيف و مقدار بيشتري آب تميز. ويژگي ها و مشخصات انواع استخر ها براي هر يك از فعاليت هاي مربوط به ورزش هاي آبي داخل استخر ، بر اساس ويژگي هاي خاص آن ، بايد مشخصات و ابعاد و اندازه هايي به شرح زير پيش بيني شود:

الف ـ آموزش خردسالان

استخر آموزش خردسالان داراي عمق حداكثر 90 سانتيمتر ، عرض 7 متر و طول 6/16 يا 20 متر مي باشد. براي ورود به اين استخر پيش بيني پله با عرض حداقل 7 متر براي كودكان مبتدي توصيه مي شود. ايجاد دو خط شنا در طول استخر با علائم راهنما در كف ، كمك موثري در پيشرفت روند آموزشي خواهد داشت . همچنين پيش بيني حاشيه اي به عرض 2 متر با كف سازي مناسب و غير لغزنده دور استخر امكان نرمش و آمادگي جسماني شناگران خردسال و همچنين آموزشهاي تئوريك آنها را فراهم خواهد ساخت. ضمناً حاشيه استخر امكان كنترل مربيان و نظارت بر شناي خردسالان را در داخل آب تسهيل خواهد كرد.

ب : شنای تفريحي

استخرهاي تفريحي تابع ضوابط و معيارهاي خاصي به جز ميزان عمق آب نمي باشد از اين رو استخرهاي تفريحي در شکلهاي مختلف و با تجهيزات وسايل تفريحي گوناگون طراحي و احداث مي شود. در طراحي اين گونه استخرها عمق آب در بخش بزرگي از استخر (تا 80 درصد) كمتر از 7/1 متر در نظر گرفته مي شود. ناحيه عميق در اين نوع استخرها براي نصب تخته هاي شيرجه كوتاه (حداكثر تا يك متر) ، وسايل بازي مانند انواع سرسره ها، و موج افكن هاي مكانيكي و همچنين ورزش غواصي مناسب مي باشد. كف استخرهاي تفريحي بايد داراي شيب ملايم باشد و از 7 درصد تجاوز نكند. پيش بيني سكويي به عرض حداقل 2متر در حاشيه استخرهاي سرپوشيده و 4 متر در حاشيه استخرهاي سرباز براي استراحت شناگران و نظارت ناجيان غريق ضروري مي باشد.

پ ـ شناي حرفهاي و مسابقات

استخر شناي ويژه مسابقه براي انجام فعاليت هايي نظير شناي آموزشي كودكان ، شناي تفريحي و يا شيرجه مناسب نمي باشد، زيرا مقررات و ضوابط اين فعاليت نيازمند ويژگي خاصي است كه انجام ساير ورزش هاي آبي را كمتر امكان پذير مي كند. فواصل استاندارد و رسمي براي مسابقات شنا 100 متر ، 200 متر، 400 متر، 800 متر و1500 متر مي باشد، از اين رو طول استخر بايد مضربي از 100 باشد ليكن طول 50 متر براي برگزاري مسابقات ترجيح داده شده است. استخرهايي به طول 33/33 متر، 25 متر ،20 متر براي مقاصد تمريني و يا مسابقات غير رسمي پيش بيني مي شود. عرض استخرهاي مسابقه با توجه به تعداد خطوط شنا تعيين مي شود. عرض خطوط شنا براي مسابقات داخلي 2 متر و براي مسابقات بين المللي تا 5/2 متر پيش بيني مي شود. خطوط شناي كناري با فاصله نيم متر از لبه استخر در نظر گرفته مي شود به گونه اي كه براي يك استخر 6 خطي 13 متر عرض لازم خواهد شد. استخرهاي كمتر از 6 خط براي مقاصد تمريني به كار مي رود و در اين استخرها فاصله خطوط شناي كناري از لبه استخر به 25 سانتيمتر كاهش مي يابد كه در اين صورت استخر 4 خطي داراي 5/8 متر عرض و استخر 5 خطي داراي 5/10 متر عرض خواهد بود. استخرهاي ويژه مسابقات رسمي و بين‌المللي داراي 50 متر طول با 8 خط شنا هر يك به عرض 5/2 متر مي باشد كه با احتساب دو فاصله نيم متري از لبه كناري استخر ، ابعاد كلي به 21×50 متر خواهد بود . عمق استخرهاي مسابقه در کمترين محل3/1 متر و يا حداقل 10/1 متر مي باشد که انتخاب 22/1 براي کارايي بيشتر استخر توصيه ميشود .

ت ـ استخرهاي چند منظوره

با در نظر گرفتن تمهيداتي در مقاطع استخرهاي مسابقه اي و تمريني امكان برگزاري ساير ورزش هاي آبي تا حدود زيادي فراهم مي شود، به گونه اي كه رعايت عمق و شيب مجاز در كف استخرها و بهره گيري از تقسيم كننده هاي شناور، قابليت بسيار خوبي براي افزايش كارايي و تبديل به استخرهاي چند منظوره بوجود خواهد آورد.

اماکن شنا و استخر

مطالب مشابه :

سونا

خرمشهر

سوناي بخار و سوناي خشك

دریادار دکتر احمد مدنی کرمانی

با اجرای سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا

سونا

فارس گردی - قسمت ششم: كاخ و آتشكده فيروز آباد

بسترها

اماکن شنا و استخر